Byli kowale, byli

Film jest rezultatem projektu „Kowalstwo na Spiszu - niematerialne dziedzictwo Romów”, prowadzonego przez Fundację Dobra Wola w partnerstwie z Muzeum Tatrzańskim im. Dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem. Głównym jego celem było odtworzenie i upowszechnienie historii romskiego kowalstwa jako istotnego elementu polskiego i romskiego niematerialnego dziedzictwa kulturowego, a także dążenie do przełamania negatywnych stereotypów na temat Romów i dowartościowania ich pracy. Kowalstwo to jedna z najstarszych profesji romskich, powszechnie niegdyś wykonywana na obszarze Karpat i Podkarpacia. Jednak na skutek rozwoju przemysłu i mechanizacji rolnictwa od lat 70. ubiegłego wieku rzemiosło to niemal całkowicie zanikło. Obecnie nie ma już w Polsce czynnych zawodowo kowali romskich utrzymujących się z tego zawodu. Dla odtworzeniu ich dziedzictwa potrzebne było zebranie wspomnień osób pamiętających tamte czasy. Do stworzenia filmu posłużyły nagrania relacji świadków oraz zebrana podczas badań terenowych dokumentacja fotograficzna i archiwalna. Było to możliwe dzięki dofinansowaniu Narodowego Instytutu Dziedzictwa w ramach programu „Wspólnie dla dziedzictwa”. Scenariusz i realizacja filmu: Monika Szewczyk, montaż Krzysztof Krzyżanowski.