Видео

नमस्कार. गुरूवार दिनांक २८ नोव्हेंबर २०२४ रोजी ४८ व्या संस्कार व्याख्यानमालेतील पाचवं पुष्प गुंफलं डॉ. रूपा रेगे नित्सुरे यांनी. “मध्यम उत्पन्नाच्या सापळ्यात सापडलेला भारत देश” या त्यांच्या व्याख्यानाचा लाभ आता आपणास घेता येईल.

नमस्कार. मंगळवार दिनांक २६ नोव्हेंबर २०२४ रोजी ४८ व्या संस्कार व्याख्यानमालेतील तिसरं पुष्प गुंफलं प्रा. डॉ. सूरज पंडित यांनी. “ अशी होती मुंबई” या त्यांच्या व्याख्यानाचा लाभ आता आपणास घेता येईल.

नमस्कार. सोमवार दिनांक २५ नोव्हेंबर २०२४ रोजी ४८ व्या संस्कार व्याख्यानमालेतील दुसरं पुष्प गुंफलं प्रथितयश बुद्धिबळ प्रशिक्षक, द्रोणाचार्य पुरस्काराने सन्मानित श्री. रघुनंदन गोखले यांनी. “बुद्धीबळाचं अद्भुत विश्व” या त्यांच्या व्याख्यानाचा लाभ आता आपणास घेता येईल.

नमस्कार. रविवार दिनांक २४ नोव्हेंबर २०२४ रोजी ४८व्या संस्कार व्याख्यानमालेचं पहिलं पुष्प गुंफलं श्रीमती सुप्रिया राज जोशी यांनी. LOC वरील गावात एकटीने प्रवास केल्याने त्यांच्याकडे निराळ्या अनुभवांचा साठा आहे. “पाक-काश्मिर सीमेवरचा एकल प्रवास” या त्यांच्या व्याख्यानाचा लाभ आता आपणास घेता येईल.

नवीन तंत्रज्ञान म्हटलं की आपण त्याविषयी साशंक दृष्टीनेच बघतो. A.I. (कृत्रिम बुद्धिमत्ता) हे असंच एक आधुनिक तंत्रज्ञान. सुयोग्य माहिती मिळवून, त्याविषयीचा पूर्वग्रह आपण दूर करायला हवा. यासाठीच या क्षेत्रातील एक तज्ज्ञ, डॉ. भूषण केळकर, ४७व्या संस्कार व्याख्यानमालेत आले होते. श्रोत्यांच्या मनातील अनेक किंतू या व्याख्यानाने दूर झाले.

लेखक प्रसन्न चित्तवृत्तीचा, संवेदनशील आणि आपला भवताल तरलपणे टिपणारा असला की आपसूकच या गुणविशेषांचं प्रतिबिंब त्याच्या लिखाणात उमटतं. कोकणातल्या अशाच एका लेखिकेची मुलाखत आपल्याला ४७व्या संस्कार व्याख्यानमालेत ऐकायला मिळाली होती. "भुईरिंगण" आणि "भुयपर्मळ" च्या लेखिका श्रीमती रश्मी कशेळकर यांना बोलतं केलं होतं मुलाखतकार आणि आमच्या सहकारी शलाकाताई नागवेकर यांनी.

पद्मश्री श्री. भिकू दादा इदाते ४७व्या संस्कार व्याख्यानमालेत वक्ते म्हणून लाभले हे आमचं भाग्य. समाजातील वंचित समूहाच्या उत्थानासाठी त्यांनी अविरत प्रयत्न केले आहेत. त्याचीच पावती म्हणून यंदा पद्म पुरस्काराने त्यांना सन्मानित केलं गेलंय. "जे कां रंजले गांजले..." हे त्यांचंं व्याख्यान इथे ऐकता येईल.

इतिहास म्हणजे समाजाच्या स्मृती, संस्कृतीचा अविरत वाहणारा प्रवाह. या विषयातील संशोधन अनेक कारणांमुळे आव्हानात्मक असतं. प्राच्य विद्या अभ्यासक डॉ. श्रीनंद बापट या क्षेत्रातील प्रथितयश तज्ज्ञ आहेत. ४७व्या संस्कार व्याख्यानमालेतील पहिलं पुष्प, “असा होता महाराष्ट्र” हे त्यांचं व्याख्यान येथे ऐकता येईल.

उत्तम साहित्य आपलं भावविश्व समृद्ध करतं. त्यातही ते रविंद्रनाथ टागोर यांच्या प्रासादिक लेखणीतून निर्माण झालं असेल तर जगण्याला तात्विक अधिष्ठानही देतं. आत्ता हे स्मरण्याचं कारण, ४७व्या संस्कार व्याख्यानमालेतील चौथं व्याख्यान. तपशील सांगत आहे, स्वत: रसिक वाचक असणार्‍या लेखिका, संपादक, समीक्षक डॉ. वंदना बोकील कुलकर्णी यांनी रविंद्रनाथ टागोर यांच्या कथुल्या श्रोत्यांना कथन करून अभिवाचनाचा आनंद दिला.

नुकत्याच चांद्रयान-३ आणि आदित्य L१ या अंतराळ मोहिमा यशस्वी झाल्याचं आपण पाहिलं. समस्त भारतीयांचा ‘इस्रो’तील आपल्या शास्त्रज्ञांविषयीचा अभिमान दुणावला. हाच विषय विस्ताराने यंदाच्या ४७व्या संस्कार व्याख्यानमालेत ऐकता आला, प्रा. महेश शेट्टी यांच्या "इस्रोची गरूडझेप" या व्याख्यानातून.

संगीताचे स्वर मनाला रिझवतात हा अनुभव आपण घेतो. कवितेचे शब्द या स्वरांवर स्वार होऊन आले की अलौकिक आनंद मिळतो हे ही आपण जाणतो. शब्द सुरांचा संगम घडवणारे संगीतकार श्री. कौशल इनामदार, ४७व्या संस्कार व्याख्यानमालेत आपल्या भेटीस आले होते. त्यांचं व्याख्यान सर्वांनी अवश्य ऐकावं.

समाजातील बर्‍याच व्यवस्था, बर्‍याच पद्धती आपल्या अंगवळणी पडलेल्या असतात. नित्यनेमाने येणार्‍या निवडणुका असोत, पेयजल वितरण असो किंवा जनजीवन सुरळीत ठेवणारी अन्य कोठली तजवीज. या सर्व तरतूदी निर्माण करण्यासाठी, रुजविण्यासाठी कोणीतरी श्रमलं असेल हा विचार ही आपल्या मनास स्पर्शत नाही. कित्येक समाजधुरीणांचं यात योगदान आहे. अशा व्यक्तींचं स्मरण करून दिलं श्री. राजीव खांडेकर यांनी. “विस्मृतीत गेलेली मोठी...

शारीरिक स्वास्थ्याबरोबर मानसिक स्वास्थ्याचं संतुलन जपता आलं की या भूतलावरचं माणसाचं जिणं आनंदाचं होतं, जगण्याची मौज वाटू लागते. “जगू आनंदे” या व्याख्यानातून प्रसिद्ध मानसोपचार तज्ज्ञ डॉ. मनोज भाटवडेकर यांंनी श्रोत्यांना मार्गदर्शन केलं. आपण देखील या उत्तम व्याख्यानाचा अवश्य लाभ घ्यावा.

स्वातंत्र्याची पहाट उगवून नुकतीच ७५ वर्षं झाली. अभिमानाने मस्तक उंच व्हावं असं बरंच काही मिळवलंय आपण या काळात. आपण सार्‍यांनी मिळून, त्यात शेतकरी, शिक्षक, उद्योजक, शास्त्रज्ञ, राज्यकर्ते आणि सामान्य नागरिक सुद्धा आले, एका समर्थ व स्वयंपूर्ण राष्ट्राची पायाभरणी केली आहे. हे कसं साध्य झालं? कुठवर पोचलोय आपण? किती शिखरं सर करायची आहेत अजून? स्वतंत्र भारताची यशोगाथा सांगणारं “७५ सोनेरी पाने” हे श्र...

28Nov Mahesh Shetti प्रा. महेश शेट्टी "भूतकाळाचा शोध भविष्याचा वेध- जेम्स वेब दुर्बीण"

27Nov 2022 Ganesh Kulkarni श्री. गणेश कुलकर्णी "यात्रा रेल्वेची"

26Nov Chandrashekhar Tilak श्री. चंद्रशेखर टिळक "भटकंतीत भेटलेले"

46th Sanskar Vyakhyanmala