Doç. Dr. Çetin Türkyılmaz - Fark ve Tekrar Olarak Yaşam

Logos Seminerleri - Canlılık Ve Yaşam (26-29.10.2018)
"Güneş, her gün yenidir."
Derste, yaşam Gilles Deleuze'un Fark ve Tekrar çalışması üzerinden değerlendiriliyor. Bu çerçevede Henri Bergson, Friedrich Nietzsche, Ludwig Wittgenstein, G. Wilhelm Leibniz, G. Wilhelm Friedrich Hegel ve Heraklitos'un yaklaşımları anlatılmakta.
Sunum Özeti:
Bu konuşmada, felsefe açısından, özellikle de 20. Yüzyıl felsefesi açısından yaşamın bir farklılaşma ve tekrar süreci olduğuna yönelik fikir ele alınacaktır. Yaşamın hem fark(lılaşma) hem de tekrar(lama) olduğu düşüncesi ilk bakışta bir çelişkiyi kendinde taşıyor gibi görünebilir. Bu çelişkiyi elimine edecek düşüncenin temellerini göstermek bakımından felsefe tarihinde biraz daha geriye, 19. Yüzyıl elsefesine dönmek gerekecek. Hegel’in yaşamı bir süreç olarak görmesine, Nietzsche’nin de bir ebedi dönüş olarak değerlendirmesine değineceğiz. Zamanımız kalırsa, Kierkegaard’ın “tekrar” (repetition) fikrini de ele alacağız.
19. Yüzyılda ortaya konmuş olan bu düşünceleri ele aldıktan sonra, Deleuze’ün 1960’ların sonunda yazılmış olan Fark ve Tekrar kitabından hareketle, yaşamın bir tekrar(lama) sürecinde fark(lılaşma) unsurunu kendinde taşıdığı fikrine yoğunlaşacağız. Bu çerçevede, “yaşam” olgusunu bir bütün olarak kavramaya çalışmak yerine, onu tekil farklar üzerinden ele alma fikrinin kendinde çeşitli sorunlar taşıyıp taşımadığı tartışmaya açılacak. Yine aynı bağlam içerisinde felsefe tarihi boyunca yaşamla bağlantılı olarak “aynılık”, “özdeşlik”, “temsil”, “sınıflandırma” düzlemlerinin günümüzde nasıl sorgulandığına da değineceğiz. Sonuçta, yaşama ilişkin mevcut tasarımların, günümüzün değişen realitesinde ne türden çıkmazlara bizi sürükleyebileceği tartışılacak ve “yaşam”ı yeniden “düşünme”ye çağrı yapılacak.