Πεζοπορία στη Βαμβακού Λακωνίας

Το Χωριό:
Η Βαμβακού βρίσκεται στη δυτική πλευρά του Πάρνωνα, έχει υψόμετρο 903 μέτρων και ανήκει στη Δημοτική Ενότητα Οινούντα του Δήμου Σπάρτης. Κτίστηκε περίπου το 15ο αιώνα. Το όνομα του χωριού Βαμβακού (Pampakon) μοιάζει να προέρχεται από την μεσαιωνική ελληνική λέξη για το βαμβάκι (βάμβαξ), κάτι που επιβεβαίωσε και ο ιστορικός Σαράντος Καργάκος σε ομιλία του, στις 3 Αυγούστου 2013, στην πλατεία του χωριού.
Κατά την περίοδο της ακμής, στη Βαμβακού καταγράφονταν 200 οικογένειες, ενώ γνωστό ήταν το χωριό για τις πολυμελείς φαμίλιες του. Οι Βαμβακίτες, βάσει και των στοιχείων για το μέσο όρο ζωής τους, ήταν άνθρωποι που ζούσαν πολλά χρόνια. Δεν λείπουν τα παραδείγματα ανθρώπων που ξεπέρασαν τα 100 έτη.
Το χωριό αποτελεί «ορμητήριο» για εύκολες ορειβατικές αναβάσεις στις κορυφές του Μεγάλη Τούρλα (1935μ.) και Γαϊτανόρραχη (1803μ.), από που είναι ορατή ακόμα και η Αθήνα, όταν η ατμόσφαιρα είναι καθαρή.
Η Πεζοπορία:
Η Αγία Κυριακή χτίστηκε νότια του Κρύβη, δίχως όμως να έχουν εντοπιστεί ασφαλείς πληροφορίες για το χρόνο κατασκευής του μοναστηριού. Σύμφωνα με την παράδοση, οι ποιμένες που έβοσκαν τα ζώα τους στην περιοχή, τα βράδια, έβλεπαν να ανάβει κοντά στο μοναστήρι ένα φως, το οποίο το πρωί εξαφανιζόταν. Το φαινόμενο αυτό επαναλαμβανόταν συχνά και μια φορά αφού έφθασαν εκεί τρέχοντας με σκοπό να λύσουν το μυστήριο, βρήκαν μέσα σε μια τρύπα την εικόνα της Αγίας Κυριακής και έφτιαξαν το μοναστήρι προς τιμήν της.
Μαρτυρίες αποκαλύπτουν την ύπαρξή του μοναστηριού το 1800, ενώ ιστορικές πηγές αναφέρουν επίσης ότι οι κάτοικοι της Βαμβακούς πήγαν στην Κωνσταντινούπολη για να πάρουν άδεια ανέγερσης του ναού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου και εκεί συνάντησαν μία γυναίκα, η οποία στο παρελθόν ήταν καλόγρια στην Αγία Κυριακή, από όπου οι Τούρκοι την αιχμαλώτισαν και τη μετέφεραν στην Κωνσταντινούπολη. Να σημειωθεί ότι η εν λόγω γυναίκα ανέφερε μεταξύ άλλων ότι στη θέση Δούκα εντοπίστηκε σιδηρουργικό εργαστήριο και νήμα, ενώ στην Παληοχώρα (σημερινή Αγία Τριάδα πλησίον του Κοιμητηρίου) βρέθηκαν υδροσωλήνες. Επρόκειτο για μαρτυρίες, οι οποίες μπορούν να υποστηρίξουν την άποψη περί προέλευσης του ονόματος Βαμβακού από τη δραστηριότητα που είχε αναπτυχθεί γύρω από το βαμβάκι.
Η Αγία Κυριακή αποτέλεσε το επίκεντρο σημαντικών ιστορικών γεγονότων:
- Οι Τούρκοι γκρέμισαν το μοναστήρι με κανόνια που τοποθέτησαν στο Βαγενά.
- Οι Βαμβακίτες επί Τουρκοκρατίας έκρυβαν τα πολύτιμα αντικείμενά τους στην αγριοσυκιά που υπήρχε εκεί, καθώς και στις τρύπες που έχουν ακόμη και σήμερα οι βράχοι.
- Χαρακτηριστική μορφή ο Δανιήλ Κατσίρης, ο οποίος έχτισε το φημισμένο κελί που βρίσκεται πάνω και δεξιά του σπηλαιομονάστηρου.
- Οι Γερμανοί και Ταγματασφαλίτες προσπάθησαν να ανατινάξουν το σπηλαιομονάστηρο με νάρκες και πολυβόλα, νομίζοντας ότι εκεί κρύβονταν αντάρτες.
- Η Αγία Κυριακή χρησίμευσε ως καταφύγιο των διωκόμενων Χριστιανών.
«Η Αναβίωση της Βαμβακούς»
«Η Αναβίωση της Βαμβακούς» (Vamvakou Revival) ονομάζεται το φιλόδοξο project που υλοποιεί από το 2018 η ομώνυμη Κοιν.Σ.Επ. που έχουν ιδρύσει πέντε φίλοι, οι τέσσερις με καταγωγή από την Βαμβακού και μ’ έντονες αναμνήσεις των παιδικών τους χρόνων από τις καλοκαιρινές τους διακοπές στο χωριό, που έβαλαν μεταξύ τους ένα «στοίχημα ζωής». Να ξαναζωντανέψουν το αγαπημένο τους χωριό των παππούδων τους, δημιουργώντας τις συνθήκες εκείνες που θα επιτρέψουν νέους ανθρώπους είτε κατάγονται από την Βαμβακού είτε όχι να εγκατασταθούν μόνιμα εκεί.
Πηγές:
www.vamvakoure...
www.travel.gr/
#πεζοπορία #βαμβακού #πάρνωνας