Kilka zdań wyjaśniających: Gdy mówię o postaci McCathy'ego używam kilku różnych imion, czego nie wyłapałam. W źródłach pojawia się on jako Jack, John, a nawet Joseph. Kobieta na zdjęciu MOŻE BYĆ Mary Jane Kelly, jednak większe jest prawdopodobieństwo, że nią nie jest. Utwór, o którym mówię w odcinku, znajdziecie tu: ruclips.net/video/Jbf3shwKSfo/видео.html Źródła: en.wikipedia.org/wiki/Mary_Jane_Kelly www.jack-the-ripper.org/ pl.wikipedia.org/wiki/Mary_Jane_Kelly victorianwhitechapel.tumblr.com/Mary-Kelly en.wikipedia.org/wiki/George_Hutchinson_(Jack_the_Ripper_suspect) www.casebook.org/witnesses/ whitechapeljack.com/the-whitechapel-murders/mary-jane-kelly/ "Pięć. Nieopowiedziane historie kobiet zamordowanych przez Kubę Rozpruwacza", Hallie Rubenhold
@@ZbrodnieZapomniane co do tych imion nie popełnia Pani błędu. Spotkałem się tutaj z taką tradycja że u Walijczykow czesto jest Jason Tomas Williams . Walijczycy i tak skracają mówiąc JT Williams. Mogło być tak że chłop miał dwa imiona
Nie wiem jak innych, ale mnie bardzo wciągnęła ta seria, dzięki wielkie, robisz świetna robotę, cofnęłam się do starych odc i. cieszę się że ten kanał tak świetnie się rozwinął 👌👌👌
Bardzo dziękuję za świetnie napisany i opowiedziany podkast pt. :"Zbrodnie zapomniane". Biedne kobiety, podwójnie skrzywdzone: ofiary z życia i utraty dobrej opinii , mają przywróconą godność osobistą. Dziękuję w Ich imieniu📚😢🌹🌺
Kasiu, napiszę ogólnie - jestem pod ogromnym wrażeniem i pełen największego uznania dla TWOJEGO TRUDU i PRACY , jakie wykonujesz. Dotrzeć do materiałów zbrodni, które miały miejsce w różnych krajach, sto lub więcej lat temu - to jest dla mnie wyczyn godny najwyższego szacunku i uznania! Pochylam głowę przed TWOIMI DOKONANIAMI. Gratuluję, czekam na następne audycje i mocno pozdrawiam! OGROMNY SZACUNEK!
Świetnie opowiedziane, ze wszystkich tych historii, wyziera,bieda,brak środków, nie dziwota że na takim gruncie, wyrastały, różne, Marksy i Engelsy,a i Kuby Rozpruwacze,mnie to nie dziwi, jeszcze raz Dziękuję
Dziekuje droga autorko za wnikliwy i rzetelny oraz czasochlonny obraz zycia ludzi z miasta moze nie tych z najlepsza reputacja z nienajlepszych sfer, ktorego prawie nie znam z tak odleglych czasow , historia smutna ale wciagajaca i sluchana przeze mnie z duzym zainteresowaniem, dziekuje za ogrom pracy wlozony w ta sprawe, pozdrawiam serdecznie wszystkich🤍🌸🤍🌸🤍🌸🤍🌸🤍🌸🤍🌸
Dzień dobry Pani Kasiu, rewelacyjny podcast, którego się słucha w bardzo mocnym skupieniu, mogłabym tej serii podcastów słucha od rana do wieczora🥰 Dziękuję za piękne opowiadanie i czekam na kolejną część z tej serii 👏❤️👏❤️👏❤️
Moja ulubiona seria jeszcze lubię tą serię dzieci które czyniły zło pani kanał jest moim ulubionym kanałem kryminalnym jestem absolwentką historii Mam tytuł magistra i bardzo mi się podoba pani kanał i pani sposób opowiadania pozdrawiam serdecznie z Turcji
Dziękuję ci za tę serię i z niecierpliwością czekam na zakończenie! Co do Pani ze zdjęcia, to faktycznie, bardzo się zdziwiłam przy opisie Mary Jane, na zdjęciu wygląda jak mulatka, a nie niebieskooka blondynka :D
W głowie się nie mieści, co ten człowiek zrobił z ciałem Mary. 🙈🙈🙈 Świetna seria, znakomicie opracowana i opowiedziana i tylko szkoda, że Ripper nigdy nie wpadł w ręce sprawiedliwości.
Kobieta ze zdjęcia zdecydowanie nie ma niebieskich oczu ani nie jest blondynką (nawet ciemną). Tak na oko prędzej miała krewnych w Afryce niż w Irlandii. Co do samej sprawy, to czy na pewno akurat w tym przypadku była to sprawka Kuby Rozpruwacza? Modus operandi bardzo nietypowy jak na niego. Może ktoś próbował mu dopisać coś do i tak już bogatego rachunku.
Widzę watki walijskie. Mieszkam tutaj 18 lat. Davies,Thomas,Williams to 100% walijskie nazwiska.Wspomniala Pani o wypadku na kopalni co by moglo sugerowac walijskie korzenie. Okolice Cardiff oraz Merthyr Tedful (Mertyr Tydfil) to zagłębie gornicze uk.
@@ZbrodnieZapomniane to prawda co do poszlak. Nazwiska jednak wiele sugerują. W Walii z tymi nazwiskami jest tak ponieważ dopiero w 1956 roku Królowa zakazała związków kazirodczych .Przedtem Walijczycy w większości zakładali nowe rodziny w kręgu starej rodziny. Co zrobisz? No nic nie zrobisz. Jest to obecnie problematyczne ponieważ wiele rodzin zmaga się ze skaza genetyczną . Sam osobiście znam 4 Daviesów którzy oficjalnie nie są rodziną. Te nazwiska o których mówiłem rzadziej występują w Anglii. Oczywiście nazwisko Jones nie Johns też bardzo popularne. Stevens bardziej na północy okolice Machesteru.
Nie sądzę, że Hutchinson był mordercą. Był on biednym, bezrobotnym wyrobnikiem i z opowieści wynika, że mieszkał gdzieś w okolicy, skoro znał się z Mary J. Kelly (plotka głosiła, że parał się sutenerstwem?). Raczej morderca nie narażałby się na rozpoznanie przez lokalsów, dokonując zbrodni w swojej okolicy... Myślę, że raczej JTR był ktoś z sąsiedniej "dzielnicy", kto jednocześnie dobrze znał Whitechapel- może miał tu rodzinę, może tu się urodził, może był częstym klientem tutejszych kurtyzan, a może stąd pochodziła jakaś kobieta, która go skrzywdziła... Z jakiegoś powodu nienawidził kobiet- mógł być źle traktowany przez matkę lub w młodości nie radzić sobie z kontaktami z płcią piękną. Czemu wybrał tę okolicę? Wspomnienia lub fakt, że o sprawiedliwość dla kobiet z nizin raczej nikt nie będzie zabiegał. Ale oczywiście prawda raczej już nigdy nie zostanie odkryta
Dochodzę do wniosku, że Kubie nie chodziło o kobiety uprawiające nierząd, a bardziej te, które nadużywały alkoholu. Tzn, nie twierdzę, że był wrogiem pijaczek, a raczej, że swoje ofiary upatrywał w pubach lub ich pobliżu. Inne miejsce, gdzie mógł się kręcić, wypatrując swoje ofiary, to noclegownia... Być może nawet był w zmowie z jej pracownikami. Być może ktoś go informował która kobieta nie będzie szukana przez swoich bliskich. Przecież "Polly" została zabita po śmierci ojca i brata, po tym gdy odeszła od męża, podobnie jak Lizzie i Annie...
Od paru odcinków coś złego stało się z dźwiękiem. Jest strasznie metaliczny, z pogłosem jakby mikrofon zbierał wszystkie szmery z otoczenia. Mimo najszczerszych chęci nie mogę słuchać podcastów ani z głośnika telefonu ani na żadnych słuchawkach :(
@@anetaw.3742 a to akurat dziwne, bo większość słuchaczy uważa wręcz przeciwnie. Dostaję masę sygnałów, że dźwięk jest dużo lepszy niż na wcześniejszych nagraniach. Ale rozumiem, każde ucho jest inne i odbiera dźwięk inaczej :)
Przykro mi, rozumiem, że każdy ma swoje upodobania. Inny odbiór dźwięku może również wynikać z faktu, że podczas nagrywania kilku ostatnich odcinków miałam problemy z gardłem. Przez to głos był zachrypnięty.
Nie wiem, czy dotrzesz do komentarza, ale czy będziesz robiła też odcinki o innych hipotetycznych ofiarach Kuby Rozpruwacza? Zobaczyłam zdjęcie z miejsca zbrodni i mnie zmroziło. Chyba imię Kuba jest wg mnie zbyt łagodne dla tak okrutnego mordercy i zmienił wcześniejszy odbiór, przynajmniej mój, jego osoby.
Bawi mnie to poczatkowr bagatelizowanie pros ty tucji przez autorke "bo robila to w bogatuch dzielnicach "itp xD jako spolevzenstwo misimy potepiac takie zachqania czy to robia za paczke fajek czy za miliony monet maja sie tego wstydzic
@@shigellashigella bo to prowadzi do degeneracji społeczeństwa. Cichodajki zawsze były ale dopiero w ostatnich latach się tym chwala zamiast jak dawniej wstydzić
Kilka zdań wyjaśniających:
Gdy mówię o postaci McCathy'ego używam kilku różnych imion, czego nie wyłapałam. W źródłach pojawia się on jako Jack, John, a nawet Joseph.
Kobieta na zdjęciu MOŻE BYĆ Mary Jane Kelly, jednak większe jest prawdopodobieństwo, że nią nie jest.
Utwór, o którym mówię w odcinku, znajdziecie tu: ruclips.net/video/Jbf3shwKSfo/видео.html
Źródła:
en.wikipedia.org/wiki/Mary_Jane_Kelly
www.jack-the-ripper.org/
pl.wikipedia.org/wiki/Mary_Jane_Kelly
victorianwhitechapel.tumblr.com/Mary-Kelly
en.wikipedia.org/wiki/George_Hutchinson_(Jack_the_Ripper_suspect)
www.casebook.org/witnesses/
whitechapeljack.com/the-whitechapel-murders/mary-jane-kelly/
"Pięć. Nieopowiedziane historie kobiet zamordowanych przez Kubę Rozpruwacza", Hallie Rubenhold
@@ZbrodnieZapomniane co do tych imion nie popełnia Pani błędu. Spotkałem się tutaj z taką tradycja że u Walijczykow czesto jest Jason Tomas Williams . Walijczycy i tak skracają mówiąc JT Williams. Mogło być tak że chłop miał dwa imiona
Każda prezentowana przez Panią sprawa to mistrzostwo narracji,ale seria Whitechapel to klasa sama w sobie.Serdecznie dziękuję za znakomity odcinek.
To prawda 👍🏻
Podpisuję się pod tym obiema rękami.
Nie wiem jak innych, ale mnie bardzo wciągnęła ta seria, dzięki wielkie, robisz świetna robotę, cofnęłam się do starych odc i. cieszę się że ten kanał tak świetnie się rozwinął 👌👌👌
Właśnie szukałam czegoś ciekawego a tu taka niespodzianka. Fenomenalna seria i narracja. Takich podcastów chce sie słuchać na okrągło ❤
Po dlugiej przerwie, spowodowanej problemami natury osobistej, znowu tu trafiłam. Moj ulubiony kanał. Uwielbiam Twoje podkasty. Niesamowita seria.
Mistrzostwo świata w podcastach kryminalnych.. Wszystko doskonale dopracowane,dykcja,nastrój i muzyka w tle 🎉.
Pozdrawiam moją imienniczkę.
Bardzo dziękuję za świetnie napisany i opowiedziany podkast pt. :"Zbrodnie zapomniane". Biedne kobiety, podwójnie skrzywdzone: ofiary z życia i utraty dobrej opinii , mają przywróconą godność osobistą. Dziękuję w Ich imieniu📚😢🌹🌺
Kasiu, napiszę ogólnie - jestem pod ogromnym wrażeniem i pełen największego uznania dla TWOJEGO TRUDU i PRACY , jakie wykonujesz. Dotrzeć do materiałów zbrodni, które miały miejsce w różnych krajach, sto lub więcej lat temu - to jest dla mnie wyczyn godny najwyższego szacunku i uznania! Pochylam głowę przed TWOIMI DOKONANIAMI. Gratuluję, czekam na następne audycje i mocno pozdrawiam! OGROMNY SZACUNEK!
Świetnie opracowalas tą serię , podziękowania dla autorki.
Autorka również dziekuje i bardzo docenia każdy pozytywny komentarz ☺️
Niesamowita seria!
Świetnie zapowiada się sobota! Dziękuję za podcast ❤
Szukam czegoś ciekawego,a tu taka perełka. Jest pani jedną z lepszych
Dziękuję bardzo i pozdrawiam serdecznie ❤.
Świetnie opowiedziane, ze wszystkich tych historii, wyziera,bieda,brak środków, nie dziwota że na takim gruncie, wyrastały, różne, Marksy i Engelsy,a i Kuby Rozpruwacze,mnie to nie dziwi, jeszcze raz Dziękuję
Co mają do tego Marks i Engels, obaj raczej z klasy średniej a potem raczej majetni - tego nie wie nikt :)
Świetna robota! Bardzo dziękuję.
Zamieniam sie w sluch,dziekuje
❤❤❤
Kasiu 💜💜💜💜💜💜DZIĘKUJĘ ❣️❣️❣️❣️❣️❣️❣️❣️❣️❣️
Opowiadasz fantastycznie, dziękuję 🥰
Kochana, jeśli Ci się śni Kuba, to jesteś TĄ, która rozwiązała sprawę! Dziękuję za kolejny dopracowany, wspaniały podcast.
Dziekuje droga autorko za wnikliwy i rzetelny oraz czasochlonny obraz zycia ludzi z miasta moze nie tych z najlepsza reputacja z nienajlepszych sfer, ktorego prawie nie znam z tak odleglych czasow , historia smutna ale wciagajaca i sluchana przeze mnie z duzym zainteresowaniem, dziekuje za ogrom pracy wlozony w ta sprawe, pozdrawiam serdecznie wszystkich🤍🌸🤍🌸🤍🌸🤍🌸🤍🌸🤍🌸
Dobrze się słucha. Dzięki
Bardzo dziękuję za całą pracę włożonoą w każdy odcinek. Świetnie przedstawiona historia ❤
Dziękuję za odcinek
Dzień dobry Pani Kasiu, rewelacyjny podcast, którego się słucha w bardzo mocnym skupieniu, mogłabym tej serii podcastów słucha od rana do wieczora🥰 Dziękuję za piękne opowiadanie i czekam na kolejną część z tej serii 👏❤️👏❤️👏❤️
Miłego wypoczynku. Czekam na cdn , mimo że tak "popularnej" historii trudno szukać.
Bardzo dziękuję
Bardzo dziękuję.
seria świetna, czekam na kontynuację,pozdrawiam
Łapka w gorey, ale odsłuchanie zostawiam na wieczór.❤
Dziękuję 🎉
Uwielbiam Pani podkasty❤
Dziekuje Kasiu za nowy podscat❤❤Pozdrawiam Ciebie bardzo cieplutko 🙋♀❤
Dziękuję ci bardzo ❤
Z podziwem słucham kolejnych odcinków. Dziękuję za tak wielką pracę jaką wykonałaś ❤❤❤
Najlepsza seria!
Kolejny raz bardzo dziękuję za bardzo ciekawy materiał do słuchania. Z niecierpliwością czekam na następne. Pani jest najlepsza.😊
Moja ulubiona seria jeszcze lubię tą serię dzieci które czyniły zło pani kanał jest moim ulubionym kanałem kryminalnym jestem absolwentką historii Mam tytuł magistra i bardzo mi się podoba pani kanał i pani sposób opowiadania pozdrawiam serdecznie z Turcji
Bardzo ciekawy odcinek
Dziękuję bardzo ❤
Dziękuję ci za tę serię i z niecierpliwością czekam na zakończenie! Co do Pani ze zdjęcia, to faktycznie, bardzo się zdziwiłam przy opisie Mary Jane, na zdjęciu wygląda jak mulatka, a nie niebieskooka blondynka :D
Po dłuższej przerwie w komentowaniu tutaj powracam 🙂🙃 słucham oczywiście każdy podcast, to się nigdy nie zmieni ❤❤❤
Dziękuję i ogromnie to doceniam! :)
A ja tylko po tym okrągłym znaczku rozpoznaję swój ulubiony kanał a potem po głosie. 😊😮❤
....Hab schon darauf gewartet, Dankeschön 😊😊🎉!
Zanim wyslucham zostawie komentarz i lapke w gore dla zasiegu.Historie z White Chapel to moja ulubiona seria.Jakkolwiek to brzmi.Dziekuje Kasiu❤
To ja ogromnie dziękuję ☺️ naprawdę jest to wielka mobilizacja do tworzenia dalszych odcinków ☺️
👍👍. Oczywiście, że bardzo podoba mi się ten odcinek, tak jak i poprzednie. Świetne opracowanie.👌 Pozdrawiam serdecznie i czekam na kolejny materiał.😊
🕵️👍 Dzięki !!!
Produkujesz takie perełki, a masz tak mało kciuków w górę 😓
Twoje podcasty są rewelacyjne!
Dziękuję ☺️ wydaje mi się, że po prostu nie docieram do aż tak licznego grona słuchaczy, by mieć więcej łapek w górę ;)
W głowie się nie mieści, co ten człowiek zrobił z ciałem Mary. 🙈🙈🙈 Świetna seria, znakomicie opracowana i opowiedziana i tylko szkoda, że Ripper nigdy nie wpadł w ręce sprawiedliwości.
❤❤❤❤❤❤❤
🌷🌷🌷
❤
Komentarz dla zasięgów ❤
MJ była chyba mulatką w 1/4 miala ciemne oczy i dość ciemną karnację na portrecie
A widziałaś może "From Hell" - film z Johnnym Deppem? Co o nim myślisz?
Widziałam. Bardzo dobry, o ile spojrzy się na niego z przymrużeniem oka ;)
Kobieta ze zdjęcia zdecydowanie nie ma niebieskich oczu ani nie jest blondynką (nawet ciemną). Tak na oko prędzej miała krewnych w Afryce niż w Irlandii. Co do samej sprawy, to czy na pewno akurat w tym przypadku była to sprawka Kuby Rozpruwacza? Modus operandi bardzo nietypowy jak na niego. Może ktoś próbował mu dopisać coś do i tak już bogatego rachunku.
Jestem tego samego zdania. To była mulatka
Nie jestem mulatka,a moje prześwietlone stare zdjęcia też tak wyglądają
😊😘❤️
👍💐🙏
Widzę watki walijskie. Mieszkam tutaj 18 lat. Davies,Thomas,Williams to 100% walijskie nazwiska.Wspomniala Pani o wypadku na kopalni co by moglo sugerowac walijskie korzenie. Okolice Cardiff oraz Merthyr Tedful (Mertyr Tydfil) to zagłębie gornicze uk.
@@marcinkubickiwalker o, dziękuję. Ale jakby nie było, to wciąż dysponujemy jedynie poszlakami 🤷♀️
@@ZbrodnieZapomniane to prawda co do poszlak. Nazwiska jednak wiele sugerują. W Walii z tymi nazwiskami jest tak ponieważ dopiero w 1956 roku Królowa zakazała związków kazirodczych .Przedtem Walijczycy w większości zakładali nowe rodziny w kręgu starej rodziny. Co zrobisz? No nic nie zrobisz. Jest to obecnie problematyczne ponieważ wiele rodzin zmaga się ze skaza genetyczną . Sam osobiście znam 4 Daviesów którzy oficjalnie nie są rodziną. Te nazwiska o których mówiłem rzadziej występują w Anglii. Oczywiście nazwisko Jones nie Johns też bardzo popularne. Stevens bardziej na północy okolice Machesteru.
Wydaje mi się, ze na tym szkicu z prawej strony przy łóżku jest widoczny fragment krzesła.😉
A faktycznie 🤔 Nie zwróciłam uwagi.
❤❤❤👍🏻👍🏻👍🏻
💙🖤💚💜
❤❤❤❤🎉🎉
Super podkast. Dziękuję. Pozdrawiam
Nie sądzę, że Hutchinson był mordercą. Był on biednym, bezrobotnym wyrobnikiem i z opowieści wynika, że mieszkał gdzieś w okolicy, skoro znał się z Mary J. Kelly (plotka głosiła, że parał się sutenerstwem?). Raczej morderca nie narażałby się na rozpoznanie przez lokalsów, dokonując zbrodni w swojej okolicy... Myślę, że raczej JTR był ktoś z sąsiedniej "dzielnicy", kto jednocześnie dobrze znał Whitechapel- może miał tu rodzinę, może tu się urodził, może był częstym klientem tutejszych kurtyzan, a może stąd pochodziła jakaś kobieta, która go skrzywdziła... Z jakiegoś powodu nienawidził kobiet- mógł być źle traktowany przez matkę lub w młodości nie radzić sobie z kontaktami z płcią piękną. Czemu wybrał tę okolicę? Wspomnienia lub fakt, że o sprawiedliwość dla kobiet z nizin raczej nikt nie będzie zabiegał. Ale oczywiście prawda raczej już nigdy nie zostanie odkryta
Mogło się coś wydarzyć i przymusowo siedziała w szpitalu potem urodzila tam
Dochodzę do wniosku, że Kubie nie chodziło o kobiety uprawiające nierząd, a bardziej te, które nadużywały alkoholu. Tzn, nie twierdzę, że był wrogiem pijaczek, a raczej, że swoje ofiary upatrywał w pubach lub ich pobliżu. Inne miejsce, gdzie mógł się kręcić, wypatrując swoje ofiary, to noclegownia... Być może nawet był w zmowie z jej pracownikami. Być może ktoś go informował która kobieta nie będzie szukana przez swoich bliskich. Przecież "Polly" została zabita po śmierci ojca i brata, po tym gdy odeszła od męża, podobnie jak Lizzie i Annie...
Tak, według mojej teorii też nie chodziło o profesję kobiet, a o ich pociąg do alkoholu.
🫶🏼🫶🏼🫶🏼
Skąd ta chrypka?
Problemy z gardłem
Od paru odcinków coś złego stało się z dźwiękiem. Jest strasznie metaliczny, z pogłosem jakby mikrofon zbierał wszystkie szmery z otoczenia. Mimo najszczerszych chęci nie mogę słuchać podcastów ani z głośnika telefonu ani na żadnych słuchawkach :(
@@anetaw.3742 a to akurat dziwne, bo większość słuchaczy uważa wręcz przeciwnie. Dostaję masę sygnałów, że dźwięk jest dużo lepszy niż na wcześniejszych nagraniach. Ale rozumiem, każde ucho jest inne i odbiera dźwięk inaczej :)
@@ZbrodnieZapomniane nie wiem, nawet na TV dźwięk brzmi mi jakoś tak nieprzyjemnie metalicznie :( wcześniej był taki ciepły, dobrze wytłumiony.
Przykro mi, rozumiem, że każdy ma swoje upodobania. Inny odbiór dźwięku może również wynikać z faktu, że podczas nagrywania kilku ostatnich odcinków miałam problemy z gardłem. Przez to głos był zachrypnięty.
♠👍🏻♠
Nie wiem, czy dotrzesz do komentarza, ale czy będziesz robiła też odcinki o innych hipotetycznych ofiarach Kuby Rozpruwacza?
Zobaczyłam zdjęcie z miejsca zbrodni i mnie zmroziło. Chyba imię Kuba jest wg mnie zbyt łagodne dla tak okrutnego mordercy i zmienił wcześniejszy odbiór, przynajmniej mój, jego osoby.
Tak, powstaną jeszcze odcinki, w których opowiem o domniemanych ofiarach oraz przedstawię sylwetki najbardziej prawdopodobnych sprawców zbrodni.
"Chyba imię Kuba jest wg mnie zbyt łagodne dla tak okrutnego mordercy"
niestety tak sie utarlo, Jack tez jest zdrobnieniem.
Bawi mnie to poczatkowr bagatelizowanie pros ty tucji przez autorke "bo robila to w bogatuch dzielnicach "itp xD jako spolevzenstwo misimy potepiac takie zachqania czy to robia za paczke fajek czy za miliony monet maja sie tego wstydzic
Ty się może wstydź braku umiejętności pisania...
@@IwonaKlich "uderz w stół- nożyce się odezwą " xD
@@krisealsk9673 przy okazji, nie zapomnij potępić też klientów, same ze sobą sie nie prostytuują
A mamy potepiac prace seksualna bo?
@@shigellashigella bo to prowadzi do degeneracji społeczeństwa. Cichodajki zawsze były ale dopiero w ostatnich latach się tym chwala zamiast jak dawniej wstydzić
Tyle nieistotnych szczegółów. Nie podoba mi się 😢
Ale nudny materiał