zaman genişlemesinde t' > t olması gerekmiyo mu. çünkü zaman genişlemesi diyoruz ama t'< t oluyor. zaman daralmış o zaman ,ama eğer şu şekilde bi mantık yürütürsek. toplam bir zamann aralığı var a kadar bu a durgun gözlemcinin birim zamanı t ye bölünürse durgun gözlemcinin a kadar zaman aralığında kaç birim zaman harcadığını ve a yı haraketli gözlemcinin birim zamanı olan t' ne bölersek te harakeetli gözlemcinin a kadar zaman aralığında kaç birim zaman harcadığını görürürz. 90 yıllık a , durgun gözlemicni birim zamanı 1 sn 90 yıl gördü, haraketli gözlemicinin birim zamanı 0.75 sn o da 120 yıl hisetii. şeklinde bir mantıkla zaman genişlemesi için formülde haraketli gözlemcinin zamanının daha küçük çıkması mantklı kabul edliebilir ama aynı mantığın boy kısalmasında da yapılması gerekiyor o zaman da o mantıksız oluyor. zaman genleşmesinde t' > t olması gerekmez mi
Hocam Temel Reise olan benzerliğinizden ötürü ayrı bir sempatiyle izliyorum. Tek fark gücünüzü ıspanaktan değil fizik bilgisinden alıyor olmanız. Sınavım için baya yardımcı oldu bu video serisi, teşekkürler cidden.
Konu dahilinde ki bütün videolarınızı arşivliyorum. Çok lazım oluyor çok. Video linklerini de bolca paylaşıyorum. Benim iddam var bildiğiniz üzere. eylemli referanslar da ışık hızının değişken değişken olduğunu iddia ederken, konuyu bilmeden savunanlar biraz olsun konuyu anlamış olsun. Masal dinler gibi öğrenmesinler savundukları şeyi az biraz denklemlerden de haberdar olsunlar.
45:21 geçmiş, şimdiki zaman ve gelecek zamanınışık konisinin 3 boyutlu düzlemdeki grafik görüntüsü, ters kum saati oldu hocam, zaman ve mekan kime göre ters tabi, göreceli bir terslik :)
Merak için geldim ve şok oldum bunları nasıl anlayabiliyorsunuz ?
3 года назад
Lorentz dönüşümlerinde Orjin iki referans içinde ortak kabul edilir. Oysaki Orjin kaynağın üzerinde bulunduğu referans ile hareketli olmalıdır. Çünki fotonun ilk çıkış noktası kaynaktır. Ve bu durumda kaynak hareketsiz referans üzerinde ise hareketli referans orjinden uzaklaşacağı için ışın doğrusu boyu hareketli referans için kısalacak dolayısı ile c hızı hareketli gözlemciye göre küçülecektir. Kaynak hareketli referans üzerinde ise Orjin de hareketli referans üzerinde olacak ve hareketsiz gözlemci her saniye orjinden uzaklaşacak ve ışın boyu hareketsiz gözlemci için uzayacak dolayısı ile hareketsiz gözlemci için ışık hızlanmış olacaktır.
3 года назад
Matematikte işlemlerin doğruluğu mantıkla doğrudan ilişkilidir. Örneğin ben şimdi 1+1=101 yada 1+1=1,01 e eşittir dersem bu işlemin doğruluğuna herkes itiraz eder. Lakin ben basit bir şekilde bu işlemin doğruluğunu ispat edebilirim. İşlemdeki birlerin yanına onların temsil ettiği bütünlerin sembollerini koyduğumda 1+1= 101 yada 1,01 e eşitlenmiş olur. 1m + 1cm = 101 cm 1m + 1cm = 1,01 m şeklindedir. Bu mantıkla ele aldığım bir (1) Rakamını hangi bütünüme eşitlediğime göre sonuçlar farklılık gösterebilir. Lakin mantık ile bütünlerimizi birbirine dönüştürerek sonucun doğruluğunu ispat etmiş oluruz. Lorentz dönüşümündeki x eksenindeki değer uzay zamana değil 299.792.458m Ye yani direkt olarak uzaya eşittir. Ölçü birimimiz ise 1 ışık metre=299.792.458m dir. Hız=yol/zaman ise Yol=hız . zaman dır. Bu durumda Zaman = 1 ise yol= hız dır. V=m/t m=V.t t=1 ise m=V dir. Bu durumda t=m/V dir. Lakin t mutlaktır. V ile m değişken niceliklerdir. 100m/sn hızla giden bir araç için t=m/v t=100/100= 1 C ile giden bir araç için t=299.792.458 / 299.792.458= 1 İki durumda da zaman 1 e eşittir. Lakin yol ve hız farklıdır. Hız= 1 birimlik zamanda kat edilen toplam yoldur.
Sımdı burada senın demıs olduğun şey abi 1.cisi senın m dediğinden kastın sanırım yol ve ona m değil x diyecektin bu 1. 2.cisi x'e yani (m'e) neden 100 yazdın tamam hızı 100 aldın ama sen x ve v aynı şey dememişsin sadece değişkenli nicelikler demişsin ve eğer hız değişiyorsa biz ona zaten ivme deriz bu da çok farklı bir şeye giriyor. 3.cü ve en büyük hatan abi zamanı mutlak yani değişmez almışsın zaman değişir her referans içn farklıdır zaman göreliliği hatalıdır diyorsan abi büyük hata yapıyorsun. daha da büyük hatan abi sen m/s olayını yanlış anlamışsın m=yol ----------- s=saniye (zaman) ya bu sadece tek başına hız demek yani s hız m yol değil ayrı ayrı değil m/s tek basına hız demek. bu da yaptığın işlemin direk hatalı olması demek zaman ise Galilei dönüşümlerinde mutlaktır x'=x-vt t'=t bu mutlak demek t'=t mutlak demek bu değişyor çok uzun...
Orjini ortak kabul edemememizin sebebine gelince: aynı durumu dünya şartlarında hareketsiz bir araçtan ateşlenen kurşunun hızının kurşunun yarı hızında kurşunla aynı yönde yol alan araca uyarlayarak neden orjinin her iki referans için ortak olmaması gerektiğinin mantığını anlarız. Örneğin sabit bir araçtan 100m/s hızla X+ ateşlenen bir kurşunun hızı 50m/sn hızla giden bir araca göre nedir? Sorusunu sorduğumuzda Orjin hareketsiz araç üzerindedir ve hareketli araç her saniye orjinden uzaklaşır ve kurşunun doğrusu kendi referansında kısaldığını görür. hareketli araç kurşunu kendi referansında yarı hızda gözlemler. Çünki kendi referansına göre kurşunun aldığı yol kısalmıştır. Zaman her iki araç için de eşittir. Eğer kurşun hareketli araçtan sıkılacak olursa Orjin hareketli araç üzerinde olur. Ve Orjin her saniye sabit araçtan uzaklaşır. Dolayısı ile kurşunun doğrusu sabit aracın referansına göre uzamıştır. Dolayısı ile bağıl hızı artmıştır.
18.56 hocam orada çizdiğiniz doğru yatay ile 45° açı yapmıyor ve dolayısıyla ışığın yörüngesini göstermiyor. t=vx doğrusu üzerinden herhangi bir zamanda gönderilen Işık nasıl a noktasından geçebilir? Bu olay x=vt+2 dışındaki doğrular için nasıl geçerli olur? teşekkürler
18:42 Hocam t=Vx doğrusu üzerinde gönderilen sinyaller Ceyda'ya göre mi aynı anda? Ve eğer ilk sinyali orijinden göndermemiş olsaydık t=Vx+t' mü olurdu? Yani durgun gözlemcinin ölçtüğü zamanı veren denklem bu mu olurdu?
Hocam hareketli gözlemci bu zaman genişlemesini hisseder mi yoksa ona göre zaman olması gerektiği gibi mi akar? (Sonuçta kendisine göre hızı sıfır.) Yani hareketli gözlemcinin zaman genişlemesi sadece dünyadaki gözlemci tarafından mı fark edilebilir?
3 года назад
Hocam size son bir sorum olacak yanıtlsrsanız sevinirim. Gözleme başlandığı anda orjine 0 olan foton, sabit referans, ve 0,5 bağıl hızla hareket eden gözlemcilerin ayrı ayrı Son gözlem konumları nedir? 1C için. Özellikle de 0,5 c ile hareket eden gözlemcinin konumunu çok merak ediyorum. Ben işlem yaptığımda orjine olan uzaklığı: sabit referans t=1 v=0,5 olduğu için 0,5c x+ konumunda oluyor. Kendisi için ise t=0,58 V=0,5 olduğu için x+ yönünde 0.29 çıkıyor Fotonun konumu da x+ yönünde 0,58 olduğuna göre foton hareketli gözlemciden x+ yönünde 0,58-0,29= 0,29C uzaklaşıyor. Bu durumda fotonun x ekseninde hareketli gözlemciye göre kat etiği yol 0,58 değil 0,29 oluyor. Bu durumda fotonun hızı hareketli gözlemciye göre 0,29/0,58 =0,5C oluyor. Fotonun bağıl hızı yarıya düşüyor. NOT: Burada orjin ile x ekseni üzerindeki konumu sabit kalan sadece hareketsiz kabul ettiğimiz referans oluyor. Bu benim mantığıma göre yaptığım. Siz Lorentz dönüşümünde hata olmadığını söylüyorsunuz. Lakin hareketli gözlemcinin 0,58 t sonraki konumunun orjinde sabit olması durumunda Lorentz dönüşümü doğru oluyor. Lakin ortada bir hız ve birde 0(sıfır) dan büyük bir zaman söz konusu ve hareketli gözlemci orijinden uzaklaşmak zorunda buda Lorentz dönüşümü konusunda beni hatalı olduğuna iten yegane sebep. Ve ilginç bir şekilde bulduğum sonuç newton fiziği ile uyumlu. Benim mi atladığım bir detay var yoksa bu dönüşümde mi eksik detay var?
Hocam Ali, Ceyda, Burhan ve kemal in referansında bir sıkıntı yokmu? Burhan ile kemalin gönderdiği sinyallerin hızları birbirinden farklı oldu kemal ceydadan burhandan daha uzak olmasına rağmen kemalin gönderdiği sinyal nasıl ceydaya eş zamanlı ulaştı? Kemalin sinyali hızlanmış olmadımı sizce? Bence hızlandı. Üstelik ali burhan Ceyda ve kemal hepsi aynı referansta olmasına karşın ceydaya gönderdikleri sinyal doğrularının açıları farklı. Bu işte bir terslik olmasın. Lorentz dönüşümleri hatalı hocam hatalı. O mor çizgi eş zamanlılık çizgisi değil ali Ceyda ve burhanın referansındaki x' ekseni. Aynı referanslar da dahi eş zamanlı gözlem yoktur. Kaynağa en yakın olan veriyi en önce en uzak olan veriyi en geç alır. Eş zamanlı gözlem için kaynağa olan mesafe eşit olmalıdır. Olay gerçekleşme zamanı tüm referans sistemlerinde mutlaktır hız, yön, ve kaynağa olan uzaklık ile ışık hızının referansların bağıl hızına oranla farklı zaman dilimlerinde ve farklı dalga boylarında algılanır.
Abı bu dediğininde cevabını vercieğim ama videolu bir şekilde buradan anlamayabilirsin bu yüzden seni biraz bekleteceğim müsait oldukça diğer sorularını cevaplamaya uğraşıcağım
Hocam çok güzel anlatıyorsunuz. Lise öğrencisiyim de, lorentz dönüşümleri gibi formülleri daha kolay öğrenmem için kitap öneriniz var mı. Ya da direkt fizik ile ilgili kitap önerileri de olur.
Elinize saglık hocam. Bir sey sormak istiyorum. Orijinle eş zamanlı olan dogru parcasini kullanarak C kişisine ayni anda ulasacak sinyal yolluyoruz. Peki ısığın yörüngesi gereği x ekseniyle 45 derece açı yapacak şekilde b kişisinin sinyal yollması gerekmiyor mu? Ya da nasıl olmasi gerekiyor. Orayi tam anlayamadım . Başka kişiler çizdiğimde 45 derece olmuyor. :)
b kişisi c'ye sinyal yolluyor, o da 45 derecelik açı olması gerekir, çünkü ışık hızıyla hareket ediyor. Ben tam sorunuzu anlamadım. Biraz daha dikkatli dinleyin eminim sorun çözülecektir.
Necati Celik B kişiside x ekseniyle 45 derece aciyla orijinle eşzamanli ekseni keserek a noktasini kesecek sinyali yolluyor. Orayi anladim. Fakat baska bir d kisisi ekleyip orijinle eszamanli ekseni kesip a noktasina ulasan bir dogru cizince, cizdigimiz bu dogru x ekseniyle 45 derece aci yapmiyor.
powerpoint sorunuzu aldım. D kişisinin gönderdiği sinyal de tabiki 45 dereceyle olmalı yani mavi çizgiyle çizdiğiniz yörünge doğru, bu durumda sinyaller C'ye aynı anda ulaşmıyor. Çünkü A ile D arasındaki mesafe buna uygun değil. A ile D'nin aynı anda sinyallerini C'ye ulaştırabilmeleri için zamanın negatif olması gerekiyor (çizgiyi extrapolate ettiğimiz de negatif t'de kesişiyorlar). Umarım açıklayıcı olmuştur. Değilse tekrar haber verin.
power point ten 1. slayttan göstermeye çalıştım (kırmızı çizgiler) emailnize attım. Aşağıya geçtiriğinizde zaman eksenini negatifte kesiyor, yani fiziksel olarak anlamlı değil. demekki sinyaller aynı anda ulaşmıyor
23:21 hocam neden t'=t-vx ifadesini bir ksi fonksiyonuyla çarptık? zaten tek başına hareketlinin kendi referans sistemine göre doğru zamanı vermiyor muydu?
@@PHYSICSwithNecatiCelik yani t' hareketlinin kendi referans sistemine göre zaman ve biz bir ksi fonksiyonuyla çarpınca da aynı sonucu vermesini mi istedik?
Hocam birşey sormak istiyorum. Henry Poincare zamanın göreceliğini Einsteinden daha önce farketmiş ve yayımlamış. Işık hızının evrensel sabit olduğunu Morley deneyinde tespit edilmiş, Yüksek hızlarda boyutlardaki bozulmayı deneysel olarak Lorentz bulmuş, Ünlü E=mc^2 formülünü ilk önce Olinto DePretto keşfetmiş , Göreceliğin neredeyse bütün matematiği Hendick Lorentze ait, Uzay Zaman Geometrisi Hermann Minskowskinin yarattığı bir Geometri o zaman göreceliğin neresi Einsteinin?
@@PHYSICSwithNecatiCelik hocam öncelikle teşekkür ederim. Yabancı kanallarıda izliyorum ama göreceliğin matematik olarak bu kadar sade ve güzel anlatıldığını görmemiştim. Herkes işin magazin tarafında. Einsteinin dilimize çevrilen kendi kitaplarını da okudum. tamamen başka bilimcilerin çalışmalarını alıp onları tekrar anlatmaktan başka bişey yapmıyor gibi. Zaten kitabında bile Maxwell, Lorentz ve Minskowski olmasa bu teoriyi oluşturamayacağını söylüyor. zaten görecelik Einsteinden önce de bilinen bir fikir Einsteinin bulduğu bişey değilki. Uzay Zaman Geometrisi Riemann ve Minskowskinin ürünü, Dönüşüm formülleri Lorentze ait. Kendine ait orijinal sandığım E=mc^2 nin bile kendisinden önce birine ait olduğunu ama bunun açılımını bile yapamadığından önce Hilbertten sonra da Lorentzden yardım aldığını öğrendim. Prof.Dr. Umberto Bartocci RUclips ta açıklıyor biraz fazla detaylı. Dersimizin kendisiyle ilgisi yok ama ilginç bişey. Medyatik bir manüpülasyon gibi.
Durum biraz Maxwell'in durumuna benziyor aslında. Maxwell denklemlerine bakarsan listedeki denklemler Gauss, Faraday ve Ampere'e ait denklemler. Bu denklemler Maxwell den önce ortaya konmuş, elektrik ve manyetik olayları gayet iyi bir şekilde açıklıyorlar. Sanki bir puzzle'ın parçaları gibi durum. Maxwell büyük resmi gördü, tüm denklemlerin aslında tek bir şeyi ifade ettiğini gördü: O da elektrik manyetik dalga idi. Ve elekromanyetik dalganın ışık hızıyla hareket ettiğini ve ışığın doğasının aslında elektromanyetik dalga olduğunu gördü. Elektrik ve manyetizmanın aslında aynı şeyler olduğunun farkına vardı. Eisntein 'in durumu da böyle. Dediğin gibi dönüşümler mesela Lorentz'e ait, zaten onun adıyla anılıyor. Ama Einstein büyük resmi gördü. Tüm bu parçaları birleştirip puzzle'ı tamamladı. Gerek özel görelilik gerekse genel görelilik evreni anlama biçimimizi kökten değiştirdi. Bu anlamda bakılırsa Einstein'ın büyüklüğü gayet açık ortada. Mesela Fotoelektrik olayı açıklamakla yine enerjini kuantize olduğunu bize ilk defa gösterdi. Ayrıca EPR (Einstein-Podolski-Rosen) adıyla bilinen makalede diğer iki arkadaşıyla Kuantum Dolanıklılık fikrini ilk ortaya attı. Yani fiziğe katkıları çok fazla. Bunda bir şüphe yok. Tüm büyük bilim adamlarının ittifakı bu yönde. Onlara bakmak lazım.
Peki einstein dan once, uzay zamanin isigi buktugunu de bulan biri var mi? Genel olarak soyle bir durum var buyuk bilim adamlari arasinda. Farady cok iyi bir deney adami ve gozlemci, fakat iyi bir matematikci degildi. Ondan sonra gelen maxwell di sanirim, o da faradayin teorilerini, matematiksel ifade etti. Einstein in yaptigi, hem iyi bir gozlemcilik, hemde iyi bir matematikci olusu. Bilim boyle ilerler. Baskalarinin bilgilerini geliştirerek.
Einstein e kafa tutuyorum yok daha ötesi hodri meydan. Gelin bu problemi birlikte çözelim. Michaelson-morley deneyi, Lorentz dönüşümleri, ve Einstein göreliği hatalıdır.
Yani hocam hangi konumda başlıyorsa hareketlinin konumu o kalıyor. Peki hocam hareketli V hızıyla hareket ediyorsa ve kendi hızını sıfır görüyorsa gözlemciyi - V hızıyla görüyor değil mi? Bunun sonucunda gözlemcinin konumu X'-VT' oluyor değil mi hocam?
Hocam burada bir hata var. O mor doğru ali Ceyda burhan ve kemalin x' kordinatı üstelik Buradaki serkan ali Ceyda vs. vs. Örneğinizde sadece serkanın ve burhanın gönderdiği sinyaller eş zamanlıdır üstelik serkana göre değil ceydaya göre. Öğrencilerin hiç biri bunun farkına varamıyor. Öylesine anlamamışlar ki konuyu içler acısı.
Hareketli kişi için zamanın yayaşladığı iddası öyle saçma ki. Hareketli kişi neye göre hareketli? Uzayda birbirine C bağıl hızıyla yaklaşan iki cisimden hangisi hareketlidir? Neye göre? İki kişide kendi referansında sabit diğerinin hareketli olduğunu iddia edebilir. Şimdi zaman hangisi için yavaşlayacak sorması ayıpta? Dünya bizim için hareketsiz olsa da evrendeki hızı nedir biliyormuyuz net olarak? Hayır. Dünyaya göre hızlanan biri evrenin akışına göre yavaşlamış oluyorsa ya nasıl olacak o zaman hareketli kişi yaşlanacak. Gerçekten bu Einstein göreliği çok ama çok saçma ve mantık dışı. Bunun suçlusu ise Michaelson-morley deneyi ile ışık hızını tüm referanslar için sabit sayan o saçma mantık.
Gördüğüm en sağlam Türk fizik profesörlerinden birine şunu yazacağıma nefes almamayı yeğlerdim, yazık be vallahi haketmiyor bazıları elindeki imkanları.
Allah razı olsun Necati ÇELİK hocam.Sağolun var olun.
zaman genişlemesinde t' > t olması gerekmiyo mu. çünkü zaman genişlemesi diyoruz ama t'< t oluyor. zaman daralmış o zaman ,ama eğer şu şekilde bi mantık yürütürsek. toplam bir zamann aralığı var a kadar bu a durgun gözlemcinin birim zamanı t ye bölünürse durgun gözlemcinin a kadar zaman aralığında kaç birim zaman harcadığını ve a yı haraketli gözlemcinin birim zamanı olan t' ne bölersek te harakeetli gözlemcinin a kadar zaman aralığında kaç birim zaman harcadığını görürürz. 90 yıllık a , durgun gözlemicni birim zamanı 1 sn 90 yıl gördü, haraketli gözlemicinin birim zamanı 0.75 sn o da 120 yıl hisetii. şeklinde bir mantıkla zaman genişlemesi için formülde haraketli gözlemcinin zamanının daha küçük çıkması mantklı kabul edliebilir ama aynı mantığın boy kısalmasında da yapılması gerekiyor o zaman da o mantıksız oluyor. zaman genleşmesinde t' > t olması gerekmez mi
Efsane bir ders, efsane bir anlatım. Teşekkürler Necati Hocam 👏👏👏
Hocam Temel Reise olan benzerliğinizden ötürü ayrı bir sempatiyle izliyorum. Tek fark gücünüzü ıspanaktan değil fizik bilgisinden alıyor olmanız. Sınavım için baya yardımcı oldu bu video serisi, teşekkürler cidden.
Sınavda hangi sorular geldi?
Hocam elinize dilinize saglik. Benim derste size sordugum soru. Bitanesiniz
Zaman,Sevgili Dostum Michele Zaman Görecelidir.
Albert Einstein
Benim beğenimle asal oldu yine.Vay be. Bu bir işaretmi acaba :)
Videolarınız çok güzel hocam. Tebrik ederim
Konu dahilinde ki bütün videolarınızı arşivliyorum.
Çok lazım oluyor çok.
Video linklerini de bolca paylaşıyorum.
Benim iddam var bildiğiniz üzere. eylemli referanslar da ışık hızının değişken değişken olduğunu iddia ederken, konuyu bilmeden savunanlar biraz olsun konuyu anlamış olsun.
Masal dinler gibi öğrenmesinler savundukları şeyi az biraz denklemlerden de haberdar olsunlar.
45:21 geçmiş, şimdiki zaman ve gelecek zamanınışık konisinin 3 boyutlu düzlemdeki grafik görüntüsü, ters kum saati oldu hocam, zaman ve mekan kime göre ters tabi, göreceli bir terslik :)
Merak için geldim ve şok oldum bunları nasıl anlayabiliyorsunuz ?
Lorentz dönüşümlerinde Orjin iki referans içinde ortak kabul edilir.
Oysaki Orjin kaynağın üzerinde bulunduğu referans ile hareketli olmalıdır.
Çünki fotonun ilk çıkış noktası kaynaktır.
Ve bu durumda kaynak hareketsiz referans üzerinde ise hareketli referans orjinden uzaklaşacağı için ışın doğrusu boyu hareketli referans için kısalacak dolayısı ile c hızı hareketli gözlemciye göre küçülecektir.
Kaynak hareketli referans üzerinde ise Orjin de hareketli referans üzerinde olacak ve hareketsiz gözlemci her saniye orjinden uzaklaşacak ve ışın boyu hareketsiz gözlemci için uzayacak dolayısı ile hareketsiz gözlemci için ışık hızlanmış olacaktır.
Matematikte işlemlerin doğruluğu mantıkla doğrudan ilişkilidir.
Örneğin ben şimdi
1+1=101 yada 1+1=1,01 e eşittir dersem bu işlemin doğruluğuna herkes itiraz eder.
Lakin ben basit bir şekilde bu işlemin doğruluğunu ispat edebilirim.
İşlemdeki birlerin yanına onların temsil ettiği bütünlerin sembollerini koyduğumda 1+1= 101 yada 1,01 e eşitlenmiş olur.
1m + 1cm = 101 cm
1m + 1cm = 1,01 m şeklindedir.
Bu mantıkla ele aldığım bir (1)
Rakamını hangi bütünüme eşitlediğime göre sonuçlar farklılık gösterebilir.
Lakin mantık ile bütünlerimizi birbirine dönüştürerek sonucun doğruluğunu ispat etmiş oluruz.
Lorentz dönüşümündeki x eksenindeki değer uzay zamana değil 299.792.458m Ye yani direkt olarak uzaya eşittir.
Ölçü birimimiz ise 1 ışık metre=299.792.458m dir.
Hız=yol/zaman ise
Yol=hız . zaman dır.
Bu durumda
Zaman = 1 ise yol= hız dır.
V=m/t
m=V.t
t=1 ise m=V dir.
Bu durumda
t=m/V dir.
Lakin t mutlaktır.
V ile m değişken niceliklerdir.
100m/sn hızla giden bir araç için
t=m/v
t=100/100= 1
C ile giden bir araç için
t=299.792.458 / 299.792.458= 1
İki durumda da zaman 1 e eşittir.
Lakin yol ve hız farklıdır.
Hız= 1 birimlik zamanda kat edilen toplam yoldur.
V=m/t Orhan abi burada yazmış olduğun m ne alaka m kütle ve metre demek bu 1 hızı metre/zaman mı yazdın
Sımdı burada senın demıs olduğun şey abi 1.cisi senın m dediğinden kastın sanırım yol ve ona m değil x diyecektin bu 1.
2.cisi x'e yani (m'e) neden 100 yazdın tamam hızı 100 aldın ama sen x ve v aynı şey dememişsin sadece değişkenli nicelikler demişsin
ve eğer hız değişiyorsa biz ona zaten ivme deriz bu da çok farklı bir şeye giriyor.
3.cü ve en büyük hatan abi zamanı mutlak yani değişmez almışsın zaman değişir her referans içn farklıdır zaman göreliliği hatalıdır diyorsan abi büyük hata yapıyorsun.
daha da büyük hatan abi sen m/s olayını yanlış anlamışsın
m=yol
-----------
s=saniye (zaman) ya bu sadece tek başına hız demek yani s hız m yol değil ayrı ayrı değil m/s tek basına hız demek. bu da yaptığın işlemin direk hatalı olması demek
zaman ise Galilei dönüşümlerinde mutlaktır
x'=x-vt
t'=t bu mutlak demek t'=t mutlak demek bu değişyor çok uzun...
Adam gibi adam...
Orjini ortak kabul edemememizin sebebine gelince: aynı durumu dünya şartlarında hareketsiz bir araçtan ateşlenen kurşunun hızının kurşunun yarı hızında kurşunla aynı yönde yol alan araca uyarlayarak neden orjinin her iki referans için ortak olmaması gerektiğinin mantığını anlarız.
Örneğin sabit bir araçtan 100m/s hızla X+ ateşlenen bir kurşunun hızı 50m/sn hızla giden bir araca göre nedir? Sorusunu sorduğumuzda Orjin hareketsiz araç üzerindedir ve hareketli araç her saniye orjinden uzaklaşır ve kurşunun doğrusu kendi referansında kısaldığını görür. hareketli araç kurşunu kendi referansında yarı hızda gözlemler.
Çünki kendi referansına göre kurşunun aldığı yol kısalmıştır.
Zaman her iki araç için de eşittir.
Eğer kurşun hareketli araçtan sıkılacak olursa Orjin hareketli araç üzerinde olur.
Ve Orjin her saniye sabit araçtan uzaklaşır.
Dolayısı ile kurşunun doğrusu sabit aracın referansına göre uzamıştır.
Dolayısı ile bağıl hızı artmıştır.
Merhaba hocam, sizi çok beğenerek seyrediyorum bununiçin teşekkür ederim. Acaba genel görelilik dersini de anlatacak mısınız?
evet ilerde genel görelilik de var programımızda ama tam tarih şimdilik veremiyorum. Amam yakında Nükleer Fizik ders serisi gelecek. Selamlar
Hocam ksi fonksiyonunu bulmanın matematiksel alt yapısını açıklayan bir kaynak onerebilir misiniz
Hocam 52:44'te başlangıç noktasını orijin değilde x'=1 ya da x'=2 seçseydik ne olurdu?
18.56 hocam orada çizdiğiniz doğru yatay ile 45° açı yapmıyor ve dolayısıyla ışığın yörüngesini göstermiyor. t=vx doğrusu üzerinden herhangi bir zamanda gönderilen Işık nasıl a noktasından geçebilir? Bu olay x=vt+2 dışındaki doğrular için nasıl geçerli olur? teşekkürler
Adamın dibi.
18:42 Hocam t=Vx doğrusu üzerinde gönderilen sinyaller Ceyda'ya göre mi aynı anda? Ve eğer ilk sinyali orijinden göndermemiş olsaydık t=Vx+t' mü olurdu? Yani durgun gözlemcinin ölçtüğü zamanı veren denklem bu mu olurdu?
23:24 Hocam buradaki Vx durgun gözlemciye göre geçen zamanken değer iken t durgun gözlemcinin ölçtüğü zaman mı?
Hocam hareketli gözlemci bu zaman genişlemesini hisseder mi yoksa ona göre zaman olması gerektiği gibi mi akar? (Sonuçta kendisine göre hızı sıfır.) Yani hareketli gözlemcinin zaman genişlemesi sadece dünyadaki gözlemci tarafından mı fark edilebilir?
Hocam size son bir sorum olacak yanıtlsrsanız sevinirim.
Gözleme başlandığı anda orjine 0 olan foton, sabit referans, ve 0,5 bağıl hızla hareket eden gözlemcilerin ayrı ayrı
Son gözlem konumları nedir?
1C için.
Özellikle de 0,5 c ile hareket eden gözlemcinin konumunu çok merak ediyorum.
Ben işlem yaptığımda orjine olan uzaklığı:
sabit referans t=1 v=0,5 olduğu için 0,5c x+ konumunda oluyor.
Kendisi için ise t=0,58 V=0,5 olduğu için x+ yönünde 0.29 çıkıyor
Fotonun konumu da x+ yönünde 0,58 olduğuna göre foton hareketli gözlemciden x+ yönünde 0,58-0,29= 0,29C uzaklaşıyor.
Bu durumda fotonun x ekseninde hareketli gözlemciye göre kat etiği yol 0,58 değil 0,29 oluyor.
Bu durumda fotonun hızı hareketli gözlemciye göre 0,29/0,58 =0,5C oluyor.
Fotonun bağıl hızı yarıya düşüyor.
NOT:
Burada orjin ile x ekseni üzerindeki konumu sabit kalan sadece hareketsiz kabul ettiğimiz referans oluyor.
Bu benim mantığıma göre yaptığım.
Siz Lorentz dönüşümünde hata olmadığını söylüyorsunuz.
Lakin hareketli gözlemcinin 0,58 t sonraki konumunun orjinde sabit olması durumunda Lorentz dönüşümü doğru oluyor.
Lakin ortada bir hız ve birde 0(sıfır) dan büyük bir zaman söz konusu ve hareketli gözlemci orijinden uzaklaşmak zorunda buda Lorentz dönüşümü konusunda beni hatalı olduğuna iten yegane sebep.
Ve ilginç bir şekilde bulduğum sonuç newton fiziği ile uyumlu.
Benim mi atladığım bir detay var yoksa bu dönüşümde mi eksik detay var?
Hocam Genel Görelilik gelecek mi
Hocam Ali, Ceyda, Burhan ve kemal in referansında bir sıkıntı yokmu?
Burhan ile kemalin gönderdiği sinyallerin hızları birbirinden farklı oldu kemal ceydadan burhandan daha uzak olmasına rağmen kemalin gönderdiği sinyal nasıl ceydaya eş zamanlı ulaştı?
Kemalin sinyali hızlanmış olmadımı sizce? Bence hızlandı.
Üstelik ali burhan Ceyda ve kemal hepsi aynı referansta olmasına karşın ceydaya gönderdikleri sinyal doğrularının açıları farklı.
Bu işte bir terslik olmasın.
Lorentz dönüşümleri hatalı hocam hatalı.
O mor çizgi eş zamanlılık çizgisi değil ali Ceyda ve burhanın referansındaki x' ekseni.
Aynı referanslar da dahi eş zamanlı gözlem yoktur.
Kaynağa en yakın olan veriyi en önce en uzak olan veriyi en geç alır.
Eş zamanlı gözlem için kaynağa olan mesafe eşit olmalıdır.
Olay gerçekleşme zamanı tüm referans sistemlerinde mutlaktır hız, yön, ve kaynağa olan uzaklık ile ışık hızının referansların bağıl hızına oranla farklı zaman dilimlerinde ve farklı dalga boylarında algılanır.
Abı bu dediğininde cevabını vercieğim ama videolu bir şekilde buradan anlamayabilirsin
bu yüzden seni biraz bekleteceğim
müsait oldukça diğer sorularını cevaplamaya uğraşıcağım
hocam konunun matematiğine daha iyi hakim olmak için önereceğiniz kitap varmı?
"Fizikte matematiksel metodlar" yazar: G. Arfken, bu kitabı tavsiye edebilirim
Hocam çok güzel anlatıyorsunuz. Lise öğrencisiyim de, lorentz dönüşümleri gibi formülleri daha kolay öğrenmem için kitap öneriniz var mı. Ya da direkt fizik ile ilgili kitap önerileri de olur.
yav git derslerine çalış şov yapma üniversitede fazlasıyla öğrencen zaten sen temelini al
@@nazmisarp2620 sanane kardeşim adamın belli ki fiziğe ilgisi var
Guzel olmus tebrikler
Elinize saglık hocam. Bir sey sormak istiyorum. Orijinle eş zamanlı olan dogru parcasini kullanarak C kişisine ayni anda ulasacak sinyal yolluyoruz. Peki ısığın yörüngesi gereği x ekseniyle 45 derece açı yapacak şekilde b kişisinin sinyal yollması gerekmiyor mu? Ya da nasıl olmasi gerekiyor. Orayi tam anlayamadım . Başka kişiler çizdiğimde 45 derece olmuyor. :)
b kişisi c'ye sinyal yolluyor, o da 45 derecelik açı olması gerekir, çünkü ışık hızıyla hareket ediyor. Ben tam sorunuzu anlamadım. Biraz daha dikkatli dinleyin eminim sorun çözülecektir.
Necati Celik B kişiside x ekseniyle 45 derece aciyla orijinle eşzamanli ekseni keserek a noktasini kesecek sinyali yolluyor. Orayi anladim. Fakat baska bir d kisisi ekleyip orijinle eszamanli ekseni kesip a noktasina ulasan bir dogru cizince, cizdigimiz bu dogru x ekseniyle 45 derece aci yapmiyor.
powerpoint sorunuzu aldım. D kişisinin gönderdiği sinyal de tabiki 45 dereceyle olmalı yani mavi çizgiyle çizdiğiniz yörünge doğru, bu durumda sinyaller C'ye aynı anda ulaşmıyor. Çünkü A ile D arasındaki mesafe buna uygun değil. A ile D'nin aynı anda sinyallerini C'ye ulaştırabilmeleri için zamanın negatif olması gerekiyor (çizgiyi extrapolate ettiğimiz de negatif t'de kesişiyorlar). Umarım açıklayıcı olmuştur. Değilse tekrar haber verin.
Necati Celik eksi t olduğunda nasıl kesişiyor hocam orayi anlayamadim.
power point ten 1. slayttan göstermeye çalıştım (kırmızı çizgiler) emailnize attım. Aşağıya geçtiriğinizde zaman eksenini negatifte kesiyor, yani fiziksel olarak anlamlı değil. demekki sinyaller aynı anda ulaşmıyor
Farkli hareketlilerin farkli zaman okumalarinin deneysel bir kaniti var mi
Tabi ki atomik saatlerle test edilmiştir.
23:21 hocam neden t'=t-vx ifadesini bir ksi fonksiyonuyla çarptık? zaten tek başına hareketlinin kendi referans sistemine göre doğru zamanı vermiyor muydu?
Aslinda tek basina veriyor ama biz daha genel bir durumu dusundum. Zaten ksi 1 cikti
@@PHYSICSwithNecatiCelik yani t' hareketlinin kendi referans sistemine göre zaman ve biz bir ksi fonksiyonuyla çarpınca da aynı sonucu vermesini mi istedik?
Hocam birşey sormak istiyorum. Henry Poincare zamanın göreceliğini Einsteinden daha önce farketmiş ve yayımlamış. Işık hızının evrensel sabit olduğunu Morley deneyinde tespit edilmiş, Yüksek hızlarda boyutlardaki bozulmayı deneysel olarak Lorentz bulmuş, Ünlü E=mc^2 formülünü ilk önce Olinto DePretto keşfetmiş , Göreceliğin neredeyse bütün matematiği Hendick Lorentze ait, Uzay Zaman Geometrisi Hermann Minskowskinin yarattığı bir Geometri o zaman göreceliğin neresi Einsteinin?
tarihsel sürece tam bakmam lazım
@@PHYSICSwithNecatiCelik hocam öncelikle teşekkür ederim. Yabancı kanallarıda izliyorum ama göreceliğin matematik olarak bu kadar sade ve güzel anlatıldığını görmemiştim. Herkes işin magazin tarafında. Einsteinin dilimize çevrilen kendi kitaplarını da okudum. tamamen başka bilimcilerin çalışmalarını alıp onları tekrar anlatmaktan başka bişey yapmıyor gibi. Zaten kitabında bile Maxwell, Lorentz ve Minskowski olmasa bu teoriyi oluşturamayacağını söylüyor. zaten görecelik Einsteinden önce de bilinen bir fikir Einsteinin bulduğu bişey değilki. Uzay Zaman Geometrisi Riemann ve Minskowskinin ürünü, Dönüşüm formülleri Lorentze ait. Kendine ait orijinal sandığım E=mc^2 nin bile kendisinden önce birine ait olduğunu ama bunun açılımını bile yapamadığından önce Hilbertten sonra da Lorentzden yardım aldığını öğrendim. Prof.Dr. Umberto Bartocci RUclips ta açıklıyor biraz fazla detaylı. Dersimizin kendisiyle ilgisi yok ama ilginç bişey. Medyatik bir manüpülasyon gibi.
Durum biraz Maxwell'in durumuna benziyor aslında. Maxwell denklemlerine bakarsan listedeki denklemler Gauss, Faraday ve Ampere'e ait denklemler. Bu denklemler Maxwell den önce ortaya konmuş, elektrik ve manyetik olayları gayet iyi bir şekilde açıklıyorlar. Sanki bir puzzle'ın parçaları gibi durum. Maxwell büyük resmi gördü, tüm denklemlerin aslında tek bir şeyi ifade ettiğini gördü: O da elektrik manyetik dalga idi. Ve elekromanyetik dalganın ışık hızıyla hareket ettiğini ve ışığın doğasının aslında elektromanyetik dalga olduğunu gördü. Elektrik ve manyetizmanın aslında aynı şeyler olduğunun farkına vardı.
Eisntein 'in durumu da böyle. Dediğin gibi dönüşümler mesela Lorentz'e ait, zaten onun adıyla anılıyor. Ama Einstein büyük resmi gördü. Tüm bu parçaları birleştirip puzzle'ı tamamladı. Gerek özel görelilik gerekse genel görelilik evreni anlama biçimimizi kökten değiştirdi. Bu anlamda bakılırsa Einstein'ın büyüklüğü gayet açık ortada.
Mesela Fotoelektrik olayı açıklamakla yine enerjini kuantize olduğunu bize ilk defa gösterdi.
Ayrıca EPR (Einstein-Podolski-Rosen) adıyla bilinen makalede diğer iki arkadaşıyla Kuantum Dolanıklılık fikrini ilk ortaya attı. Yani fiziğe katkıları çok fazla. Bunda bir şüphe yok. Tüm büyük bilim adamlarının ittifakı bu yönde. Onlara bakmak lazım.
Peki einstein dan once, uzay zamanin isigi buktugunu de bulan biri var mi? Genel olarak soyle bir durum var buyuk bilim adamlari arasinda. Farady cok iyi bir deney adami ve gozlemci, fakat iyi bir matematikci degildi. Ondan sonra gelen maxwell di sanirim, o da faradayin teorilerini, matematiksel ifade etti. Einstein in yaptigi, hem iyi bir gozlemcilik, hemde iyi bir matematikci olusu. Bilim boyle ilerler. Baskalarinin bilgilerini geliştirerek.
hocam merhabalar, genel görecelik dersini anlatacak mısınız ?
Planlarımız arasında var, ama tarih belli değil. Sırada Nükleer Fizik var ama onu diyebilirim.
teşekkür ederim hocam, sağolun.
@@PHYSICSwithNecatiCelik Hocam gelecek mı genel görelilik türkçe anlatan bir kanal malesef yok
gözünü sevdiğim çay buz gibi oldu
Einstein e kafa tutuyorum yok daha ötesi hodri meydan.
Gelin bu problemi birlikte çözelim.
Michaelson-morley deneyi, Lorentz dönüşümleri, ve Einstein göreliği hatalıdır.
22:59 Hocam bir sorum olacaktı burada bir kişi kendi konumunu hep sıfır okumaz mı yani x' hep 0 olmaz mı?
Kendine gore evet
@@PHYSICSwithNecatiCelik Peki hocam orijinden başlamasaydı başladığı yerin değerini mi alacaktı?
Yani x=1 de başlayan kişi kendini hep x=1 de mi görecekti?
Yani hocam hangi konumda başlıyorsa hareketlinin konumu o kalıyor. Peki hocam hareketli V hızıyla hareket ediyorsa ve kendi hızını sıfır görüyorsa gözlemciyi - V hızıyla görüyor değil mi? Bunun sonucunda gözlemcinin konumu X'-VT' oluyor değil mi hocam?
Hızlı yaşa geç öl :)
Hocam burada bir hata var.
O mor doğru ali Ceyda burhan ve kemalin x' kordinatı üstelik
Buradaki serkan ali Ceyda vs. vs. Örneğinizde sadece serkanın ve burhanın gönderdiği sinyaller eş zamanlıdır üstelik serkana göre değil ceydaya göre.
Öğrencilerin hiç biri bunun farkına varamıyor.
Öylesine anlamamışlar ki konuyu içler acısı.
39:30-40:04
Hareketli kişi için zamanın yayaşladığı iddası öyle saçma ki.
Hareketli kişi neye göre hareketli?
Uzayda birbirine C bağıl hızıyla yaklaşan iki cisimden hangisi hareketlidir? Neye göre?
İki kişide kendi referansında sabit diğerinin hareketli olduğunu iddia edebilir.
Şimdi zaman hangisi için yavaşlayacak sorması ayıpta?
Dünya bizim için hareketsiz olsa da evrendeki hızı nedir biliyormuyuz net olarak? Hayır.
Dünyaya göre hızlanan biri evrenin akışına göre yavaşlamış oluyorsa ya nasıl olacak o zaman hareketli kişi yaşlanacak.
Gerçekten bu Einstein göreliği çok ama çok saçma ve mantık dışı.
Bunun suçlusu ise Michaelson-morley deneyi ile ışık hızını tüm referanslar için sabit sayan o saçma mantık.
Zaman genişlemesi mi saçma
Hocam once oğrenin sonra oğretmeye çalişin.
Neden nesı var
Bu adam yalnız teorik fizikçi değil Profesör Nükleer Fizikçi
teorik fizikte takılması normaldir
Gördüğüm en sağlam Türk fizik profesörlerinden birine şunu yazacağıma nefes almamayı yeğlerdim, yazık be vallahi haketmiyor bazıları elindeki imkanları.