Medeniyet Bânîleri #3: Hammâmîzâde İsmail Dede Efendi
HTML-код
- Опубликовано: 2 дек 2020
- Mensubu bulunduğumuz Türk-İslam Medeniyeti'nin inşâsında katkıları bulunan değerli şahsiyetleri anmak ve tanımak amacıyla hazırladığımız, Medeniyet Bânîleri isimli serinin üçüncü videosu sizlerle.
Yorum, fikir ve tavsiyeleriniz bizim için değerlidir.
------------------------------------------------------------------
"Yine bir Gülnihal/ Aldı bu gönlümü/ Sim ten gonca fem/ Bî-bedel ol güzel…"
Hemen hepimizin duyduğu, belki okurken kafamızın içinde tınısını hissettiğimiz o bestenin sahibi Hammâmîzâde İsmail Dede Efendi. Hammâmîzâde lakabı babasının hamam işletmeciliği ile iştigal etmesinden, Dede Efendi ise Mevleviyye Tarikatı müntesibi olmasından ileri geliyor. 1778 yılının kurban bayramında dünyaya geldiği için de kendisine İsmail ismi verilmiştir.
Gür ve güzel sesiyle henüz eğitimi esnasında keşfedilen bu yetenek, ilahicibaşı olarak merasimlere katılmış ve bunlardan birinde Anadolu Kesedarı Uncuzade Mehmed Emin Efendi’nin gözüne girmiş ve ilk hocasıyla tanışmıştır. Bir yandan da Yenikapı Mevlevihanesinin müdavimi olan İsmail Efendi, mürşidi Ali Nutki Dede ve Abdulbaki Nâsır Dede gibi devrin ileri gelenlerinden bolca istifade etmiş ve kendini yetiştirmiştir. Henüz yirmi yaşındayken burada çileye soyunmuştur.
294 eseri notasıyla birlikte günümüze kadar gelen bu nadide şahsiyet; ayin, durak, tevşîh, savt, ilâhi, peşrev, saz semâisi, kâr, kârçe, kâr-ı nâtık, murabba, semâi, şarkı, türkü, köçekçe gibi dinî ve diğer sahadaki hemen her biçimde eser vermiştir. Eserlerinde klasik üslubu koruduğu gözlense de melodik çeşitliliği ve estetik değerlerle yeniliklere de açık olduğunu göstermiştir. Musikiyi geniş kitlelere yaymak için küçük formlarda eserler de verdiği gibi, türküleriyle de halk sanatına katkı sunmuştur. Dini eserlerinde ise ağır başlı ve akıcı üslubu, yer yer manevi ilham ve cezbeyle birleşir.
Hazırlayanlar:
Metin - Muhammed Hanifi Değirmençay
Seslendirme - Mehmet Halit Şirin
Görsel Düzenleme - Salih Sargın
Kaynakça:
Mesnevî ve Şerhi, 6. Cilt, 1586. Beyit, Çev. Abdulbaki Gölpınarlı
TDV, İsmâil Dede Efendi, Hamâmîzâde Maddesi, Nuri Özcan
TRT Avaz, Gök Kubbemiz, Türk Musikisinin Zirvesi - Hammamizade İsmail Dede Efendi Kimdir?
Ahmet Hamdi TANPINAR, İsmail Dede, İstanbul 1954.
seslendiren arkadaşın ağzına sağlık. Tek kelimeyle muhteşem, sesine yüreğine sağlık üstad.
Metin mi yoksa seslendirme mi daha iyi karar veremedim..!! Usta işi bir video olmuş yapanların eline sağlık.
Bu arada seslendirmeyi yapan arkadaşın seslendirdiği başka kayıt varsa paylaşabilir misiniz?
Baştaki bestenin adı nedir