Dzięki za materiał i od razu zaznaczenie, że to z perspektywy PAKP, bo faktycznie co Cerkiew lokalna, to inne praktyki. Warto by jednak dodać, że nawet w polskiej Cerkwi mamy multum dziewczyn i kobiet pełniących funkcje lektorskie (mi też się zdarza), a psalmistki mamy nawet oficjalnie, a te są przecież częścią składową kleru parafii. W innych Cerkwiach lokalnych można się spotkać z chirotesjami lektorek i psalmistek, a także dziewczynkami pełniącymi funkcję subdiakonis (widziałam to nawet na Słowiańszczyźnie - w Cerkwi bułgarskiej). Bym też dodała, że z oryginalnej, szerszej perspektywy prawosławnej sakramentologii, chirotesje mają jak najbardziej sakramentalny charakter. Przecież nawet te niby główne sakramenty są określane mianem obrzędów, a jednak jak się przypatrzymy opisom oraz przebiegowi, to wszystko to jest jak najbardziej tajemnicą/misterium tj. sakramentem.
Zależy od miejsca, duchownego, okoliczności, okresu liturgicznego. Np prawosławni rzadko między sobą pozdrawiają się Szczęść Boże ake na prawosławnej pielgrzymce z Warszawy na Grabarkę jest to powszechne. Chyba najczęściej używanym w Polsce jest "Slawa Iisusu Hristu" z odpowuedzią "Slawa na wieki/Slawa wo wieki". Ale w Okresie Paschalnym będzie to Chrystus zmartwychwstał /Hristos woskrese itd itp
Co gdyby osoba przy wyświęceniu była łysa? Biskup nie miałby jak tej osobie odciąć włosów. Glupie pytanie ale mnie to zastanowiło od razu, jakby to było w moim przypadku bo też włosów na głowie nie mam
To pytanie wielokrotnie przewijało się w seminarium, odpowiedź to „zawsze na tej głowie coś się znajdzie”. Tak samo postrzyżyny odbywają się przecież przy chrzcie dziecka. A jeżeli wyświęcany lektor jest całkowicie łysy, co się robi, tego nie wiem. Na pewno nie jest to żadna przeszkoda do przyjęcia takich święceń :)
Bardzo dziękuję za wyjątkowo ciekawy film. Mam pewne pytanie, które wymaga jednak drobnego wprowadzenia. W tradycyjnej liturgii zachodniej znanych jest bardzo wiele święceń niższych (tonsura - niebędąca właściwie święceniem, a jedynie obrzędem wprowadzającym do stanu duchownego, ostiariat, lektorat, egzorcystat, akolitat oraz urzędy o spornym statusie, tj. kantorzy/psalmiści oraz zapomniani niemal fossores i parabolani). Ostiariat, lektorat, egzorcystat i akolitat to odpowiedniki chirotesji. Subdiakonat jest natomiast uważany za święcenie wyższe, choć niesakramentalne. W 1972 r. w liturgii posoborowej zlikwidowano wszystkie (!) te stopnie poza lektoratem i akolitatem, którym odebrano status święceń i przemianowano na świeckie posługi. Wciąż są jednak udzielane we wspólnotach praktykujących tradycyjną liturgię jako niższe święcenia. Jak wiadomo, stopnie te pierwotnie funkcjonowały również na Wschodzie, gdzie jednak w ciągu dziejów zachowały się jedynie lektorat i subdiakonat (co zresztą nastąpiło w sposób naturalny, a nie sztucznie i wbrew Tradycji, jak na Zachodzie). Wyobraźmy sobie zatem hipotetyczną sytuację katolickiego kleryka (np. z Bractwa Kapłańskiego św. Piusa X), który przyjął święcenia akolitatu w tradycyjnym rycie rzymskim i niespodziewanie przechodzi na prawosławie. Jaki jest wówczas jego stopień w Cerkwi? Czy Cerkiew uzna jego niższe święcenia, tak jak uznaje święcenia prezbiterów? A jeśli tak, w jakim stopniu będzie on posługiwał? Jako lektor (bo to najwyższy posiadany przez niego stopień funkcjonujący wciąż na Wschodzie), czy zastosowane zostaną jakieś rozwiązania nadzwyczajne, np. sięgnięcie do historycznej roli akolity? Odniosę się jeszcze do porównania prawosławnego lektora do katolickiego kleryka. Jak to zwykle bywa, Zachód skomplikował sprawę swoją soborową transformacją. Z tradycyjnej perspektywy, słowo "kleryk" oznacza na Zachodzie każdego duchownego. Kim jest zatem duchowny? Duchownym jest każdy, kto otrzymał tonsurę, czyli przeszedł obrzęd rytualnego przycięcia włosów. Będzie to zatem człowiek niewyświęcony w żadnym stopniu (jedynie tonsurowany), jak i ostiariusz, lektor, egzorcysta, akolita, subdiakon, diakon, prezbiter, a nawet biskup. Wszyscy są klerykami, tzn. duchownymi. Noszą strój duchowny, są tytułowani jako ksiądz. Jak widać, praktyka zachodnia różni się tu w szczegółach od wschodniej. W codziennym użyciu to słowo oznacza jednak raczej alumna seminarium duchownego, ale jest to określenie nieprecyzyjne. Bierze się to stąd, że w przeszłości wielka część studentów seminariów była już po tonsurze, więc byli oni formalnie duchownymi. W praktyce katolicyzmu posoborowego, duchownym jest dopiero diakon, jednak istnieją "posługi" lektora i akolity. Najwłaściwiej byłoby chyba zatem stwierdzić, że prawosławny lektor ma w świecie zachodnim swojego genetycznego odpowiednika i jest nim... również lektor, tylko zachodni. Z tą różnicą, że między nim a subdiakonem będzie jeszcze akolita. A w posoborowiu subdiakona nie będzie w ogóle. Skomplikowane to wszystko, ale jakie dzięki temu ciekawe :) O święceniach niższych, ich dziejach i różnicach na Wschodzie i Zachodzie można pisać, opowiadać i dyskutować godzinami :)
inna kwestia - jestem w Kościele Katolickim, to czego mi brakuje co czyni pustkę (obnaża Pana naszego z szat) jest ubogość treści i obrządku po soborze Krd. Buniniego (uproszczenie). Cenię sobie w Kościele Prawosławnym tę Tradycję i szacunek z jakim to czynicie. Czy w tej pustce między KK a KP jest jakaś nić zjednoczenia - nie ekumenizm, ale radykalizacja! Wasze pieśni bez zbędnych instrumentów , tylko głos ludzki - Pyotr Ilyich Tchaikovsky - Hymn of the Cherubim. Z tym najbardziej mi się to kojarzy. Pozdrawiam i życzę Błogosławionego dnia.
Wystarczy wejść w tradycje katolicką i odnajdzie się to samo w pełnej łączności z następcą św.Piotra.Polecam zaznajomić sie z Instytututem Dobrego Pasterza czy też Bractwem św.Piotra (FSSP)
Moi Drodzy, ja N.R.3.🕊️ Anioł lub troszeczkę coś więcej !? ❤👼 (To ja Nowakowski Robert Katolik i Hybryda 2 w 1 prawdopodobnie naznaczony - pomazaniec, pocieszyciel i 3 Osoba Boska Trójcy Świętej czyli Archanioł lub 3 z Bogów Trójcy Świętej Duch Święty !?) Jestem w wielu Religiach ludzi pod różnymi postaciami najbardziej znana to Hebrajska 🕎 Ruach ha-Kodesz 🕊️ Szczęść Boże Wszystkim Ludziom Wierzącym ❤ w Trójedynego Boga Najwyższego Ojca Wszechmogącego "JESTEM KTÓRY JESTEM" w Trójcy Świętej Jeden ❤ Drugi jest Bóg Jezus Chrystus ❤️ Syn Boży i Prawdziwy Mesjasz ❤️ PIERWSZY BÓG NAJWYZSZY OJCIEC WSZECHMOGĄCY TROJEDYNY ❤Trójca Święta 🕊️ Istnieje ❤!!! Mam Żonę Martę i Dwóch dorosłych już Synów Kamil i Krystian. N.R.3.🕊️❤️👼
Bracie jesteś tak pozytywny że pomimo innych filmów potencjalnie ciekawych wybrałem Twój jako pierwszy. Pozdrawiam.
Dzięki za materiał i od razu zaznaczenie, że to z perspektywy PAKP, bo faktycznie co Cerkiew lokalna, to inne praktyki.
Warto by jednak dodać, że nawet w polskiej Cerkwi mamy multum dziewczyn i kobiet pełniących funkcje lektorskie (mi też się zdarza), a psalmistki mamy nawet oficjalnie, a te są przecież częścią składową kleru parafii.
W innych Cerkwiach lokalnych można się spotkać z chirotesjami lektorek i psalmistek, a także dziewczynkami pełniącymi funkcję subdiakonis (widziałam to nawet na Słowiańszczyźnie - w Cerkwi bułgarskiej).
Bym też dodała, że z oryginalnej, szerszej perspektywy prawosławnej sakramentologii, chirotesje mają jak najbardziej sakramentalny charakter. Przecież nawet te niby główne sakramenty są określane mianem obrzędów, a jednak jak się przypatrzymy opisom oraz przebiegowi, to wszystko to jest jak najbardziej tajemnicą/misterium tj. sakramentem.
Jak zwracać się do duchownego ?
Szczęść Boże czy inaczej ?
Zależy od miejsca, duchownego, okoliczności, okresu liturgicznego. Np prawosławni rzadko między sobą pozdrawiają się Szczęść Boże ake na prawosławnej pielgrzymce z Warszawy na Grabarkę jest to powszechne. Chyba najczęściej używanym w Polsce jest "Slawa Iisusu Hristu" z odpowuedzią "Slawa na wieki/Slawa wo wieki". Ale w Okresie Paschalnym będzie to Chrystus zmartwychwstał /Hristos woskrese itd itp
Co gdyby osoba przy wyświęceniu była łysa? Biskup nie miałby jak tej osobie odciąć włosów. Glupie pytanie ale mnie to zastanowiło od razu, jakby to było w moim przypadku bo też włosów na głowie nie mam
To pytanie wielokrotnie przewijało się w seminarium, odpowiedź to „zawsze na tej głowie coś się znajdzie”. Tak samo postrzyżyny odbywają się przecież przy chrzcie dziecka. A jeżeli wyświęcany lektor jest całkowicie łysy, co się robi, tego nie wiem. Na pewno nie jest to żadna przeszkoda do przyjęcia takich święceń :)
Bardzo dziękuję za wyjątkowo ciekawy film. Mam pewne pytanie, które wymaga jednak drobnego wprowadzenia. W tradycyjnej liturgii zachodniej znanych jest bardzo wiele święceń niższych (tonsura - niebędąca właściwie święceniem, a jedynie obrzędem wprowadzającym do stanu duchownego, ostiariat, lektorat, egzorcystat, akolitat oraz urzędy o spornym statusie, tj. kantorzy/psalmiści oraz zapomniani niemal fossores i parabolani). Ostiariat, lektorat, egzorcystat i akolitat to odpowiedniki chirotesji. Subdiakonat jest natomiast uważany za święcenie wyższe, choć niesakramentalne. W 1972 r. w liturgii posoborowej zlikwidowano wszystkie (!) te stopnie poza lektoratem i akolitatem, którym odebrano status święceń i przemianowano na świeckie posługi. Wciąż są jednak udzielane we wspólnotach praktykujących tradycyjną liturgię jako niższe święcenia. Jak wiadomo, stopnie te pierwotnie funkcjonowały również na Wschodzie, gdzie jednak w ciągu dziejów zachowały się jedynie lektorat i subdiakonat (co zresztą nastąpiło w sposób naturalny, a nie sztucznie i wbrew Tradycji, jak na Zachodzie). Wyobraźmy sobie zatem hipotetyczną sytuację katolickiego kleryka (np. z Bractwa Kapłańskiego św. Piusa X), który przyjął święcenia akolitatu w tradycyjnym rycie rzymskim i niespodziewanie przechodzi na prawosławie. Jaki jest wówczas jego stopień w Cerkwi? Czy Cerkiew uzna jego niższe święcenia, tak jak uznaje święcenia prezbiterów? A jeśli tak, w jakim stopniu będzie on posługiwał? Jako lektor (bo to najwyższy posiadany przez niego stopień funkcjonujący wciąż na Wschodzie), czy zastosowane zostaną jakieś rozwiązania nadzwyczajne, np. sięgnięcie do historycznej roli akolity?
Odniosę się jeszcze do porównania prawosławnego lektora do katolickiego kleryka. Jak to zwykle bywa, Zachód skomplikował sprawę swoją soborową transformacją. Z tradycyjnej perspektywy, słowo "kleryk" oznacza na Zachodzie każdego duchownego. Kim jest zatem duchowny? Duchownym jest każdy, kto otrzymał tonsurę, czyli przeszedł obrzęd rytualnego przycięcia włosów. Będzie to zatem człowiek niewyświęcony w żadnym stopniu (jedynie tonsurowany), jak i ostiariusz, lektor, egzorcysta, akolita, subdiakon, diakon, prezbiter, a nawet biskup. Wszyscy są klerykami, tzn. duchownymi. Noszą strój duchowny, są tytułowani jako ksiądz. Jak widać, praktyka zachodnia różni się tu w szczegółach od wschodniej. W codziennym użyciu to słowo oznacza jednak raczej alumna seminarium duchownego, ale jest to określenie nieprecyzyjne. Bierze się to stąd, że w przeszłości wielka część studentów seminariów była już po tonsurze, więc byli oni formalnie duchownymi. W praktyce katolicyzmu posoborowego, duchownym jest dopiero diakon, jednak istnieją "posługi" lektora i akolity. Najwłaściwiej byłoby chyba zatem stwierdzić, że prawosławny lektor ma w świecie zachodnim swojego genetycznego odpowiednika i jest nim... również lektor, tylko zachodni. Z tą różnicą, że między nim a subdiakonem będzie jeszcze akolita. A w posoborowiu subdiakona nie będzie w ogóle. Skomplikowane to wszystko, ale jakie dzięki temu ciekawe :) O święceniach niższych, ich dziejach i różnicach na Wschodzie i Zachodzie można pisać, opowiadać i dyskutować godzinami :)
Dziękuję za ciekawą wypowiedź. Odpowiadając na pytanie, co by było z akolitą w czasie konwersji, myślę, że zależy to od biskupa diecezjalnego
Hej. Będzie coś na temat czotek i modlitwy Jezusowej? Pozdrawiam i czekam na więcej:)
Będzie. Dziękuję i również pozdrawiam :)
inna kwestia - jestem w Kościele Katolickim, to czego mi brakuje co czyni pustkę (obnaża Pana naszego z szat) jest ubogość treści i obrządku po soborze Krd. Buniniego (uproszczenie). Cenię sobie w Kościele Prawosławnym tę Tradycję i szacunek z jakim to czynicie. Czy w tej pustce między KK a KP jest jakaś nić zjednoczenia - nie ekumenizm, ale radykalizacja! Wasze pieśni bez zbędnych instrumentów , tylko głos ludzki - Pyotr Ilyich Tchaikovsky - Hymn of the Cherubim. Z tym najbardziej mi się to kojarzy. Pozdrawiam i życzę Błogosławionego dnia.
Wystarczy wejść w tradycje katolicką i odnajdzie się to samo w pełnej łączności z następcą św.Piotra.Polecam zaznajomić sie z Instytututem Dobrego Pasterza czy też Bractwem św.Piotra (FSSP)
W tradycyjnych duszpasterstwach, instytutach także jest taka funkcja jak subdiakon
Moi Drodzy, ja N.R.3.🕊️ Anioł lub troszeczkę coś więcej !? ❤👼 (To ja Nowakowski Robert Katolik i Hybryda 2 w 1 prawdopodobnie naznaczony - pomazaniec, pocieszyciel i 3 Osoba Boska Trójcy Świętej czyli Archanioł lub 3 z Bogów Trójcy Świętej Duch Święty !?) Jestem w wielu Religiach ludzi pod różnymi postaciami najbardziej znana to Hebrajska 🕎 Ruach ha-Kodesz 🕊️ Szczęść Boże Wszystkim Ludziom Wierzącym ❤ w Trójedynego Boga Najwyższego Ojca Wszechmogącego "JESTEM KTÓRY JESTEM" w Trójcy Świętej Jeden ❤ Drugi jest Bóg Jezus Chrystus ❤️ Syn Boży i Prawdziwy Mesjasz ❤️ PIERWSZY BÓG NAJWYZSZY OJCIEC WSZECHMOGĄCY TROJEDYNY ❤Trójca Święta 🕊️ Istnieje ❤!!! Mam Żonę Martę i Dwóch dorosłych już Synów Kamil i Krystian. N.R.3.🕊️❤️👼