Ewolucja języka - który Homo wypowiedział pierwsze zdanie? | prof. Bogusław Pawłowski

Поделиться
HTML-код
  • Опубликовано: 29 ноя 2024

Комментарии • 383

  • @mon12342
    @mon12342 Год назад +18

    Moj kot jest bardzo rozmowny i musiałam sie nauczyć jego dźwiękow, inaczej informuje kiedy idzie do kuwety,inaczej kiedy widzi owada i chce aby mu pomóc w łowach,inaczej kiedy ma pretensje że późno wróciłam ,inaczej kiedy prosi o smaczka.Moduluje głosem tak że wszyscy domownicy go rozumieją.Najfajniej brzmi kiedy odpowiada na moje zawołanie go po imieniu ,to jest mniej więcej tak: mnhoooo,a kiedy oznajmia że idzie do toalety to: nnhę.

  • @agaagusia4726
    @agaagusia4726 3 года назад +122

    Chętnie posłuchałabym jeszcze o ewolucji samych języków ludzkich, jak się tworzyły, jak zmieniały. Ciekawa też jest struktura danego języka i jak wpływa na sposób myślenia ludzi posługujących się tym językiem i odwrotnie, jak sposób myślenia wpływa na kształt języka. Są języki w których nie ma np. czasu przeszłego, albo w jednym języku bardzo są rozbudowane określenia jakiejś emocji np. strachu, a w innym języku jest to określane jednym słowem. Spotkałam się z tym tematem w książce Very Birkenbil, dotyczącej sposobów nauki języków obcych.

    • @bs9675
      @bs9675 3 года назад +12

      Ja powiem więcej... Wspaniała jest np. etymologia polskich przekleństw, bo dużo mówi o stopniu pruderyjności w Polsce. I to począwszy od prasłowiańskiego *xujь :-)
      Tylu rzeczy można się dowiedzieć z języka.

    • @jaremaw2368
      @jaremaw2368 2 года назад +15

      Pierwsze zdanie Neandertalczyka: _"Spieprzaj dziadu!"_

    • @simmade4243
      @simmade4243 2 года назад +6

      @@jaremaw2368 Myślę, że autorowi tych słów jest bliżej do australopiteka niż do neandertalczyka xD

    • @Kabeba86
      @Kabeba86 2 года назад +2

      Trzeba się wybrać na studia! :)

    • @idylla5972
      @idylla5972 2 года назад +7

      Jeśli kogoś interesuje, jak dany język wpływa na myślenie i odwrotnie, to polecam poczytać o hipotezie Sapira-Whorfa. W skrócie chodzi o to, że język wpływa na myślenie, ale nie determinuje go. Nawet jeśli w danym języku nie ma określeń na kolor niebieski, to nie oznacza to, że jego użytkownicy nigdy nie zrozumieją konceptu niebieskości. Mimo że nie postrzegają oni niebieskiego jako odrębnego koloru, to mogą się bez problemu tego nauczyć.

  • @michalorek3055
    @michalorek3055 3 года назад +65

    Wspaniała rozmowa, pan profesor ma niezwykłą umiejętność przystępnego przekazywania swojej ogromnej wiedzy, ogromny szacunek dla jego dorobku naukowego

  • @januszzdeb7721
    @januszzdeb7721 3 года назад +51

    Bardzo dobrze wybierane są tematy, z mojego punktu widzenia. Świetnie przygotowywane są kolejne podcasty.

  • @marianmrozinski8123
    @marianmrozinski8123 3 месяца назад +2

    Droga Pani Karolino jest Pani (dla mnie) dowodem na ciągłe działanie ewolucji. Jest Pani na dużo dalszym jej etapie niż przeciętni osobnicy naszego społeczeństwa!
    Dziękuję.

  • @pawelradlak
    @pawelradlak 3 года назад +51

    Dzięki za kanał, bardzo lubię słuchać.

  • @bartek4162
    @bartek4162 3 года назад +10

    Trafiłem tu po raz pierwszy i już słyszę, że będzie czego słuchać wieczorami :) super.

  • @tomaszrozborski7424
    @tomaszrozborski7424 2 года назад +15

    Mamy w Polsce świetnych naukowców, pracowników uczelni i instytutów badawczych a Pan Profesor jest niewątpliwie jednym z nich.
    Cieszę się że mogłem wysłuchać niezwykle ciekawego wykladu. Dziękuję bardzo.
    Miło było być przez Państwa "iskanym".

  • @WeglowySzowinista
    @WeglowySzowinista 3 года назад +16

    Jak zwykle świetna rozmowa. Polecę przy okazji występ Suzany Herculano-Houzel "What is so special about the human brain?" twierdzi w nim, że eksplozja rozmiaru mózgu może być wprost powiązana z gotowaniem i tym jak zmieniły się proporcje czasu pożywiania i ilości dostarczania kalorii, "odblokowując" rozwój mózgu i cywilizacji. Fascynujące bo sprowadziła problem praktycznie do podstawowych kwestii czasu i energii.

    • @RadioNaukowe
      @RadioNaukowe  3 года назад +6

      Dunbar w „Człowiek. Biografia” też dużo pisze o bilansie energetycznym. Jemu wychodziło, że gotowanie to nie wszystko, choć szalenie istotne. Herculano-Houzel nie znam, chętnie przeczytam!

    • @MaciekMedyj
      @MaciekMedyj 3 года назад

      Tak, zgodnie z tym też weganizm to bzdura. uf

    • @RadioNaukowe
      @RadioNaukowe  3 года назад +4

      @@MaciekMedyj jeśli Pan mieszka w jaskini, to tak

  • @zofiaagnieszkabiernacka826
    @zofiaagnieszkabiernacka826 3 года назад +36

    Świetny temat. Ciekawe czego jeszcze się dowiemy o neandertalczykach, bo jak na razie wszystko jest fascynujące. Na nazwisko pana profesora zawsze "kliknę"😀 Karolina- podziękowania i brawa .

  • @malgorzata-7064
    @malgorzata-7064 2 года назад +15

    Dopiero dziś odkryłam ten kanał. Jest świetny. Dziękuję.

  • @krenconypk
    @krenconypk Год назад +4

    Odkryłem przypadkiem zostaję mam dużo zaległości do odsłuchania :)

  • @PiterCP
    @PiterCP 3 года назад +13

    Czuję się totalnie wyiskany, dzięki. 😀

  • @agaagusia4726
    @agaagusia4726 3 года назад +9

    Bardzo czekałam na ten odcinek. Zaczynamy!:)

  • @Zmiana_Pogody
    @Zmiana_Pogody 2 года назад +14

    naprawdę ultraciekawym tematem jest to, że dzieci z automatu ogarniają gramatykę - podane przykłady były bardzo fascynujące.
    nawet tak po ludzku mnie ucieszyło, że te dzieciaki tak dobrze sobie poradziły w realu w tych trudnych sytuacjach, w jakich były 👍👍👍

    • @atamtaki9336
      @atamtaki9336 Год назад

      Ten pan jest w błędzie. Gramatyka jest nie istotna ani w nauce a już tym bardziej w posługiwaniu sie językiem.
      Gramatyka to tylko obserwacja i opis tego co już istnieje.

  • @lewsoowiej5963
    @lewsoowiej5963 3 года назад +13

    Super rozmowa, dzięki! :)

  • @marianmrozinski8123
    @marianmrozinski8123 2 года назад +3

    Mam dwa dziennikarskie słoneczka to Cezary Łasiczką i Karolina Głowacka.
    Jesteście wspaniali!

  • @marlo1501
    @marlo1501 11 месяцев назад +15

    Przebieg ich rozmowy:
    - Po co ja cię zabrałem na polowanie, jesteś jak piąte koło u wozu.
    - Piąte co?
    - Nowa technologia, dopiero nad tym pracujemy. ❤

    • @musialek99
      @musialek99 3 месяца назад

      Spalić cię za herezję? Nowa co?

  • @mariuszpoleszczuk8177
    @mariuszpoleszczuk8177 3 года назад +25

    TAK! Więcej o ewolucji, doskonała myśl

    • @RadioNaukowe
      @RadioNaukowe  3 года назад +16

      Niedługo będzie o Homo erectus :)

    • @imperatyw_kategoryczny
      @imperatyw_kategoryczny 3 года назад +3

      @@RadioNaukowe trzymamy za słowo

    • @bs9675
      @bs9675 3 года назад +3

      @@RadioNaukowe
      Bosko!!

    • @mysi69
      @mysi69 2 года назад

      Ewolucja to tylko teoria.

    • @ntcer
      @ntcer Год назад

      ​@@mysi69bóg i reszta hołoty to postacie SF

  • @beddccom
    @beddccom Год назад +3

    dlaczego dopiero tak późno tutaj wpadłem? Super się słuchało!

  • @tadeuszjedrkowiak3161
    @tadeuszjedrkowiak3161 Год назад +3

    Bardzo lubię rozmowy intelektualne.Dziekuje.

  • @Zavvorov
    @Zavvorov 3 года назад +7

    Oooo, jestem zajarany tematem, mega mnie to inspiruje i ciekawi. Odroczę sobie przyjemność sluchania na jutro by byc w pelni wladz umyslowych :)

  • @arturkoszykowski9592
    @arturkoszykowski9592 3 года назад +22

    Kolejny, genialny odcinek. Jeden z moich ulubionych. Dziękuję Państwu.

  • @YohiSzajbke590
    @YohiSzajbke590 Год назад +6

    Wow! Dziękuję RUclips za wyświetlenie mi tego kanału w proponowanych, jestem zachwycona! ❤

  • @jarosawhenkie1735
    @jarosawhenkie1735 3 года назад +5

    Kolejna bardzo ciekawa rozmowa. Szacun.

  • @krystian9570
    @krystian9570 3 года назад +10

    Bardzo fajny temat. Proszę, niech pani drąży temat dalej i następne odcinki poświęci konstrukcji języka, systemom pisma, hipotezie Sapiro-Worfa i sztucznym językom. Co pani myśli o koncepcji języka o ,,idealnej gramatyce" Ithkuil i lojbanie? Jak mogą mówić kosmici?

  • @cybersim100
    @cybersim100 3 года назад +9

    bardzo interesująca audycja.

  • @andrzejkawa5491
    @andrzejkawa5491 Год назад +1

    Dzięki za waszą świetną pracę!

  • @KamilWojbor
    @KamilWojbor 3 года назад +5

    Super interesujący odcinek 👍🏿

  • @dariuszwedkarz5167
    @dariuszwedkarz5167 3 года назад +5

    Doskonała audycja wciągająca w myslenie o zagadnieniu przyjemniejsza tym bardziej że gospodyni programu merytorycznie przygotowana oraz śliczna

  • @TomaszGostkowski-u1f
    @TomaszGostkowski-u1f 3 месяца назад +2

    Aktywować , ja pamiętam jak zaczołem mówić.❤

  • @adambogusawski9269
    @adambogusawski9269 3 года назад +10

    Bardzo ciekawy materiał :) pozdrawiam

  • @gonzogorf7019
    @gonzogorf7019 3 года назад +15

    20:00 Problem nie leżał w Kalim!
    Jestem świeżo po lekturze "W Pustyni i w Puszczy" Kali nie mówił słowa po angielsku, nie znał nawet Suahili, używał jeszcze innego języka z którego to Staś znał jedynie pojedyncze słowa...

  • @kontowielorazowe
    @kontowielorazowe 3 года назад +2

    Bardzo interesująca rozmowa.

  • @papidrugi
    @papidrugi 2 года назад +13

    Współczesny język Homo Sapiens również bardzo szybko ewoluuje. Wróciłem dzisiaj że starożytnego Krakowa i porównując z poprzednią wizytą, a nawet z wcześniejszymi, zauważyłem dziwne wachanie. Poprzednio więcej słowiańskiego, tubylczego, potem wpływ języków germańskich nordyckich, dużo indoeuropejskich języków ale wiele różnych, od Brytanii poprzez Franków Hiszpanów aż po Bałkany a nawet bliski i daleki Wschód reprezentujący żółtą rasę. A obecnie słyszę wszędzie wpływy bardzo bliskiego wschodu. A nawet przewagę.

    • @jacekwidor3306
      @jacekwidor3306 2 года назад +1

      Ale w zdecydowanej większości nie jest to ten język rozmnożony na biboardach, raczej język oficjalnie przynależny strasznym najeźdźcom.Choć alfabet ten sam.

  • @majapelc
    @majapelc Год назад +1

    Zawsze coś ciekawego w tym podkaście :)

  • @pawetomczyk2289
    @pawetomczyk2289 Год назад

    Dziękuję za podcast 👍

  • @LukaszSkyWalker
    @LukaszSkyWalker 2 года назад +1

    Po prostu ŚWIETNE!! :)

  • @nihilistycznyateista
    @nihilistycznyateista 2 года назад +3

    Obawiam się, że jeśli nawet w przyszłości będziemy mieli możliwość na jakiś czas stać się szympansem, czy dowolnym innym zwierzęciem i zobaczyć, jak się wtedy czuje i myśli, to i tak wracając do swojej pierwotnej postaci nie będziemy w stanie tego wyrazić i opowiedzieć, jak to jest, a być może w zasadzie nawet zrozumieć jak to jest, w momencie, kiedy udało się nam tego doświadczyć. To po prostu da się wyrazić wyłącznie w języku szympansów i dla ludzi jest to niedostępne.

  • @Termidryna
    @Termidryna 3 года назад +11

    Dzięki. Co do języka kreolskiego to chyba chodziło o Karaiby, a nie Hawaje.

  • @studiastudiumstudies
    @studiastudiumstudies 7 месяцев назад

    Wspaniały odcinek!

  • @RAK-photo
    @RAK-photo 3 года назад +3

    Bardzo dobra rozmowa. Prowadząca na to nie zwróciła uwagi ale pań profesor powiedzial MEGA wazna rzecz. Jak będą wyglądali obcy. Będą dwunozni i wyprostowani. Dlatego ze język jest elementem ewolucji który buduje cywilizację. Dodajmy do tego ze beda mieli dwoje oczu (chodzi ti o wykorzystanie ilosc właśnie mózgu) I pewnie będą one osadzone z przodu bo to pomaga w ustaleniu odległości i perespetywicznym widzeniu. Ewolucja może odpowiedzieć na wiele pytań.

  • @Domi_Nikkaa
    @Domi_Nikkaa Год назад +4

    35:00 z mojego doświadczenia osobę wysoko wrażliwą bardzo ciężko oszukać. Mamy bardziej rozwinięte wychwytywanie subtelności w otoczeniu ... ale niestety musiałam parę razy zostać okłamana, by to później szybciej wychwytywać - tak jak z dzieckiem, nim nauczy się chodzić, wiele razy musi upaść

  • @alicjamodrzewska1805
    @alicjamodrzewska1805 2 года назад +4

    Polecam książkę Williama Goldinga „Spadkobiercy” - fascynujące wyobrażenie o tym, jak mogło wyglądać spotkanie omawianych gatunków 😊

  • @Bea66-t7u
    @Bea66-t7u Год назад +2

    Fantastycznie sie was słucha 👏

  • @ewam.6071
    @ewam.6071 2 года назад +3

    Świetne, subik idzie!!!

  • @kambuzela
    @kambuzela Год назад +2

    najnowsze badania (czytałam o tym w 11/2022 roku) sugerują, że dwunożność pojawiła się co najmniej kilkukrotnie, a uzasadniane jest to rodzajem (różnego) chodu oraz budową stopy, nieewoluującej chronologicznie, jak początkowo myślano. Okazało się, że stopy nie ewoluowały w jednym kierunku, ani nie obserwuje się tzw. liniowego postępu. Więc i z tą mową może się okazać podobnie:)

  • @zochens
    @zochens 3 года назад +6

    No przecież jak jest standardowa u wszystkich zmiana anatomiczna to świadczy o tym, że była używana, bo inaczej pojedyncza anomalia w stosunku do stanu wcześniejszego by się nie upowszechniła. Ergo- skoro wszyscy mieli anatomiczne warunki, to musieli mówić

  • @StefanBrock_PL
    @StefanBrock_PL 3 года назад +9

    Bardzo interesujący wykład :-). Może jeden z dalszych tematów dotykał by języka uniwersalnego i prac prof. A Wierzbickiej ?

  • @zbyszek511
    @zbyszek511 2 года назад +7

    Wciąż można spotkać na ulicach neandertalczykòw, z ktòrymi ciężko się dogadać...

  • @mieczysawpastafarianski8901
    @mieczysawpastafarianski8901 Год назад

    Zazwyczaj rozmowy są interesujące, ale tym razem Gość ma naprawdę wspaniałe zdolności oratorskie.

  • @TomaszGostkowski-u1f
    @TomaszGostkowski-u1f 3 месяца назад

    Chciałbym mieć taką wiedzę jak pan profesor.❤

  • @maciek3156
    @maciek3156 2 года назад +7

    Czy są jakieś pozycje naukowe /popularnonaukowe o pochodzeniu języków, istnieniu protojęzyka i jego dalszej ewolucji ?

    • @Jezus-Wybawia
      @Jezus-Wybawia 2 года назад +1

      Mogę dać Ci dowody tego, jak wyglądało to naprawdę.

    • @maciek3156
      @maciek3156 2 года назад +1

      @@Jezus-Wybawia Słucham :)

    • @dariuszgaat5771
      @dariuszgaat5771 Год назад +1

      Pierwotny język mógł być językiem migowym.

  • @miragatka6263
    @miragatka6263 3 года назад +15

    Nauka jest niesamowita 🙂
    Bada człowieka sprzed 400 tys.lat,
    a niektorzy przedstawiciele naszego gatunku żyjący obecnie uważają, że homosapiensi istnieją na naszej Ziemi około 7 tys 😄😄😄
    Robicie dobrą robotę 👍
    Serdecznie pozdrawiam.

    • @nosuchname247
      @nosuchname247 3 года назад +10

      C więcej, niektórzy lekarze (sic!!) uważają, że ludzie wykończyli dinozaury za pomocą kamieni...

    • @imperatyw_kategoryczny
      @imperatyw_kategoryczny 3 года назад +4

      @@nosuchname247 to jest ta świńska inteligencyja, która na ruskich tankach przybyła w 44/45r.

    • @jankos4910
      @jankos4910 3 года назад +1

      @@nosuchname247 senatorzy?🤪

    • @nosuchname247
      @nosuchname247 3 года назад +2

      @@jankos4910 Blisko. Premierki.

    • @pawmal1988
      @pawmal1988 2 года назад

      ​@@nosuchname247 Premierki ? To jakaś nowomowa ? Sama mówiła o sobie premier albo pani premier.

  • @krzysztofgrabowski763
    @krzysztofgrabowski763 2 года назад

    Pani Karolino dzięki za super tematy a Pani głos można zak....c i to jest komunikacja werbalna na 100 procent

  • @newsolution5669
    @newsolution5669 2 года назад +8

    Uuu !! Uuu !! ;) Trochę skomplikowaliście sprawę ;) Ja myślę że głównym czynnikiem determinującym był strach... Czyli przekazania prostej informacji o zagrożeniu lub jego braku. Czyli możliwość wydawania jakiego kolejek dźwięku.... Ūūū !! Ùùù .... Potem pojawił się problem dwuznaczności... Bo założę się o kawał mięcha... Że jakiś geniuszu używam tego samego dźwięku na zagrożenie ze strony obcych/lub zwierząt i na określanie że np. Pogoda się zjebała i że Zara będzie padać "Uuu ⛈️⛈️⛈️". Więc prawdopodobnie wykształcenie dźwięku na różne zagrożenia (np. nie wrzucaj tego do ognia "Uuu 🔥🔥🔥 " lub "Ûûû💥💥💥" lub nie jedz tego lub tamtego "úúú 🐲🐲🐲" zmniejszało prawdopodobieństwo wystąpienia "fuckupy.u" i zwiększało szanse na przeżycie. Z czasem pewnie zaczęły się pojawiać różne odmiany tych dźwięków"słów" ... A może przez zabawę i przez przypadek powstało kilka .... Dźwięków i słów w ciągu jednego dnia... Np. jakiś geniuszu walnoł się karmieniem w palec lub w rękę....i zaczął drzeć się że go boli, lub idąc gdzie podknął się o coś i zrobił dwa fikołki i wpadł na drzewo. Po czym zaczął drżeć Ryja a inni widząc to zaczęli się śmiać. A następnego dnia próbowali sobie lub komuś to opowiedzieć"powtórzyć" . Całą tą zabawną "chistorie" ( tak celowo napisałem historię przez "ch" - bo 2 mln lat temu pisało się przez "ch" ;) - żart ) Pytanie brzmi które zdarzenie mogło być pierwsze ....oszczeganie o niebezpieczeństwie czy też dźwiękami ... A później próba przypisania i wykorzystania ich do innych sytuacji skoro my mamy wysoki współcznnik adaptacyjny różnych rzeczy i narzędzi... To może oni tak samo łatwo i szybko zaadaptowali nowe dźwięki lub zabawę do swojego życia nazywając rzeczy lub zagrożenia nowymi, Lub już znanymi dźwiękami . Mogli też podpatrzeć to u zwierząt lub lub naśladować szum wiatru lub mieć jakieś narzędzia za pomocą których się nawoływali. One nie musiały przetrwać. Po za tym mogło dojść do pewnego "uproszczenia " może zamiast ciągle szturchać kogoś by mu coś pokazać na pewnym etapie było łatwiej odezwać się (wydać jakiś dźwięk) niż zapiepszać np. 50m po towarzysza lub kobietę i z powrotem kolejne 50 m by pokazać że się coś znalazło (grzyby, jagody, nowy sklep z dzidami, lub obuwniczy ) 😁😂😂😇😇😈😈 Pokusimy się o zrobienie 20 najfajniejszych słów ? 1) uwaga 2) tam 3) nie 4) tak 5) woda 6) ogień 7) jedzenie 8) wtorek 9) dobre 10) paskudne ... 11) umyj się 12) wynieś śmieci 13) wstawaj 14) idź po jedzenie 15) zimno, 16)drewno 17) dzida 18) Kamień, 19) ona 2O) on ... Ps. Mi wystarcza do komunikacji 100 słów, kobiety wszystko komplikują z tymi kolorami. 😂😂😂😛😛😛😛😏😏😏😏 Ciekawe jakie były pierwsze słowa , zdania i o czym rozmawiali i kto z kim ? 😇😇😇💤💤💤🙈🙉🙊 ps: ciekawe jakie były pierwsze imiona lub pytania.

  • @ewelinabaran2499
    @ewelinabaran2499 Год назад +5

    Fantastycznie słucha się audycji. Czuję się wyiskana 😉😉😂😂

    • @dominikkurek1155
      @dominikkurek1155 Год назад +1

      W pierwszej chwili przeczytałem anagram ostatniego słowa

  • @avahiresport5349
    @avahiresport5349 10 месяцев назад

    Fajny odcinek daje okejke

  • @gracjantriglav6141
    @gracjantriglav6141 3 года назад +4

    Od dzieciaka zakładałem że neandertalczyk nie mógł być niemy. Jest fajna, lekka książeczka - Neandertalska paralaksa (Hominidzi, Ludzie, Hybrydy - trzy części, podzielona na party z pobudek czysto marketingowych) która prezentuje alternatywną historię Ziemi - świat w którym przetrwał neandertalczyk, a homo sapiens jest archeologiczną ciekawostką... Polecam szczególnie mocno 15/25-latkom. Byłby z tego kasowy SF. To oczywiście fikcja, autora nieco ponosi, ale całość jest bardzo atrakcyjna i zdecydowanie niegłupia.

  • @renataszymanska9403
    @renataszymanska9403 Год назад

    Dziękuję!

  • @mincerz
    @mincerz 11 месяцев назад

    kolejny ciekawy materiał

  • @lodzinjunior5952
    @lodzinjunior5952 2 года назад +1

    Dziękuję

  • @mag9284
    @mag9284 2 года назад +1

    Świetny wywiad!

  • @Vikisoton
    @Vikisoton Год назад +2

    Bardzo ciekawy wykład na temat języka ludziego nie tylko Neanderkandczyka. Chyba jednak jesteśmy wyjątkowi🤔 Ale to prawda, że dziecko ma większe możliwości adapcyjne jeśli chodzi o naukę mówienia i nauczenia się kilku języków obcych jednocześnie. Dziękuję za ciekawą konwersację 🙂 Jeśli chodzi o gadatliwość, to myślałam, że to raczej kobiety są większe gaduły. Jeśli chodzi o polowania, myślę to nie tylko samców domena bo np lwice polują a samce im zabierają zdobycze. No ale nie są naczelnymi zwierzętami, więc daleko im do dżentelmenów 😉.

  • @thomasputko1080
    @thomasputko1080 2 года назад +1

    Swietny podkast...iskanie bylo interesujace i dlatego przyjemne. Pan prof. Pawlowski nauczyl sie pieknie i jasno wyslawiac. Chcialbym tego sie nauczyc... moze prof. Moglby mnie nakierowac?

    • @teresacupryn
      @teresacupryn Год назад

      Czytac, czytac, czytac jak najwiecej.

  • @wojciechhiszpanski-dn2lx
    @wojciechhiszpanski-dn2lx 5 месяцев назад +1

    Rewelecyjny gość

  • @nataliaanne100
    @nataliaanne100 10 месяцев назад

    Niedawno odkryłam ten kanał i jestem zafascynowana (szczególnie tym, jak mało wiem). Jako nauczyciel języka obcego chętnie posłuchałabym o akwizycji języka w środowisku kilkujęzycznym, tzn. np w sytuacji kiedy rodzice rozmawiają w innych językach, rówieśnicy w innych, a w szkole dziecko uczy się jeszcze innych. Czy są jakieś limity? Czy jest to dobre dla młodego człowieka?

  • @Deodat.
    @Deodat. 5 месяцев назад

    Fascynująca rozmowa.

  • @stann5920
    @stann5920 2 года назад +1

    Dopiero dzisiaj miałam czas żeby odsłuchać.
    Bardzo interesująca rozmowa. 👌
    Czy Pan profesor jest współautorem książki " Nagi umysł" , czy to zbieżność nazwisk ?

  • @darekr6271
    @darekr6271 Год назад +1

    Git bardzo dobry wykład Zaciekawieniem wysłuchałem do końca
    nie przewijalem do przodu
    PETARDA
    Piona Dziesiona Oi.
    Ps.We starożytnej Grecji w sympozjach uczestniczyli tylko mężczyźni
    Twierdzono że z kobietami nie było o czym mówić i wprowadzały by haos a
    nie
    interakcje między rozmówcami
    Pozdrawiam 😜🙆💥🥸

  • @whatthefukc4436
    @whatthefukc4436 3 года назад +4

    Komentarz dla algorytmu RUclips. Best game top 10 tik tok. Pozdrawiam.

  • @nihilistycznyateista
    @nihilistycznyateista 2 года назад +33

    "między człowiekiem, a neandertalczykiem". Ja wiem, że to skrót myślowy, ale nie zapominajmy, że neandertalczyk to też był człowiek. Dzisiaj jesteśmy przyzwyczajeni do jednego gatunku człowieka, ale to nie znaczy, że kiedyś nie występowały inne.

    • @mobbydysk
      @mobbydysk Год назад +1

      Neandertalczyk to taki sam człowiek jak my. To tak jak dzisiaj mamy eskimosów, pigmejów, tak kiedyś mieliśmy neandertalczyków.

    • @nihilistycznyateista
      @nihilistycznyateista Год назад +2

      ​@@mobbydysk Nie nie... to nie taki cżłowiek jak my. Zarówno Eskimos (swoją droga określenie obraźliwe, tak nazywali ich kolonialiści, oni sami o sobie mówią Inuici i na przyszłość używaj tej nazwy - bo mówiąc Eskimos, to tak jakbyś Afrykańczyka nazywał "czarny"), jak i "biały człowiek z Europy", to ten sam gatunek - homo sapiens. Z kolei neandertalczyk to inny gatunek - homo neandertalensis. ale dalej, jak nazwa łacińska wskazuje - był on człowiekiem, bo ma w nazwie to homo. To najbliżej z nami spokrewniony gatunek człowieka, ale no jednak nie ten sam. Czasami nawet się idzie krok dalej i się rozpisuje to jako homo sapiens sapiens i homo sapiens neandertalensis, żeby jeszcze bardziej podkreślić bliskość pokrewieństwa.
      Nie powiesz, że owczarek niemiecki, czyli tak zwany wilczur to to samo, co wilk - a;e mo blisko jednemu do drugiego, na pewno bliżej, niż każdemuj z nich do kojota. nazwy łacińskie to odpowiedni canis lupus familiaris dla domowego, canis lupus dla wilka i canis latrans dla kojota. Każdy z nich ma canis w nazwie, czyli jest psem, ale no nie tym samym.
      Aha i oczywiście nie musi to być wilczur - rasa nie ma znaczenie - po prostu chciałem wybrać taką rasę, która wizualnie się kojarzy z wilkiem.

    • @mobbydysk
      @mobbydysk Год назад

      @@nihilistycznyateista nie ma żadnego dowodu na to że Neandertalczyk to inny rodzaj człowieka. Wiem, tak byłem uczony że to inny człowiek niż my , ale to było 20 lat temu. Teraz nie ma wątpliwość co do tego że to po prostu inna ' rasa' rodzaju ludzkiego. Neandertalczycy nie wyginęli ani nie wymarli, po prostu wygląd się zmienia.

    • @mobbydysk
      @mobbydysk Год назад +1

      @@nihilistycznyateista pies to wilk tylko że ma wyeliminowane niektóre geny odpowiedzialne za wygląd

    • @nihilistycznyateista
      @nihilistycznyateista Год назад

      @@mobbydysk absolutnie nie ma takiego konsensusu. Jak najbardziej znany w miare dobrze genotyp neandertalczyka i za wiele jest różnic, nie tylko w zakresie wyglądu, które wskazują, ze to coś więcej, niż rasa.
      Aczkolwiek nie ma konsensusu, czy to oddzielny gatunek, bo nie ma konsensusu czym dokładnie jest gatunek. Dzieje się tak dlatego, ze teoretycznie nie da się rozmnażać międzygatunkowo, a współczesny człowiek ma domieszkę genów neandertalskich, więc musiały następować krzyżówki.
      Ale różnica genetyczna jest zbyt duża mimo wszytko.
      PS pies od wilka bynajmniej nie różni się wiele ze względu na geny wpływajace na wygląd. Tu głownie ch9odzi o gospodarkę hormonalnąi wpływ na uległość i przywiązanie.
      Ale dla mnie największą ciekaowstą co do psa, pokazującą jego fenomen kulturowy jest to, że to Canis lupus familiaris - czyli niejako członek rodziny, a nie domestica, co masz u większości zwierząt hodowlanych, czyli świnia udomowiona, bydło udomowione itd. Pies jest wilkiem wciągniętym na członka rodzinny;]

  • @Marek-ob1mi
    @Marek-ob1mi Год назад

    Wyczerpujacy wywiad 👌

  • @mariuszskoneczny2708
    @mariuszskoneczny2708 Год назад +1

    Byli tak inteligeni
    Ze gdyby umieli rozmawiac to wcale nie chcieli by z nami gadac

  • @ijontichy471
    @ijontichy471 Год назад +2

    Mam trochę doświadczeń na portalach randkowych i mogę potwierdzić, że nic tak nie działa na niewiasty jak inteligentne nawijanie makaronu na uszy! :) Byłem bardzo zaskoczony jak jest to dla płci pięknej ważne. Tak na marginesie znakomity kanał i praktycznie w ciemno można brać wszystkie odcinki. Wielce też odpowiada mi to, że audycje są w formie podkastu, to niesamowite, ale przez Radio Naukowe polubiłem sprzątanie! :)

  • @michanosewicz3504
    @michanosewicz3504 10 месяцев назад

    Ciekawy wywiad

  • @andrzejwodynski
    @andrzejwodynski 3 года назад +5

    30:00 wydaje mi się że języki wcześniej były bardziej skomplikowane gramatycznie, nawet teraz zrobienie listy słów we współczesnej książce a takiej napisanej 100 lat temu to pierwsza lista będzie trzykrotnie krótsza. Wydaje mi się że powodem jest to że teraz rozmawiamy z całym światem i komunikacja musi się uprościć, ja państwa nie znam, mieszkam 1000km od Polski a kiedyś ludzie rozmawiali z ludzi których znali 30 lat i tylko z nimi rozmawiali tworząc większy zasób komunikacji językowej unikając obcych. Ponoć współczesne osoby bezdomne komunikują się przy użyciu tylko 200 słów.

    • @andrzejwodynski
      @andrzejwodynski 3 года назад

      ostatnio czasownik w zdaniu jak w mowie zachodniej na końcu stawiam.

    • @dominikp4341
      @dominikp4341 2 года назад +4

      Osoby bezdomne porozumiewają sie tylko za pomocą 5 słów "kierowniku daj pan dwa złote" .

    • @DiriaMeneam
      @DiriaMeneam 2 года назад

      XVI w. polszczyzna miała... kilka milionów słów, i to bez makaronizmów :-)

    • @andrzejwodynski
      @andrzejwodynski 2 года назад

      @@DiriaMeneam proszę o źródło

    • @andrzejwodynski
      @andrzejwodynski 2 года назад +1

      @@DiriaMeneam przeciętna książka ma 5x więcej słów z tamtych czasów niż książka współczesna. Ale do kilku milionów raczej trochę brakuje.

  • @mobbydysk
    @mobbydysk Год назад +1

    Człowiek od zawsze, odkąd istnieje umiał mówić. To bardzo łatwe do udowodnienia.

  • @maciejskonieczny8541
    @maciejskonieczny8541 6 месяцев назад +1

    Język = człowiek , który mówiąc jest jakby duszą zauważalną przez dźwięk rozumnych słów . Brak języka = bezładny dźwięk jak u zwierząt . Język dał ludziom historię znanom z książek a zarazem wszelkie podziały . Ewolucja człowieka do współczesności w bytowaniu i pracy fizyczno- umysłowej wiodła dzięki porozumiewaniu się językiem . Bez niego istnieliśmy byśmy bez obecnego świata jaki znamy dziś !

  • @leszeksatora
    @leszeksatora 2 года назад +3

    Język, jego powstanie, było innowacją krytyczna, która spowodowała, że mózg Człowieka z Cro Magnon (Homo sapiens fossilis) zaczął funkcjonować zupełnie inaczej - narodziła się wtedy nasza świadomość. Pięknie udowodnił to prof Ian Tettersall. W swoich (uznanych publikacjach) wykazał też, że Neandertalczyka i człowieka rozumnego (z Cro Magnon) dzieliła przepaść. Choć być może dochodziło do krzyżówek. To trochę jak z powstaniem lotu u ptaków, jest kilka teorii, ale czas powoli obala każdą z nich.

  • @Alamakota69
    @Alamakota69 3 года назад +6

    Bardzo podoba mi się określenie "sapiensica" 😁😁

  • @seastian
    @seastian 3 месяца назад

    Pamiętam jak wyśmiewano Giertycha z za takie tezy. Na żebym go szczególnie cenił ale trzeba zawsze brać pod uwagę wszystkie możliwości.

  • @jerzyzaranski3801
    @jerzyzaranski3801 3 года назад +5

    Myślę, że język neandertali podobny był w brzmieniu do dzisiejszego japońskiego.. A o czym rozmawiali? Oczywiście o pewnej części ciała Maryni.

    • @bartton
      @bartton Год назад

      Chodzi o uda?

  • @emiprofisol184
    @emiprofisol184 2 года назад

    Wydaje mi się, że jako nastolatka słuchałam tej prowadzącej w radiowej jedynce, czy to możliwe?

  • @margplsr3120
    @margplsr3120 2 года назад

    bardzo ciekawe!

  • @foboSDeimoSHack3r
    @foboSDeimoSHack3r 3 года назад +3

    Bravo Pani Karolino dzieki pani moglismy poznac wiedze pana profesora :D pan profesor w momecie kiedy tylko zaczyna pani zadawac pytanie jego glos odrobine przyspiesza i po chili jest to copani powiedzila czyli obalil hipoteze o ktorej opowiadla

    • @MassiRPM
      @MassiRPM 3 года назад +6

      A możesz bardziej zrozumiale napisać co masz na myśli?

    • @s3rverius
      @s3rverius 3 года назад +3

      @@MassiRPM Nie może, ma gonitwę myśli i palce mu nie nadążają za głową xD

  • @RysiekQwerty
    @RysiekQwerty 2 года назад +3

    Gdy jedna z grup zdobyła wioskę mordując mężczyzn.... zabierali kobiety jako swoje. Stąd mieszanie sie genów poprzez czysty przymus. Stąd w nas geny neandertalczyka. Nie wyobrażam sobie by w tamtym czasie tak odmienne grupy miały przyzwolenie i ochotę na wspólne zaloty.

  • @pawel6034
    @pawel6034 2 года назад +6

    Różnica w wiedzy i potencjale intelektualnym między interlokutorami jest szokująca, ale na szczęście pan profesor nie zraża się i próbuje dotrzeć do słuchaczy "ponad" prowadzącą. :D

    • @jarosawwartacz1864
      @jarosawwartacz1864 2 года назад +3

      Faktycznie. Kreolski na Hawajach, Kali u Robinsona, że o gatunkach zwierząt nie wspomnę.
      Co nie zmienia faktu, że rozmowa bardzo interesująca.

  • @rangartons
    @rangartons Год назад +1

    9:10 ależ jest to jak najbardziej możliwe, wystarczy zostać politykiem i udać się na obrady sejmu :)

  • @robertkozio7580
    @robertkozio7580 Год назад +1

    Nie w tą dziurkę....dobre to było, słychać chwilkę zastanowienia😂

  • @kdunski
    @kdunski 3 года назад +3

    Myślę prawie ze 100% pewnością, że podczas burzliwych konwersacji wiele tysięcy lat temu, opracowywali skuteczny plan pozbycia się chwilowo wiodącego gatunku sapiens sapiens, co jak dzisiaj widać, realizuje się doskonale!

  • @gretam3260
    @gretam3260 2 года назад

    Super ciekawy temat, b dobrze opracowany i przystepnie przedstawiony dla laika np. takiego jak ja.
    Proponuje temat na przyszlosc “ historyczny jezus “ - z naciskiem ze taka osoba to fikcja.
    Pozdrawiam !

    • @RadioNaukowe
      @RadioNaukowe  2 года назад +1

      No to proszę 🙂
      ruclips.net/video/6PKcwUXOH3A/видео.html

    • @gretam3260
      @gretam3260 2 года назад

      @@RadioNaukowe
      Super, dziekuje. Poslucham i dam znac jak mi sie podobalo.
      Kilku audycji juz sluchalam i generalnie jestem pod wrazeniem wyborem tematow, przekazem i doborem expertow.
      Fajnie by bylo gdyby bylo video :).
      Pozdrawiam !

  • @piotrnowak261
    @piotrnowak261 Год назад +1

    Ponoć najbardziej imprezowym pra przodkiem był:
    Homo-Erektus😎

  • @jankowalski9817
    @jankowalski9817 2 года назад +1

    Czy to było zdanie "ja pobruszę, a ty poczywaj"?

  • @jiisjiis2836
    @jiisjiis2836 2 года назад +5

    jak to o czym rozmawiali Neandertale ? jak uwalić mamuta ,o grilu , o browarku i o kobitkach :-)

  • @drhakim8365
    @drhakim8365 2 года назад +1

    Nie wiemy ,który homo wypowiedział pierwsze zdanie, ale wiemy jaka była reakcja Polaka - O! Qrwa ! Od tego momentu człowiek zaczął sie uwsteczniać w rozwoju.

  • @krystian9570
    @krystian9570 3 года назад +4

    Proszę pani, czy uważa pani że język powinien podlegać sztucznym poprawkom przez państwo? Czy państwo powinno sztucznie poprawiać język? Nie wiem jak w polskim, ale np w angielskim powstały ciekawe koncepcje jak SoundSpell czyli wprowadzenie do angielskiego zasady ,,jak się mówi, tak się pisze" albo QuickScript czyli sztuczny alfabet, wg autora Kingsleya Reada lepiej dostosowany do angielskiego i ręcznego pisma niż alfabet angielski i bardziej estetyczne. Czy myśli pani że to dobry pomysł żeby państwo poprzez ustawy i rozporządzenia poprawiało język? Idąc dalej wg hipotezy Sapiro-Worfa, to świetny pomysł bo obywatele państw beda mądrzejsi.

    • @jacekwidor3306
      @jacekwidor3306 2 года назад +3

      Taka zasada obowiązuje w chorwackim (czy włąściwie serbsko-chorwackim, ale to określenie od lat 90-tych stało się niezręczne) mimo wszystko nie da się idealnie oddać mowy w piśmie ( stosowaniu w stopniu absolutnie konsekwentnym zasady "jak się mówi tak się pisze" przeszkadzają choćby wady wymowy albo różnice gwarowe).
      Dla mojego ucha angielski to bełkot, więc zapis byłby zupełnie niezrozumiały.

  • @RRaski
    @RRaski Год назад +1

    czyli że neandertal z sapiensicą to kulturalnie bajerował.. a w średniowieczy kobiety uprowadzali i nimi handlowali.. co się popsuło ?

  • @daved140585
    @daved140585 2 года назад +2

    Jest teza, że język angielski jest językiem kreolskim, jako fifty fifty mieszanka anglosaskiego i francuskiego/łaciny

  • @lordsas9277
    @lordsas9277 3 года назад +5

    Świetne