Çîrokên Kurdên Anatoliya Navîn bi dengê bilurê

Çîrokên Kurdên Anatoliya Navîn bi dengê bilurê
Gelê Kurd bi mîrata xwe ya çandî ya dewlemend tê naskirin, xwedî kevneşopiyeke muzîkê ya kûr e. Di nav wan de lêxistina Bilurê weke beşeke bêdawî ya muzîka kurdî tê dîtin. Materyalên ku di çêkirina kavala kurdî de hatine bikaranîn, dengê taybetmendiya amûrê diyar dike û her bilurek dengê xwe yê taybet heye. Ev faktoreke girîng e ku bandora hestyarî û kûr a Bilurê di muzîka kurdî de derdixe holê.
Parçeyên ku bi bilurê kurdî tên lêxistin bi giştî di nav kevneşopiya muzîka gelêrî ya kevneşopî an jî evîndaran de cih digirin. Ev parçeyên ku xwedî hestiyariyeke kûr in, ji dengên xwezayê tên îlhamkirin û mijarên wekî xweza, evîn, hesret û hesreta wan tên desteserkirin. Ji ber vê sedemê, kevneşopiya Kurdî ya li boriyê ji bo girêdana hestyarî û vegotinê wekî amûrek bihêz tê dîtin. Lê îro, parastin û mayîndebûna çandên kevneşopî di bin xetereya pêvajoyên nûjen û globalbûnê de ye.
Bilur di nav kurdên Anatoliya Navîn ên ku bi sedsalan koçber bûne de xwedî cihekî girîng e. Berê em li cihekî diciviyan û çîrokan digotin, stranan digotin û li bilurê dixistin. Bayram Yildirim ku li gundê Zincirlikuyu ya Kuluya navçeya Konyayê dijî, di bin tesîra vê kevneşopiyê de ye û fêrî lêdana bilûrê dibe û li wê xwedî derdikeve. Yildirim ê ku di vê demê de gelek kes jî perwerde kir, tevî temenê xwe heta ku dengê wî têr bike jî li bilurê dixe.
Ji bo Şoperêç, Bayram hem çîrokên melodiyên cihê yên li ser Kurdên Anatoliya Navîn vedibêje û hem jî bi lûleya xwe lêdixist.
Kavalın sesinde Orta Anadolu Kürtlerinin hikayeleri
Zengin kültürel mirasıyla tanınan Kürt halkı, köklü bir müzik geleneğine sahiptir. Bunların arasında kaval çalma, Kürt müziğinin vazgeçilmez bir parçası olarak kabul edilir. Kürt kavalının yapımında kullanılan malzeme, çalgının karakteristik sesini belirler ve her kavalın kendine özgü bir tonu vardır. Bu da kavalın, Kürt müziğindeki duygusal ve derin etkisini ortaya çıkaran önemli bir faktördür.
Kürt kavalıyla çalınan parçalar genellikle geleneksel halk müziği veya aşık geleneği içinde yer alır. Derin bir duygusallığa sahip olan bu parçalarda, doğanın seslerinden ilham alınır ve doğa, aşk, hasret ve özlem gibi temalar işlenir. Bu nedenle, Kürt kaval çalma geleneği, duygusal bağ kurma ve anlatım için güçlü bir araç olarak görülür. Ancak günümüzde geleneksel kültürlerin korunması ve yaşatılması modernleşme ve küreselleşme süreçleriyle tehdit altındadır.
Göçleri yüzyılları bulan Orta Anadolu Kürtlerinde de kaval önemli bir yer tutmuştur. Eskiden bir yerde buluşup meseleler, hikayeler anlatılır, şarkılar söylenir ve kaval çalınırdı. Konya’nın Kulu ilçesine bağlı Zincirlikuyu köyünde yaşayan Bayram Yıldırım’da bu gelenekten etkilenerek, kaval çalmayı öğreniyor ve ustalaşıyor. Bu süre içinde birçok kişiyi de yetiştiren Yıldırım, ilerleyen yaşına rağmen sesi yettikçe kaval çalmaya devam ediyor.
Bayram, Şoperêç için Orta Anadolu Kürtlerine dair çeşitli ezgilerin hem hikayelerini anlattı hem de kavalıyla çaldı.
/ @soperec
/ soperec
/ soperec_
/ soperec__
/ soperec
/ soperec
Hevpeyvîn / Kamêra : İnanç Yıldız
Bu video Dijital Medya Araştırmaları Derneği tarafından düzenlenen NewsLabTurkey Bağımsız Medya İçin Kuluçka Programı kapsamında desteklenmiştir. Bu videonun içeriğinin sorumluluğu tamamen Şoperêç’e aittir ve hiçbir koşulda Dijital Medya Araştırmaları Derneği'nin duruşunu yansıtmamaktadır.

[@drfikretyildiz315]

Pir baş bû yi, dest û sewt xaş bin
Kadim kültürümüz, elinize yüreğinize sağlık ❤