ΚΥΘΗΡΑ - Μοναστήρι Παναγίας της ορφανής

Το Μοναστήρι Παναγιάς της ορφανής βρίσκεται δυτικά των Κυθήρων, στην περιοχή του Μυλοποτάμου. Το συναντάει κανείς μετά το μονοπάτι για την Νεράιδα και τους Νερόμυλους και σε απόσταση 5 χιλιόμετρα από το χωριό, περνώντας από μία υπέροχη διαδρομή.
Η λαγκαδιά που περνάει κάτω από το Μοναστήρι, καταλήγοντας στην παραλία Καλάμι, είναι πλούσια σε βλάστηση με αιωνόβιους κέδρους, πρίνους, σκίνους και άλλα θαμνώδη.
Το συγκρότημα είναι χτισμένο σε απότομο γκρεμό στην πλαγιά μιας γραφικής χαράδρας με κατάφυτους γύρω λόφους. Ο ναός είναι σπηλαιώδης, τρισυπόστατος, με το κεντρικό βήμα αφιερωμένο στην Παναγία, το αριστερό στον άγιο Γεώργιο και το δεξιό στους 3 αγίους προστάτες της Επτανήσου. Αν και μικρός βρίσκεται ολόκληρος μέσα στον βράχο, έχει τέμπλο διακοσμημένο και το περιβάλλον του γίνεται αληθινή εμπειρία αναψυχής.
Το προσκύνημα που διαθέτει κελιά, μαγειρείο, στέρνα και αίθουσα υποδοχής, ήταν ιδιοκτησία της οικογενείας Δαρμάρου και μαρτυρείται το 1782.
Ιδιαίτερα αξιόλογα είναι τα παλιά κεντήματα-αφιερώματα στην Ορφανή, το παλαιό βιβλίο επισκεπτών φιλοτεχνημένο από την παλιά δασκάλα του Μυλοποτάμου Παναγιωτίτσα Πλεύρη, η εικόνα με τους τρείς άγιους της Επτανήσου, έργο του Κυθηρίου ζωγράφου Ιωάννου Στάη, η ασημένια επένδυση της εικόνας, έργο του καλλιτέχνη της Μυρτιδιώτισσας Νικολάου Σπιθάκη, από το Μυστρά, κ.α.
Το προσκύνημα της Παναγίας της Ορφανής γιορτάζει στις 23 Αυγούστου στα 9μερα της Παναγίας.