HTML-код
- Опубликовано: 31 янв 2025
- නිස්සරණ අසරණ සරණ සමිතිය මඟින් සංවිධානය කරන ලද සෝමාවතී මහා සෑ වන්දනාව සහ පුලතිසිපුර වන්දනාවට සමගාමීව පොළොන්නරුව ඉපැරණි නගරය සහ පූජා නගරය පිළිබඳව සවිස්තරාත්මක දැනුවත්වීමක් ලබාගත හැකි විණ. ඒ ප්‍රෞඪ ඉතිහාසයෙන් බිඳක් ඔබ හමුවේ දිගහරින්නට අවසරයි....!
ස්තූපය සමග සම්බන්ධ ප්‍රධාන ගොඩනැගිල්ලක් වන්නේ වටදාගෙයයි. මෙය ස්තූපය වටා නිර්මාණය කළ නිසා චේතිය ඝර හෙවත් වටදාගෙය වශයෙන් හඳුන්වයි. චේතියඝරයන්හි ප්‍රභවය ඉන්දියාවේ බව භාරුත්හි කැටයම්වලින් අනාවරණය වේ. නමුත් එය ඉන්දියාවෙන් අභාවයට ගියත් පහළොස්වන සියවස වන තෙක් ම ලංකාවේ ඉතා ජනප්‍රිය චෛත්‍යාංගයක් බවට පත්විය.
රජවරුන් මෙම වටදාගේ තැනවීමෙන් අපේක්ෂා කළේ වන්දනා කටයුතු සඳහා සහයෝගය ලබාදීම හා දාගැබට ආරක්ෂාව සලසා දීමයි. අනුරාධපුර යුගයේ ථූපාරාම වටදාගෙය නිර්මාණය කර තිබුණේ කවාකාර ව, තනි ගල් කුලුනු පේළි මත පියස්සක් ඉදිකිරීමෙන් ය. ඒ හැරුණු විට අනුරාධපුරයේ ලංකාරාම දාගැබ, මිහින්තලේ අම්බස්තල දාගැබ, මණ්ඩලගිරි නොහොත් මැදිරිගිරි දාගැබ හා තිරියාය චෛත්‍යය ආදියෙහි ද මෙසේ වටාදාගෙයක් තිබූ බව පුරාවිද්‍යා සාධක මගින් තහවුරු වේ.
වටදාගෙයි සම්ප්‍රදායේ උසස් ම තත්ත්වය ඇතිවූයේ පොළොන්නරු යුගයේදී බව පැහැදිලි ය. දළදා මළුවට පිවිසුමේ වම් පසින් පිහිටා ඇති මෙම පොළොන්නරුව වටදාගෙය නිශ්ශංකමල්ල රජ දවස ඉදිකළ එකක් බව එහි බිත්තියක ඇති ශිලා ලේඛනයක සඳහන් ව තිබේ. එම ලිපියට අනුව වටදාගෙය, රජුගේ ආඥාවෙන් කරවා තිබෙන්නේ ලක්විජයසිඟු සෙනෙවි තාවුරුනාය. වටදාගෙය සඳහා ඔහු දී ඇති නම වන්නේ රත්නගිරි යන්නයි. හැටදාගේ ආලින්දයේ ඇති ලිපියටත්, ගල්පොත ලිපියටත් අනුව මෙය ශිලාමය වටදාගෙයකි. නමුත් එම ගොඩනැගිල්ල නිශ්ශංකමල්ල කාලයටත් වඩා පැරැණි බව බෙල් හා හොකාර්ට් ගේ අදහසයි. පරණවිතාන මහතා නිශ්චිත වශයෙන් ම සඳහන් කරන්නේ මෙය නිශ්ශංකමල්ල රජු විසින් කරවූ එකක් බව ය. මෙම ගෘහයෙහි මධ්‍ය වේදිකා දෙකකට නිර්මාණය කර ඇති අතර, ඉහළ වේදිකාවේ ස්තූපයත්, පහළ වේදිකාවෙහි ප්‍රදක්ෂිණා පථයත් සකස්කර ඇත. එහි පිහිටි බුබ්බුලාකාර ස්තූපය අඩි 27 අඟල් 8ක් උසින් යුක්ත වේ. පොළොන්නරු රාජධානියේ අලංකාර ගොඩනැගිලි අතරින් වඩාත් සිත්ගන්නා සුලු ඉදිකිරීමක් වන මෙහි, සතර දිශාවට මුහුණ ලා අඩි 5ක් උස් වූ දොරටු සතරක් පවතී. එම දිශා සතරෙහි දොරටු සතරට ඉදිරියෙන් ශෛලමය පීඨයක් මත පිහිටුවන ලද වැඩසිටි බුද්ධ ප්‍රතිමා සතරක් විය. බුද්ධ ප්‍රතිමා ඉන්දියාවේ මදුරාසියේ ඇති ඒවාට සමානත්වයක් උසුලන අතර කුණ්ඩලාකාර කේෂයන් නොමැති වීම විශේෂ ලක්ෂණයකි.
