Dünya'nın Ekseni Eğik Olmasaydı Ne Olurdu?! 😱 Hayatımız Altüst Olurdu! 🌏⛄🔥💦
HTML-код
- Опубликовано: 12 сен 2024
- ABONE OL! bit.ly/basfi
/ basfiiledeneyselbilim
/ basfiiledeneyselbilim
/ basf.basfiiledeneyselb...
Malzemeler
Dünya maketi
Işık kaynağı
Dünya hem kendi etrafında hem de Güneş’in etrafında dönüyor. Ama bu dönüşler öyle spontane değil tabii ki. Dünya’nın Güneş’in etrafında dönerken izlediği bir yörünge var ve bu yörünge elips şeklinde.
Bu yüzden Dünya sürekli Güneş’e yakınlaşıp uzaklaşır. Ama durun, mevsimler bu yüzden oluşmaz. Mevsimlerin oluşmasının temel sebebi Dünyanın 23.5 derecelik eksen eğikliğidir. Bu eksen eğikliği sebebiyle Güneş ışınlarının dünyaya düştüğü açı ve gece-gündüz süreleri değişir.
21 Haziranda Dünyanın eğikliği KYK (kuzey yarım küre) için Güneş tarafına doğrudur. Bu sebeple ışınlar KYK’ye daha dik düşmeye başlar ve 22 Haziran KYK için yaz başlangıcıdır. Tam tersi olarak ise GYK’ya ışınlar daha yatay düşmeye başlar ve GYK için kış başlangıcıdır.
Bakalım Güneş bizim için kış olan bu mevsimde Türkiye’yi ve Seyşeller’i nasıl ısıtıyor? Seyşeller nerede? Afrika’nın doğusunda, Ekvator çizgisine oldukça yakın bir ada. Ama bakın güney yarım kürede. Yani bize kışken GYK için yaz.
Dünyanın eğik ekseni bir dizi önemli etkiye neden olur. Bir tanesini tahmin edebiliyoruz. Evet, mevsimler. Az önce de gördüğümüz gibi Dünyanın eğik ekseni mevsimlerin oluşmasının ana nedeni. Yıl boyunca Güneş ışınları, farklı mevsimlerde farklı bölgelere farklı açılardan gelir. Kuzey ve güney yarım küreden, biri güneş ışığını daha dik alırken, diğeri daha yatay alır. Bu durum, ilkbahar, yaz, sonbahar ve kış gibi mevsimlerin ortaya çıkmasına yol açar.
Işınların yüzeye düşme açısı yüzey sıcaklığını etkiler. Işınlar yüzeye yatay düştükçe daha geniş bir bölgeye yayılacağı için ışın enerjisi daha geniş bir alan tarafından bölüşülür. Böylece yüzey sıcaklığı çok yükselmez.
Işınlar yüzeye daha dik düştüğü zaman ise ışınlar daha dar bir alanda toplanacağı için yüzey sıcaklığı yüksek seyreder.
Dünyanın her bölgesinde dört mevsim yaşanır diyebilir miyiz? Diyemeyiz. Çünkü yaşanmaz :) Dört mevsim, genellikle orta enlemlerde, yani ekvatora yakın olmayan bölgelerde daha belirgin bir şekilde görülür. Ekvatora yaklaşıldıkça, mevsimsel değişimler daha az belirgindir. Ekvator çevresinde, genellikle sıcak ve nemli bir iklim hakimdir ve mevsimsel sıcaklık değişiklikleri çok azdır.
Kuzey ve güney yarım kürenin orta enlemlerinde, yani ekvatora uzaklaşıldıkça, mevsimsel değişimler daha belirgin hale gelir. Bu bölgelerde genellikle kış, ilkbahar, yaz ve sonbahar olmak üzere dört belirgin mevsim yaşanır. Kutup bölgelerinde ise mevsimler daha dramatiktir, kışlar uzun ve soğuk, yazlar ise kısa ve serindir.
Ekvatora yakın tropikal bölgelerde, mevsimsel değişimler daha sınırlıdır ve genellikle sıcaklık ve yağış miktarındaki daha küçük değişikliklerle görülür. Bunun sebebi ışınların yüzeye düşme açısı yıl boyunca büyük farklılıklar göstermez. Bu nedenle, dünyanın her yerinde aynı anda dört belirgin mevsimin yaşandığını söylemek doğru değildir. Mevsimsel değişimler, coğrafi konum, iklim ve diğer çeşitli faktörlere bağlı olarak farklılık gösterir.
Peki eksen eğikliği başka nelere etki eder?
Gün uzunluklarına. Eksenin eğik olması, gün uzunluklarını etkiler. Yaz günlerinde, bir yarım kürede gün daha uzun sürer. Yaz aylarını düşünün. Günler daha uzun olur. Hava daha geç kararır. Çünkü güneş ışınları daha dik bir açıyla gelir. Kış günlerinde ise güneş ışınları daha düşük bir açıyla gelir, bu da günlerin daha kısa olmasına neden olur.
Dünyanın eksen eğikliğinin bir başka etkisi de iklim. Eğiklik yüzünden Güneş ışınlarının dağılımı yıl boyunca farklılık gösterdiği için bölgesel iklim farklılıkları yaşanır. Mesela eğik eksende olan bölgeler, daha fazla mevsimsel değişiklik ve sıcaklık farklılıkları yaşar. Ekvatora yakın bölgelerde ise mevsimsel değişiklikler daha az belirgindir.
Eksen eğikliğinin 4. etkisi deniz akıntıları. Eğiklik okyanusları da etkiler. Yeryüzündeki ısınma ve soğuma farkları, bu akıntıların şekillenmesine ve dünya çapında iklim sistemine etki etmesine neden olur.
Ve aslında hepsinin toplamı gibi elbette bitki ve hayvanların, bizim, tüm canlıların yaşamını etkiler. Eksen eğikliği, bitki ve hayvanların yayılımını ve adaptasyonlarını etkiler. Belirli iklim koşullarına ve mevsimlere uyum sağlamak için pek çok tür, Dünya'nın eğik ekseni nedeniyle değişen koşullara adapte olmuştur.
Tüm bu etkiler, dünyamızın çeşitli alanlarda karmaşık bir ekosistem ve iklim sistemine sahip olmasını sağlar. Eğik ekseni, gezegenimizin dinamik doğasını anlamak için önemli bir unsurdur.
Peki o zaman bana söyler misiniz?
SORU: Dünyanın eksenin eğik olması aşağıdakilerden hangisine etki ediyor?
A) Meteor yağmurlarına
B) Hava olaylarına
(Cevap: b)
BASF Türk Kimya desteği ile hazırlanmıştır.
Meteor yağmurlarına araştırmanızı tavsiye ederim
Abi dünya üçgen değil mii???
Hayır kare
Yok beşgen
Hava olaylarına
Koca yaşlı şişko Dünya
Ekinokslarda güneşle dünyanın aynı eğimde oluyor bence. Hatta güneş dünyanın eksen egikligindeki acıya sahip o zaman. Çok güzel anlatıyorsun basfi abi şu an universite okuyorum ortaokuldan beri izlerim bu kanalı.❤❤
Çok güzel ve çok başarılı bir video ellerinize ağzınıza sağlık abimmmmm❤❤❤❤❤
11:03 sorunun cevabı B hava olayları
Bu kadar şeylerin yaratıcısı olmadan oluşması imkansız. Herşey hassas ayarla dizayn edilmiş. Elhamdülillah
Hocam kanalıniz harika.8.sinif fen dersiyle ilgili videolar çekebilir misiniz.
Abi dünya yuvarlaktır dersleri çok güzel anlatıyorsun❤❤❤
Gülüşüne kurban abimmm❤❤❤
Dünya düzdür haklısın 👍🏻👍🏻
düzya düz de biz yamuğuz:D
Değerinin karşılığını bulamayan kanal😢😢😢
Herkesle her şeyi tartışabilirim ama Dünya düz diyen biriyle kesinlikle tartışmaya girmem benim vaktim o kadar değersiz değil
Bir Dakika! Dünya Düz Değil Miydi?
Dünya düz😮
Yerçekimi yok gök itimi var. Sen zıplayınca neden yukarı doğru sonsuza kadar gitmiyorsun çünkü gök seni geri itiyor :p
Abi dünya sonsuz ♾️ değil mi ya?Ben uzayı bilmiyorum
Genelde genelde genelde 1000000 defa söyledin
Dunya düz degil mi ya
Ama ben daha yeni eve geldiimm😭😭😭😭yeni gördümmmmm
Dünya düz
😂
Dümdüz
dünya düz
8.sınıflaruçsun buraya👾
Cevap B
Saygı Değer Administer Basfi Bey Şahsen Faydalı Öğretici Yayın Hazırladığınızın İçün Sizlere Müteşekkiriz ... Şimdiden Emeklerinize Sağlık Her Daim Bilimle Alakalı Bilgilendirici Ve Çarpıcı İçerikli Yayınların Devamını Dört Gözle Bekliyoruz ...
Dunya yuvarlak degil düz de degil. Dunya ciğköfte tepsisi gibi kenarlari yuksek ici tirtiklidir.
Dünya düz
Hayır küre