Rêzedersên Kurmancî 1 - Dîroka Zimanê Kurdî
HTML-код
- Опубликовано: 11 окт 2024
- Dîroka kurdan dîrokeke kevnar û dêrîn e ku, di gelek çavkaniyên dîrokê de behsa wê hatiye kirin. Xebat û lêkolînên ku derheqê dîroka kurdan de tên kirin ji ber rewşa parçebûna kurdan û dagirkeriya li Kurdistanê , di nav çarçoveyeke teng a zanistî de dimînin.
Xebatên arkeolojîk, sosyolojîk û dîrokî ji teref serdestan ve yan tên qedexekirin yan jî tên veşartin û tehrîfkirin.
Lê belê ev babet baş tê zanîn ku gelê kurd yek ji şêniyên herî qedîm ên Mezopotamyayê û Kurdistanê ye.
Her wiha li gorî hin xebatên dîrokî û arkeolojîk kurd, bi gelên herêmê yên wekî Karduk, Gutî, Subarî, Hurî, Mîtanî û Medan ve pêwendîdar in. Her çiqas van xebatan encameke teqez, ji bo dîroka kurdan bi dest nexistibe jî, van xebatan nîşanî me daye ku dîroka kurdan gelek kevnar e.
Zimanê kurdî zimanekî aryenîk e ku di bin banê malbata zimanên hîndoewropî de cî digire. Zimanên aryenîk wekî du şaxan hatiye dabeşkirin : şaxa hindoîranî û şaxa ewropî. Kurdî di nav zimanên hîndoîranî de cî digire û ji şaxa zimanên îranî yê bakur rojava ye. Gelê Kurdistanê bi piranî bi kurdî diaxivin.
Malbata zimanê hîndoewropî malbata zimanê herî mezin û berfireh e ku li piraniya cîhanê tê xeberdan.
Dîroka zimanê kurdî pirr kevnar e. Der barî kok û rehên zimanê kurdî de gelek bîr û bawerîyên cuda hene. Çawa ku hin dîrokzan pêwendiyekê di navbera gelên navborî û gelê kurd de çêdikin, diyar dikin ku-zimanê kurdî jî bi zimanê Gutî, Hurrî û Medan re pêwendîdar e.
Lê belê heta niha hizr û ramaneke hevpar a ku zimannasan li ser, li hev kiribe çênebûye.
Bi vê yekê re jî, bîr û boçûna giştî ya li ser zimanê kurdî ew e ku, zimanê kurdî û zimanê Medî heman ziman in, ango kurdiya niha berdewamiya zimanê medî ye. Her çiqas ji zimanên medî bermayiyên teqez nemabin jî hin zimanzan bi hin belge û palpiştan vê nêrînê bi lêv dikin.
Her wiha gelek peyvên kurdî û medî jî dişibin hevûdu:
Zimanê kurdî di nav zimanên îranî de, piştî zimanê farisî û peştûyî yek ji zimanê herî berfireh e ku tê axaftin.
Her wiha gelek zarave û devokên kurdî hene. Zimanê kurdî zimanekî pirzaraveyî ye.
Zaravayên kurdî yên sereke ev in: Kurmancî, Soranî, Kirmanckî, Goranî, Lorî
Her wiha gelek devokên zimanê kurdî hene. Li seranserî Kurdistanê û li deverên ku kurd lê niştecih bûne gelê kurd bi van devokan diaxive.
Zimanê kurdî di serboriya xwe ya dîrokî de bi gelek alafabeyan hatiye nivîsandin û sê alfabeyên sereke yên ku kurdî pê tê nivîsandin ev in: bi alfabeya latînîkurdî, bi alfabeya aramîkurdî û bi alfabeya kirîlîkurdî.
Li gorî ferhenga dîjîtal a cîhanî ya herî mezin Wikipedîyayê, zimanê kurdî, ji hêla dewlemendiya ferhengî ve di nav zimanên cîhanê de, di rêza 9’an de ye.
Her wiha zimanê kurdî ji hêla rêjeya axêveran ve jî di nav lîsteya cîhanî de, bi zêdetirî 40 milyon axêverî di rêza 29an de cî digire.
#Rêzedersên Kurmancî #ZimanêKurdî #Kurdî #KurdishLanguage #Kürtçe
#Xwebûn
Rojnameya Xwebûn bi awayeke azad xebatên xwe yên rojnamegeriyê didomîne. Hûn jî li ser platforman dikarin Xwebûnê bişopînin.
Malper: xwebun.org
Twitter: / rojnamexwebun
Facebook: / xwebun
Instagram: / rojname.xwebun
Yan fêrî zimanê xwe bibin yan jî mebêjin em kurdin 💙💙
Hêvîdarim di beşên pêş de hûn kim peyvên erebî bi kar bînin qadîm (Kivnar), ,behsa (lekolîn) . Serkeftin bi bira .
✌️
Her bimine zimanê me ya şîrîn
Silav u rêz ji Başurê Kurdistanê ❤☀💚 ✌
wayyy bira her hebi 👏👏👏👏
Zimanê me dewlemende. Bijî zimanê Kurdî😍✌️
Bijî zimanê kurdî 🇹🇯🇹🇯
Bijî, sopas, serkeftin ji we re.💪
انا طفلة كردية اتمنى تشاركوني ✨
✌✌✌✌✌✌✌💚❤💛
Gelek sipas bo we, her serkeftî bin 🌹🌹
Zimanînî 'te xasbe birayı delal her biji kürdistan her biji diyarbekir✌✌✌❤❤❤❤❤❤❤❤👏👏👏👏👏✌✌✌✌
BJI KURDISTAN BJI KURD 🇹🇯🇹🇯🇹🇯🇹🇯✌✌✌BJI KURDISTAN BJI KURD 🇹🇯🇹🇯🇹🇯🇹🇯✌✌✌
Dîroka zimanê kurdî hîn bûm, ji bo min baş bû. Hinek agahiyên nû hîn bûm. Ji niha ve li benda dersa dinê me.
Serkeftin be, berdewamke, bijî, silav ji te re ji Qamişlo
Serkeftin kaka ✌️
Sihet xweş, Baha. Daîm bit:-)
Siheta te û devê te sax be birayê delal. Te pir xweş rave kiriye
Herbijîn hevalno. Zû va ye min dixwast ku qanaleke wiha hêja bibînim û pêşnîyarê devdorê xwe bikin.
Set xaş keke delal
Daste tê xûşbe
Seet xweş pısmam
☀️
Her biji ava sar 🌸🌸🌱🌱
Serkeftin !!!!✌✌✌✌
Me kengî ser ziman li hev kir, emê li ser hertiştî li hev bikin.
1-Di Kurdîyê de "baş" di hîvîyan de tu car bi kar nayê, her tim XWEŞ bi kar tê.
Dem, ev dema te, dest, sihet + XWEŞ.
2-Dîrok jî peyveke şaşçêkirî ye lê werhasil, jê re dibe fitya bê dîtin.
3-Çavkanî jî jêder jî peyvên çêkirî ne. Lê bi min jêder ji çavkanîyê çêtir e.
4-Ev derheq tu car di zimên de rûnanê... Kurmanc dibêjin LI SER
5-Arkeolog+îk, sosyolog+îk, çima "jîk", wek Tirkî?
6-Kurd dibêjin Mezrabotan, nabêjin Mezopotamya.
7-Bi tiqûtenê Tirk dibêjin Med, bi hemû zimanên Arî MAD e, Med nîne.
8-Pêwendî/peywendîya Farisî ya ku ket Soranîyê û bi darê zorê anîn xistin nava Kurmancîyê... Kurmanc dibêjin têkilî...
9-Çima "teqez"a Samî û ne "misoger"a Kurdî?
10-"Van xebatan nîşanî me daye" > Ev xebat nîşanî me dane...
11-Zimanên ... hatiye? > ZimanÊN ... hatiNE.
12-Ku PÊ tê xeberdan.
EZ HETA VÊ DERÊ HATIM Û EZ ÊDÎ WESTÎYAM.
Karên weha baş in, lê divên êdî ev şaşî bên tunekirin.
Spas
Videokî mükemmel bî spas ji we re.
her hebin.
☀️2+2=1
👍👍👍👍👍
Sihet xaş keko
Ya çok iyi şuan istediğim şeyleri doğru düzgün yazamiyacağımı düşündüğüm için ana dilimle değilde türkçeyle yazıyorum bu çok üzücü dersleri takip edicem kesin sevgiler
Şu kanallari da tavsiye ediyorum bro:
1. Kurdish Kurmanji Lessons
Kürtçe ve Ingilizce anlatiyor.
2. Fêrgeha Kurdî
Türkçe anlatiyor
3. Enstîtuya Kurdî ya Stenbolê
4. Kurdî Bi Hêsanî
Bu ikisi Kürtçe anlatiyor.
@@oneperson7365 tavsiyelerin için çok teşekürler
Ew metna ku wek Medî hatiye dayîn metneka Kurmanciya berê ye ne metneka Medî ye.
Zazakî ?
KIRMANCKI ( Zazaki ) ( Dimilki ) ( Kirdki ) ( Siveriki )
سڵام و رێز. من وائەزانم زمانی کوردی پەنج شیوەزاری سەرەکی (Main Dialect) ـی هەس کە بریتین لە کورمانجی، زازاکی (دملی)، ناوەندی (ناوەڕاست)، گۆرانی و خوارگ (واتە، باشووری. نەک بە مانای کوردستانی باشوور، بەڵکو بە مانای "کوردی خوارین"). هەرکام لە ئەم شێوەزارە سەرەکیانە، بریتین لە چەن شێوەزار. بۆ نمونە، کوردی ناوەڕاست بریتیە لە موکریانی، هەولێری، سۆرانی، ئەردەڵانی، گەرمیانی و جافی. ئەمیشە بێژم لە روی زوانناسیوە، لۆڕی بەتەواوی لە کوردی جیاوازە و زۆر زۆر لە فارسی نزیکە، بە جۆرێک کە لۆر و کورد لە زمانی یەکتر تێ ناگەیێن، بەڵام فارس و لۆڕ لە یەکتر تێ ئەگەیێن. بژین ❤
دەستت خۆش بود براگم