Негізіңде қазақ халқы Иранның жарты жерин басып алды Тәуке хан заманда және Индияға салық төлеті, орыстар қазақтын тарихын өртеді және бұрынғы қалаларды бұзды әшқандай жазба қалдырмаған ал қазір орыс еш ұялмастан қазақта тарихы болған жоқ деп айтады
Мына жаулап жургендер қазак шыгар орысын қытаиын сурмалап жаза берет тарихын білмеген ел оларға жаксы осындаи шексіз ұлы далағааспаннан салбырап тускенжоқ🌏🐎☝️🇵🇼🇵🇼🇵🇼🇵🇼🇵🇼🇵🇼🇵🇼🤺🤺🤺🤺🤺🤺🤺🤺🤺🤺🤺🤺🤺
ҚАЗАҚ ХАНДЫҒЫН ҚҰРҒАН ҰЛЫ ТҰЛҒАЛАР КЕРЕЙ МЕН ЖӘНІБЕК ТІКЕЛЕЙ ШЫҢҒЫС ХАННЫҢ ҰРПАҚТАРЫ, ҚАЗАҚ ҮШІН ЖАН ПИДА ЕТКЕН ,БАСТАРЫН БӘЙГЕГЕ ТІККЕН АСЫЛ ЖАНДАР.ҚАЛАЙША БІЗ ШЫҢҒЫС ХАНДЫ ӨЗЕГІНЕН ТЕУІП БӨЛЕК ДЕП ҚАРАЙМЫЗ, СОЛ ХАН ШЫҚҚАН ҚИЯТ ТАЙПАСЫ ҚАЗІРГІ ҮШ ЖҮЗДІҢ ІШІНДЕ БАР ,ТӨРЕЛЕРДІ ҚАЛАЙША БӨЛЕКТЕЙМІЗ ? БҰЛ ТАРИХҚА ҚИЯНАТ ЕМЕС ПЕ? ШЫҢҒЫС ХАН ХОРЕЗМДІ ШАБУҒА ШЫҚҚАНДА БІР ҒАНА ҚОҢЫРАТ ТАЙПАСЫНАН 130 000 АТТЫӘСКЕРІ ШЫҚҚАН ,ЖАЛАЙЫР,КЕРЕЙ ІРІ ТАЙПАЛАРЫНЫҢ ҰЗЫН САНЫ БІРНЕШЕ ЕСЕ КӨП БОЛУЫН ТАҒЫ ДА БІЛЕМІЗ. ҚАЗІРГІ МОҢҒОЛДАРДЫҢ САНЫ МИЛЛИОНАН ЕНДІ АСҚАН ШЫҒАР ,ОНЫҢ ҮСТІНЕ ОЛАР РУ ,ТАЙПА ДЕГЕН ТҮСІНІК БОЛМАҒАН .ШЫНЫН АЙТСАҚ БІЗДІҢ ТАРИХШЫЛАРЫМЫЗ ОРЫС ШОВИНИСТЕРІНІҢ ЖАЗҒАН ЖАЛҒАН ҚҰЖАТТАРЫН КИІЗ КІТАП САНАЙТЫН СЕКІЛДІ . МҰНДАЙ САРАПТАМА ІСТЕУ ҮШІН ЕҢ МАҢЫЗДЫ МӘСЕЛЕ РАШИД-АДДИННІҢ ЖАЗҒАН ЕҢБЕГІНЕ СҮЙЕНГЕН БЕК ДҰРЫС БОЛАР ЕДІ , ОНДА ШЫҢҒЫС ХАННЫҢ ТҮРКІ ЕКЕНДІГІН ТАЙҒА ТАҢБА БАСҚАНДАЙ ЕТІП ЖАЗҒАНЫ РАС .
@@БауыржанҚазақ-ч5ыБул тарихта үлкен отирик бары хак,Шыңғысхан тарих бойынша моңғол ,ал Жанибек,Кереиди Шыңғысхан тукымы деиди,агни моңғол,онда не ушин олар кол жинап Казак хандығын курып ,Казак жерин моңғол жонгар,калмактарды,т,б, шапкыншыларды күган.....
Кеміссің ба кезінде адамдар жазу оқу дегенді білмегендіктен. Көп елдер көрші елдер арасындағы нарселерді тарих кітабына жазып отырған. Ғұн сақ түрік қағанаты туралы қытай тарихшылары жазған го
3). Өзбектер - түп атасы Қазақ болғанымен қоймай, қазақтан жеке ұлт болып бөлініп кеткендеріне 500 жылдан астам уақт қана болды. Түкмендер де, біз оғызбіз деп солай бөлінген шығар, олай бөлінгендердің ішінде Қарақалпақтарда бар. Осыны көрген Ресей империясы қазақтарды жеңіп, бағындырып алу үшін, «бөшекте де билей бер» қағидасын ұстанып, бұрынғы Шыңғыс империясындағы - қазіргі Ресей империясындағы тұтас қазақ халықын, бөшектеуге кірісті: Қырым аймағындағы қазақтарды - сендер Қырым татарларысыңдар; Қазан аймағындарды қазақтарды - сендер Қазан татарларысңдар; Батыс Сібір аймағындағы қазақтарды - сендер Сібір татарларысыңдар; сендер Башқұртсындар; сендер Ноғайсындар; сендер Қарашайсыңдар, сендер Черкессіңдер; сендер Азербайжансыңдар, сендер Якутсыңдар; тағы да басқа атаулары тауып алып, ұсақ елдерді атап жіберді де, құжаттарына әдейі солай жазып қойды. Ал қазақтын өзін сендер «киргизсыңдар» деп жазып, онысы болмағансын «киргиз-кайсаксыңдар» деп жазып келді. Біз енді бой бермей, «қазақ» атуымызды қайтарып алдық, ал өзге бөлшектенген қазақтар, олай істей алмады, өткен 300 жылдың ішінде, сол атауларға көніп, мойндап, жеке ұлттар болып шыға келді. Қазір олар аталары Қазақ болғандарын мүлдем ұмытқан болар, көбісі бізге жоғарыдан төмен қарап жүр емеспе. Қазақ екенін 2000 жылда ұмытпаған бір ақ қана ел бар, ол - Турция елі, бірақ олардың әңгімесі мүлдем басқаша. Негізі әлемдегі түркі тілдес халықтардың, көнеден келе жатқан қырғыз, ұйғыр, бәлкім ойраттардан басқа елдер, Шыңғыс ханның кезінде Қазақ атамыздың ұрпағы - тек қана қазақтар болып атанған. Сонда қазақтардың саны қытайлардың санынан аз болмаған сияқты. Қазақтың шын тарихын жауып тұрған шымылдығын, сіздерді қызықтыру үшін, әзірше осылай қана ашып қойяйын. Ал осы тарих қайда жазылды десеңіздер, Жамал әл-Қаршы туралы әнгімемізді әрі қарай жалғастырайық. Жамал әл-Қаршыны, қазір тарихшылардан басқа ел, көп біле коймайтын шығар. Оны таныстыру үшін Мақұлбек Рысдәулет деген жазушының "Жамал Қарши" атты мақаласынан үзінді бергенді жөн көріп отырмын: « Орта ғасырдағы түркі әлемі тақырыбына қалам тартқан ғалымдар мұсылманнан тұңғыш тарихшысы, жағрапияшысы, жазушысы, тіл, дін танушы ғалымы Жамал әл-Қаршидің тарихи еңбектерінен сусындағанын ешкім жоққа шығармайды. Әсіресе оның ХІІІ-ХҮІ ғасырларда жазған «Алмалық», «Қашқар», «Баласағұн», «Баршакент», «Сығанақ», «Жент», «Сауран», «Шаш», «Ферғана», «Талас»(Тараз), «Сайрам», «Жаркент», тағы да басқа орта ғасырдағы қалалар атымен аталатын тарихи еңбектерінен және басқа да туындыларынан көптеген мәліметтерді суыртпақтап алғаны анық. Алғаш оның еңбектеріне сілтеме жасалса, кейінірек Жамал Қаршиден алынған мәліметтерді өзі тапқандай пайдаланған ғалымдар аз болмаған. Рас, оның отандасы Жамал әл-Қаршиден үш ғасыр кейін өмір сүріп, артында «Тарих-и Рашидидей» өшпес еңбегін қалдырған Мұхаммед Хайдар Дулати кейбір мәліметтерді Жамал Қаршиден алғанын көрсетуді ұмытпаған. Мәселен, ол өзінің атақты еңбегінде Баласағұн, Тараз, Алмалық қалалары, Тибет өлкесі туралы мәліметтерді Жамал Қаршидің «Сурах әл-луғат» («Тілдің айқындығы»), «әл Мулхақат би с-сурах» («Тілдің айқындығына толықтыру») тарихи-географиялық еңбектеріне сүйенгенін айтады. Ғалымдар алғаш рет Жамал әл-Қаршидың еңбегі туралы мұғұлматты Мұхаммед Хайдар Дулатиден білді. Кашмирде салтанат құрған ел билеуші, ғалым Жамал әл-Қаршиді өзінің ұлы ұстаздарының қатарына жатқызады. Еңбектерін өте түсінікті тілмен жазуы өзгелерді өзіне тәнті еткен. Ұлы тарихшы туралы ҚСЭ-нің 4- томының 245 -бетінде былай жазылған: «Жамал Қарши тарих майданына ХІІІ ғасырдың орта кезінде атақты Жувейни мен Рашид ад-Диннен жарты ғасырдай бұрын келген. Ол монғол дәуірінде Орта Азия мен Жетісудан шыққан жеке-дара жазушы. Сол заманда Орта Азия мен Жетісуда болған оқиғаларды жете біліп, оны бірінші рет толық жазған ғұлама ғалым. Жамал әл-Қарши оқиғалардың көбін көзімен көріп, өзінен бұрынғыларын сол кездегі кемеңгер қариялардан естіп біліп отырған. Сондықтан оның жазғандары аса түсінікті әрі терең, әрі айқын болып келеді. Жамал Қаршидің бұл қасиетін Жетісуда үш ғасыр өткен соң өмір сүрген тағы бір тумасы Мұхаммед Хайдар Дулати ерекше бағалап, оны өзінің ұлы ұстаздарының бірі деп санаған».» Осылай Қазақ Совет Энциклопедиясында жазылып тұрсада, қазіргі Қазақ Ұлттық Энцилопедиясына да, Уикипедиясына да, қазақтың шын тарихының өз еліміздегі жаулары, еңгізбей тастапты. Қазіргі тарихшыларымыздың Жамал әл-Қаршының еңбектерің оки алмайтындығы - рас. Өйткені ол кітаптар таза қазақша жазылғанымен, көне «төте» шрифтімен жазылған, қазір оны араб графикасы деп атайды. Бірақ арбтар да оны оқи алмайды, олар солдан оңға оқылады және әріптер араб әліппесіне сай келе қоймайді. Сондықтан орыстар оны, құпия - «шағатай тілі» деп атап жіберген.
Ашылған түгі жоқ, қайта сендер шатыстырдыңдар, Салқам Жәңгір, Жалаңтөс қайуақытта өмір сүрген, жоңғарлар моңғолдан, шыққан деп мүлде, одағай кеттіңдер?
Бұл тарихты айтып отырғаң адам нағыз дымбілмес , және өзі білмегеңмен қоймай , өзгелерді шатастырушы ақмақ, топас. Осыңдайлардың жазасың беретің уақыт болармекен, атана-нәлеттерді(оңбағаңдарды) Орыс емес араб емес, қытай емес өз қазағымыздың ішінең шыққаң жаулар ғой бұлар. Шыңғысхан атамызды моңғол деп анау деп-мыңау деп шошқалар.
Шынгысхан Каи Атан едi Кумашы Ол Мусырман дiнiн Кабылдамаган Кытаидын саткыны ол Ит Сасыкты каидан Ата деп отырсын Казакка Ата болмаи абысып калсын Атан болса Не степ журсiн Бар Атанды Кытаимен Мангол жерiннен тауыпалда Жанына жатагал Аллага шукур Бабаларымыз Мусырман болган Алланын Суген Кулдпры болган Сенiн Щынгысханын Казак жерiндегi Отырар Каласындагы Бр Мешттердi тас талхан еткен жокпедi Содан кеиiн Шынгысхан Алланын Кахакына Ушырады Озiде Олдi Балалары бiр бiрiмен Кырылысып кеткен Ал Тауып ал Шынгысханды Онда Саган 15 Респубиканы Устаган Ленинде Атан шыгар Ои Уият Жокои Сендерде аркiмнiн Жазып берген Тарихын аитып шыгасындар Оз Казак Ата бабан жазгандаи Каиды Сол Жазып кеткен Казактын Тарихы Казактар Жазып кетiпе ар жерден алып жургендерiнмен аитасяндар Кытаилардые Отiрiк жазшан Тарихын Аитып шыгасындар барлыгы Лтiрiк Назарбаивта Кытаидын Саткына 30 Жылдан берi Казакты емес Кытаиды дамытты Барлыгн Кытаидан сатып алып отырсын Казакстанда Бiр Хавот Салдыма жок Тке Кытаидан сатып алып Кытаиды дамытып отыр
4). Яғни, олардың ойларынша, Шыңғыс хан, балалары: Жошы, Шағатай, Үгедей, Толыға ұлыстарын бөліп бергенде, Шағатай ұлысы бүкіл халқымен бірге, түгелдей, құпия «шағатай тілін» ұйреніп алып, солай ғана сөйлеп, жазбаларын да солай жазған екен, қазір сол ұлыста тұрған халық, ол тілді жаппай мүлдем ұмытқан! Осндай болуы мүмкін бе? Осы қауесетке біздің тарихшыларымыз әлі сеніп жүр. Шағатай ұлысы нағыз қазақтардың шоғырланған жері емес-пе?, қайдағы «шағатай тілі»? - бұған қалай сенуге болады. Осы орыстардың айласы, әдейі, қазақтар Жамал әл-Қаршыны оқып қоймасын деп, жасалған әрекет. Ал Ресей патшалығы кезінде, бұл кітаптарді патшаның рұқсатысыз ешкімге оқуға болмайды, деген жарлық шығарылғаны белгілі. Сол жарлық әлі бүгінге дейін күшін жоймаған көрінеді. Неге дейсіздер?, онда сонша құпия не жазылды екен? Шын тарихтың шымылдығын тағыда бір ашып көрейік: Бұл жолы ол шымылдықты ашатын 1993 жылы жарық көрген, бірақ тағыда сол шын тарихымыздың қас жаулары, ол еңбекті - «өтірік» деп, ресми тарихымзға қабылдатпай тастаған, осыдан 250 жыл бұрын жазылған кітап. Оның авторы 1692 жылы туған Шапырашты Қазыбек бек Тауасарұлы. Осы кісінің де есімі сол 1976 жылы баспадан шыққан Қазақ Совет Энциклопедиясында жазылып тұр. Жалғыз өзінікі емес, атасының есімі Матай, би болған адам, Қазбектің өзі қалмақтармен соғысып, батыр, бек атағын алған, баласының есімі Қасқары, батыр атағын алған, немересінің есімі Молдабай, ол да батыр атағына ие болған, бәріде жазылып тұр. Осындай атақты, ғұлама ғалым, шежіреші, қолбасшы бек, батыр адамның «Түп-тұқианнан өзіме шейін» еңбегі әліде ресми түрде мойындалмай келеді. Осы еңбегінде Қазбек бек, Шыңғыс ханның Үйсін ішінде Мерке (Жалайыр)-ға дейін 25 атасын дізіп тұрып жазып берген (ал Рашид-ад-Дин болса, Есукей ден басқа, 8-ақ өтірік аталарын жазуға мұршасы келген). Шыңғыстың шын аты Темір деп, оның өмір баянын да жазып келтірген. Сондықтан Шыңғыс ханның таңбасы, еш қандай «үш тіл» емес, оның таңбасы Жалайырдыкіндей «тарақ» екнін анық жазып кеткен. Темірдің жас жұбайы Бөртені, бір қақтығыста Абақ-Керейлердің, Меркіт руынан Берен деген жігіт, тұтқындап, қолға түсіріп алып кеткен, жүкті кезінде қайтарған. Артынан дүниеге келген Жошыны, Шыңғыс хан күмәні болсада, өз баласы деп қабылдап, өсіріп, жетілдірген. Ол кезде Жошы, нақты кімнің баласы екенін анықтайтын еш амал жоқ болғасын, солай кете берген. Осы жерден ақ, Шыңғыстың адамгершілік сипатын байқауға болады. Отырарды қиратып, халқын қырған да Шыңғыс емес. Оны жасаған оның қызы Моқын, сүйкті жары, күйеуі Тоғышарды, зұлымдіқпен, айуандықпен, қинап өлтіргендері үшін, Отрардан солай кегін алған. Осындай Шыңғыс хан туралы мәліметтердің бір-азын айтып келіп: «Мен мында Шыңғыс хан туралы қысқаша ғана мәліметтерді, Қаршы баласы Жамалдан алып, жазып кеттім. Толығырақ жазудың қажеті жок деп білем, өйткені ол туралы Жамал Қаршы баласы толығымен жазып қойған, кез келген адам оны кітапханадан алып оқи алады.» - деген. Ал біз осылай, оқи алмайтын халге жететінімізді, қайдан білсін. Осыдан басқа, Шыңғыстың ұрпақтары туралы, өз заманының хандары туралы, өзінің көрген, естіген, білгендерін жақсылап, анық түрде, көп жазады. Мысалы Аблай хан, Шыңғыстың ұрпағы емес, Көркем Уали бедеу болғасын, асыранды баланы алғанын айтады. Аблай ханның әкесі: Үйсіннің ішінде Дулат, Дулаттың ішінде Жаныс, Жаныстың ішінде Жанту руынан Карабай деген кісі, шешесі: Жиренше-шешеннің бесінші ұрпағы Аршын деген әйел. Бұны ол өз ойынан шығарған жок, бұны оған Төле бидің өзі, біліп қана қоймай, өзі осы іске араласқанын тәтпіштеп айтып берген. Олай болмаса, Төле би, Абылайға, бала кезінде түйесін бақтырып қоймаушы еді. Ал енді осы мәліметтерді жинақтап, бағдарламамызға оралсақ, «мен Төремін» деп жүрген баурымызға, шын руы кім екенін айтып бере алатын сияқтымыз. Біріншіден, «Төре» - қазақтың руына жатпайды деген сөз - дұрыс, өйткені ол ешқандайда ру емес. Ол тек қана Шыңғыс хан нұсқаулап, халық қолдап, оның ұрпактарына берілген - дәреже. Ол дәреже, төрдің иесі деген мағананы білдіреді. «Төрдің иесі келді» деген сөз тіркесі, жие айтыла бергесін, төр-ие деп қысқарып, «Төре»-ге айналып кеткен. Ол дәрежеден Шыңғыстың ұрпағы баяғыда айрылып қалған. Ол дәрежеге қарадан шыққан Аблайдың ұрпағы да ие болған, оның өзі тек қана Кеңесары хан, және онымен бірге орыстар мен күрескен оның балалары, туысқандары оған сай болды. Қалған «төрелер» халқын орыстарға бодан қылып, ол дәрежеден мүлдем айрылып қалған. Екіншіден, егер де Жошының әкесі Темір-Шыңғыс емес, Берен болып шықса: Онда Ежін, Бату хандардан бастап, атақтары шыққан Орыс хан, Өзбек хан, Тоқтамыс хан, Абылхайыр, Жәнібек, Керей хандар, Абак-Керейдің, Меркіт руынан шыққан болады ғой! Үшіншіден, Абылай хан Үйсіннің Дулатының, Жаныс-Жантуы болып тұр ғой. Сондықтан Абылайдың ұрпағы Шоқан Уалихановқа, бағдарламаның қонағы Уалихан мұрзаға дейін, кәдімгі Үйсіннің - Дулаты болғаны анық! Ал Адайлардын мұнда еш қатысы жоқ.
Оте дурыс ойын. Кобиси тусине алмамагандыгы оларды алдынгы ойына уксамагандыгында содан ишки карамакаишылык тудырды. Психоэмоционалдык адам катын минезди болады. Сени тусинбеген адамдар е болмаса келиспеитиндерге тек мактана беретин жане кенестик тарихты коса аитсан гана тусинеди. Оларда РИЕНКОНЦЕЛИДАТЦИЯЛЫК ОИ АРКЫЛЫ ОИЛАНГАНДЫКТАН не бир жеркеништи ата бабасы истеген исти актай беретин арсыздар.
@@АдилетАлипбай-е6ы , қашқарлық сарттарды 1921 жылы, маусымда Ташкентте ұйғыр деп, еврей-большевиктер атады. Ұйғыр қағанаты деп, жалайырлар құрған, таза қазақ тайпалары біріккен Шығыс Түркі қағагаты
2). Шыңғыс хан құрған империясын, ұрпақтарының бірі-бірімен келісе алмай, жанжалдасып, соғысқандарының салдарынан, ыдырай бастағаннын пайдаланып, өз-ара бөлісіп алған, сол қазіргі екі алып мемлекет Ресей мен Қытай ғой! Шыңғыс хан қазақ болғасын, оның қол астындағы 500 мың әскері тугелдей қазақ болған, ал қазақ үшін қанын төгіп, жанын беріп жатқан ешқандай өзге ұлт болмаған. Сол империяны коныстап, иеленіп, басқарып түрған да қазақтар қана болған, басқа көптеген ұлттар болды деген - бос сөз. Сондықтан өздерінің қандарын төкпей-ақ, соғыспай-ақ, заңсыз, айламен, иемденіп алған жерлерін заңдастыру үшін, оларға қазақ деген ұлтты мүлдем тарихта болмағандай әлемге көрсету керек еді. Империяны құрған, кезінде «монгол» деген халық болды, олардың көсемі монгол Темуджин-Чингизхан болды деген қауесетті әлемге таратты. Олар бұл территорияларға, өзге елдердің бір-де бір тарихшыларын жолатпаған, және екі ел бірігіп, тарихты ақ қағаздан, өздерінің қажетіне қарай жазып шықты. Енді, әлемнің алдында өтіріктерің - шынға айналдыру үшін, олар, бүйірлерінен, екеу-ара қана шекараларынан, қазақтың Керей, Найман, Жалайыр ежелден қоныстанып келген, Шыңғыс ханның құрған астанасы Қарақорым, тұрған жерлерінен бөліп, ойдан шығарылған «монголдар» мемлекетін құрастыра қояды. Сол өтірік (псевдо) мемлекетке Монголия деген атау береді, соған сендер «шығыс монгол» деп аталуларың керек деп, Манчжуриядан көшпенді Халха тайпасын айдап әкеледі, оларға бір-ен-саран аман қалған Ойраттарды, сендер «батыс монголсыңдар» деп, қоса салады. Сонда екі ел арасында ешқандай туыстық мүлдем болмаған. Ал сонда қоныстанып жүрген қазақтарды, құртқанын - құртты, қуғанын - қуды. Осы уақиғалар, не бары осыдан екі-үш ғасыр бұырн қана болған. Осыларды зерттеп, шындықты жарыққа шығараалмай жүрген, біздің «тарихшыларымыз» шынында нандарын босқа жеп жүрген сияқты. Оларға, орыстар мен қытайлардың жазып берген «тарихтарын» «зерттеп», тоты құстар сияқты кайталап жазып жүргендері әрине оңай, осыдан өздерін оқымысты, білімдіміз, деп есептеп жүр-ген шығар. Ал енді айтарым: Осыдан қытайлар мен орыстардың 800 жыл бойы тарих туралы жа-зып келген енбектерін зерттеудің еш қажеті жоқ - бәрі өтірік, - бәрі жалған. Неге біз, бөтен елдін өкілдері, қазақ тарихы туралы жазғандарына жүгінеміз? Олар өз ойларынан шығарып жазбаса, ке-зінде қазақтың ішіңде не болып жатқанын олар қалай білді, нені жаза алады? Сідер бағдар-ламаларыңызда Шыңғыс хан дәурінде жазу болған жоқ, жазба дерктер қалмаған деп айтасыздар жане тарихшыларыңыз, Қытайдан алған деректерге сеніп, үлкен мән беріп, мәз болып отыр. Ал ол кісі шынымен тарихшы болса, Шыңғыстың ұлы, Шағатай ханның қаршысында, жылнамашы, шежіреші, тарих жазушысы болып қызмет атқарған Жамал әл-Қаршы деген ғұламаны неге білмейді. Жамал әл-Қаршы - бұл псевдоним (байқайсыздарма, сол заманда псевдоним деген түсінік болған!), оның шын аты: Абыл Фазыл Мұхаммед Омар ибн Халид, ол 1230 жылы Алмалықта туып, 1315 жылы қайтыс болған, қазақтың Қаңлы тайпасының жігіті. Жамал әл-Қаршынің кезінде Шағатайдың тағында отырған Қара хан жарлық беріп, бүкіл Шыңғыстың империясын емін-еркін кезіп жүріп, тарихын, шежіресін жазуға рұқсат берген. Өмірінің аяғына шейін, қазақтың әр жерлерін аралап, әр қалаларына барып, сол қалалардың, жердің, әр-қайсысына барып, олар туралы мәліметтерді бір-бір кітаптан жазып қойып, осы қызметін атқарған. Артынан 100 таяу енбектерін, кітаптарын жазып қалдырып кеткен, (бұның қасында Рашид-ад-Дин қайда қалды?, қытайлардың жазған жалғыз ««құпия» тарихы» қайда қалды?), ол кітаптар кезінде Ташкент Қазақ хандығының астанасы болғанда, сол қаланың кітапханаларында тұрған. Артынан Ташкентті қоқандықтар басып алған. 1865 жылы қазақ әскерінің көмегімен, Ресей империясы Ташкентті қоқандықтардан босатқанда, бүкіл кітапханаларды тонап, таңдап алған кітаптарді көліктерге тиеп, Сенкт-Петербургке алып кетіп, кітап қоймаларына тығып тастапты. Қазір Ташкентте Жамал әл Қаршының кітаптары қалдыма-қалғанжоқ-па белгісіз, өзбек ағайындарымыз жасырып, мәлімет бермейді. Ал Санкт-Петербургте, ресейдің ұлттық кітапханасында (РНБ), архивтерінде, оның еңбектерінің үлен бөлігі бар екені анық. Бірақ оларға қазақ тарихшыларын жолатпайды: «Сендер ол кітаптарді оқи алмайсыңдар - олар «Шағатай тілінде» жазылған - ол көне өзбектер тілі» деп - «құлақтарына тебеді». Қайдағы «көне өзбектер»? Қазіргі өзбек атаулы халық, қазақ аталғысы келмей, Шыңғыс ханның алтыншы ұрпағы, Өзбек ханның есімімен аталып жүр ғой! Одан бұрын ешқандай өзбек деген халық болмаған, оны орыстар әдейі ойдан шығарған. Солардың біреуі, қазіргі қазақ тарихының «мақтанышы», «көшпенді өзбектерді» ойлап шығарған Гумилев.
Жоршы шынғысхан айналып келип тыга берудин кажети жок бизге. Дуние жузин су басты Нух тын кемеси кай жерге келип токтды сол жерден кайта бастау алды соны неге айытпайт
Салқым Жәгір кезындегы қазақтар оте бай болған быр адам басына 10.15 жылқы 30.40.қойдан болған оте бай болған быр Ұлы жүз Албанын қара малы есен озенен су ышкенде ақан озен токтаған Қазақ бай болмаса Орыспен Қытай коз салмас едығой
Əй ешектер адаспаңдар ол кезде қазақтар болмағандеп 7 8 ғасырлардағы ысхақбаб ықылас əулиелерді неге білмейсіңдер жөндеп оқымайсыңдарма кəзіргі жасанды бұрмаланған тарихқа неге сонша сенесіңдер
Монголия жерин казах тайпалары мекендеген. Монголдар оте аз тайпа болган. Олар букил алем тугели, корши тайпаларды женип ала алмаган. 20-шы гасырда монголдарга Шынгысхан монгол деп жариялаган. Монголдар тан калган. Содан сон монголдардын бари Борижеген ( Борджигин ) тайпасынанбыз деп, Шынгысханга ескерткиштер коя бастаган.
Автор оттама жоңғарлар жеңілуі жібек жолының күйреуінен емес, Дала соғысында Қазақ ешкімге шыдас бермеген. Мынандай хадис бар Мұхаммед пайғамбар айтқан дейді:Алла тағала жамандықты жаратты сол жамандықты жою үшін Түркі халқын жаратты оны шығысқа орналастырды. Тағы бір айтқаны бар дейді Түркі халқына қылыш ұстап барсаң пәлеге қаласың деген екен. Сонда Түркілер моңғолма әлде жоңғарма, бұл екеуіде емес.Түркілер ұрпағы ол Қазақтар. Қазақ ешқашан отаршыларды хан сайламаған, Шыңғысхан Қазақ. Автор өзінің кім екенін де білмейтін шығар моңғол әлде жоңғар.
1) Мына ауқымды коментарийды мен 2 - 3 апта бұрында салғанмын. Таң қалғаным, менен кейін жазылған, кментарийларға, еш маңызы жоқ, бір-екі ауыз сөздер оқылып, бағасы беріліп, лайктар қойылып жатыр. Ал мен Шынғысхан - шімкенттік атты Пендеміз ғой бағдарламада көтерілген сұрақтардың бәріне жауап беріп отырсам да, оны оқып, баға беретін адамдар табылмағаны ма? Сол жауаптарым осы RUclips бар, Шыңғыс ханның тегі туралы мәселе көтерген роликтердегі сұрақтарғада жауап болып тұр емеспе, ал бұны оқып, бір - екеуі ғана лайк басыпты! Мүмкін ұсақ-түйек коментарийлардың көп болғанынан көрінбей жатырма? Мен ештеңе түсінбеймін! Сондықтан тағы да еңгізіп жатырмын! Жауап алғанша осылай еңгізе беруім керек шығар! Мен бұл комментарийді астында осылай аталатын бағдарламаға арнап жазғанмын, оны еш өзгертпей ақ, осы бағдаламаларға еңгізе салсам қате болмайтын шығар.Бұл коментарий аса үлен болғасын, бір коментарийге симайды, сондықтан оны ретімен цифырлап, 5-6 кометарийға бөліп салуға тура келді. Шыңғысхан - шымкенттік! Пендеміз ғой 35 729 просмотров •20 нояб. 2020 г Құрметті бағдарлама жүргізушілері, бұл мәселені көтергендеріңе көптен-көп рахмет, сіздер бұны бірінші рет көтеріп жатпағандарыңды білемін, бірақ соңғы сөздеріңмен мен келіспеймін. Шыңғыс-хан қанішер, жауыз емес, ол қазақтың үлы тұлғасы. Ол қазақ екені ресми түрде әлемге дәлелденсе, қазақтын 800 жылдық шынайы тарихының ашылуына алып келеді. Осыдан әр қазақтың баласы, өздерінің қазақ екеніне мақтанышпен қарап, еш өзге ұлттардың алдында қазіргідей бұғып, кішірейіп, төменнен-жоғары қарап тұрмаушы еді. Және орыстарға, қытайларға жалтақтап жүрген қандастарымыз, өз ұлтына, өз тіліне құштарлығы ойянып, қайта қазақ болуына әкеледі деп ойлаймын. Бағдарламаларыңызға қатысқан, керемет «білімді», «шыңғыстанушы», «тарихшы» профессорларыңыз, «монголдар» деген халық болды деп отырса: бәлен жыл атак-дәрежеге ие болып жүріп, үкіметтің, халықтың нанын босқа жеп жүрген «алааяқтар» дегім келеді. Олар орыстар мен қытайлардың «тарихшы» алааяқтарының жазып берген «тарихтарынан» бастарын алып, сол бастарымен жүмыс жасауға қабылеттері жетпеген адамдар көрінеді. Олар білімді болып, өз бастарымен жұмыс жасаса, бұл дүниеде «монгол» деген халық еш-кашан болмағанын біліп отырып, Шыңғыс хан монгол-ма?, қазақ-па?деп бастарын қатырып отырмаушы еді. Сіздер білесіздер ме, қазіргі Монголия дейтін елде, бірде-бір монгол тұрмайтынын. Қазір онда 82% Мачжуриядан айдап әкеліңген Халха тайпасы, 8% қытайлар мен орыстардын қырғынынан аман қалған «жоңғарлар» - Ойрат тайпаларының ұсақ-ұсақ жұрнақтары, 5% қазақтар: Керейлер, Наймандар, Жалайырлар және 5% неше-түрлі ұлттардың өкілдері. Осылардың біреуінде де Монгол деген аталары болмаған, не біреуіде Монгол деген тайпадан шықпаған. Өйткені Монгол деген атауды, сол Қытай мен Ресей алааяқ «тарихшылары» Рашид-ад-Диннің Моғолдар туралы жазбаларынан, арасына «н» әріпін қосып жіберіп жасап алған. Ал Моғолдар, қазақтың 2000 жыл бұрын ру, тайпаларынан қосылған бірлестік екенін, біздің тарихшылар білімді болса - білетін шығар? Олар Рашид-ад-Динді жөндеп оқыса, Моғолдарды - монголдар деп, еш шатаспаушы еді. Кытай «тарих-жазушылары» Рашид-ад-Диннің «Жылнама жинактарына» сүйеніп, бертін, өтірік «Шыңғыс ханның және монголдардың «құпия» тарихын» жазып қойған. Оны орыстар көшіріп алып, дүниедегі ең керемет шығарма, «Сокровенное сказание...» - Шыңғыс ханның тарихы деп, «дерек көзіне» айналдырп, бүкіл әлемді алдап, шатастырған. Осыған алданып жүріп, оны «дерек көзі» ретінде зерттеп жүрген тарихшыларымыздан не күтуге болады? Ал шынына келсек, Рашид-ад-Динің, Шыңғыс хан аталары туралы жазған деректері, таза өзінің ойынан шығарып алған киялдары. Ешқандай Кият тайпасы, Боржыған руы болған емес, Кият деген тайпаны мен талай шежірені ақтарған адам, қазақтың ішінде кездестірген жоқпын, тек қана қарақалпақтарда Қыят деген рудын барын білем. Ал қатысушыларыңның, Кият деген ру бүкіл жерде бар, дегендерін мен түсінген жоқпын, мүмкін Шыңғыс ханнан кейін бертін пайда болған кішкене рулар толып жатқан шығар, білмедім, нақты айта алмаймын. Ал Шыңғыс хан заманында ондай тайпа қазақтарда болған жоқ. Шыңғыс ханның шын аты ешқандай да «Тимуджин» емес, оның шын қазақша аты - Темір. Маған сенбесеңдер, сол Рашид-ад-Диннің «Жылнама жинақтарының» ІІ, ІІІ - томдарындағы Шыңғыстың ұрпақтарының 5 буын шежірелерінде қайталанған бірде-бір «Темуджин» деген есімді таба алмайсыз. Оның есесіне Темір деген қосымша есім, менің есептеуімше 108 рет қайталанады - неге олай екенін ойланып көріңіздерші, қалай ойлайсыңдар? Әлде оларда Шыңғыс ханнан асқан, Темір деген басқа көсемі, аталары болып-па? Бұл есім әдейі бұрмалап, өзгертіп, ресми тарихқа жазып қойған, сол баяғы Ресей мен Қытай тарихшылары - неге солар деп ойласаңыздар айтайын:
Кандай "джунгарское ханство" жонгар-калмактарда хан деген аталау болмаған. Контайшы деп аталған басшылары. Неге соншама қазақ халкын шатастырасындар. Бiзде Қазақстан да үкімет нақты түрде қазақ тарихын ретіне келтірмегенше осындай бейнеу тарвтылабередi. Мүлдем сапасы, мағынасы жоқ сөз, құлақ түріп тыңдайтын әңгіме емес. Бұндай жалған акпарат беруді тоқтатту керек.
ондай мақалды естімепін керісінше өзбектерде мақал бар балаң батыр болсын десең қазақтан қатын ал деген ,қазақтың бір баласына бес - алты басқа елдің балсына аустырған ,қалмақтын батырларын атап берші , мен саған сонан соң қазақтан шықан батырларды атап берейін сонан соң көрейік кімде батыр көп екенін
Басты неге катырасын халыктын,Шынгысхан адай,казахтын улы,ресейге берилип кеткенсинбе?Кайдагы жокты айтып,журек айнытасын.Монголдар мыкты болса алемге атын шыгармайма,дыбысы шыкпайды.Казах батырлары коп Шынгысхан соларды баскарды
Ассалаумағалейкүм. Бауырым сен тарихтан хабарың жоқ екен. Шыңғыс қаған түрік. Оқы оқы бала. 7,8-класстың кітапқа жазып берген жалған тарихы. Сен Гумилев Орыстың өтірік тарихын жазған сатқын Қармурзин ( Қарамұрза) жазған тарихына тойып алыпсың. Өмір өтеді кетеді мына жалған информацияң тарих бетінде сені мазақ қылып алдыңнан шығады.
4). Яғни, олардың ойларынша, Шыңғыс хан, балалары: Жошы, Шағатай, Үгедей, Толыға ұлыстарын бөліп бергенде, Шағатай ұлысы бүкіл халқымен бірге, түгелдей, құпия «шағатай тілін» ұйреніп алып, солай ғана сөйлеп, жазбаларын да солай жазған екен, қазір сол ұлыста тұрған халық, ол тілді жаппай мүлдем ұмытқан! Осндай болуы мүмкін бе? Осы қауесетке біздің тарихшыларымыз әлі сеніп жүр. Шағатай ұлысы нағыз қазақтардың шоғырланған жері емес-пе?, қайдағы «шағатай тілі»? - бұған қалай сенуге болады. Осы орыстардың айласы, әдейі, қазақтар Жамал әл-Қаршыны оқып қоймасын деп, жасалған әрекет. Ал Ресей патшалығы кезінде, бұл кітаптарді патшаның рұқсатысыз ешкімге оқуға болмайды, деген жарлық шығарылғаны белгілі. Сол жарлық әлі бүгінге дейін күшін жоймаған көрінеді. Неге дейсіздер?, онда сонша құпия не жазылды екен? Шын тарихтың шымылдығын тағыда бір ашып көрейік: Бұл жолы ол шымылдықты ашатын 1993 жылы жарық көрген, бірақ тағыда сол шын тарихымыздың қас жаулары, ол еңбекті - «өтірік» деп, ресми тарихымзға қабылдатпай тастаған, осыдан 250 жыл бұрын жазылған кітап. Оның авторы 1692 жылы туған Шапырашты Қазыбек бек Тауасарұлы. Осы кісінің де есімі сол 1976 жылы баспадан шыққан Қазақ Совет Энциклопедиясында жазылып тұр. Жалғыз өзінікі емес, атасының есімі Матай, би болған адам, Қазбектің өзі қалмақтармен соғысып, батыр, бек атағын алған, баласының есімі Қасқары, батыр атағын алған, немересінің есімі Молдабай, ол да батыр атағына ие болған, бәріде жазылып тұр. Осындай атақты, ғұлама ғалым, шежіреші, қолбасшы бек, батыр адамның «Түп-тұқианнан өзіме шейін» еңбегі әліде ресми түрде мойындалмай келеді. Осы еңбегінде Қазбек бек, Шыңғыс ханның Үйсін ішінде Мерке (Жалайыр)-ға дейін 25 атасын дізіп тұрып жазып берген (ал Рашид-ад-Дин болса, Есукей ден басқа, 8-ақ өтірік аталарын жазуға мұршасы келген). Шыңғыстың шын аты Темір деп, оның өмір баянын да жазып келтірген. Сондықтан Шыңғыс ханның таңбасы, еш қандай «үш тіл» емес, оның таңбасы Жалайырдыкіндей «тарақ» екнін анық жазып кеткен. Темірдің жас жұбайы Бөртені, бір қақтығыста Абақ-Керейлердің, Меркіт руынан Берен деген жігіт, тұтқындап, қолға түсіріп алып кеткен, жүкті кезінде қайтарған. Артынан дүниеге келген Жошыны, Шыңғыс хан күмәні болсада, өз баласы деп қабылдап, өсіріп, жетілдірген. Ол кезде Жошы, нақты кімнің баласы екенін анықтайтын еш амал жоқ болғасын, солай кете берген. Осы жерден ақ, Шыңғыстың адамгершілік сипатын байқауға болады. Отырарды қиратып, халқын қырған да Шыңғыс емес. Оны жасаған оның қызы Моқын, сүйкті жары, күйеуі Тоғышарды, зұлымдіқпен, айуандықпен, қинап өлтіргендері үшін, Отрардан солай кегін алған. Осындай Шыңғыс хан туралы мәліметтердің бір-азын айтып келіп: «Мен мында Шыңғыс хан туралы қысқаша ғана мәліметтерді, Қаршы баласы Жамалдан алып, жазып кеттім. Толығырақ жазудың қажеті жок деп білем, өйткені ол туралы Жамал Қаршы баласы толығымен жазып қойған, кез келген адам оны кітапханадан алып оқи алады.» - деген. Ал біз осылай, оқи алмайтын халге жететінімізді, қайдан білсін. Осыдан басқа, Шыңғыстың ұрпақтары туралы, өз заманының хандары туралы, өзінің көрген, естіген, білгендерін жақсылап, анық түрде, көп жазады. Мысалы Аблай хан, Шыңғыстың ұрпағы емес, Көркем Уали бедеу болғасын, асыранды баланы алғанын айтады. Аблай ханның әкесі: Үйсіннің ішінде Дулат, Дулаттың ішінде Жаныс, Жаныстың ішінде Жанту руынан Карабай деген кісі, шешесі: Жиренше-шешеннің бесінші ұрпағы Аршын деген әйел. Бұны ол өз ойынан шығарған жок, бұны оған Төле бидің өзі, біліп қана қоймай, өзі осы іске араласқанын тәтпіштеп айтып берген. Олай болмаса, Төле би, Абылайға, бала кезінде түйесін бақтырып қоймаушы еді. Ал енді осы мәліметтерді жинақтап, бағдарламамызға оралсақ, «мен Төремін» деп жүрген баурымызға, шын руы кім екенін айтып бере алатын сияқтымыз. Біріншіден, «Төре» - қазақтың руына жатпайды деген сөз - дұрыс, өйткені ол ешқандайда ру емес. Ол тек қана Шыңғыс хан нұсқаулап, халық қолдап, оның ұрпактарына берілген - дәреже. Ол дәреже, төрдің иесі деген мағананы білдіреді. «Төрдің иесі келді» деген сөз тіркесі, жие айтыла бергесін, төр-ие деп қысқарып, «Төре»-ге айналып кеткен. Ол дәрежеден Шыңғыстың ұрпағы баяғыда айрылып қалған. Ол дәрежеге қарадан шыққан Аблайдың ұрпағы да ие болған, оның өзі тек қана Кеңесары хан, және онымен бірге орыстар мен күрескен оның балалары, туысқандары оған сай болды. Қалған «төрелер» халқын орыстарға бодан қылып, ол дәрежеден мүлдем айрылып қалған. Екіншіден, егер де Жошының әкесі Темір-Шыңғыс емес, Берен болып шықса: Онда Ежін, Бату хандардан бастап, атақтары шыққан Орыс хан, Өзбек хан, Тоқтамыс хан, Абылхайыр, Жәнібек, Керей хандар, Абак-Керейдің, Меркіт руынан шыққан болады ғой! Үшіншіден, Абылай хан Үйсіннің Дулатының, Жаныс-Жантуы болып тұр ғой. Сондықтан Абылайдың ұрпағы Шоқан Уалихановқа, бағдарламаның қонағы Уалихан мұрзаға дейін, кәдімгі Үйсіннің - Дулаты болғаны анық! Ал Адайлардын мұнда еш қатысы жоқ.
1). Мен бұл комментарийді астында осылай аталатын бағдарламаға арнап жазғанмын, оны еш өзгертпей ақ, осы бағдаламаларға еңгізе салсам қате болмайтын шығар.Бұл коментарий аса үлен болғасын, бір коментарийге симайды, сондықтан оны ретімен цифырлап, 5-6 кометарийға бөліп салуға тура келді. Шыңғысхан - шымкенттік! Пендеміз ғой 35 729 просмотров •20 нояб. 2020 г Құрметті бағдарлама жүргізушілері, бұл мәселені көтергендеріңе көптен-көп рахмет, сіздер бұны бірінші рет көтеріп жатпағандарыңды білемін, бірақ соңғы сөздеріңмен мен келіспеймін. Шыңғыс-хан қанішер, жауыз емес, ол қазақтың үлы тұлғасы. Ол қазақ екені ресми түрде әлемге дәлелденсе, қазақтын 800 жылдық шынайы тарихының ашылуына алып келеді. Осыдан әр қазақтың баласы, өздерінің қазақ екеніне мақтанышпен қарап, еш өзге ұлттардың алдында қазіргідей бұғып, кішірейіп, төменнен-жоғары қарап тұрмаушы еді. Және орыстарға, қытайларға жалтақтап жүрген қандастарымыз, өз ұлтына, өз тіліне құштарлығы ойянып, қайта қазақ болуына әкеледі деп ойлаймын. Бағдарламаларыңызға қатысқан, керемет «білімді», «шыңғыстанушы», «тарихшы» профессорларыңыз, «монголдар» деген халық болды деп отырса: бәлен жыл атак-дәрежеге ие болып жүріп, үкіметтің, халықтың нанын босқа жеп жүрген «алааяқтар» дегім келеді. Олар орыстар мен қытайлардың «тарихшы» алааяқтарының жазып берген «тарихтарынан» бастарын алып, сол бастарымен жүмыс жасауға қабылеттері жетпеген адамдар көрінеді. Олар білімді болып, өз бастарымен жұмыс жасаса, бұл дүниеде «монгол» деген халық еш-кашан болмағанын біліп отырып, Шыңғыс хан монгол-ма?, қазақ-па?деп бастарын қатырып отырмаушы еді. Сіздер білесіздер ме, қазіргі Монголия дейтін елде, бірде-бір монгол тұрмайтынын. Қазір онда 82% Мачжуриядан айдап әкеліңген Халха тайпасы, 8% қытайлар мен орыстардын қырғынынан аман қалған «жоңғарлар» - Ойрат тайпаларының ұсақ-ұсақ жұрнақтары, 5% қазақтар: Керейлер, Наймандар, Жалайырлар және 5% неше-түрлі ұлттардың өкілдері. Осылардың біреуінде де Монгол деген аталары болмаған, не біреуіде Монгол деген тайпадан шықпаған. Өйткені Монгол деген атауды, сол Қытай мен Ресей алааяқ «тарихшылары» Рашид-ад-Диннің Моғолдар туралы жазбаларынан, арасына «н» әріпін қосып жіберіп жасап алған. Ал Моғолдар, қазақтың 2000 жыл бұрын ру, тайпаларынан қосылған бірлестік екенін, біздің тарихшылар білімді болса - білетін шығар? Олар Рашид-ад-Динді жөндеп оқыса, Моғолдарды - монголдар деп, еш шатаспаушы еді. Кытай «тарих-жазушылары» Рашид-ад-Диннің «Жылнама жинактарына» сүйеніп, бертін, өтірік «Шыңғыс ханның және монголдардың «құпия» тарихын» жазып қойған. Оны орыстар көшіріп алып, дүниедегі ең керемет шығарма, «Сокровенное сказание...» - Шыңғыс ханның тарихы деп, «дерек көзіне» айналдырп, бүкіл әлемді алдап, шатастырған. Осыған алданып жүріп, оны «дерек көзі» ретінде зерттеп жүрген тарихшыларымыздан не күтуге болады? Ал шынына келсек, Рашид-ад-Динің, Шыңғыс хан аталары туралы жазған деректері, таза өзінің ойынан шығарып алған киялдары. Ешқандай Кият тайпасы, Боржыған руы болған емес, Кият деген тайпаны мен талай шежірені ақтарған адам, қазақтың ішінде кездестірген жоқпын, тек қана қарақалпақтарда Қыят деген рудын барын білем. Ал қатысушыларыңның, Кият деген ру бүкіл жерде бар, дегендерін мен түсінген жоқпын, мүмкін Шыңғыс ханнан кейін бертін пайда болған кішкене рулар толып жатқан шығар, білмедім, нақты айта алмаймын. Ал Шыңғыс хан заманында ондай тайпа қазақтарда болған жоқ. Шыңғыс ханның шын аты ешқандай да «Тимуджин» емес, оның шын қазақша аты - Темір. Маған сенбесеңдер, сол Рашид-ад-Диннің «Жылнама жинақтарының» ІІ, ІІІ - томдарындағы Шыңғыстың ұрпақтарының 5 буын шежірелерінде қайталанған бірде-бір «Темуджин» деген есімді таба алмайсыз. Оның есесіне Темір деген қосымша есім, менің есептеуімше 108 рет қайталанады - неге олай екенін ойланып көріңіздерші, қалай ойлайсыңдар? Әлде оларда Шыңғыс ханнан асқан, Темір деген басқа көсемі, аталары болып-па? Бұл есім әдейі бұрмалап, өзгертіп, ресми тарихқа жазып қойған, сол баяғы Ресей мен Қытай тарихшылары - неге солар деп ойласаңыздар айтайын:
2). Шыңғыс хан құрған империясын, ұрпақтарының бірі-бірімен келісе алмай, жанжалдасып, соғысқандарының салдарынан, ыдырай бастағаннын пайдаланып, өз-ара бөлісіп алған, сол қазіргі екі алып мемлекет Ресей мен Қытай ғой! Шыңғыс хан қазақ болғасын, оның қол астындағы 500 мың әскері тугелдей қазақ болған, ал қазақ үшін қанын төгіп, жанын беріп жатқан ешқандай өзге ұлт болмаған. Сол империяны коныстап, иеленіп, басқарып түрған да қазақтар қана болған, басқа көптеген ұлттар болды деген - бос сөз. Сондықтан өздерінің қандарын төкпей-ақ, соғыспай-ақ, заңсыз, айламен, иемденіп алған жерлерін заңдастыру үшін, оларға қазақ деген ұлтты мүлдем тарихта болмағандай әлемге көрсету керек еді. Империяны құрған, кезінде «монгол» деген халық болды, олардың көсемі монгол Темуджин-Чингизхан болды деген қауесетті әлемге таратты. Олар бұл территорияларға, өзге елдердің бір-де бір тарихшыларын жолатпаған, және екі ел бірігіп, тарихты ақ қағаздан, өздерінің қажетіне қарай жазып шықты. Енді, әлемнің алдында өтіріктерің - шынға айналдыру үшін, олар, бүйірлерінен, екеу-ара қана шекараларынан, қазақтың Керей, Найман, Жалайыр ежелден қоныстанып келген, Шыңғыс ханның құрған астанасы Қарақорым, тұрған жерлерінен бөліп, ойдан шығарылған «монголдар» мемлекетін құрастыра қояды. Сол өтірік (псевдо) мемлекетке Монголия деген атау береді, соған сендер «шығыс монгол» деп аталуларың керек деп, Манчжуриядан көшпенді Халха тайпасын айдап әкеледі, оларға бір-ен-саран аман қалған Ойраттарды, сендер «батыс монголсыңдар» деп, қоса салады. Сонда екі ел арасында ешқандай туыстық мүлдем болмаған. Ал сонда қоныстанып жүрген қазақтарды, құртқанын - құртты, қуғанын - қуды. Осы уақиғалар, не бары осыдан екі-үш ғасыр бұырн қана болған. Осыларды зерттеп, шындықты жарыққа шығараалмай жүрген, біздің «тарихшыларымыз» шынында нандарын босқа жеп жүрген сияқты. Оларға, орыстар мен қытайлардың жазып берген «тарихтарын» «зерттеп», тоты құстар сияқты кайталап жазып жүргендері әрине оңай, осыдан өздерін оқымысты, білімдіміз, деп есептеп жүр-ген шығар. Ал енді айтарым: Осыдан қытайлар мен орыстардың 800 жыл бойы тарих туралы жа-зып келген енбектерін зерттеудің еш қажеті жоқ - бәрі өтірік, - бәрі жалған. Неге біз, бөтен елдін өкілдері, қазақ тарихы туралы жазғандарына жүгінеміз? Олар өз ойларынан шығарып жазбаса, ке-зінде қазақтың ішіңде не болып жатқанын олар қалай білді, нені жаза алады? Сідер бағдар-ламаларыңызда Шыңғыс хан дәурінде жазу болған жоқ, жазба дерктер қалмаған деп айтасыздар жане тарихшыларыңыз, Қытайдан алған деректерге сеніп, үлкен мән беріп, мәз болып отыр. Ал ол кісі шынымен тарихшы болса, Шыңғыстың ұлы, Шағатай ханның қаршысында, жылнамашы, шежіреші, тарих жазушысы болып қызмет атқарған Жамал әл-Қаршы деген ғұламаны неге білмейді. Жамал әл-Қаршы - бұл псевдоним (байқайсыздарма, сол заманда псевдоним деген түсінік болған!), оның шын аты: Абыл Фазыл Мұхаммед Омар ибн Халид, ол 1230 жылы Алмалықта туып, 1315 жылы қайтыс болған, қазақтың Қаңлы тайпасының жігіті. Жамал әл-Қаршынің кезінде Шағатайдың тағында отырған Қара хан жарлық беріп, бүкіл Шыңғыстың империясын емін-еркін кезіп жүріп, тарихын, шежіресін жазуға рұқсат берген. Өмірінің аяғына шейін, қазақтың әр жерлерін аралап, әр қалаларына барып, сол қалалардың, жердің, әр-қайсысына барып, олар туралы мәліметтерді бір-бір кітаптан жазып қойып, осы қызметін атқарған. Артынан 100 таяу енбектерін, кітаптарын жазып қалдырып кеткен, (бұның қасында Рашид-ад-Дин қайда қалды?, қытайлардың жазған жалғыз ««құпия» тарихы» қайда қалды?), ол кітаптар кезінде Ташкент Қазақ хандығының астанасы болғанда, сол қаланың кітапханаларында тұрған. Артынан Ташкентті қоқандықтар басып алған. 1865 жылы қазақ әскерінің көмегімен, Ресей империясы Ташкентті қоқандықтардан босатқанда, бүкіл кітапханаларды тонап, таңдап алған кітаптарді көліктерге тиеп, Сенкт-Петербургке алып кетіп, кітап қоймаларына тығып тастапты. Қазір Ташкентте Жамал әл Қаршының кітаптары қалдыма-қалғанжоқ-па белгісіз, өзбек ағайындарымыз жасырып, мәлімет бермейді. Ал Санкт-Петербургте, ресейдің ұлттық кітапханасында (РНБ), архивтерінде, оның еңбектерінің үлен бөлігі бар екені анық. Бірақ оларға қазақ тарихшыларын жолатпайды: «Сендер ол кітаптарді оқи алмайсыңдар - олар «Шағатай тілінде» жазылған - ол көне өзбектер тілі» деп - «құлақтарына тебеді». Қайдағы «көне өзбектер»? Қазіргі өзбек атаулы халық, қазақ аталғысы келмей, Шыңғыс ханның алтыншы ұрпағы, Өзбек ханның есімімен аталып жүр ғой! Одан бұрын ешқандай өзбек деген халық болмаған, оны орыстар әдейі ойдан шығарған. Солардың біреуі, қазіргі қазақ тарихының «мақтанышы», «көшпенді өзбектерді» ойлап шығарған Гумилев.
Осы қайдан шыққан тарихшы өзі шыңғысханның қасында болгандай ғой сандалмайсай сен түгілі сенен зоры білмеиді тарихты білгіш болсаң айтшы қазақ деген халық болған ба бұрын
Автордың тарихи білімі таяз, Қазақ, Түрік халықтарының руларын білмейтіні көрініп тұр. Жоңғар мемлекеті қалай құрылды, қандай рулары болды, одан да хабары аз. Қазақ Жоңғар соғысы 120 жылға созылған. Шағатай ұлысының иелігі мен мұрасына таластан туған. Қазіргі Халха Монғолдар алғашында Амур өзенінің солтүстігіндегі орманды алқаптың, орман халқы. Шыңғысханға ешқандай қатысы жоқ. Шүршіттер (Цин империясы) 16-шы ғасырда көшіріп алып келген халық. Ол жерлерден Түрік тайпаларынан тазартылған бос жерлерге. Монғол атауын 1920 жылдары берілді. Ал Тараншы, Қашқарлық, Хотан т.б. оазистегі егінші диқандарға Ұйғыр атауы берілді. Шыңғысхан заманындағы көшпелі Ұйғырларға қатысы жоқ. Жалған тарих осылай жасала басталды. Авторымыз өз қиялына жол беріп, өз алдына жаңа концепция жасаймын дейді. Бас басына "білімпаз" тарихшылардың тағы да бірі.
@@МагазАйбергенов Сен кімге жазып отырсың? Орыстардың жазып бергенін қай жерден көріп отырсың? Егер маған жазып отырсаң, менің не жазғанымды дұрыстап оқымайсың ба. Шыңғысханның біздің ханымыз екен талай жерде жазып жүрген адамға, неге балағат сөз айтасың, əлде көзіңе шел біткен бе?
Тарихты толыгымен зертемей албаты жазудын кажеты жок ол кезде казактар болган жок быр бырымен жауласкан тайпалар казыргы кездегы сияты анау найман кожа адай крей деп болынемыз одан калса жуз болып болынемыз одан калса район,край,коше болып бытшыт болып болынемыз сол тайпалардын барын бырыктырген Шынгызхан деп ойлаймын Жошы кайтыс болганда домбыранын куйымен тусындырген кайтыс болганын Шынгысканга ол монгол болса калай тусынеды домбыраны
Шыңғыс бытырап бөлек бөлек Хандық құрып ыдырап кеткен Ғұн халқын біріктірген Ғұнның ақсүйек руынан шыққан ұлы тұлға. Біз Ғұнның яғни Күн халқының ұрпағымыз. Монголдар мен Джунгарлар өз билеушісін Кунтачи деп атайды. Ал біздің түрік мұсылмандар деп отырған Хорезм патшалығы өз билеушісін Шах деп атаған. Яғни олар парсылар. Қазіргі Тәджік Ирандар. Әр халық билеушісін өз тілімен атайды. Неге Шыңғыс Хан? Қаған? Неге Кунтайчи емес. Яғни ол Ғұн ұрпағы. Таза қанды ғұн ұрпағы бізбіз. Мөде қаған, Еділ қаған олар да ғұндарды біріктіріп әлемді жаулаған. Біз оларды ұялмай бабамыз санайсыз да Шыңғысты бөтен көресіз бе?
1206 жылы Темүжін тоғыз таңбалы Найманның басын біріктіреді. Наймандағы Бағаналы (Елата), Қаратай (Елата), Қаракерей (Өкіреш), Матай (Өкіреш), Ашамайлы Керей (Керей), Абақ Керей (Керей), Қотан ((Арғын) Меркіт)), Ергенекті ((Уақ) Меркіт)), Жалайыр (Үйсін) рулары тоғыз таңбалы Найман деп аталды. Дәл сол жылы Онон өзені қасында, тоғыз тұғырлы ақ туды орнатып, Темүжін Шыңғыс қахан атын және лауазымын алды. Әскери кісілер көп болғандықтан - жауынгерлерді Манқол деді. Кейін бүкіл ел Манқолмын дейтін болды. Шыңғыс қаханның ордасын - Найман орда деп атады. Өгөдей ел басқарып тұрғанда, Орта Азия мұсылмандарының ықпалымен Найман орданы - Садыр орда деп атады. Шыңғыс қахан 1224 жылы Сегіз Оғыздың (Елата (Бағаналы, Қаратай), Өкіреш (Қаракерей, Матай), Керей (Ашамайлы Керей, Абақ Керей), Меркіт (Қотан (Арғын), Ергенекті (Уақ)), Баулы (Құлан (Қыпшақ), Қоңырат), Алшын (Байұлы, Қаракесек, Жағалбайлы), Үйсін (Жалайыр, Дулат, Сіргелі), Қаңлы (Қара қаңлы, Шанышқылы)) басын біріктірді. 1237 жылы Өгөдей қахан бүкіл Оғыздарды (Түріктерді) бір мемлекетке жинады. Негіз: 1. Манқолдың құпия шежіресі - яғни, Монғол емес Манқол деп жазылған; 2. Чанчунь Чжэньжэньнің батысқа саяхат естеліктері (Мен Чжунлу осы жылдың басында Найман ордасында қаған жарлығын тапсырып алған едім); 3. Иоанна де Плано Карпинидың История Монгалов, именуемых нами Татарами деген кітабындағы - И, когда мы прибыли туда, уже был воздвигнут большой шатер, приготовленный из белого пурпура; по нашему мнению, он был так велик, что в нем могло поместиться более двух тысяч человек, а кругом была сделана деревянная ограда (tabulatum), которая была разрисована разными изображениями... Если мы хорошо помним, то думаем, что пребывали там в довольстве четыре недели, и мы полагаем, что там справляли избрание, но там его не обнародовали. И об этом можно было догадываться главным образом потому, что всякий раз, как Куйюк выходил там из шатра, то, пока он пребывал вне ограды, пред ним всегда пели, а также наклоняли какие-то красивые прутья, имевшие вверху багряную шерсть. Этого не делали ни перед каким другим вождем. А ставка эта, или двор, именуется ими Сыра-Орда. А ставка эта, или двор, именуется ими Сыра-Орда дегені Садыр орданы өзінің латынша айтқаны. 4. Қытай дерегі: История первых четырех ханов из дома Чингисова - Хан утвердил сие. Летом, в 4-й месяц, он имел пребывание у Тамйра. В 5-й месяц поехал в Си-ла у-лу-до. Карпинидың Сыра-ордасы мен Қытай дерегіндегі Си-ла у-лу-до бір Садыр орданы жазғандары. 5. Найман мен Манқыстаудағы, Құн, Алаш ұранды, Түрік, Манқол тектес Сегіз Оғыз - Қазақ кітабынан - Хайду мемлекетінің шекарасы бағынған елдерді қоса алғанда шығысы Алтай тауына дейін, батысы Каспий көліне дейін, солтүстігі Ұлытауға дейін, оңтүстігі Памир тауына дейін жетті. Бүтіннің орталығы Талас жерінде болды. Талас жеріндегі Садыр ордаға жақын ескі қаланы - Садыр қорған деп атады (1. Садыр сөзінің араб тілінен қазақша аудармасы - құрметті орын, бірінші бастық, төраға, жүрек, кеуде. 2. Садыр-Қорған қазіргі Қырғызстан Республикасы Талас облысы Қызыл-Адыр ауылының қасында орналасқан ескі қала). 6. Рашид ад-Дин «Шежірелер жинағы»: [Моңғолдар] халқы көп болған Алан аймағына жеткенде, Аландар Қыпшақтармен бірге Моңғол әскерімен соғысып, бірде-бір тарап жеңе алмады. Содан кейін Моңғолдар Қыпшақтарға [мынаны] айтты: «Біз және сіз бір тайпадан шыққанбыз, ал Аландар бізге бөтен. Сіз бен біз бір-бірімізге зиян келтірмейміз, біз сізге алтыннан және киімнен қалағаныңызды береміз, сіз бізге [Аландарды] қалдырасыз».
Бәры Көшпендылер Бәры Түркілерғой Тек қана Дін бөлек Жоңғарлар Ойратар Хакастар Алтайлықтар Бәры Діні Бахсылық Табиғатқа табыну Ал Біздер Орта Азия Туркылер Ислам Діні болған Бырақ Тубы Быр
Сыпыра жырау .13-15 ғ Мен бабаңмын,бабаңмын Мен нелерді көрмедім , Мен қац жерде жүрмедім , Әкей хан мен Жәкей хан , Мұны көрген бабаңмын , Шына қыздан туған ұл , Сенің бабаң Шыңғыс хан , Мұны көрген бабаңмын , Жасар жасым жасадым , Бір жүз алпыс жасадым, Шіркеулі деген шаһарда, Тоңыз ханның сарқытын , Бір мәділісте асадым.
Кішкене тарих оқысай далбасалай бермей. Халықты жаңылыстырмай. Қазақ хандығының туындағы таңба мен Моңғол империясының туындағы таңбада айырма жоқ. Сонда кім моңғол? Екіншіден, жоңғарлар туралы қатты халықты шатыстырма. Жоңғарлар олар Цин империясының Петр 1-ге жіберген көмегі. Мақсаты Қазақ, Ноғай, Қырым, Сібір хандықтарын жою.
3). Өзбектер - түп атасы Қазақ болғанымен қоймай, қазақтан жеке ұлт болып бөлініп кеткендеріне 500 жылдан астам уақт қана болды. Түкмендер де, біз оғызбіз деп солай бөлінген шығар, олай бөлінгендердің ішінде Қарақалпақтарда бар. Осыны көрген Ресей империясы қазақтарды жеңіп, бағындырып алу үшін, «бөшекте де билей бер» қағидасын ұстанып, бұрынғы Шыңғыс империясындағы - қазіргі Ресей империясындағы тұтас қазақ халықын, бөшектеуге кірісті: Қырым аймағындағы қазақтарды - сендер Қырым татарларысыңдар; Қазан аймағындарды қазақтарды - сендер Қазан татарларысңдар; Батыс Сібір аймағындағы қазақтарды - сендер Сібір татарларысыңдар; сендер Башқұртсындар; сендер Ноғайсындар; сендер Қарашайсыңдар, сендер Черкессіңдер; сендер Азербайжансыңдар, сендер Якутсыңдар; тағы да басқа атаулары тауып алып, ұсақ елдерді атап жіберді де, құжаттарына әдейі солай жазып қойды. Ал қазақтын өзін сендер «киргизсыңдар» деп жазып, онысы болмағансын «киргиз-кайсаксыңдар» деп жазып келді. Біз енді бой бермей, «қазақ» атуымызды қайтарып алдық, ал өзге бөлшектенген қазақтар, олай істей алмады, өткен 300 жылдың ішінде, сол атауларға көніп, мойндап, жеке ұлттар болып шыға келді. Қазір олар аталары Қазақ болғандарын мүлдем ұмытқан болар, көбісі бізге жоғарыдан төмен қарап жүр емеспе. Қазақ екенін 2000 жылда ұмытпаған бір ақ қана ел бар, ол - Турция елі, бірақ олардың әңгімесі мүлдем басқаша. Негізі әлемдегі түркі тілдес халықтардың, көнеден келе жатқан қырғыз, ұйғыр, бәлкім ойраттардан басқа елдер, Шыңғыс ханның кезінде Қазақ атамыздың ұрпағы - тек қана қазақтар болып атанған. Сонда қазақтардың саны қытайлардың санынан аз болмаған сияқты. Қазақтың шын тарихын жауып тұрған шымылдығын, сіздерді қызықтыру үшін, әзірше осылай қана ашып қойяйын. Ал осы тарих қайда жазылды десеңіздер, Жамал әл-Қаршы туралы әнгімемізді әрі қарай жалғастырайық. Жамал әл-Қаршыны, қазір тарихшылардан басқа ел, көп біле коймайтын шығар. Оны таныстыру үшін Мақұлбек Рысдәулет деген жазушының "Жамал Қарши" атты мақаласынан үзінді бергенді жөн көріп отырмын: « Орта ғасырдағы түркі әлемі тақырыбына қалам тартқан ғалымдар мұсылманнан тұңғыш тарихшысы, жағрапияшысы, жазушысы, тіл, дін танушы ғалымы Жамал әл-Қаршидің тарихи еңбектерінен сусындағанын ешкім жоққа шығармайды. Әсіресе оның ХІІІ-ХҮІ ғасырларда жазған «Алмалық», «Қашқар», «Баласағұн», «Баршакент», «Сығанақ», «Жент», «Сауран», «Шаш», «Ферғана», «Талас»(Тараз), «Сайрам», «Жаркент», тағы да басқа орта ғасырдағы қалалар атымен аталатын тарихи еңбектерінен және басқа да туындыларынан көптеген мәліметтерді суыртпақтап алғаны анық. Алғаш оның еңбектеріне сілтеме жасалса, кейінірек Жамал Қаршиден алынған мәліметтерді өзі тапқандай пайдаланған ғалымдар аз болмаған. Рас, оның отандасы Жамал әл-Қаршиден үш ғасыр кейін өмір сүріп, артында «Тарих-и Рашидидей» өшпес еңбегін қалдырған Мұхаммед Хайдар Дулати кейбір мәліметтерді Жамал Қаршиден алғанын көрсетуді ұмытпаған. Мәселен, ол өзінің атақты еңбегінде Баласағұн, Тараз, Алмалық қалалары, Тибет өлкесі туралы мәліметтерді Жамал Қаршидің «Сурах әл-луғат» («Тілдің айқындығы»), «әл Мулхақат би с-сурах» («Тілдің айқындығына толықтыру») тарихи-географиялық еңбектеріне сүйенгенін айтады. Ғалымдар алғаш рет Жамал әл-Қаршидың еңбегі туралы мұғұлматты Мұхаммед Хайдар Дулатиден білді. Кашмирде салтанат құрған ел билеуші, ғалым Жамал әл-Қаршиді өзінің ұлы ұстаздарының қатарына жатқызады. Еңбектерін өте түсінікті тілмен жазуы өзгелерді өзіне тәнті еткен. Ұлы тарихшы туралы ҚСЭ-нің 4- томының 245 -бетінде былай жазылған: «Жамал Қарши тарих майданына ХІІІ ғасырдың орта кезінде атақты Жувейни мен Рашид ад-Диннен жарты ғасырдай бұрын келген. Ол монғол дәуірінде Орта Азия мен Жетісудан шыққан жеке-дара жазушы. Сол заманда Орта Азия мен Жетісуда болған оқиғаларды жете біліп, оны бірінші рет толық жазған ғұлама ғалым. Жамал әл-Қарши оқиғалардың көбін көзімен көріп, өзінен бұрынғыларын сол кездегі кемеңгер қариялардан естіп біліп отырған. Сондықтан оның жазғандары аса түсінікті әрі терең, әрі айқын болып келеді. Жамал Қаршидің бұл қасиетін Жетісуда үш ғасыр өткен соң өмір сүрген тағы бір тумасы Мұхаммед Хайдар Дулати ерекше бағалап, оны өзінің ұлы ұстаздарының бірі деп санаған».» Осылай Қазақ Совет Энциклопедиясында жазылып тұрсада, қазіргі Қазақ Ұлттық Энцилопедиясына да, Уикипедиясына да, қазақтың шын тарихының өз еліміздегі жаулары, еңгізбей тастапты. Қазіргі тарихшыларымыздың Жамал әл-Қаршының еңбектерің оки алмайтындығы - рас. Өйткені ол кітаптар таза қазақша жазылғанымен, көне «төте» шрифтімен жазылған, қазір оны араб графикасы деп атайды. Бірақ арбтар да оны оқи алмайды, олар солдан оңға оқылады және әріптер араб әліппесіне сай келе қоймайді. Сондықтан орыстар оны, құпия - «шағатай тілі» деп атап жіберген.
5). Енді Шімкентте жер қазып, Шыңғыс ханның жатқан жерін тауып тұрмыз, деп отырған адамдарға оралайық. Байқадыңыздарма?, жоғарыдағы айтылған мәліметтердін кей-біреуі осылардың айтқан сөздеріне, жұрт күліп отырса да, сай болып тұр. Шынымен осылардың айтып жатқан болжамдары шындыққа үлесеме, оларға жол көрсетіп, болжап, хабар беріп тұратын, ондай тылсым қүш бар-ма?, жоқ-па - мен білмеймін. Америкадан неше-түрлі экспедициялар Шыңғыс ханның моласын іздеп, Монголияға келіп, қазып-қазып, ештеңе таба алмай, кетіп жатқандарына қарағанда, ол мола қазақтын Шымкентке жақын жерінде болуы да, әбден мүмкін. Ал «аруақтарға да мөрі басылған қағаз керек болған ба?» деген қалжың, орынды әрине, ал шынында да, байсалдылықпен қарасақ, мөрі басылған қағазда ештеңе тұрған жок екенін өздерің түсініп отырған шығарсыздар. Жерді қазып, шынымен моласының есігі алдында тұрмыз деп ойлап тұрса, ол кісілер бәрінде, өте дұрыс істеп жатыр. Расында ол жерде бірдеңе болса, онда оны қопарып, жай қана кіруге болмайды. Биліктін рұқсаты керек деген сөз, ол жай қана руқсаты керек деген сөз емес. Билік рұқсатын берсе, ол осы мәселеге сенбесе де, буған ресми түрде мән беріп, оны әлемге жария еткен болып шығады. Әлемге жария етілсе, ол қызығушылық тудырып, әлемнің ақпараттық құралдарының назарына ілігеді. Сондықтан ол жерді әрі қарай қопару рәсіміне, әлемнің түкпір-түпкірлерінен келген журналисттер, тарих ғылымында жүрген ғалымдар қызығушылық танытып, қатысуы керек. Ол жерден ештеңе шықпаса, әрине күлкіге қалатынымыз анық, бірақ одан бзідің ештеңеміз аса кете қоймайтын шығар, әзер болса әлем тағы бір күліп алып, (Боратқа да қазір күліп жүр ғой) арты анекдотқа айналып кететуі мүмкін. Олай болмау үшін, оған өзіміз де дайын болып, ойланып, бірдеңе қылып, әлемді де дайындап алуымз керек, онда бұның жүгі сонша аур болмайтын шығар. Ал америкалықтардын қаржы жұмсап, шығынға батып, экспедицияларынан бір неше мәрте ештеңе шығара алмай жүргендері - күлкілі емеспе? Оған ешкім күліп жатқан жоқ сияқты. Мүмкін біздің мына әрекеттерімізге, олар түсінікпен қарап, күлкіге айналдырмайтын шығар? Естеріңізде болса, тарихта осындай жайттар талай болғанын білесіздер. Мысалы Гитлердің кезінде немістер, неше түрлі аңыздарға сеніп, әлемнің түкпір-түкпірлеріне экспедиция жіберіп, «Шамбола» дейме, тағы басқашама, әйтеур бірдеңелерді іздеп, түк таба алмағандары естеріңізде ме? Оларға әлі ешкім күліп жатқан жоқ. Немесе Египетте ферғаундардың пирамдаларының сиқырлы сырын ашамыз деп, талай экспедиция жасалып, еш нәтиже шығара алмағандардың куәсі емеспізбе? Бзідің де әрекеттеріміз, осындай уақиғаларға айналып қалмауына кім кепіл? Егер бұны біз ғылыми экспедиция қалыпында ұймдастырсақ? Бұған үкіметтің де еш қаржысы кетіп жатқан жоқ қой. Өкініш, ешкімнен көмек сұрамай, күш-қаржысын, уақытын жұмсап, қиналып, уайымдап жүйкелерін тоздырып жүрген мына азаматтарда болуы мүмкін. Бірак олар, осының бәріне төзіп, өкінішке де көнуге дайын екен. Енді осы азаматтардың болжамдары дұрыс болып, әрі қарай қазғанда, расында бір бағалы көне жәдігерлер, не құнды ғылыми жәдігерлер табылып жатса, ол тікелей әлемің ақпарат құрадарының бақылаунда ашылса, олардың құндылығы аса түсуші еді. Мүкін олардың айтып тұрғандарындай, дәл Шынғыс ханның моласы болып шықса, сол мезетте, әлем алдында, бұлжытпас айғақ ретінде қабылданады. Онда қазақтың шын тарихының дәлелдеуге айқара жол ашылып, ешкімге қызыл кеңірдек болып, дәлелдеп жатудың қажеті болмас еді. Шыңғыс ханның қазақ екнініне, қазір өзге жұрт күліп қарап, құлақтарына ілгісі де келмейді, ал ол дәлелденсе, осы Еуразия құрлығында, «монгол» емес, қазақ деген ұлы халық болғанына көздері жетіп, монголдардың орнына бізді атап, бізге си-құрметпен қарап жүруші еді. Сондықтан бәріміз жұмылып, ат-салысып, қолымыздан келенше, қолымыздың үшін тигізіп, осы мәселені шешіліп аяқталуына күш жұмсайық. Көп көтерген жүк женіл -демеушіме еді қазақ. Осы мәселеге байланысты, қандай ұсыныстарың болады? Бөлісіңіздер ағайын!
5). Енді Шімкентте жер қазып, Шыңғыс ханның жатқан жерін тауып тұрмыз, деп отырған адамдарға оралайық. Байқадыңыздарма?, жоғарыдағы айтылған мәліметтердін кей-біреуі осылардың айтқан сөздеріне, жұрт күліп отырса да, сай болып тұр. Шынымен осылардың айтып жатқан болжамдары шындыққа үлесеме, оларға жол көрсетіп, болжап, хабар беріп тұратын, ондай тылсым қүш бар-ма?, жоқ-па - мен білмеймін. Америкадан неше-түрлі экспедициялар Шыңғыс ханның моласын іздеп, Монголияға келіп, қазып-қазып, ештеңе таба алмай, кетіп жатқандарына қарағанда, ол мола қазақтын Шымкентке жақын жерінде болуы да, әбден мүмкін. Ал «аруақтарға да мөрі басылған қағаз керек болған ба?» деген қалжың, орынды әрине, ал шынында да, байсалдылықпен қарасақ, мөрі басылған қағазда ештеңе тұрған жок екенін өздерің түсініп отырған шығарсыздар. Жерді қазып, шынымен моласының есігі алдында тұрмыз деп ойлап тұрса, ол кісілер бәрінде, өте дұрыс істеп жатыр. Расында ол жерде бірдеңе болса, онда оны қопарып, жай қана кіруге болмайды. Биліктін рұқсаты керек деген сөз, ол жай қана руқсаты керек деген сөз емес. Билік рұқсатын берсе, ол осы мәселеге сенбесе де, буған ресми түрде мән беріп, оны әлемге жария еткен болып шығады. Әлемге жария етілсе, ол қызығушылық тудырып, әлемнің ақпараттық құралдарының назарына ілігеді. Сондықтан ол жерді әрі қарай қопару рәсіміне, әлемнің түкпір-түпкірлерінен келген журналисттер, тарих ғылымында жүрген ғалымдар қызығушылық танытып, қатысуы керек. Ол жерден ештеңе шықпаса, әрине күлкіге қалатынымыз анық, бірақ одан бзідің ештеңеміз аса кете қоймайтын шығар, әзер болса әлем тағы бір күліп алып, (Боратқа да қазір күліп жүр ғой) арты анекдотқа айналып кететуі мүмкін. Олай болмау үшін, оған өзіміз де дайын болып, ойланып, бірдеңе қылып, әлемді де дайындап алуымз керек, онда бұның жүгі сонша аур болмайтын шығар. Ал америкалықтардын қаржы жұмсап, шығынға батып, экспедицияларынан бір неше мәрте ештеңе шығара алмай жүргендері - күлкілі емеспе? Оған ешкім күліп жатқан жоқ сияқты. Мүмкін біздің мына әрекеттерімізге, олар түсінікпен қарап, күлкіге айналдырмайтын шығар? Естеріңізде болса, тарихта осындай жайттар талай болғанын білесіздер. Мысалы Гитлердің кезінде немістер, неше түрлі аңыздарға сеніп, әлемнің түкпір-түкпірлеріне экспедиция жіберіп, «Шамбола» дейме, тағы басқашама, әйтеур бірдеңелерді іздеп, түк таба алмағандары естеріңізде ме? Оларға әлі ешкім күліп жатқан жоқ. Немесе Египетте ферғаундардың пирамдаларының сиқырлы сырын ашамыз деп, талай экспедиция жасалып, еш нәтиже шығара алмағандардың куәсі емеспізбе? Бзідің де әрекеттеріміз, осындай уақиғаларға айналып қалмауына кім кепіл? Егер бұны біз ғылыми экспедиция қалыпында ұймдастырсақ? Бұған үкіметтің де еш қаржысы кетіп жатқан жоқ қой. Өкініш, ешкімнен көмек сұрамай, күш-қаржысын, уақытын жұмсап, қиналып, уайымдап жүйкелерін тоздырып жүрген мына азаматтарда болуы мүмкін. Бірак олар, осының бәріне төзіп, өкінішке де көнуге дайын екен. Енді осы азаматтардың болжамдары дұрыс болып, әрі қарай қазғанда, расында бір бағалы көне жәдігерлер, не құнды ғылыми жәдігерлер табылып жатса, ол тікелей әлемің ақпарат құрадарының бақылаунда ашылса, олардың құндылығы аса түсуші еді. Мүкін олардың айтып тұрғандарындай, дәл Шынғыс ханның моласы болып шықса, сол мезетте, әлем алдында, бұлжытпас айғақ ретінде қабылданады. Онда қазақтың шын тарихының дәлелдеуге айқара жол ашылып, ешкімге қызыл кеңірдек болып, дәлелдеп жатудың қажеті болмас еді. Шыңғыс ханның қазақ екнініне, қазір өзге жұрт күліп қарап, құлақтарына ілгісі де келмейді, ал ол дәлелденсе, осы Еуразия құрлығында, «монгол» емес, қазақ деген ұлы халық болғанына көздері жетіп, монголдардың орнына бізді атап, бізге си-құрметпен қарап жүруші еді. Сондықтан бәріміз жұмылып, ат-салысып, қолымыздан келенше, қолымыздың үшін тигізіп, осы мәселені шешіліп аяқталуына күш жұмсайық. Көп көтерген жүк женіл -демеушіме еді қазақ. Осы мәселеге байланысты, қандай ұсыныстарың болады? Бөлісіңіздер ағайын!
![[Limbus Company - Teaser] Season5 - Oblivion](http://i.ytimg.com/vi/8anKuEeZLeI/mqdefault.jpg)
Бауырларым Шынгысты казак деп шатастырман казак туп атасы сактын массакет тайпасыннан
Қазақстан Орталық Азияда, ең ұлы мемлекет, Қазақстан 1000 есе мықты Ресейден және Қытайдан.
Сөзбен емес испен дәлдеу керек технологиялық жетстік пен және саясат орны болу керек
Назарбаев Путиннен, Си Цзиньпиннен 1000 есе мықты дегені шығар?
Fabio marhelo enennin koti
Nursultan Beku сен Өзбек?
Орыскул бишараларгои биздин тарихты жазып журген оган не деисн
Негізіңде қазақ халқы Иранның жарты жерин басып алды Тәуке хан заманда және Индияға салық төлеті, орыстар қазақтын тарихын өртеді және бұрынғы қалаларды бұзды әшқандай жазба қалдырмаған ал қазір орыс еш ұялмастан қазақта тарихы болған жоқ деп айтады
@@абылайтарланбек оздеринин тарихы жетысып тургвндай иа
@@ЕржанБейсенбейв д
Қазақтардың көбі мəңгүрт па деп ойлаймын.
Әрине мәңгүрттік қанынан қанына өтіп кеткен. Ешбір сөз жоқ.
Оилаганын дурыс
Мына жаулап жургендер қазак шыгар орысын қытаиын сурмалап жаза берет тарихын білмеген ел оларға жаксы осындаи шексіз ұлы далағааспаннан салбырап тускенжоқ🌏🐎☝️🇵🇼🇵🇼🇵🇼🇵🇼🇵🇼🇵🇼🇵🇼🤺🤺🤺🤺🤺🤺🤺🤺🤺🤺🤺🤺🤺
ҚАЗАҚҚАжететін ұлт жоққои ҚАЗАҚСТАН жасасын
Чингизхон казах туркый ,,,,монгол булганда туркила куп бориб ололмас эди туркий казах Кенесари казах Чингизхон тоже казах
ҚАЗАҚ ХАНДЫҒЫН ҚҰРҒАН ҰЛЫ ТҰЛҒАЛАР КЕРЕЙ МЕН ЖӘНІБЕК ТІКЕЛЕЙ ШЫҢҒЫС ХАННЫҢ ҰРПАҚТАРЫ, ҚАЗАҚ ҮШІН ЖАН ПИДА ЕТКЕН ,БАСТАРЫН БӘЙГЕГЕ ТІККЕН АСЫЛ ЖАНДАР.ҚАЛАЙША БІЗ ШЫҢҒЫС ХАНДЫ ӨЗЕГІНЕН ТЕУІП БӨЛЕК ДЕП ҚАРАЙМЫЗ, СОЛ ХАН ШЫҚҚАН ҚИЯТ ТАЙПАСЫ ҚАЗІРГІ ҮШ ЖҮЗДІҢ ІШІНДЕ БАР ,ТӨРЕЛЕРДІ ҚАЛАЙША БӨЛЕКТЕЙМІЗ ? БҰЛ ТАРИХҚА ҚИЯНАТ ЕМЕС ПЕ? ШЫҢҒЫС ХАН ХОРЕЗМДІ ШАБУҒА ШЫҚҚАНДА БІР ҒАНА ҚОҢЫРАТ ТАЙПАСЫНАН 130 000 АТТЫӘСКЕРІ ШЫҚҚАН ,ЖАЛАЙЫР,КЕРЕЙ ІРІ ТАЙПАЛАРЫНЫҢ ҰЗЫН САНЫ БІРНЕШЕ ЕСЕ КӨП БОЛУЫН ТАҒЫ ДА БІЛЕМІЗ. ҚАЗІРГІ МОҢҒОЛДАРДЫҢ САНЫ МИЛЛИОНАН ЕНДІ АСҚАН ШЫҒАР ,ОНЫҢ ҮСТІНЕ ОЛАР РУ ,ТАЙПА ДЕГЕН ТҮСІНІК БОЛМАҒАН .ШЫНЫН АЙТСАҚ БІЗДІҢ ТАРИХШЫЛАРЫМЫЗ ОРЫС ШОВИНИСТЕРІНІҢ ЖАЗҒАН ЖАЛҒАН ҚҰЖАТТАРЫН КИІЗ КІТАП САНАЙТЫН СЕКІЛДІ . МҰНДАЙ САРАПТАМА ІСТЕУ ҮШІН ЕҢ МАҢЫЗДЫ МӘСЕЛЕ РАШИД-АДДИННІҢ ЖАЗҒАН ЕҢБЕГІНЕ СҮЙЕНГЕН БЕК ДҰРЫС БОЛАР ЕДІ , ОНДА ШЫҢҒЫС ХАННЫҢ ТҮРКІ ЕКЕНДІГІН ТАЙҒА ТАҢБА БАСҚАНДАЙ ЕТІП ЖАЗҒАНЫ РАС .
@@РусланИсаев-ф7ы сен айтар сөзіңді маған арнап айтсаң ойыңды жинақтап айтшы , түсініксіз болып тұр .
@@РусланИсаев-ф7ы ие Қазақпыз
@@БауыржанҚазақ-ч5ыБул тарихта үлкен отирик бары хак,Шыңғысхан тарих бойынша моңғол ,ал Жанибек,Кереиди Шыңғысхан тукымы деиди,агни моңғол,онда не ушин олар кол жинап Казак хандығын курып ,Казак жерин моңғол жонгар,калмактарды,т,б, шапкыншыларды күган.....
Қазақстан барлықы қосылса бүкіл әлем алуға әлі жетеді деген
Қумасай бауырым орыстың жазып берген тарихын оқымай.Сен қателестің.
Ешкім бұл жерде қуып турған жок
Тарих онлайн білмесең көтіңді қыссай бықсымай
Кеміссің ба кезінде адамдар жазу оқу дегенді білмегендіктен. Көп елдер көрші елдер арасындағы нарселерді тарих кітабына жазып отырған. Ғұн сақ түрік қағанаты туралы қытай тарихшылары жазған го
Бауырым кайдагы Монгол? Монгол деген кiм осы суракка жауап бершi бiзге ?
Саясат шығар .
@@ТДК-ф3о шежiреле жок Монгол, Могол мен Мунал гана бар!
@@АлашКазах-н6ж . Соны аитам
@@ТДК-ф3о Бос ангiме Монгол деген!
@@АлашКазах-н6ж Ассолямуалейкум бауырым !!! Қалайсың ауыл- ел аман ба ???
Натури бауырым кума
Шығысты біздің тегіміз деп Аитуға дәлел керек емес... Шығысхан мемелекетін қазақстан жалғастырп келе жатрмыз
Қумаш, Шыңғысханды ығыстырып шыққан Ислам діні
Ассалаумағалейкүм
Шәкәрім Құдайберген Қазақтың түп атасын оқымай оны түсінбей тарихты түсінбей өмірден өтеміз
Шыңғыс ханның атын шыңғыс хан таққа отырарда шамандар қойған
3). Өзбектер - түп атасы Қазақ болғанымен қоймай, қазақтан жеке ұлт болып бөлініп кеткендеріне 500 жылдан астам уақт қана болды. Түкмендер де, біз оғызбіз деп солай бөлінген шығар, олай бөлінгендердің ішінде Қарақалпақтарда бар. Осыны көрген Ресей империясы қазақтарды жеңіп, бағындырып алу үшін, «бөшекте де билей бер» қағидасын ұстанып, бұрынғы Шыңғыс империясындағы - қазіргі Ресей империясындағы тұтас қазақ халықын, бөшектеуге кірісті: Қырым аймағындағы қазақтарды - сендер Қырым татарларысыңдар; Қазан аймағындарды қазақтарды - сендер Қазан татарларысңдар; Батыс Сібір аймағындағы қазақтарды - сендер Сібір татарларысыңдар; сендер Башқұртсындар; сендер Ноғайсындар; сендер Қарашайсыңдар, сендер Черкессіңдер; сендер Азербайжансыңдар, сендер Якутсыңдар; тағы да басқа атаулары тауып алып, ұсақ елдерді атап жіберді де, құжаттарына әдейі солай жазып қойды. Ал қазақтын өзін сендер «киргизсыңдар» деп жазып, онысы болмағансын «киргиз-кайсаксыңдар» деп жазып келді. Біз енді бой бермей, «қазақ» атуымызды қайтарып алдық, ал өзге бөлшектенген қазақтар, олай істей алмады, өткен 300 жылдың ішінде, сол атауларға көніп, мойндап, жеке ұлттар болып шыға келді.
Қазір олар аталары Қазақ болғандарын мүлдем ұмытқан болар, көбісі бізге жоғарыдан төмен қарап жүр емеспе. Қазақ екенін 2000 жылда ұмытпаған бір ақ қана ел бар, ол - Турция елі, бірақ олардың әңгімесі мүлдем басқаша. Негізі әлемдегі түркі тілдес халықтардың, көнеден келе жатқан қырғыз, ұйғыр, бәлкім ойраттардан басқа елдер, Шыңғыс ханның кезінде Қазақ атамыздың ұрпағы - тек қана қазақтар болып атанған. Сонда қазақтардың саны қытайлардың санынан аз болмаған сияқты. Қазақтың шын тарихын жауып тұрған шымылдығын, сіздерді қызықтыру үшін, әзірше осылай қана ашып қойяйын. Ал осы тарих қайда жазылды десеңіздер, Жамал әл-Қаршы туралы әнгімемізді әрі қарай жалғастырайық.
Жамал әл-Қаршыны, қазір тарихшылардан басқа ел, көп біле коймайтын шығар. Оны таныстыру үшін Мақұлбек Рысдәулет деген жазушының "Жамал Қарши" атты мақаласынан үзінді бергенді жөн көріп отырмын:
« Орта ғасырдағы түркі әлемі тақырыбына қалам тартқан ғалымдар мұсылманнан тұңғыш тарихшысы, жағрапияшысы, жазушысы, тіл, дін танушы ғалымы Жамал әл-Қаршидің тарихи еңбектерінен сусындағанын ешкім жоққа шығармайды. Әсіресе оның ХІІІ-ХҮІ ғасырларда жазған «Алмалық», «Қашқар», «Баласағұн», «Баршакент», «Сығанақ», «Жент», «Сауран», «Шаш», «Ферғана», «Талас»(Тараз), «Сайрам», «Жаркент», тағы да басқа орта ғасырдағы қалалар атымен аталатын тарихи еңбектерінен және басқа да туындыларынан көптеген мәліметтерді суыртпақтап алғаны анық. Алғаш оның еңбектеріне сілтеме жасалса, кейінірек Жамал Қаршиден алынған мәліметтерді өзі тапқандай пайдаланған ғалымдар аз болмаған. Рас, оның отандасы Жамал әл-Қаршиден үш ғасыр кейін өмір сүріп, артында «Тарих-и Рашидидей» өшпес еңбегін қалдырған Мұхаммед Хайдар Дулати кейбір мәліметтерді Жамал Қаршиден алғанын көрсетуді ұмытпаған. Мәселен, ол өзінің атақты еңбегінде Баласағұн, Тараз, Алмалық қалалары, Тибет өлкесі туралы мәліметтерді Жамал Қаршидің «Сурах әл-луғат» («Тілдің айқындығы»), «әл Мулхақат би с-сурах» («Тілдің айқындығына толықтыру») тарихи-географиялық еңбектеріне сүйенгенін айтады. Ғалымдар алғаш рет Жамал әл-Қаршидың еңбегі туралы мұғұлматты Мұхаммед Хайдар Дулатиден білді.
Кашмирде салтанат құрған ел билеуші, ғалым Жамал әл-Қаршиді өзінің ұлы ұстаздарының қатарына жатқызады. Еңбектерін өте түсінікті тілмен жазуы өзгелерді өзіне тәнті еткен. Ұлы тарихшы туралы ҚСЭ-нің 4- томының 245 -бетінде былай жазылған: «Жамал Қарши тарих майданына ХІІІ ғасырдың орта кезінде атақты Жувейни мен Рашид ад-Диннен жарты ғасырдай бұрын келген. Ол монғол дәуірінде Орта Азия мен Жетісудан шыққан жеке-дара жазушы. Сол заманда Орта Азия мен Жетісуда болған оқиғаларды жете біліп, оны бірінші рет толық жазған ғұлама ғалым. Жамал әл-Қарши оқиғалардың көбін көзімен көріп, өзінен бұрынғыларын сол кездегі кемеңгер қариялардан естіп біліп отырған. Сондықтан оның жазғандары аса түсінікті әрі терең, әрі айқын болып келеді. Жамал Қаршидің бұл қасиетін Жетісуда үш ғасыр өткен соң өмір сүрген тағы бір тумасы Мұхаммед Хайдар Дулати ерекше бағалап, оны өзінің ұлы ұстаздарының бірі деп санаған».»
Осылай Қазақ Совет Энциклопедиясында жазылып тұрсада, қазіргі Қазақ Ұлттық Энцилопедиясына да, Уикипедиясына да, қазақтың шын тарихының өз еліміздегі жаулары, еңгізбей тастапты.
Қазіргі тарихшыларымыздың Жамал әл-Қаршының еңбектерің оки алмайтындығы - рас. Өйткені ол кітаптар таза қазақша жазылғанымен, көне «төте» шрифтімен жазылған, қазір оны араб графикасы деп атайды. Бірақ арбтар да оны оқи алмайды, олар солдан оңға оқылады және әріптер араб әліппесіне сай келе қоймайді. Сондықтан орыстар оны, құпия - «шағатай тілі» деп атап жіберген.
Шәкәрім Құдайбердіұлы Қазақтың түп атасы. Осыны оқыу керек саған.
Дурыс окысаншы
Ашылған түгі жоқ, қайта сендер шатыстырдыңдар, Салқам Жәңгір, Жалаңтөс қайуақытта өмір сүрген, жоңғарлар моңғолдан, шыққан деп мүлде, одағай кеттіңдер?
ШЫНГЫСХАН МАНГОЛ МАНГОЛИЯДА БУРХАН ТАУНДА ТУЫЛГАН
Кабанбаи Каптагаи Алга Казакстан
Шыңғысхан қазақтың тарихы
Шынғысқаның теңиң жоққо не оттап отырсын любой женген
Шыңғысхан Алла біледі қанша қазақты қырғанын
Керемет білмейтін нәрселерім көп екен
Бұл тарихты айтып отырғаң адам нағыз дымбілмес , және өзі білмегеңмен қоймай , өзгелерді шатастырушы ақмақ, топас. Осыңдайлардың жазасың беретің уақыт болармекен, атана-нәлеттерді(оңбағаңдарды) Орыс емес араб емес, қытай емес өз қазағымыздың ішінең шыққаң жаулар ғой бұлар. Шыңғысхан атамызды моңғол деп анау деп-мыңау деп шошқалар.
Шынгысхан Каи Атан едi Кумашы Ол Мусырман дiнiн Кабылдамаган Кытаидын саткыны ол Ит Сасыкты каидан Ата деп отырсын Казакка Ата болмаи абысып калсын Атан болса Не степ журсiн Бар Атанды Кытаимен Мангол жерiннен тауыпалда Жанына жатагал Аллага шукур Бабаларымыз Мусырман болган Алланын Суген Кулдпры болган Сенiн Щынгысханын Казак жерiндегi Отырар Каласындагы Бр Мешттердi тас талхан еткен жокпедi Содан кеиiн Шынгысхан Алланын Кахакына Ушырады Озiде Олдi Балалары бiр бiрiмен Кырылысып кеткен Ал Тауып ал Шынгысханды Онда Саган 15 Респубиканы Устаган Ленинде Атан шыгар Ои Уият Жокои Сендерде аркiмнiн Жазып берген Тарихын аитып шыгасындар Оз Казак Ата бабан жазгандаи Каиды Сол Жазып кеткен Казактын Тарихы Казактар Жазып кетiпе ар жерден алып жургендерiнмен аитасяндар Кытаилардые Отiрiк жазшан Тарихын Аитып шыгасындар барлыгы Лтiрiк Назарбаивта Кытаидын Саткына 30 Жылдан берi Казакты емес Кытаиды дамытты Барлыгн Кытаидан сатып алып отырсын Казакстанда Бiр Хавот Салдыма жок Тке Кытаидан сатып алып Кытаиды дамытып отыр
Келісемде келіспимд
4). Яғни, олардың ойларынша, Шыңғыс хан, балалары: Жошы, Шағатай, Үгедей, Толыға ұлыстарын бөліп бергенде, Шағатай ұлысы бүкіл халқымен бірге, түгелдей, құпия «шағатай тілін» ұйреніп алып, солай ғана сөйлеп, жазбаларын да солай жазған екен, қазір сол ұлыста тұрған халық, ол тілді жаппай мүлдем ұмытқан! Осндай болуы мүмкін бе? Осы қауесетке біздің тарихшыларымыз әлі сеніп жүр. Шағатай ұлысы нағыз қазақтардың шоғырланған жері емес-пе?, қайдағы «шағатай тілі»? - бұған қалай сенуге болады. Осы орыстардың айласы, әдейі, қазақтар Жамал әл-Қаршыны оқып қоймасын деп, жасалған әрекет. Ал Ресей патшалығы кезінде, бұл кітаптарді патшаның рұқсатысыз ешкімге оқуға болмайды, деген жарлық шығарылғаны белгілі. Сол жарлық әлі бүгінге дейін күшін жоймаған көрінеді. Неге дейсіздер?, онда сонша құпия не жазылды екен?
Шын тарихтың шымылдығын тағыда бір ашып көрейік:
Бұл жолы ол шымылдықты ашатын 1993 жылы жарық көрген, бірақ тағыда сол шын тарихымыздың қас жаулары, ол еңбекті - «өтірік» деп, ресми тарихымзға қабылдатпай тастаған, осыдан 250 жыл бұрын жазылған кітап. Оның авторы 1692 жылы туған Шапырашты Қазыбек бек Тауасарұлы. Осы кісінің де есімі сол 1976 жылы баспадан шыққан Қазақ Совет Энциклопедиясында жазылып тұр. Жалғыз өзінікі емес, атасының есімі Матай, би болған адам, Қазбектің өзі қалмақтармен соғысып, батыр, бек атағын алған, баласының есімі Қасқары, батыр атағын алған, немересінің есімі Молдабай, ол да батыр атағына ие болған, бәріде жазылып тұр. Осындай атақты, ғұлама ғалым, шежіреші, қолбасшы бек, батыр адамның «Түп-тұқианнан өзіме шейін» еңбегі әліде ресми түрде мойындалмай келеді.
Осы еңбегінде Қазбек бек, Шыңғыс ханның Үйсін ішінде Мерке (Жалайыр)-ға дейін 25 атасын дізіп тұрып жазып берген (ал Рашид-ад-Дин болса, Есукей ден басқа, 8-ақ өтірік аталарын жазуға мұршасы келген). Шыңғыстың шын аты Темір деп, оның өмір баянын да жазып келтірген. Сондықтан Шыңғыс ханның таңбасы, еш қандай «үш тіл» емес, оның таңбасы Жалайырдыкіндей «тарақ» екнін анық жазып кеткен.
Темірдің жас жұбайы Бөртені, бір қақтығыста Абақ-Керейлердің, Меркіт руынан Берен деген жігіт, тұтқындап, қолға түсіріп алып кеткен, жүкті кезінде қайтарған. Артынан дүниеге келген Жошыны, Шыңғыс хан күмәні болсада, өз баласы деп қабылдап, өсіріп, жетілдірген. Ол кезде Жошы, нақты кімнің баласы екенін анықтайтын еш амал жоқ болғасын, солай кете берген. Осы жерден ақ, Шыңғыстың адамгершілік сипатын байқауға болады.
Отырарды қиратып, халқын қырған да Шыңғыс емес. Оны жасаған оның қызы Моқын, сүйкті жары, күйеуі Тоғышарды, зұлымдіқпен, айуандықпен, қинап өлтіргендері үшін, Отрардан солай кегін алған. Осындай Шыңғыс хан туралы мәліметтердің бір-азын айтып келіп: «Мен мында Шыңғыс хан туралы қысқаша ғана мәліметтерді, Қаршы баласы Жамалдан алып, жазып кеттім. Толығырақ жазудың қажеті жок деп білем, өйткені ол туралы Жамал Қаршы баласы толығымен жазып қойған, кез келген адам оны кітапханадан алып оқи алады.» - деген. Ал біз осылай, оқи алмайтын халге жететінімізді, қайдан білсін.
Осыдан басқа, Шыңғыстың ұрпақтары туралы, өз заманының хандары туралы, өзінің көрген, естіген, білгендерін жақсылап, анық түрде, көп жазады. Мысалы Аблай хан, Шыңғыстың ұрпағы емес, Көркем Уали бедеу болғасын, асыранды баланы алғанын айтады. Аблай ханның әкесі: Үйсіннің ішінде Дулат, Дулаттың ішінде Жаныс, Жаныстың ішінде Жанту руынан Карабай деген кісі, шешесі: Жиренше-шешеннің бесінші ұрпағы Аршын деген әйел. Бұны ол өз ойынан шығарған жок, бұны оған Төле бидің өзі, біліп қана қоймай, өзі осы іске араласқанын тәтпіштеп айтып берген. Олай болмаса, Төле би, Абылайға, бала кезінде түйесін бақтырып қоймаушы еді.
Ал енді осы мәліметтерді жинақтап, бағдарламамызға оралсақ, «мен Төремін» деп жүрген баурымызға, шын руы кім екенін айтып бере алатын сияқтымыз.
Біріншіден, «Төре» - қазақтың руына жатпайды деген сөз - дұрыс, өйткені ол ешқандайда ру емес. Ол тек қана Шыңғыс хан нұсқаулап, халық қолдап, оның ұрпактарына берілген - дәреже. Ол дәреже, төрдің иесі деген мағананы білдіреді. «Төрдің иесі келді» деген сөз тіркесі, жие айтыла бергесін, төр-ие деп қысқарып, «Төре»-ге айналып кеткен. Ол дәрежеден Шыңғыстың ұрпағы баяғыда айрылып қалған. Ол дәрежеге қарадан шыққан Аблайдың ұрпағы да ие болған, оның өзі тек қана Кеңесары хан, және онымен бірге орыстар мен күрескен оның балалары, туысқандары оған сай болды. Қалған «төрелер» халқын орыстарға бодан қылып, ол дәрежеден мүлдем айрылып қалған.
Екіншіден, егер де Жошының әкесі Темір-Шыңғыс емес, Берен болып шықса: Онда Ежін, Бату хандардан бастап, атақтары шыққан Орыс хан, Өзбек хан, Тоқтамыс хан, Абылхайыр, Жәнібек, Керей хандар, Абак-Керейдің, Меркіт руынан шыққан болады ғой!
Үшіншіден, Абылай хан Үйсіннің Дулатының, Жаныс-Жантуы болып тұр ғой. Сондықтан Абылайдың ұрпағы Шоқан Уалихановқа, бағдарламаның қонағы Уалихан мұрзаға дейін, кәдімгі Үйсіннің - Дулаты болғаны анық! Ал Адайлардын мұнда еш қатысы жоқ.
Бауырым тақырыпты дұрыстап қоясын ау негізі
Тақырыпты жалған тарих құлақтарыңа лавша тарих деп койу керекғой атын.
Жалған тарих деген дұрыс ау
ВИДЕОНЫ БАРЛЫҚ ЖЕЛІДЕ БӨЛІСІП, КӨМЕК БЕРСЕҢІЗДЕР!
Окысан дурыстап окысайшы арасын болип барин мен сени жамандап жаткан жокпын видеоларын кушти ары пайдалы бирак окыганда создердин арасын болип тастайсын
Тұздығы татымайды, мүлдем дұрыс емес.
Джалалидфин Туралы шигаршы
Тарихты Адам ата Хауа анадан бастау керек. Бәрі бір АЛЛАҒА ғана аян.
Оте дурыс ойын. Кобиси тусине алмамагандыгы оларды алдынгы ойына уксамагандыгында содан ишки карамакаишылык тудырды. Психоэмоционалдык адам катын минезди болады. Сени тусинбеген адамдар е болмаса келиспеитиндерге тек мактана беретин жане кенестик тарихты коса аитсан гана тусинеди. Оларда РИЕНКОНЦЕЛИДАТЦИЯЛЫК ОИ АРКЫЛЫ ОИЛАНГАНДЫКТАН не бир жеркеништи ата бабасы истеген исти актай беретин арсыздар.
Сен бірінші маңғолды кім екенін білесіңбе? Ал қазіргі ұйғырлар ұйғыр емес айтарым шын тарихты білмейді екенсің шатастырма..
Nege yugyr emes
Неге ұйғырлар ұйғыр емес қызық болып тұр жауап бере аласызба?
@@АдилетАлипбай-е6ы , қашқарлық сарттарды 1921 жылы, маусымда Ташкентте ұйғыр деп, еврей-большевиктер атады.
Ұйғыр қағанаты деп, жалайырлар құрған, таза қазақ тайпалары біріккен Шығыс Түркі қағагаты
Сен оны қайдан окыдын
Ұйғыр сөздің қазіргі ұйғырға дым қатысы жоқ бұның бәрі еврей лердің былығы
Әңгіме көп қысқасы осы
Тамаша!
Осы жолы бираз кателесипсин.......
Бауырым! қой тарихты оқы, зертте, Шыңғысханның жаннындағы ақылшысы, сардарлары бәрі қазақтың урулары, неге, бір моңғолдың уруы кездеспейды
Жонгар мен монголды айырмайды екес
2). Шыңғыс хан құрған империясын, ұрпақтарының бірі-бірімен келісе алмай, жанжалдасып, соғысқандарының салдарынан, ыдырай бастағаннын пайдаланып, өз-ара бөлісіп алған, сол қазіргі екі алып мемлекет Ресей мен Қытай ғой! Шыңғыс хан қазақ болғасын, оның қол астындағы 500 мың әскері тугелдей қазақ болған, ал қазақ үшін қанын төгіп, жанын беріп жатқан ешқандай өзге ұлт болмаған. Сол империяны коныстап, иеленіп, басқарып түрған да қазақтар қана болған, басқа көптеген ұлттар болды деген - бос сөз. Сондықтан өздерінің қандарын төкпей-ақ, соғыспай-ақ, заңсыз, айламен, иемденіп алған жерлерін заңдастыру үшін, оларға қазақ деген ұлтты мүлдем тарихта болмағандай әлемге көрсету керек еді. Империяны құрған, кезінде «монгол» деген халық болды, олардың көсемі монгол Темуджин-Чингизхан болды деген қауесетті әлемге таратты. Олар бұл территорияларға, өзге елдердің бір-де бір тарихшыларын жолатпаған, және екі ел бірігіп, тарихты ақ қағаздан, өздерінің қажетіне қарай жазып шықты.
Енді, әлемнің алдында өтіріктерің - шынға айналдыру үшін, олар, бүйірлерінен, екеу-ара қана шекараларынан, қазақтың Керей, Найман, Жалайыр ежелден қоныстанып келген, Шыңғыс ханның құрған астанасы Қарақорым, тұрған жерлерінен бөліп, ойдан шығарылған «монголдар» мемлекетін құрастыра қояды. Сол өтірік (псевдо) мемлекетке Монголия деген атау береді, соған сендер «шығыс монгол» деп аталуларың керек деп, Манчжуриядан көшпенді Халха тайпасын айдап әкеледі, оларға бір-ен-саран аман қалған Ойраттарды, сендер «батыс монголсыңдар» деп, қоса салады. Сонда екі ел арасында ешқандай туыстық мүлдем болмаған. Ал сонда қоныстанып жүрген қазақтарды, құртқанын - құртты, қуғанын - қуды. Осы уақиғалар, не бары осыдан екі-үш ғасыр бұырн қана болған. Осыларды зерттеп, шындықты жарыққа шығараалмай жүрген, біздің «тарихшыларымыз» шынында нандарын босқа жеп жүрген сияқты.
Оларға, орыстар мен қытайлардың жазып берген «тарихтарын» «зерттеп», тоты құстар сияқты кайталап жазып жүргендері әрине оңай, осыдан өздерін оқымысты, білімдіміз, деп есептеп жүр-ген шығар. Ал енді айтарым: Осыдан қытайлар мен орыстардың 800 жыл бойы тарих туралы жа-зып келген енбектерін зерттеудің еш қажеті жоқ - бәрі өтірік, - бәрі жалған. Неге біз, бөтен елдін өкілдері, қазақ тарихы туралы жазғандарына жүгінеміз? Олар өз ойларынан шығарып жазбаса, ке-зінде қазақтың ішіңде не болып жатқанын олар қалай білді, нені жаза алады? Сідер бағдар-ламаларыңызда Шыңғыс хан дәурінде жазу болған жоқ, жазба дерктер қалмаған деп айтасыздар жане тарихшыларыңыз, Қытайдан алған деректерге сеніп, үлкен мән беріп, мәз болып отыр.
Ал ол кісі шынымен тарихшы болса, Шыңғыстың ұлы, Шағатай ханның қаршысында, жылнамашы, шежіреші, тарих жазушысы болып қызмет атқарған Жамал әл-Қаршы деген ғұламаны неге білмейді. Жамал әл-Қаршы - бұл псевдоним (байқайсыздарма, сол заманда псевдоним деген түсінік болған!), оның шын аты: Абыл Фазыл Мұхаммед Омар ибн Халид, ол 1230 жылы Алмалықта туып, 1315 жылы қайтыс болған, қазақтың Қаңлы тайпасының жігіті.
Жамал әл-Қаршынің кезінде Шағатайдың тағында отырған Қара хан жарлық беріп, бүкіл Шыңғыстың империясын емін-еркін кезіп жүріп, тарихын, шежіресін жазуға рұқсат берген. Өмірінің аяғына шейін, қазақтың әр жерлерін аралап, әр қалаларына барып, сол қалалардың, жердің, әр-қайсысына барып, олар туралы мәліметтерді бір-бір кітаптан жазып қойып, осы қызметін атқарған. Артынан 100 таяу енбектерін, кітаптарын жазып қалдырып кеткен, (бұның қасында Рашид-ад-Дин қайда қалды?, қытайлардың жазған жалғыз ««құпия» тарихы» қайда қалды?), ол кітаптар кезінде Ташкент Қазақ хандығының астанасы болғанда, сол қаланың кітапханаларында тұрған. Артынан Ташкентті қоқандықтар басып алған. 1865 жылы қазақ әскерінің көмегімен, Ресей империясы Ташкентті қоқандықтардан босатқанда, бүкіл кітапханаларды тонап, таңдап алған кітаптарді көліктерге тиеп, Сенкт-Петербургке алып кетіп, кітап қоймаларына тығып тастапты.
Қазір Ташкентте Жамал әл Қаршының кітаптары қалдыма-қалғанжоқ-па белгісіз, өзбек ағайындарымыз жасырып, мәлімет бермейді. Ал Санкт-Петербургте, ресейдің ұлттық кітапханасында (РНБ), архивтерінде, оның еңбектерінің үлен бөлігі бар екені анық. Бірақ оларға қазақ тарихшыларын жолатпайды: «Сендер ол кітаптарді оқи алмайсыңдар - олар «Шағатай тілінде» жазылған - ол көне өзбектер тілі» деп - «құлақтарына тебеді». Қайдағы «көне өзбектер»? Қазіргі өзбек атаулы халық, қазақ аталғысы келмей, Шыңғыс ханның алтыншы ұрпағы, Өзбек ханның есімімен аталып жүр ғой! Одан бұрын ешқандай өзбек деген халық болмаған, оны орыстар әдейі ойдан шығарған. Солардың біреуі, қазіргі қазақ тарихының «мақтанышы», «көшпенді өзбектерді» ойлап шығарған Гумилев.
Қазақ .алтын орда манғолдан шықты
Жоршы шынғысхан айналып келип тыга берудин кажети жок бизге. Дуние жузин су басты Нух тын кемеси кай жерге келип токтды сол жерден кайта бастау алды соны неге айытпайт
Рахмет ! Өркендей беріңдер.
Еңбектерің жансын, тамаша 👍
Гәкку Тоқыш қумашы, таза қуады екенсің.
Гакку Тоқыш қумашы , қатты қуып кеттің ғой.
Тарих білсеніз бұл видионы түсірмеуші едініз
Ия 🤔 жақсы айттың 👍👏
тарих ды бүгін сен жазбасаң ертеңгі ұрпақ өшкен тарихды қайдан білсін ,олар нені жазар.
Шынгысхан монгол болган ойткены шынгыс Хан Деген ол шыгыс жакты жаулады
Осы жердегі адам дар мее келісем
Салқым Жәгір кезындегы қазақтар оте бай болған быр адам басына 10.15 жылқы 30.40.қойдан болған оте бай болған быр Ұлы жүз Албанын қара малы есен озенен су ышкенде ақан озен токтаған Қазақ бай болмаса Орыспен Қытай коз салмас едығой
Əй ешектер адаспаңдар ол кезде қазақтар болмағандеп 7 8 ғасырлардағы ысхақбаб ықылас əулиелерді неге білмейсіңдер жөндеп оқымайсыңдарма кəзіргі жасанды бұрмаланған тарихқа неге сонша сенесіңдер
Монголия жерин казах тайпалары мекендеген. Монголдар оте аз тайпа болган. Олар букил алем тугели, корши тайпаларды женип ала алмаган. 20-шы гасырда монголдарга Шынгысхан монгол деп жариялаган. Монголдар тан калган. Содан сон монголдардын бари Борижеген ( Борджигин ) тайпасынанбыз деп, Шынгысханга ескерткиштер коя бастаган.
Отырко бул тарих Шыңғыс хан Қазақа жол салды Жоңғарлар Шыңғысты жеп корген оны Күлі Жоңғар мойындаған
Мине мына видио накты факт
Оттапсың
мұнғұлдар билеушісін хуаңтайшы деп атаған ал түркілер хан деп атаған сондықтвн шыңғысхан мұнғұл емес
Мен сізбен келісем
Автор оттама жоңғарлар жеңілуі жібек жолының күйреуінен емес, Дала соғысында Қазақ ешкімге шыдас бермеген. Мынандай хадис бар Мұхаммед пайғамбар айтқан дейді:Алла тағала жамандықты жаратты сол жамандықты жою үшін Түркі халқын жаратты оны шығысқа орналастырды.
Тағы бір айтқаны бар дейді Түркі халқына қылыш ұстап барсаң пәлеге қаласың деген екен.
Сонда Түркілер моңғолма әлде жоңғарма, бұл екеуіде емес.Түркілер ұрпағы ол Қазақтар. Қазақ ешқашан отаршыларды хан сайламаған, Шыңғысхан Қазақ.
Автор өзінің кім екенін де білмейтін шығар моңғол әлде жоңғар.
Шыңғыс хан моңғол болдыма әлде қазақпа соңың нүктесін қойып айтсаң, адамды бекерге шатастырып жатсын
қуып кеттің бауырым тархыи ои танымың таиаз екен
Брат монгол емес мынгол деген ру
Түсінбедім Шыңғысқан қазақпа
Ия
😅
1) Мына ауқымды коментарийды мен 2 - 3 апта бұрында салғанмын. Таң қалғаным, менен кейін жазылған, кментарийларға, еш маңызы жоқ, бір-екі ауыз сөздер оқылып, бағасы беріліп, лайктар қойылып жатыр. Ал мен Шынғысхан - шімкенттік атты Пендеміз ғой бағдарламада көтерілген сұрақтардың бәріне жауап беріп отырсам да, оны оқып, баға беретін адамдар табылмағаны ма? Сол жауаптарым осы RUclips бар, Шыңғыс ханның тегі туралы мәселе көтерген роликтердегі сұрақтарғада жауап болып тұр емеспе, ал бұны оқып, бір - екеуі ғана лайк басыпты! Мүмкін ұсақ-түйек коментарийлардың көп болғанынан көрінбей жатырма? Мен ештеңе түсінбеймін! Сондықтан тағы да еңгізіп жатырмын! Жауап алғанша осылай еңгізе беруім керек шығар!
Мен бұл комментарийді астында осылай аталатын бағдарламаға арнап жазғанмын, оны еш өзгертпей ақ, осы бағдаламаларға еңгізе салсам қате болмайтын шығар.Бұл коментарий аса үлен болғасын, бір коментарийге симайды, сондықтан оны ретімен цифырлап, 5-6 кометарийға бөліп салуға тура келді.
Шыңғысхан - шымкенттік! Пендеміз ғой
35 729 просмотров
•20 нояб. 2020 г
Құрметті бағдарлама жүргізушілері, бұл мәселені көтергендеріңе көптен-көп рахмет, сіздер бұны бірінші рет көтеріп жатпағандарыңды білемін, бірақ соңғы сөздеріңмен мен келіспеймін. Шыңғыс-хан қанішер, жауыз емес, ол қазақтың үлы тұлғасы. Ол қазақ екені ресми түрде әлемге дәлелденсе, қазақтын 800 жылдық шынайы тарихының ашылуына алып келеді. Осыдан әр қазақтың баласы, өздерінің қазақ екеніне мақтанышпен қарап, еш өзге ұлттардың алдында қазіргідей бұғып, кішірейіп, төменнен-жоғары қарап тұрмаушы еді. Және орыстарға, қытайларға жалтақтап жүрген қандастарымыз, өз ұлтына, өз тіліне құштарлығы ойянып, қайта қазақ болуына әкеледі деп ойлаймын.
Бағдарламаларыңызға қатысқан, керемет «білімді», «шыңғыстанушы», «тарихшы» профессорларыңыз, «монголдар» деген халық болды деп отырса: бәлен жыл атак-дәрежеге ие болып жүріп, үкіметтің, халықтың нанын босқа жеп жүрген «алааяқтар» дегім келеді. Олар орыстар мен қытайлардың «тарихшы» алааяқтарының жазып берген «тарихтарынан» бастарын алып, сол бастарымен жүмыс жасауға қабылеттері жетпеген адамдар көрінеді. Олар білімді болып, өз бастарымен жұмыс жасаса, бұл дүниеде «монгол» деген халық еш-кашан болмағанын біліп отырып, Шыңғыс хан монгол-ма?, қазақ-па?деп бастарын қатырып отырмаушы еді.
Сіздер білесіздер ме, қазіргі Монголия дейтін елде, бірде-бір монгол тұрмайтынын. Қазір онда 82% Мачжуриядан айдап әкеліңген Халха тайпасы, 8% қытайлар мен орыстардын қырғынынан аман қалған «жоңғарлар» - Ойрат тайпаларының ұсақ-ұсақ жұрнақтары, 5% қазақтар: Керейлер, Наймандар, Жалайырлар және 5% неше-түрлі ұлттардың өкілдері. Осылардың біреуінде де Монгол деген аталары болмаған, не біреуіде Монгол деген тайпадан шықпаған. Өйткені Монгол деген атауды, сол Қытай мен Ресей алааяқ «тарихшылары» Рашид-ад-Диннің Моғолдар туралы жазбаларынан, арасына «н» әріпін қосып жіберіп жасап алған.
Ал Моғолдар, қазақтың 2000 жыл бұрын ру, тайпаларынан қосылған бірлестік екенін, біздің тарихшылар білімді болса - білетін шығар? Олар Рашид-ад-Динді жөндеп оқыса, Моғолдарды - монголдар деп, еш шатаспаушы еді. Кытай «тарих-жазушылары» Рашид-ад-Диннің «Жылнама жинактарына» сүйеніп, бертін, өтірік «Шыңғыс ханның және монголдардың «құпия» тарихын» жазып қойған. Оны орыстар көшіріп алып, дүниедегі ең керемет шығарма, «Сокровенное сказание...» - Шыңғыс ханның тарихы деп, «дерек көзіне» айналдырп, бүкіл әлемді алдап, шатастырған. Осыған алданып жүріп, оны «дерек көзі» ретінде зерттеп жүрген тарихшыларымыздан не күтуге болады?
Ал шынына келсек, Рашид-ад-Динің, Шыңғыс хан аталары туралы жазған деректері, таза өзінің ойынан шығарып алған киялдары. Ешқандай Кият тайпасы, Боржыған руы болған емес, Кият деген тайпаны мен талай шежірені ақтарған адам, қазақтың ішінде кездестірген жоқпын, тек қана қарақалпақтарда Қыят деген рудын барын білем. Ал қатысушыларыңның, Кият деген ру бүкіл жерде бар, дегендерін мен түсінген жоқпын, мүмкін Шыңғыс ханнан кейін бертін пайда болған кішкене рулар толып жатқан шығар, білмедім, нақты айта алмаймын. Ал Шыңғыс хан заманында ондай тайпа қазақтарда болған жоқ. Шыңғыс ханның шын аты ешқандай да «Тимуджин» емес, оның шын қазақша аты - Темір. Маған сенбесеңдер, сол Рашид-ад-Диннің «Жылнама жинақтарының» ІІ, ІІІ - томдарындағы Шыңғыстың ұрпақтарының 5 буын шежірелерінде қайталанған бірде-бір «Темуджин» деген есімді таба алмайсыз. Оның есесіне Темір деген қосымша есім, менің есептеуімше 108 рет қайталанады - неге олай екенін ойланып көріңіздерші, қалай ойлайсыңдар? Әлде оларда Шыңғыс ханнан асқан, Темір деген басқа көсемі, аталары болып-па? Бұл есім әдейі бұрмалап, өзгертіп, ресми тарихқа жазып қойған, сол баяғы Ресей мен Қытай тарихшылары - неге солар деп ойласаңыздар айтайын:
💋 Шынгысхан туркы халкынын окылы, кият ру тайпасынан! Монгол ол Мын кол! МЭНГЫ ЕЛ!
Кандай "джунгарское ханство" жонгар-калмактарда хан деген аталау болмаған. Контайшы деп аталған басшылары. Неге соншама қазақ халкын шатастырасындар. Бiзде Қазақстан да үкімет нақты түрде қазақ тарихын ретіне келтірмегенше осындай бейнеу тарвтылабередi. Мүлдем сапасы, мағынасы жоқ сөз, құлақ түріп тыңдайтын әңгіме емес. Бұндай жалған акпарат беруді тоқтатту керек.
Кумаш маңқа шыңғысган жоңғар болган
Балан батыр болсын десен калмактан ал,
Балан сұлу болсын десен озбектен ал!
Деген макал барго тарихтан қалған,
ондай мақалды естімепін керісінше өзбектерде мақал бар балаң батыр болсын десең қазақтан қатын ал деген ,қазақтың бір баласына бес - алты басқа елдің балсына аустырған ,қалмақтын батырларын атап берші , мен саған сонан соң қазақтан шықан батырларды атап берейін сонан соң көрейік кімде батыр көп екенін
Қалмақтан емес Қазақтан деген сарт мақалы
@@abduahitrahim9855 қазақтан емес қалмақтан деген кезинде аталарымыз қалмақтан алған катынды тарих куа оған сенбесен видеосын жибереин
Кейде куып кетесин,кейдеемес кобинесе ауели окып уйренсей,сосын тарихты окы,мына исинмен бирдене тусиндирдинба
П
Басты неге катырасын халыктын,Шынгысхан адай,казахтын улы,ресейге берилип кеткенсинбе?Кайдагы жокты айтып,журек айнытасын.Монголдар мыкты болса алемге атын шыгармайма,дыбысы шыкпайды.Казах батырлары коп Шынгысхан соларды баскарды
Ассалаумағалейкүм. Бауырым сен тарихтан хабарың жоқ екен. Шыңғыс қаған түрік. Оқы оқы бала. 7,8-класстың кітапқа жазып берген жалған тарихы. Сен Гумилев Орыстың өтірік тарихын жазған сатқын Қармурзин ( Қарамұрза) жазған тарихына тойып алыпсың. Өмір өтеді кетеді мына жалған информацияң тарих бетінде сені мазақ қылып алдыңнан шығады.
Дурыс айтасың шокынган саткындардын жазып берген өтірік тарихымен орыстар күшті бопып отыр.
Шыңғыс ханды біреу моңғол деді, біреу қазақ деді, біреу қырғыз деді, біреу орыс еді. Енді қалғаны есігіндегі құл Жоңғар деу еді😬😬😬
😅 😅
21000 жетипсизго мен жазылганда 13000 адам еди
Сонша кызыгып едым
Ағай сәлеметсізбе мен тариха қатты қызығам сізбен зертеулер жасасам болама
Өтініш жауап беріңіші
болады
Монгол деп атасан мына жумысынын куны бир тиын
Мынауын озин АК суйекпин дит .айткан ангимеси сарт кожанын сози гой.Торе болса булай сайрамас еди
Бұл қандай сандырақ
Хирня! Кетшы кырт....ай
Нағыз моңғол біздер) қалғандары қалмақтар мен ойраттар!
Моңғолдар түркі емес
мыңқұлдың тұқымы екенсіңғои мангол деп орыстар тілдерікелмеи аитқан
Қумашы біреуден естіп алып айта бермей тарихты оқы сосын айтасын тарихты халықты шатастырмай
Жартылай шын жартылай шын емес видио
Шынгызхан ол таза монгол шынгызхан олген кезде сонын урпактары биздин жерди тайрандап рахатанып жургенде оларды бейбарыс бабамыз куып шыкты
Тукте түсингем жок жонгар монгол дид 2еу бир халык емеспе ал чингис хан ол таза монгол.
Э
Х
Х
Э
Х
Х
Х
Мынауың барып тұрған опасыздық'кой
4). Яғни, олардың ойларынша, Шыңғыс хан, балалары: Жошы, Шағатай, Үгедей, Толыға ұлыстарын бөліп бергенде, Шағатай ұлысы бүкіл халқымен бірге, түгелдей, құпия «шағатай тілін» ұйреніп алып, солай ғана сөйлеп, жазбаларын да солай жазған екен, қазір сол ұлыста тұрған халық, ол тілді жаппай мүлдем ұмытқан! Осндай болуы мүмкін бе? Осы қауесетке біздің тарихшыларымыз әлі сеніп жүр. Шағатай ұлысы нағыз қазақтардың шоғырланған жері емес-пе?, қайдағы «шағатай тілі»? - бұған қалай сенуге болады. Осы орыстардың айласы, әдейі, қазақтар Жамал әл-Қаршыны оқып қоймасын деп, жасалған әрекет. Ал Ресей патшалығы кезінде, бұл кітаптарді патшаның рұқсатысыз ешкімге оқуға болмайды, деген жарлық шығарылғаны белгілі. Сол жарлық әлі бүгінге дейін күшін жоймаған көрінеді. Неге дейсіздер?, онда сонша құпия не жазылды екен?
Шын тарихтың шымылдығын тағыда бір ашып көрейік:
Бұл жолы ол шымылдықты ашатын 1993 жылы жарық көрген, бірақ тағыда сол шын тарихымыздың қас жаулары, ол еңбекті - «өтірік» деп, ресми тарихымзға қабылдатпай тастаған, осыдан 250 жыл бұрын жазылған кітап. Оның авторы 1692 жылы туған Шапырашты Қазыбек бек Тауасарұлы. Осы кісінің де есімі сол 1976 жылы баспадан шыққан Қазақ Совет Энциклопедиясында жазылып тұр. Жалғыз өзінікі емес, атасының есімі Матай, би болған адам, Қазбектің өзі қалмақтармен соғысып, батыр, бек атағын алған, баласының есімі Қасқары, батыр атағын алған, немересінің есімі Молдабай, ол да батыр атағына ие болған, бәріде жазылып тұр. Осындай атақты, ғұлама ғалым, шежіреші, қолбасшы бек, батыр адамның «Түп-тұқианнан өзіме шейін» еңбегі әліде ресми түрде мойындалмай келеді.
Осы еңбегінде Қазбек бек, Шыңғыс ханның Үйсін ішінде Мерке (Жалайыр)-ға дейін 25 атасын дізіп тұрып жазып берген (ал Рашид-ад-Дин болса, Есукей ден басқа, 8-ақ өтірік аталарын жазуға мұршасы келген). Шыңғыстың шын аты Темір деп, оның өмір баянын да жазып келтірген. Сондықтан Шыңғыс ханның таңбасы, еш қандай «үш тіл» емес, оның таңбасы Жалайырдыкіндей «тарақ» екнін анық жазып кеткен.
Темірдің жас жұбайы Бөртені, бір қақтығыста Абақ-Керейлердің, Меркіт руынан Берен деген жігіт, тұтқындап, қолға түсіріп алып кеткен, жүкті кезінде қайтарған. Артынан дүниеге келген Жошыны, Шыңғыс хан күмәні болсада, өз баласы деп қабылдап, өсіріп, жетілдірген. Ол кезде Жошы, нақты кімнің баласы екенін анықтайтын еш амал жоқ болғасын, солай кете берген. Осы жерден ақ, Шыңғыстың адамгершілік сипатын байқауға болады.
Отырарды қиратып, халқын қырған да Шыңғыс емес. Оны жасаған оның қызы Моқын, сүйкті жары, күйеуі Тоғышарды, зұлымдіқпен, айуандықпен, қинап өлтіргендері үшін, Отрардан солай кегін алған. Осындай Шыңғыс хан туралы мәліметтердің бір-азын айтып келіп: «Мен мында Шыңғыс хан туралы қысқаша ғана мәліметтерді, Қаршы баласы Жамалдан алып, жазып кеттім. Толығырақ жазудың қажеті жок деп білем, өйткені ол туралы Жамал Қаршы баласы толығымен жазып қойған, кез келген адам оны кітапханадан алып оқи алады.» - деген. Ал біз осылай, оқи алмайтын халге жететінімізді, қайдан білсін.
Осыдан басқа, Шыңғыстың ұрпақтары туралы, өз заманының хандары туралы, өзінің көрген, естіген, білгендерін жақсылап, анық түрде, көп жазады. Мысалы Аблай хан, Шыңғыстың ұрпағы емес, Көркем Уали бедеу болғасын, асыранды баланы алғанын айтады. Аблай ханның әкесі: Үйсіннің ішінде Дулат, Дулаттың ішінде Жаныс, Жаныстың ішінде Жанту руынан Карабай деген кісі, шешесі: Жиренше-шешеннің бесінші ұрпағы Аршын деген әйел. Бұны ол өз ойынан шығарған жок, бұны оған Төле бидің өзі, біліп қана қоймай, өзі осы іске араласқанын тәтпіштеп айтып берген. Олай болмаса, Төле би, Абылайға, бала кезінде түйесін бақтырып қоймаушы еді.
Ал енді осы мәліметтерді жинақтап, бағдарламамызға оралсақ, «мен Төремін» деп жүрген баурымызға, шын руы кім екенін айтып бере алатын сияқтымыз.
Біріншіден, «Төре» - қазақтың руына жатпайды деген сөз - дұрыс, өйткені ол ешқандайда ру емес. Ол тек қана Шыңғыс хан нұсқаулап, халық қолдап, оның ұрпактарына берілген - дәреже. Ол дәреже, төрдің иесі деген мағананы білдіреді. «Төрдің иесі келді» деген сөз тіркесі, жие айтыла бергесін, төр-ие деп қысқарып, «Төре»-ге айналып кеткен. Ол дәрежеден Шыңғыстың ұрпағы баяғыда айрылып қалған. Ол дәрежеге қарадан шыққан Аблайдың ұрпағы да ие болған, оның өзі тек қана Кеңесары хан, және онымен бірге орыстар мен күрескен оның балалары, туысқандары оған сай болды. Қалған «төрелер» халқын орыстарға бодан қылып, ол дәрежеден мүлдем айрылып қалған.
Екіншіден, егер де Жошының әкесі Темір-Шыңғыс емес, Берен болып шықса: Онда Ежін, Бату хандардан бастап, атақтары шыққан Орыс хан, Өзбек хан, Тоқтамыс хан, Абылхайыр, Жәнібек, Керей хандар, Абак-Керейдің, Меркіт руынан шыққан болады ғой!
Үшіншіден, Абылай хан Үйсіннің Дулатының, Жаныс-Жантуы болып тұр ғой. Сондықтан Абылайдың ұрпағы Шоқан Уалихановқа, бағдарламаның қонағы Уалихан мұрзаға дейін, кәдімгі Үйсіннің - Дулаты болғаны анық! Ал Адайлардын мұнда еш қатысы жоқ.
Бұл қандай сандырақ
1). Мен бұл комментарийді астында осылай аталатын бағдарламаға арнап жазғанмын, оны еш өзгертпей ақ, осы бағдаламаларға еңгізе салсам қате болмайтын шығар.Бұл коментарий аса үлен болғасын, бір коментарийге симайды, сондықтан оны ретімен цифырлап, 5-6 кометарийға бөліп салуға тура келді.
Шыңғысхан - шымкенттік! Пендеміз ғой
35 729 просмотров
•20 нояб. 2020 г
Құрметті бағдарлама жүргізушілері, бұл мәселені көтергендеріңе көптен-көп рахмет, сіздер бұны бірінші рет көтеріп жатпағандарыңды білемін, бірақ соңғы сөздеріңмен мен келіспеймін. Шыңғыс-хан қанішер, жауыз емес, ол қазақтың үлы тұлғасы. Ол қазақ екені ресми түрде әлемге дәлелденсе, қазақтын 800 жылдық шынайы тарихының ашылуына алып келеді. Осыдан әр қазақтың баласы, өздерінің қазақ екеніне мақтанышпен қарап, еш өзге ұлттардың алдында қазіргідей бұғып, кішірейіп, төменнен-жоғары қарап тұрмаушы еді. Және орыстарға, қытайларға жалтақтап жүрген қандастарымыз, өз ұлтына, өз тіліне құштарлығы ойянып, қайта қазақ болуына әкеледі деп ойлаймын.
Бағдарламаларыңызға қатысқан, керемет «білімді», «шыңғыстанушы», «тарихшы» профессорларыңыз, «монголдар» деген халық болды деп отырса: бәлен жыл атак-дәрежеге ие болып жүріп, үкіметтің, халықтың нанын босқа жеп жүрген «алааяқтар» дегім келеді. Олар орыстар мен қытайлардың «тарихшы» алааяқтарының жазып берген «тарихтарынан» бастарын алып, сол бастарымен жүмыс жасауға қабылеттері жетпеген адамдар көрінеді. Олар білімді болып, өз бастарымен жұмыс жасаса, бұл дүниеде «монгол» деген халық еш-кашан болмағанын біліп отырып, Шыңғыс хан монгол-ма?, қазақ-па?деп бастарын қатырып отырмаушы еді.
Сіздер білесіздер ме, қазіргі Монголия дейтін елде, бірде-бір монгол тұрмайтынын. Қазір онда 82% Мачжуриядан айдап әкеліңген Халха тайпасы, 8% қытайлар мен орыстардын қырғынынан аман қалған «жоңғарлар» - Ойрат тайпаларының ұсақ-ұсақ жұрнақтары, 5% қазақтар: Керейлер, Наймандар, Жалайырлар және 5% неше-түрлі ұлттардың өкілдері. Осылардың біреуінде де Монгол деген аталары болмаған, не біреуіде Монгол деген тайпадан шықпаған. Өйткені Монгол деген атауды, сол Қытай мен Ресей алааяқ «тарихшылары» Рашид-ад-Диннің Моғолдар туралы жазбаларынан, арасына «н» әріпін қосып жіберіп жасап алған.
Ал Моғолдар, қазақтың 2000 жыл бұрын ру, тайпаларынан қосылған бірлестік екенін, біздің тарихшылар білімді болса - білетін шығар? Олар Рашид-ад-Динді жөндеп оқыса, Моғолдарды - монголдар деп, еш шатаспаушы еді. Кытай «тарих-жазушылары» Рашид-ад-Диннің «Жылнама жинактарына» сүйеніп, бертін, өтірік «Шыңғыс ханның және монголдардың «құпия» тарихын» жазып қойған. Оны орыстар көшіріп алып, дүниедегі ең керемет шығарма, «Сокровенное сказание...» - Шыңғыс ханның тарихы деп, «дерек көзіне» айналдырп, бүкіл әлемді алдап, шатастырған. Осыған алданып жүріп, оны «дерек көзі» ретінде зерттеп жүрген тарихшыларымыздан не күтуге болады?
Ал шынына келсек, Рашид-ад-Динің, Шыңғыс хан аталары туралы жазған деректері, таза өзінің ойынан шығарып алған киялдары. Ешқандай Кият тайпасы, Боржыған руы болған емес, Кият деген тайпаны мен талай шежірені ақтарған адам, қазақтың ішінде кездестірген жоқпын, тек қана қарақалпақтарда Қыят деген рудын барын білем. Ал қатысушыларыңның, Кият деген ру бүкіл жерде бар, дегендерін мен түсінген жоқпын, мүмкін Шыңғыс ханнан кейін бертін пайда болған кішкене рулар толып жатқан шығар, білмедім, нақты айта алмаймын. Ал Шыңғыс хан заманында ондай тайпа қазақтарда болған жоқ. Шыңғыс ханның шын аты ешқандай да «Тимуджин» емес, оның шын қазақша аты - Темір. Маған сенбесеңдер, сол Рашид-ад-Диннің «Жылнама жинақтарының» ІІ, ІІІ - томдарындағы Шыңғыстың ұрпақтарының 5 буын шежірелерінде қайталанған бірде-бір «Темуджин» деген есімді таба алмайсыз. Оның есесіне Темір деген қосымша есім, менің есептеуімше 108 рет қайталанады - неге олай екенін ойланып көріңіздерші, қалай ойлайсыңдар? Әлде оларда Шыңғыс ханнан асқан, Темір деген басқа көсемі, аталары болып-па? Бұл есім әдейі бұрмалап, өзгертіп, ресми тарихқа жазып қойған, сол баяғы Ресей мен Қытай тарихшылары - неге солар деп ойласаңыздар айтайын:
Орта ғасырлық тарихшылардың кітаптарында монғол деген атау кездеспейді
Орта ғасырлық тарихшылардың сөзімен жүретін болсаң оларды Татар деп атайды
2). Шыңғыс хан құрған империясын, ұрпақтарының бірі-бірімен келісе алмай, жанжалдасып, соғысқандарының салдарынан, ыдырай бастағаннын пайдаланып, өз-ара бөлісіп алған, сол қазіргі екі алып мемлекет Ресей мен Қытай ғой! Шыңғыс хан қазақ болғасын, оның қол астындағы 500 мың әскері тугелдей қазақ болған, ал қазақ үшін қанын төгіп, жанын беріп жатқан ешқандай өзге ұлт болмаған. Сол империяны коныстап, иеленіп, басқарып түрған да қазақтар қана болған, басқа көптеген ұлттар болды деген - бос сөз. Сондықтан өздерінің қандарын төкпей-ақ, соғыспай-ақ, заңсыз, айламен, иемденіп алған жерлерін заңдастыру үшін, оларға қазақ деген ұлтты мүлдем тарихта болмағандай әлемге көрсету керек еді. Империяны құрған, кезінде «монгол» деген халық болды, олардың көсемі монгол Темуджин-Чингизхан болды деген қауесетті әлемге таратты. Олар бұл территорияларға, өзге елдердің бір-де бір тарихшыларын жолатпаған, және екі ел бірігіп, тарихты ақ қағаздан, өздерінің қажетіне қарай жазып шықты.
Енді, әлемнің алдында өтіріктерің - шынға айналдыру үшін, олар, бүйірлерінен, екеу-ара қана шекараларынан, қазақтың Керей, Найман, Жалайыр ежелден қоныстанып келген, Шыңғыс ханның құрған астанасы Қарақорым, тұрған жерлерінен бөліп, ойдан шығарылған «монголдар» мемлекетін құрастыра қояды. Сол өтірік (псевдо) мемлекетке Монголия деген атау береді, соған сендер «шығыс монгол» деп аталуларың керек деп, Манчжуриядан көшпенді Халха тайпасын айдап әкеледі, оларға бір-ен-саран аман қалған Ойраттарды, сендер «батыс монголсыңдар» деп, қоса салады. Сонда екі ел арасында ешқандай туыстық мүлдем болмаған. Ал сонда қоныстанып жүрген қазақтарды, құртқанын - құртты, қуғанын - қуды. Осы уақиғалар, не бары осыдан екі-үш ғасыр бұырн қана болған. Осыларды зерттеп, шындықты жарыққа шығараалмай жүрген, біздің «тарихшыларымыз» шынында нандарын босқа жеп жүрген сияқты.
Оларға, орыстар мен қытайлардың жазып берген «тарихтарын» «зерттеп», тоты құстар сияқты кайталап жазып жүргендері әрине оңай, осыдан өздерін оқымысты, білімдіміз, деп есептеп жүр-ген шығар. Ал енді айтарым: Осыдан қытайлар мен орыстардың 800 жыл бойы тарих туралы жа-зып келген енбектерін зерттеудің еш қажеті жоқ - бәрі өтірік, - бәрі жалған. Неге біз, бөтен елдін өкілдері, қазақ тарихы туралы жазғандарына жүгінеміз? Олар өз ойларынан шығарып жазбаса, ке-зінде қазақтың ішіңде не болып жатқанын олар қалай білді, нені жаза алады? Сідер бағдар-ламаларыңызда Шыңғыс хан дәурінде жазу болған жоқ, жазба дерктер қалмаған деп айтасыздар жане тарихшыларыңыз, Қытайдан алған деректерге сеніп, үлкен мән беріп, мәз болып отыр.
Ал ол кісі шынымен тарихшы болса, Шыңғыстың ұлы, Шағатай ханның қаршысында, жылнамашы, шежіреші, тарих жазушысы болып қызмет атқарған Жамал әл-Қаршы деген ғұламаны неге білмейді. Жамал әл-Қаршы - бұл псевдоним (байқайсыздарма, сол заманда псевдоним деген түсінік болған!), оның шын аты: Абыл Фазыл Мұхаммед Омар ибн Халид, ол 1230 жылы Алмалықта туып, 1315 жылы қайтыс болған, қазақтың Қаңлы тайпасының жігіті.
Жамал әл-Қаршынің кезінде Шағатайдың тағында отырған Қара хан жарлық беріп, бүкіл Шыңғыстың империясын емін-еркін кезіп жүріп, тарихын, шежіресін жазуға рұқсат берген. Өмірінің аяғына шейін, қазақтың әр жерлерін аралап, әр қалаларына барып, сол қалалардың, жердің, әр-қайсысына барып, олар туралы мәліметтерді бір-бір кітаптан жазып қойып, осы қызметін атқарған. Артынан 100 таяу енбектерін, кітаптарын жазып қалдырып кеткен, (бұның қасында Рашид-ад-Дин қайда қалды?, қытайлардың жазған жалғыз ««құпия» тарихы» қайда қалды?), ол кітаптар кезінде Ташкент Қазақ хандығының астанасы болғанда, сол қаланың кітапханаларында тұрған. Артынан Ташкентті қоқандықтар басып алған. 1865 жылы қазақ әскерінің көмегімен, Ресей империясы Ташкентті қоқандықтардан босатқанда, бүкіл кітапханаларды тонап, таңдап алған кітаптарді көліктерге тиеп, Сенкт-Петербургке алып кетіп, кітап қоймаларына тығып тастапты.
Қазір Ташкентте Жамал әл Қаршының кітаптары қалдыма-қалғанжоқ-па белгісіз, өзбек ағайындарымыз жасырып, мәлімет бермейді. Ал Санкт-Петербургте, ресейдің ұлттық кітапханасында (РНБ), архивтерінде, оның еңбектерінің үлен бөлігі бар екені анық. Бірақ оларға қазақ тарихшыларын жолатпайды: «Сендер ол кітаптарді оқи алмайсыңдар - олар «Шағатай тілінде» жазылған - ол көне өзбектер тілі» деп - «құлақтарына тебеді». Қайдағы «көне өзбектер»? Қазіргі өзбек атаулы халық, қазақ аталғысы келмей, Шыңғыс ханның алтыншы ұрпағы, Өзбек ханның есімімен аталып жүр ғой! Одан бұрын ешқандай өзбек деген халық болмаған, оны орыстар әдейі ойдан шығарған. Солардың біреуі, қазіргі қазақ тарихының «мақтанышы», «көшпенді өзбектерді» ойлап шығарған Гумилев.
Осы қайдан шыққан тарихшы өзі шыңғысханның қасында болгандай ғой сандалмайсай сен түгілі сенен зоры білмеиді тарихты білгіш болсаң айтшы қазақ деген халық болған ба бұрын
Автордың тарихи білімі таяз, Қазақ, Түрік халықтарының руларын білмейтіні көрініп тұр. Жоңғар мемлекеті қалай құрылды, қандай рулары болды, одан да хабары аз. Қазақ Жоңғар соғысы 120 жылға созылған. Шағатай ұлысының иелігі мен мұрасына таластан туған. Қазіргі Халха Монғолдар алғашында Амур өзенінің солтүстігіндегі орманды алқаптың, орман халқы. Шыңғысханға ешқандай қатысы жоқ. Шүршіттер (Цин империясы) 16-шы ғасырда көшіріп алып келген халық. Ол жерлерден Түрік тайпаларынан тазартылған бос жерлерге. Монғол атауын 1920 жылдары берілді. Ал Тараншы, Қашқарлық, Хотан т.б. оазистегі егінші диқандарға Ұйғыр атауы берілді. Шыңғысхан заманындағы көшпелі Ұйғырларға қатысы жоқ.
Жалған тарих осылай жасала басталды. Авторымыз өз қиялына жол беріп, өз алдына жаңа концепция жасаймын дейді. Бас басына "білімпаз" тарихшылардың тағы да бірі.
СЕН ОРЫСТЫҢ ЖАЗЫП БЕРГЕНІН ОҚЫМАЙ , ТАРИХТЫ БІЛМЕСЕҢ КӨТТІ ҚЫСҚАН БАЙ БОЛАР ДЕГЕН , ШЫҢҒЫСХАН ҚАЗАҚ
@@МагазАйбергенов Сен кімге жазып отырсың?
Орыстардың жазып бергенін қай жерден көріп отырсың?
Егер маған жазып отырсаң, менің не жазғанымды дұрыстап оқымайсың ба. Шыңғысханның біздің ханымыз екен талай жерде жазып жүрген адамға, неге балағат сөз айтасың, əлде көзіңе шел біткен бе?
Орыскул , Кайдагы моңғол шапкын шылыгы ?
Автор Манғол тайпаларын көрсетші?
Наймандар ғо))
@@kkefinance337 маңғол деген шыңғысхан жинаған әскер негізгі есімі мың қол деп атаған
Шаханов мұхтар . Маңғол деп жағымпазданған. Қаныш Сатпаев атамыз айтқан Алаша хан - ШЫҢҒЫС ХАН. ОСЫМЕН ДОҒАРЫҢДАР АЖАСУДЫ
Тарихты толыгымен зертемей албаты жазудын кажеты жок ол кезде казактар болган жок быр бырымен жауласкан тайпалар казыргы кездегы сияты анау найман кожа адай крей деп болынемыз одан калса жуз болып болынемыз одан калса район,край,коше болып бытшыт болып болынемыз сол тайпалардын барын бырыктырген Шынгызхан деп ойлаймын Жошы кайтыс болганда домбыранын куйымен тусындырген кайтыс болганын Шынгысканга ол монгол болса калай тусынеды домбыраны
😂
сен не деп кеттің.оқып отқаныңды өзің түсінесіңбе.12- 15 ші ғасырды араластырып жібердің ау.арасында неше жыл барын білемісің
Осындай сандырақтағандар соңғы кезде көбейіп кетіпті.
Қазақстан мен Қытай соғыса, Қазақстан женеді,Қазақстан әлемдегі ең ұлы мемлекет.
😅 😅 Ех
Қума.😊
Шыңғыс хан қаза. Қытаимен. Қазақ соғысса қазақ жеңеді диді осы. Қазақтар қуат. Шыңғыс хан кезінде. Қазақ болған емес.
Қот...ты же , миғұла!
Шыңғыс бытырап бөлек бөлек Хандық құрып ыдырап кеткен Ғұн халқын біріктірген Ғұнның ақсүйек руынан шыққан ұлы тұлға. Біз Ғұнның яғни Күн халқының ұрпағымыз. Монголдар мен Джунгарлар өз билеушісін Кунтачи деп атайды. Ал біздің түрік мұсылмандар деп отырған Хорезм патшалығы өз билеушісін Шах деп атаған. Яғни олар парсылар. Қазіргі Тәджік Ирандар. Әр халық билеушісін өз тілімен атайды. Неге Шыңғыс Хан? Қаған? Неге Кунтайчи емес. Яғни ол Ғұн ұрпағы. Таза қанды ғұн ұрпағы бізбіз. Мөде қаған, Еділ қаған олар да ғұндарды біріктіріп әлемді жаулаған. Біз оларды ұялмай бабамыз санайсыз да Шыңғысты бөтен көресіз бе?
1206 жылы Темүжін тоғыз таңбалы Найманның басын біріктіреді. Наймандағы Бағаналы (Елата), Қаратай (Елата), Қаракерей (Өкіреш), Матай (Өкіреш), Ашамайлы Керей (Керей), Абақ Керей (Керей), Қотан ((Арғын) Меркіт)), Ергенекті ((Уақ) Меркіт)), Жалайыр (Үйсін) рулары тоғыз таңбалы Найман деп аталды. Дәл сол жылы Онон өзені қасында, тоғыз тұғырлы ақ туды орнатып, Темүжін Шыңғыс қахан атын және лауазымын алды. Әскери кісілер көп болғандықтан - жауынгерлерді Манқол деді. Кейін бүкіл ел Манқолмын дейтін болды. Шыңғыс қаханның ордасын - Найман орда деп атады. Өгөдей ел басқарып тұрғанда, Орта Азия мұсылмандарының ықпалымен Найман орданы - Садыр орда деп атады. Шыңғыс қахан 1224 жылы Сегіз Оғыздың (Елата (Бағаналы, Қаратай), Өкіреш (Қаракерей, Матай), Керей (Ашамайлы Керей, Абақ Керей), Меркіт (Қотан (Арғын), Ергенекті (Уақ)), Баулы (Құлан (Қыпшақ), Қоңырат), Алшын (Байұлы, Қаракесек, Жағалбайлы), Үйсін (Жалайыр, Дулат, Сіргелі), Қаңлы (Қара қаңлы, Шанышқылы)) басын біріктірді. 1237 жылы Өгөдей қахан бүкіл Оғыздарды (Түріктерді) бір мемлекетке жинады. Негіз: 1. Манқолдың құпия шежіресі - яғни, Монғол емес Манқол деп жазылған; 2. Чанчунь Чжэньжэньнің батысқа саяхат естеліктері (Мен Чжунлу осы жылдың басында Найман ордасында қаған жарлығын тапсырып алған едім); 3. Иоанна де Плано Карпинидың История Монгалов, именуемых нами Татарами деген кітабындағы - И, когда мы прибыли туда, уже был воздвигнут большой шатер, приготовленный из белого пурпура; по нашему мнению, он был так велик, что в нем могло поместиться более двух тысяч человек, а кругом была сделана деревянная ограда (tabulatum), которая была разрисована разными изображениями... Если мы хорошо помним, то думаем, что пребывали там в довольстве четыре недели, и мы полагаем, что там справляли избрание, но там его не обнародовали. И об этом можно было догадываться главным образом потому, что всякий раз, как Куйюк выходил там из шатра, то, пока он пребывал вне ограды, пред ним всегда пели, а также наклоняли какие-то красивые прутья, имевшие вверху багряную шерсть. Этого не делали ни перед каким другим вождем. А ставка эта, или двор, именуется ими Сыра-Орда. А ставка эта, или двор, именуется ими Сыра-Орда дегені Садыр орданы өзінің латынша айтқаны. 4. Қытай дерегі: История первых четырех ханов из дома Чингисова - Хан утвердил сие. Летом, в 4-й месяц, он имел пребывание у Тамйра. В 5-й месяц поехал в Си-ла у-лу-до. Карпинидың Сыра-ордасы мен Қытай дерегіндегі Си-ла у-лу-до бір Садыр орданы жазғандары. 5. Найман мен Манқыстаудағы, Құн, Алаш ұранды, Түрік, Манқол тектес Сегіз Оғыз - Қазақ кітабынан - Хайду мемлекетінің шекарасы бағынған елдерді қоса алғанда шығысы Алтай тауына дейін, батысы Каспий көліне дейін, солтүстігі Ұлытауға дейін, оңтүстігі Памир тауына дейін жетті. Бүтіннің орталығы Талас жерінде болды. Талас жеріндегі Садыр ордаға жақын ескі қаланы - Садыр қорған деп атады (1. Садыр сөзінің араб тілінен қазақша аудармасы - құрметті орын, бірінші бастық, төраға, жүрек, кеуде. 2. Садыр-Қорған қазіргі Қырғызстан Республикасы Талас облысы Қызыл-Адыр ауылының қасында орналасқан ескі қала). 6. Рашид ад-Дин «Шежірелер жинағы»: [Моңғолдар] халқы көп болған Алан аймағына жеткенде, Аландар Қыпшақтармен бірге Моңғол әскерімен соғысып, бірде-бір тарап жеңе алмады. Содан кейін Моңғолдар Қыпшақтарға [мынаны] айтты: «Біз және сіз бір тайпадан шыққанбыз, ал Аландар бізге бөтен. Сіз бен біз бір-бірімізге зиян келтірмейміз, біз сізге алтыннан және киімнен қалағаныңызды береміз, сіз бізге [Аландарды] қалдырасыз».
Бәры Көшпендылер Бәры Түркілерғой Тек қана Дін бөлек Жоңғарлар Ойратар Хакастар Алтайлықтар Бәры Діні Бахсылық Табиғатқа табыну Ал Біздер Орта Азия Туркылер Ислам Діні болған Бырақ Тубы Быр
Сыпыра жырау .13-15 ғ
Мен бабаңмын,бабаңмын
Мен нелерді көрмедім ,
Мен қац жерде жүрмедім ,
Әкей хан мен Жәкей хан ,
Мұны көрген бабаңмын ,
Шына қыздан туған ұл ,
Сенің бабаң Шыңғыс хан ,
Мұны көрген бабаңмын ,
Жасар жасым жасадым ,
Бір жүз алпыс жасадым,
Шіркеулі деген шаһарда,
Тоңыз ханның сарқытын ,
Бір мәділісте асадым.
Кішкене тарих оқысай далбасалай бермей. Халықты жаңылыстырмай. Қазақ хандығының туындағы таңба мен Моңғол империясының туындағы таңбада айырма жоқ. Сонда кім моңғол? Екіншіден, жоңғарлар туралы қатты халықты шатыстырма. Жоңғарлар олар Цин империясының Петр 1-ге жіберген көмегі. Мақсаты Қазақ, Ноғай, Қырым, Сібір хандықтарын жою.
3). Өзбектер - түп атасы Қазақ болғанымен қоймай, қазақтан жеке ұлт болып бөлініп кеткендеріне 500 жылдан астам уақт қана болды. Түкмендер де, біз оғызбіз деп солай бөлінген шығар, олай бөлінгендердің ішінде Қарақалпақтарда бар. Осыны көрген Ресей империясы қазақтарды жеңіп, бағындырып алу үшін, «бөшекте де билей бер» қағидасын ұстанып, бұрынғы Шыңғыс империясындағы - қазіргі Ресей империясындағы тұтас қазақ халықын, бөшектеуге кірісті: Қырым аймағындағы қазақтарды - сендер Қырым татарларысыңдар; Қазан аймағындарды қазақтарды - сендер Қазан татарларысңдар; Батыс Сібір аймағындағы қазақтарды - сендер Сібір татарларысыңдар; сендер Башқұртсындар; сендер Ноғайсындар; сендер Қарашайсыңдар, сендер Черкессіңдер; сендер Азербайжансыңдар, сендер Якутсыңдар; тағы да басқа атаулары тауып алып, ұсақ елдерді атап жіберді де, құжаттарына әдейі солай жазып қойды. Ал қазақтын өзін сендер «киргизсыңдар» деп жазып, онысы болмағансын «киргиз-кайсаксыңдар» деп жазып келді. Біз енді бой бермей, «қазақ» атуымызды қайтарып алдық, ал өзге бөлшектенген қазақтар, олай істей алмады, өткен 300 жылдың ішінде, сол атауларға көніп, мойндап, жеке ұлттар болып шыға келді.
Қазір олар аталары Қазақ болғандарын мүлдем ұмытқан болар, көбісі бізге жоғарыдан төмен қарап жүр емеспе. Қазақ екенін 2000 жылда ұмытпаған бір ақ қана ел бар, ол - Турция елі, бірақ олардың әңгімесі мүлдем басқаша. Негізі әлемдегі түркі тілдес халықтардың, көнеден келе жатқан қырғыз, ұйғыр, бәлкім ойраттардан басқа елдер, Шыңғыс ханның кезінде Қазақ атамыздың ұрпағы - тек қана қазақтар болып атанған. Сонда қазақтардың саны қытайлардың санынан аз болмаған сияқты. Қазақтың шын тарихын жауып тұрған шымылдығын, сіздерді қызықтыру үшін, әзірше осылай қана ашып қойяйын. Ал осы тарих қайда жазылды десеңіздер, Жамал әл-Қаршы туралы әнгімемізді әрі қарай жалғастырайық.
Жамал әл-Қаршыны, қазір тарихшылардан басқа ел, көп біле коймайтын шығар. Оны таныстыру үшін Мақұлбек Рысдәулет деген жазушының "Жамал Қарши" атты мақаласынан үзінді бергенді жөн көріп отырмын:
« Орта ғасырдағы түркі әлемі тақырыбына қалам тартқан ғалымдар мұсылманнан тұңғыш тарихшысы, жағрапияшысы, жазушысы, тіл, дін танушы ғалымы Жамал әл-Қаршидің тарихи еңбектерінен сусындағанын ешкім жоққа шығармайды. Әсіресе оның ХІІІ-ХҮІ ғасырларда жазған «Алмалық», «Қашқар», «Баласағұн», «Баршакент», «Сығанақ», «Жент», «Сауран», «Шаш», «Ферғана», «Талас»(Тараз), «Сайрам», «Жаркент», тағы да басқа орта ғасырдағы қалалар атымен аталатын тарихи еңбектерінен және басқа да туындыларынан көптеген мәліметтерді суыртпақтап алғаны анық. Алғаш оның еңбектеріне сілтеме жасалса, кейінірек Жамал Қаршиден алынған мәліметтерді өзі тапқандай пайдаланған ғалымдар аз болмаған. Рас, оның отандасы Жамал әл-Қаршиден үш ғасыр кейін өмір сүріп, артында «Тарих-и Рашидидей» өшпес еңбегін қалдырған Мұхаммед Хайдар Дулати кейбір мәліметтерді Жамал Қаршиден алғанын көрсетуді ұмытпаған. Мәселен, ол өзінің атақты еңбегінде Баласағұн, Тараз, Алмалық қалалары, Тибет өлкесі туралы мәліметтерді Жамал Қаршидің «Сурах әл-луғат» («Тілдің айқындығы»), «әл Мулхақат би с-сурах» («Тілдің айқындығына толықтыру») тарихи-географиялық еңбектеріне сүйенгенін айтады. Ғалымдар алғаш рет Жамал әл-Қаршидың еңбегі туралы мұғұлматты Мұхаммед Хайдар Дулатиден білді.
Кашмирде салтанат құрған ел билеуші, ғалым Жамал әл-Қаршиді өзінің ұлы ұстаздарының қатарына жатқызады. Еңбектерін өте түсінікті тілмен жазуы өзгелерді өзіне тәнті еткен. Ұлы тарихшы туралы ҚСЭ-нің 4- томының 245 -бетінде былай жазылған: «Жамал Қарши тарих майданына ХІІІ ғасырдың орта кезінде атақты Жувейни мен Рашид ад-Диннен жарты ғасырдай бұрын келген. Ол монғол дәуірінде Орта Азия мен Жетісудан шыққан жеке-дара жазушы. Сол заманда Орта Азия мен Жетісуда болған оқиғаларды жете біліп, оны бірінші рет толық жазған ғұлама ғалым. Жамал әл-Қарши оқиғалардың көбін көзімен көріп, өзінен бұрынғыларын сол кездегі кемеңгер қариялардан естіп біліп отырған. Сондықтан оның жазғандары аса түсінікті әрі терең, әрі айқын болып келеді. Жамал Қаршидің бұл қасиетін Жетісуда үш ғасыр өткен соң өмір сүрген тағы бір тумасы Мұхаммед Хайдар Дулати ерекше бағалап, оны өзінің ұлы ұстаздарының бірі деп санаған».»
Осылай Қазақ Совет Энциклопедиясында жазылып тұрсада, қазіргі Қазақ Ұлттық Энцилопедиясына да, Уикипедиясына да, қазақтың шын тарихының өз еліміздегі жаулары, еңгізбей тастапты.
Қазіргі тарихшыларымыздың Жамал әл-Қаршының еңбектерің оки алмайтындығы - рас. Өйткені ол кітаптар таза қазақша жазылғанымен, көне «төте» шрифтімен жазылған, қазір оны араб графикасы деп атайды. Бірақ арбтар да оны оқи алмайды, олар солдан оңға оқылады және әріптер араб әліппесіне сай келе қоймайді. Сондықтан орыстар оны, құпия - «шағатай тілі» деп атап жіберген.
Мунгулдар. Казакка. Жерлерин. Коркканынан. Бере. Салдыгои. Мунгул. Деген. Улт. Жок оны. Сталинмен. Мозудуннан. Сура😊
5). Енді Шімкентте жер қазып, Шыңғыс ханның жатқан жерін тауып тұрмыз, деп отырған адамдарға оралайық. Байқадыңыздарма?, жоғарыдағы айтылған мәліметтердін кей-біреуі осылардың айтқан сөздеріне, жұрт күліп отырса да, сай болып тұр. Шынымен осылардың айтып жатқан болжамдары шындыққа үлесеме, оларға жол көрсетіп, болжап, хабар беріп тұратын, ондай тылсым қүш бар-ма?, жоқ-па - мен білмеймін. Америкадан неше-түрлі экспедициялар Шыңғыс ханның моласын іздеп, Монголияға келіп, қазып-қазып, ештеңе таба алмай, кетіп жатқандарына қарағанда, ол мола қазақтын Шымкентке жақын жерінде болуы да, әбден мүмкін.
Ал «аруақтарға да мөрі басылған қағаз керек болған ба?» деген қалжың, орынды әрине, ал шынында да, байсалдылықпен қарасақ, мөрі басылған қағазда ештеңе тұрған жок екенін өздерің түсініп отырған шығарсыздар. Жерді қазып, шынымен моласының есігі алдында тұрмыз деп ойлап тұрса, ол кісілер бәрінде, өте дұрыс істеп жатыр. Расында ол жерде бірдеңе болса, онда оны қопарып, жай қана кіруге болмайды. Биліктін рұқсаты керек деген сөз, ол жай қана руқсаты керек деген сөз емес. Билік рұқсатын берсе, ол осы мәселеге сенбесе де, буған ресми түрде мән беріп, оны әлемге жария еткен болып шығады. Әлемге жария етілсе, ол қызығушылық тудырып, әлемнің ақпараттық құралдарының назарына ілігеді. Сондықтан ол жерді әрі қарай қопару рәсіміне, әлемнің түкпір-түпкірлерінен келген журналисттер, тарих ғылымында жүрген ғалымдар қызығушылық танытып, қатысуы керек.
Ол жерден ештеңе шықпаса, әрине күлкіге қалатынымыз анық, бірақ одан бзідің ештеңеміз аса кете қоймайтын шығар, әзер болса әлем тағы бір күліп алып, (Боратқа да қазір күліп жүр ғой) арты анекдотқа айналып кететуі мүмкін. Олай болмау үшін, оған өзіміз де дайын болып, ойланып, бірдеңе қылып, әлемді де дайындап алуымз керек, онда бұның жүгі сонша аур болмайтын шығар. Ал америкалықтардын қаржы жұмсап, шығынға батып, экспедицияларынан бір неше мәрте ештеңе шығара алмай жүргендері - күлкілі емеспе? Оған ешкім күліп жатқан жоқ сияқты. Мүмкін біздің мына әрекеттерімізге, олар түсінікпен қарап, күлкіге айналдырмайтын шығар?
Естеріңізде болса, тарихта осындай жайттар талай болғанын білесіздер. Мысалы Гитлердің кезінде немістер, неше түрлі аңыздарға сеніп, әлемнің түкпір-түкпірлеріне экспедиция жіберіп, «Шамбола» дейме, тағы басқашама, әйтеур бірдеңелерді іздеп, түк таба алмағандары естеріңізде ме? Оларға әлі ешкім күліп жатқан жоқ. Немесе Египетте ферғаундардың пирамдаларының сиқырлы сырын ашамыз деп, талай экспедиция жасалып, еш нәтиже шығара алмағандардың куәсі емеспізбе? Бзідің де әрекеттеріміз, осындай уақиғаларға айналып қалмауына кім кепіл? Егер бұны біз ғылыми экспедиция қалыпында ұймдастырсақ? Бұған үкіметтің де еш қаржысы кетіп жатқан жоқ қой. Өкініш, ешкімнен көмек сұрамай, күш-қаржысын, уақытын жұмсап, қиналып, уайымдап жүйкелерін тоздырып жүрген мына азаматтарда болуы мүмкін. Бірак олар, осының бәріне төзіп, өкінішке де көнуге дайын екен.
Енді осы азаматтардың болжамдары дұрыс болып, әрі қарай қазғанда, расында бір бағалы көне жәдігерлер, не құнды ғылыми жәдігерлер табылып жатса, ол тікелей әлемің ақпарат құрадарының бақылаунда ашылса, олардың құндылығы аса түсуші еді. Мүкін олардың айтып тұрғандарындай, дәл Шынғыс ханның моласы болып шықса, сол мезетте, әлем алдында, бұлжытпас айғақ ретінде қабылданады. Онда қазақтың шын тарихының дәлелдеуге айқара жол ашылып, ешкімге қызыл кеңірдек болып, дәлелдеп жатудың қажеті болмас еді. Шыңғыс ханның қазақ екнініне, қазір өзге жұрт күліп қарап, құлақтарына ілгісі де келмейді, ал ол дәлелденсе, осы Еуразия құрлығында, «монгол» емес, қазақ деген ұлы халық болғанына көздері жетіп, монголдардың орнына бізді атап, бізге си-құрметпен қарап жүруші еді.
Сондықтан бәріміз жұмылып, ат-салысып, қолымыздан келенше, қолымыздың үшін тигізіп, осы мәселені шешіліп аяқталуына күш жұмсайық. Көп көтерген жүк женіл -демеушіме еді қазақ. Осы мәселеге байланысты, қандай ұсыныстарың болады? Бөлісіңіздер ағайын!
5). Енді Шімкентте жер қазып, Шыңғыс ханның жатқан жерін тауып тұрмыз, деп отырған адамдарға оралайық. Байқадыңыздарма?, жоғарыдағы айтылған мәліметтердін кей-біреуі осылардың айтқан сөздеріне, жұрт күліп отырса да, сай болып тұр. Шынымен осылардың айтып жатқан болжамдары шындыққа үлесеме, оларға жол көрсетіп, болжап, хабар беріп тұратын, ондай тылсым қүш бар-ма?, жоқ-па - мен білмеймін. Америкадан неше-түрлі экспедициялар Шыңғыс ханның моласын іздеп, Монголияға келіп, қазып-қазып, ештеңе таба алмай, кетіп жатқандарына қарағанда, ол мола қазақтын Шымкентке жақын жерінде болуы да, әбден мүмкін.
Ал «аруақтарға да мөрі басылған қағаз керек болған ба?» деген қалжың, орынды әрине, ал шынында да, байсалдылықпен қарасақ, мөрі басылған қағазда ештеңе тұрған жок екенін өздерің түсініп отырған шығарсыздар. Жерді қазып, шынымен моласының есігі алдында тұрмыз деп ойлап тұрса, ол кісілер бәрінде, өте дұрыс істеп жатыр. Расында ол жерде бірдеңе болса, онда оны қопарып, жай қана кіруге болмайды. Биліктін рұқсаты керек деген сөз, ол жай қана руқсаты керек деген сөз емес. Билік рұқсатын берсе, ол осы мәселеге сенбесе де, буған ресми түрде мән беріп, оны әлемге жария еткен болып шығады. Әлемге жария етілсе, ол қызығушылық тудырып, әлемнің ақпараттық құралдарының назарына ілігеді. Сондықтан ол жерді әрі қарай қопару рәсіміне, әлемнің түкпір-түпкірлерінен келген журналисттер, тарих ғылымында жүрген ғалымдар қызығушылық танытып, қатысуы керек.
Ол жерден ештеңе шықпаса, әрине күлкіге қалатынымыз анық, бірақ одан бзідің ештеңеміз аса кете қоймайтын шығар, әзер болса әлем тағы бір күліп алып, (Боратқа да қазір күліп жүр ғой) арты анекдотқа айналып кететуі мүмкін. Олай болмау үшін, оған өзіміз де дайын болып, ойланып, бірдеңе қылып, әлемді де дайындап алуымз керек, онда бұның жүгі сонша аур болмайтын шығар. Ал америкалықтардын қаржы жұмсап, шығынға батып, экспедицияларынан бір неше мәрте ештеңе шығара алмай жүргендері - күлкілі емеспе? Оған ешкім күліп жатқан жоқ сияқты. Мүмкін біздің мына әрекеттерімізге, олар түсінікпен қарап, күлкіге айналдырмайтын шығар?
Естеріңізде болса, тарихта осындай жайттар талай болғанын білесіздер. Мысалы Гитлердің кезінде немістер, неше түрлі аңыздарға сеніп, әлемнің түкпір-түкпірлеріне экспедиция жіберіп, «Шамбола» дейме, тағы басқашама, әйтеур бірдеңелерді іздеп, түк таба алмағандары естеріңізде ме? Оларға әлі ешкім күліп жатқан жоқ. Немесе Египетте ферғаундардың пирамдаларының сиқырлы сырын ашамыз деп, талай экспедиция жасалып, еш нәтиже шығара алмағандардың куәсі емеспізбе? Бзідің де әрекеттеріміз, осындай уақиғаларға айналып қалмауына кім кепіл? Егер бұны біз ғылыми экспедиция қалыпында ұймдастырсақ? Бұған үкіметтің де еш қаржысы кетіп жатқан жоқ қой. Өкініш, ешкімнен көмек сұрамай, күш-қаржысын, уақытын жұмсап, қиналып, уайымдап жүйкелерін тоздырып жүрген мына азаматтарда болуы мүмкін. Бірак олар, осының бәріне төзіп, өкінішке де көнуге дайын екен.
Енді осы азаматтардың болжамдары дұрыс болып, әрі қарай қазғанда, расында бір бағалы көне жәдігерлер, не құнды ғылыми жәдігерлер табылып жатса, ол тікелей әлемің ақпарат құрадарының бақылаунда ашылса, олардың құндылығы аса түсуші еді. Мүкін олардың айтып тұрғандарындай, дәл Шынғыс ханның моласы болып шықса, сол мезетте, әлем алдында, бұлжытпас айғақ ретінде қабылданады. Онда қазақтың шын тарихының дәлелдеуге айқара жол ашылып, ешкімге қызыл кеңірдек болып, дәлелдеп жатудың қажеті болмас еді. Шыңғыс ханның қазақ екнініне, қазір өзге жұрт күліп қарап, құлақтарына ілгісі де келмейді, ал ол дәлелденсе, осы Еуразия құрлығында, «монгол» емес, қазақ деген ұлы халық болғанына көздері жетіп, монголдардың орнына бізді атап, бізге си-құрметпен қарап жүруші еді.
Сондықтан бәріміз жұмылып, ат-салысып, қолымыздан келенше, қолымыздың үшін тигізіп, осы мәселені шешіліп аяқталуына күш жұмсайық. Көп көтерген жүк женіл -демеушіме еді қазақ. Осы мәселеге байланысты, қандай ұсыныстарың болады? Бөлісіңіздер ағайын!