Pola Negri ( Apolonia Chalupec ) studio buffo teatr warszawa musical Polita, kinematografia.

Apolonia Chalupec urodziła się w Lipnie na ziemi dobrzyńskiej, w rodzinie drobnomieszczańskiej. Jej ojciec, z pochodzenia Słowak, Jerzy Chalupec (1871-1920), był drobnym rzemieślnikiem, a matka - Polka, Eleonora z Kiełczewskich (1861-1954) - prowadziła dom. Gdy Pola była małym dzieckiem, ojca aresztowały rosyjskie władze i zesłały na Sybir. Odtąd wychowywała ją tylko matka, z którą przeprowadziła się w 1902 do Warszawy. W Warszawie matka prowadziła sklep, pracowała też jako pomoc domowa. Na wakacje przyjeżdżały jednak stale do dziadków od strony matki, do Brdowa. Matka, zauważywszy uzdolnienia aktorskie córki, wspierała jej ambicje i rozwój w tym kierunku posyłając ją na lekcje tańca i gry aktorskiej.
Po ukończeniu dwóch pierwszych kursów teatralnej Szkoły Aplikacyjnej w Warszawie Pola, z pomocą wiceprezesa Warszawskich Teatrów Rządowych - Kazimierza Hulewicza, 1 września 1912 zadebiutowała rolą Klary w Ślubach panieńskich w warszawskim Teatrze Małym[7]. Debiut ten umożliwił jej następnie występy w innych teatrach warszawskich: Teatrze Wielkim (Sumurun, Niema z Portici) i Teatrze Letnim, w których szybko zdobyła dużą popularność.
Przed I wojną światową zachorowała na gruźlicę. Leczyła się w Zakopanem. Po powrocie z sanatorium studio filmowe "Sfinks" zaproponowało jej rolę. Debiutowała w filmie Niewolnica zmysłów w 1914 roku. Wystąpiła także w innych polskich filmach: Żona, Studenci, Bestia (inny tytuł: Kochanka apasza), w cyklu Tajemnice Warszawy (Arabella, Pokój nr 13, Jego ostatni czyn). W tym czasie na cześć swojej ulubionej włoskiej poetki - Ady Negri przyjęła pseudonim artystyczny Pola Negri. W 1923 przybyła do Hollywood i wystąpiła w filmach: Hiszpańska tancerka, Cesarzowa (wysoko oceniana przez krytykę za rolę carycy Katarzyny), Hotel Imperial, Miłość aktorki i wielu innych. Była rywalką innej ciemnowłosej divy Glorii Swanson.
W Stanach Zjednoczonych została gwiazdą kina niemego i symbolem seksu, do czego przyczyniły się także głośne romanse z Charlie Chaplinem i Rudolphem Valentino (zarzucano jej, że pogrzeb Valentino wykorzystała dla autoreklamy) oraz plotki o jej uczuciu do długoletniej przyjaciółki Margaret West. Po 1931 wiązano ją też z chicagowskim milionerem Haraldem F. McCormickiem, producentem maszyn rolniczych, który miał być jej sponsorem po rozwodzie (w 1931) ze śpiewaczką polskiego pochodzenia Hanną Walską
Nie odniósłszy sukcesu w filmach dźwiękowych (Z rozkazu kobiety) z powodu silnego akcentu i niskiego głosu odczuwanego jako zbyt ordynarny jak na wielką gwiazdę, powróciła do Niemiec, gdzie kontynuowała karierę. Po dojściu do władzy nazistów minister propagandy Goebbels zakazał angażowania jej do filmów z powodu rzekomo żydowskiego pochodzenia. Uwolniona od podejrzeń w wyniku osobistej interwencji Hitlera, który był jej wielbicielem, zagrała ponownie w filmach Mazurka (Mazurek, 1935), Moskau-Shanghai (Moskwa-Szanghaj, 1936), Madame Bovary (1937), Tango Notturno (1937), Die fromme Lüge (Pobożne kłamstwo, 1938) i Die Nacht der Entscheidung (Decydująca noc, 1938).
Przed wybuchem II wojny światowej powróciła do Stanów Zjednoczonych. Wystąpiła jeszcze w kilku filmach, jak Hi Diddle Diddle (1943) i Księżycowe prządki (1964).
Po wojnie popadła w zapomnienie, ale dzięki swojej firmie maklerskiej żyła w dostatku. Zamieszkiwała w San Antonio w Teksasie. W 1970 opublikowała wspomnienia Pamiętnik gwiazdy (wydanie polskie 1976). Zmarła w wieku 90 lat.