Τα αρχεία της εποχής μας | Επεισόδιο 2ο: Ελευθερία Ντεκώ

«Τα αρχεία της εποχής μας» είναι μια πρωτοβουλία του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης, που στοχεύει στην καταγραφή των πολλαπλών όψεων της ελληνικής πνευματικής και καλλιτεχνικής δημιουργίας της εποχής μας.
Πρόκειται για μια σειρά βιντεοσκοπημένων συζητήσεων με προσωπικότητες που έχουν συμβάλει στη διαμόρφωση του σύγχρονου ελληνικού πολιτισμού. Συνομιλητής τους ο συγγραφέας, δημιουργός και παρουσιαστής ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών εκπομπών και ντοκιμαντέρ τέχνης και πολιτισμού Γιώργος Αρχιμανδρίτης.
Σε αυτή τη συνάντηση, με αφορμή τις Παγκόσμιες Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς (27 έως 29 Σεπτεμβρίου), ο Γιώργος Αρχιμανδρίτης συζητά με την πολυβραβευμένη σχεδιάστρια φωτισμού Ελευθερία Ντεκώ.
Η Ελευθερία Ντεκώ έχει φωτίσει πάνω από 700 παραστάσεις θεάτρου, μουσικής και όπερας, καθώς και τελετές μεγάλων διοργανώσεων, εικαστικά έργα, εγκαταστάσεις και εκθέσεις καλλιτεχνών, δημόσια και ιδιωτικά κτίρια, μεταξύ των οποίων και μνημειώδη αρχιτεκτονήματα οικουμενικής λάμψης, όπως ο Παρθενώνας και τα άλλα μνημεία της Ακρόπολης, ο ναός του Ηφαίστου και πρόσφατα ο ναός του Ποσειδώνα στο Σούνιο. Για το φωτισμό του Παρθενώνα και της Ακρόπολης η ίδια μας λέει: «Ήταν η πιο σημαντική εμπειρία της ζωής μου. Ήταν σαν να ξεγυμνωθήκαμε από κάθε ένδυμα γνώσης, τεχνικής καλλιτεχνικής, γυμνοί μπροστά στο μνημείο με σεβασμό και δέος».
Σε άλλο σημείο, μιλώντας για τις Τελετές Έναρξης και Λήξης των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας το 2004, λέει: «Και εγώ και η ομάδα μου, χάρη στον σκηνοθέτη μας Δημήτρη Παπαϊωάννου, αντιμετωπίσαμε το έργο σαν μια γιγαντιαία παράσταση. Θέλαμε να δείξουμε σε όλο τον κόσμο τον θαυμαστό, σπουδαίο, αξεπέραστο ελληνικό πολιτισμό». Για την Τελετή Έναρξης η ίδια και η ομάδα της απέσπασαν το διεθνές βραβείο EMMY for Outstanding Lighting, διάκριση που απονεμήθηκε για πρώτη φορά σε Έλληνα δημιουργό.
Πρωτοπόρος στον θεατρικό φωτισμό στην Ελλάδα τη δεκαετία του 1990, η Ελευθερία Ντεκώ άλλαξε τα δεδομένα στο χώρο του ελληνικού θεάτρου, εξασφαλίζοντας για τον θεατρικό φωτισμό μια θέση ισότιμη δίπλα στις άλλες τέχνες που συγκροτούν τη θεατρική πράξη. Για το ρόλο της ως σχεδιάστριας θεατρικού φωτισμού έχει αποσπάσει εξαιρετικές κριτικές και σημαντικές διακρίσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Η διδακτική της εμπειρία μετράει 30 χρόνια. Ξεκίνησε το 1990, διδάσκοντας Stage Lighting στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, ενώ από το 2005 ως 2019 δίδαξε θεατρικό φωτισμό ως επίκουρη καθηγήτρια στο Τμήμα Θεάτρου της Σχολής Καλών Τεχνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, εισάγοντας για πρώτη φορά τη διδασκαλία του φωτισμού στο ελληνικό πανεπιστήμιο.
Η Ελευθερία Ντεκώ έχει επιμεληθεί το φωτισμό της τρέχουσας έκθεσης του ΜΙΕΤ, στη Βίλα Καπαντζή στη Θεσσαλονίκη, με τίτλο «Ένδυμα ψυχής».
Συγγραφέας, δημιουργός και παρουσιαστής ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών εκπομπών και ντοκιμαντέρ τέχνης και πολιτισμού, ο Γιώργος Αρχιμανδρίτης είναι Διδάκτωρ Συγκριτικής Γραμματολογίας της Σορβόννης. Έχει διατελέσει Πρέσβης Πολιτισμού της Ελλάδας στο πλαίσιο της Γαλλικής Προεδρίας στην Ευρώπη (2008) και έχει τιμηθεί από τη Γαλλική Δημοκρατία με τον τίτλο του Ιππότη του Τάγματος των Γραμμάτων και των Τεχνών (2010), καθώς και με τον τίτλο του Αξιωματούχου του Τάγματος των Γραμμάτων και των Τεχνών (2019) για τη συμβολή του στον τομέα του πολιτισμού στη Γαλλία και τον κόσμο. To Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού τον έχει ορίσει εντεταλμένο εκπρόσωπό του στη Γαλλία, αποδίδοντάς του τον τίτλο του Πρέσβη Πολιτισμού στο Παρίσι (2021).