Ιερά Μονή Προφήτη Ηλία Φωκίδας

Από οθωμανικά έγγραφα που σώζονται στη βιβλιοθήκη της μονής, όπως ένα «Χοντζέτι» του 1572, ένα πατριαρχικὸ «Σιγίλλιον» του 1593 και ένα χειρόγραφο του 1834, υπολογίζεται ότι η μονή εκτίσθη το 1019.
Λόγω της στρατηγικής της θέσης, το μοναστήρι έπαιξε σημαντικό ρόλο στην Επανάσταση του '21 ως ορμητήριο των Ελλήνων αγωνιστών, μέχρι τον Αύγουστο του 1825 οπότε και καταστράφηκε από τους Τούρκους. Στο καθολικό της μονής, στις 24 Μαρτίου 1821, ο Επίσκοπος Σαλώνων Ησαΐας, ο οπλαρχηγός Πανουργιάς και οι προεστοί της Άμφισσας (Σάλωνα) κήρυξαν την επανάσταση (βλ. Η επανάσταση Σαλώνων 1821).
Το μοναστήρι ξανακάηκε το 1834, για να πυρποληθεί από τους Ιταλούς, την περίοδο της κατοχής, το Φλεβάρη του 1943. Μετά το 1961 άρχισε εκ νέου η ανοικοδόμησή του. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το ξυλόγλυπτο τέμπλο του ναού της το οποίο έχει φιλοτεχνηθεί από τον Μετσοβίτη γλύπτη Αναστάσιο Μόσχο που αποτελείται από ατόφιο ξύλο καθώς και η βιβλιοθήκη του, όπου σώζονται, μεταξύ άλλων, έγγραφα από την περίοδο της Επανάστασης.
Κοντά στην είσοδο της Μονής, στον πέτρινο φράχτη δίπλα στο δεντράκι στην άκρη του γκρεμού κάθονταν παλιότερα οι γέροντες και αγναντεύαν. Η θέα από το σημείο αυτό είναι εξαιρετική και συνιστάται ιδιαίτερα κατά την ανατολή του ήλιου.

[@bantom2188]

Η Αγία Λαύρα τής Ρούμελης. Τό "Μεσολόγγι" τών αγώνων & τής καρδιάς μας τό στήριγμα. Άλλο ένα ματωβαμένο μετερίζι τής ακριβοπληρωμένης λευτεριάς μας. Αφιερωμένο, σ' όσους απορούν πού ήταν(& είναι) η Εκκλησία στούς αγώνες τού Έθνους μας...