Beni aydınlattığınız için size ve emeklerinize teşekkür ederim...Sınıf denilen kavramın tüketim ile sadece açıklanamayacağı benim için kıymetli bir aydınlanma ve güçlü bir argüman sahibi yaptı...Tekrar teşekkürler...
Sirf bu seri nedeni ile kanala abone oldum ve bu kanali incelemeye basladim lutfen bu seriyi hizli devam ettirin cunku ogrendikce marxın deger algisinin en buyuk eksigi ne olduguna dair teorim daha fazla guclenmeye basladi
İstanbul'da doğup da deniz görmemek mantığa aykırı...😅😅😅Yılda 2-3 defa ücretsiz ulaşım var bayramlarda o da olmadı denize yürüme mesafesi maksimum 3 saat.
hocam bi düzeltme yapayım: sigortanın ödenmemesi, emek yağması olarak adlandırılır, artı değer ise günlük çalışma süresinden değil, toplumsal olarak gerekli emek-zamandan fazla çalışıp kalan sürede kapitaliste yarayan değerdir. Yani ben böyle okudum yine de emeğinize sağlık
Emek yağması kavramına Das Kapital'de rastlamadım diye hatırlıyorum. Ama nihayetinde sömürü artı değerle ilişkili. Toplumsal olarak gerekli emek-zamanı vurgulamadım bu videoda, belirttiğiniz için teşekkürler. Sonraki videolarda daha detaylı bunları da konuşacağız.
Bu teoriye göre içerik üreticileri hangi sınıfta oluyor. Mesela RUclips'a içerik üreterek geçimini sağlayan biri RUclips'un işçisi midir? Ya da şarkılarını Spotify'da yayınlayan bir müzisyen Spotify'ın işçisi midir?
Sorunun üstünden biraz zaman geçti fakat kafayı toplayarak cevaplamak istedim, uzun olacak ama belki sonralardan gören arkadaşların da farklı noktaları düşünmelerini sağlar bu yorum. Soru sosyal bilimler açısından çok önemli. Bütün yıl boyunca dijital emekle ilgili okumalar yapıp makale yazdıktan sonra en azından RUclips hakkında bir şeyler söyleyebilirim diye düşünüyorum. Spotify kullanmadığım için bilgim yok. İlk olarak RUclips'da içerik üreterek para kazananlar, ağırlıklı olarak kazançlarını sponsorluklardan elde ediyorlar. İkinci olarak da buraya yüklenen videoların kullanım hakkı video üreticisinde oluyor, RUclips'da değil. Dolayısıyla bir içerik üreticisi video ürettiğinde, bunu istediği platforma yükleyebilir. Bu nedenle video üreticileri RUclips şirketine üretim yapmıyorlar. Ama müzik endüstrisinde durum farklı. Bir müzisyen bir şirkete şarkılarıyla birlikte telifini vermiş olur, RUclips'da böyle bir şey yok. Dolayısıyla buradaki bir kanal sahibi aslında işletme sahibidir, çünkü kendi hesabına çalışır ve içerik üretir. Videodaki reklam kazançları 2024 yılı itibariyle, 1000 izleme = 20-50 TL şeklindedir. Buradan gelir elde eden içerik üreticileri bu geliri vergilendirirler. Eğer ortalama bir içerik üreticisi ise (100k-500k civarı) muhtemelen sponsorluk ve başka ticari gelirler de söz konusu olduğu için bu kişinin kişisel şahıs şirketi açması gerekecektir. Dolayısıyla RUclips'dan hayatını kazanacak kadar gelir elde eden üreticiler en kötü ihtimal kendi başlarına kendi hesaplarına çalışan küçük işletme sahipleri olarak küçük-alt-orta sınıflardır. Ama diyelim ki işler bayağı büyümüş, milyonlar, on milyonlar abone olmuş kanala. Ve bu videolar için artık büyük bir ekip kurulmuş, şirketleşme yaşanmış. O durumda bu grup üst-orta sınıftır. Çünkü küçük işletme sahibinden farklı olarak işçileri vardır, emek gücü satın almaktadır. Ama %100 kapitalist değildir. Çünkü gerçek anlamda bir kapitalist işletmeye uğramadan kâr elde eden kişidir. Fakat büyük RUclipsrlar işletmeye uğramadan işler dönmez, çünkü kanalda boy gösteren kişiler onlardır.
Ağzınıza sağlık hocam, müthiş bir seri oluyor, yalnız bu sınıf ayrımı konusunda farklı görüşler de var. Misal işçisini dövdüren fabrika müdürü de isci midir? Burada temsili ve hukuki mülkiyet ayrımı yapıp, fabrika müdürünün temsili mülkiyet sahibi olduğu ve işçi sayilamayacagini düşünenler de var...
Bu mülkiyet ayrımını henüz duydum, araştıracağım. Fabrika müdürü emek gücü bağlamında nihayetinde işçidir, ancak video sonlarına doğru söylediğim potansiyel orta sınıf olma ihtimali olabilir. Yani geliri yüksekse, birikim yapıp ileride kendisine işletme açma ihtimali olabilir. Sınıf teorisinde tabii farklılaşmalar da var, ki bu videoda ikisini ele aldık. Emek gücü + artı değer ya da gelir + meslek. Erik Olin Wright gibi isimler ise 12 sınıf tespit ediyor mesela, onun teorisi daha da işi karmaşıklaştırıyor. Ona göre fabrika müdürü gibi idareciler mülksüzlerdir ama en kötü ihtimal işçi istihdam edecek kadar birikimleri vardır ama çalışmak zorundalardır. Yani bayağı karışık, en iyisi şu anlık Marx'tan devam etmek. İlerleyen zamanlarda diğer sınıf teorilerine de bakarız :)
@@berkaygorkemcoskun teşekkürler yanıtınız için hocam erik olin wright sınıflaması gerçekten çok daha karmaşık ve üzerinde çok eleştiri de var, marx'a devam bence de 😀
@@umit1812 Erik Olin Wright'ın kendisi de bence şaşkındır, nasıl böyle bir analiz yapmış olabilirim diyordur :D Şaka bir yana, Wright'ın analizi üzerinden tekrardan Marx'ı düşünmek de farklı düşünce kapıları aralıyor.
Eğer bağlamımız bu olacaksa videodaki yolu takip edelim. Sınıf teorisinde emek gücü ve artı değer ilişkisi bir kasabın konumunu belirler. Kasabın nihayetinde bir işletmesi vardır. Kasap tüm işletmeyi kendi başına mı ya da ailesiyle mi yürütüyor? Yoksa kendisiyle birlikte çalışan işçileri mi var? Ya da kendisi kasaba uğramıyor, ücret ödediği işçiler mi tüm kasabı döndürüyor? Bunlar önemli. Üretilen bir malın nereye satıldığından ziyade emek gücüne ve artı değere bakılır. Ama kasap nihayetinde işletme sahibi olduğu için en kötü ihtimal küçük ölçekli üretici olarak orta sınıftır, alt sınıf değildir. Kasap çünkü kendi emek gücüyle kendi işletmesini çalıştırır, nihayetinde kasap dükkanı onundur. İşçilerin ise sahip olduğu tek meta emek güçleridir. İşçiler ne başka metaların sahibidir, ne işletmesi vardır, ne de üretim aygıtı sahibidir. İşçiler başkası adına çalışarak hayatta kalmak zorunda olan gruptur.
Yanıtınız için teşekkür ederim. Anladığım kadarıyla: Üretilen artı değerin bir kısmının tüccarla paylaşılıyor olması önemli değil. Önemli olan üretim araçlarının kullanım hakkına sahip olunup olunmaması.
@@naberiyiliksaglik Kesinlikle. Meta üretim sürecinde siz üretim aygıtlarının sahibi misiniz? Bu oldukça önemli. Bununla birlikte artı değer paylaşımı yoktur, artı değere el koyulur. Artı değer uzun saatler boyu karşılığı ödenmemiş şekilde çalışmaktan elde edilir. Dükkanı olan ama tek çalışan bir işletme sahibi, 8 saatin üzerinde çalışarak kendi emek gücüyle kendi işletmesi için artı değer üretir. Ve bu artı değere (çok çalışmadan elde edilen gelire) kendisi el koyar. Bir kasabın tüccara sucuk satması artı değer paylaşımı değil, dümdüz meta/ürün satmaktır. O satıştan elde edilen gelirin bir parçası ise muhakkak artı değere dahildir. Karışık biliyorum ama en sade haliyle bu kadar oluyor :)
Aslında bu da sizin sınıfsal konumunuzla ilgili bir yatkınlıktır (habitus). Neyin nazik neyin nazik olmayan olarak tanımlanacağından tutun, kişilerin kimleri üst kimleri aşağı gördüğüne kadar yatkınlıklarımızın ardında sınıfsallık bulunur. Bourdieu en azından böyle söylerdi :) Mesela ben de sizinle benzer bir yatkınlığa sahibim bu konuda ama ben daha çok tabaka açısından değil kimliksel durumlar olarak görüyorum kibarlığı ya da kabalığı. Ama şüphesiz Ayşe Buğra'nın bahsettiği yeni kapitalizmin zenginlerinde ciddi bir görgüsüzlük de var tartışmasız :D
İki kelimeyi bir araya getirip bir cümle oluşturmak için videolarını kesip biçtiğin düşünülünce o kadar da şaşırtıcı değil. Videoların boyunca yaptığın wikipedia okumasını keşke stajyer maaşı için de yapsaymışsın. Belki bu sayede arama motoruna stajyer yazdığında direkt olarak onun fransızca anlamı değil asgari ücretin 1/3'ü kadarlık bir miktar olduğuyla karşılaşırdın.
Aslan parçası, video sahibine okumalarını düzgün yapmadığı yönünde bir iğneleme yapmaya çalışmışsın sanırsam. Cümle kuramadığını iddia ederek de vitesi arttırmaya çalışmışsın. Lakin yorumunu 4 kere okumama rağmen ne demeye çalıştığını anlayamadım
Merhaba, tabii ki sosyolojiyi kişisel bir merakla öğrenmek mümkün. RUclips'daki sosyolojiye dair videoları izleyerek bir temel atıp, üstüne sosyolojiye giriş ve sosyoloji tarihi kitaplarını okuyarak öğrenmeye başlayabilirsin. Ama şunu söyleyeyim ki, öğrenme süreci uzun olacaktır. Bir iki senede teorileri anlayabilmek mümkün olmayabilir, zamana yaymak ve sabredip okumak gerekir.
Emeğinize sağlık ☘️☘️
Beni aydınlattığınız için size ve emeklerinize teşekkür ederim...Sınıf denilen kavramın tüketim ile sadece açıklanamayacağı benim için kıymetli bir aydınlanma ve güçlü bir argüman sahibi yaptı...Tekrar teşekkürler...
ağzına sağlık, kanzilere karşı yeni bir cephenin açılmasını görmek çok güzel
Açık, anlaşılır ifadelerle çok güzel anlatmışsınız, emeğinize sağlık. Çalışmalarınız çok değerli, var olun.
Tebrik ediyorum, teşekkür ediyorum.⭐
Sirf bu seri nedeni ile kanala abone oldum ve bu kanali incelemeye basladim lutfen bu seriyi hizli devam ettirin cunku ogrendikce marxın deger algisinin en buyuk eksigi ne olduguna dair teorim daha fazla guclenmeye basladi
Çok güzel anlatmışsınız 🎉
Kanalı yeni keşfettim, eline sağlık, takip edeceğim.
İstanbul'da doğup da deniz görmemek mantığa aykırı...😅😅😅Yılda 2-3 defa ücretsiz ulaşım var bayramlarda o da olmadı denize yürüme mesafesi maksimum 3 saat.
hocam bi düzeltme yapayım: sigortanın ödenmemesi, emek yağması olarak adlandırılır, artı değer ise günlük çalışma süresinden değil, toplumsal olarak gerekli emek-zamandan fazla çalışıp kalan sürede kapitaliste yarayan değerdir. Yani ben böyle okudum yine de emeğinize sağlık
Emek yağması kavramına Das Kapital'de rastlamadım diye hatırlıyorum. Ama nihayetinde sömürü artı değerle ilişkili. Toplumsal olarak gerekli emek-zamanı vurgulamadım bu videoda, belirttiğiniz için teşekkürler. Sonraki videolarda daha detaylı bunları da konuşacağız.
Bu teoriye göre içerik üreticileri hangi sınıfta oluyor. Mesela RUclips'a içerik üreterek geçimini sağlayan biri RUclips'un işçisi midir? Ya da şarkılarını Spotify'da yayınlayan bir müzisyen Spotify'ın işçisi midir?
Sorunun üstünden biraz zaman geçti fakat kafayı toplayarak cevaplamak istedim, uzun olacak ama belki sonralardan gören arkadaşların da farklı noktaları düşünmelerini sağlar bu yorum. Soru sosyal bilimler açısından çok önemli. Bütün yıl boyunca dijital emekle ilgili okumalar yapıp makale yazdıktan sonra en azından RUclips hakkında bir şeyler söyleyebilirim diye düşünüyorum. Spotify kullanmadığım için bilgim yok.
İlk olarak RUclips'da içerik üreterek para kazananlar, ağırlıklı olarak kazançlarını sponsorluklardan elde ediyorlar. İkinci olarak da buraya yüklenen videoların kullanım hakkı video üreticisinde oluyor, RUclips'da değil. Dolayısıyla bir içerik üreticisi video ürettiğinde, bunu istediği platforma yükleyebilir. Bu nedenle video üreticileri RUclips şirketine üretim yapmıyorlar. Ama müzik endüstrisinde durum farklı. Bir müzisyen bir şirkete şarkılarıyla birlikte telifini vermiş olur, RUclips'da böyle bir şey yok. Dolayısıyla buradaki bir kanal sahibi aslında işletme sahibidir, çünkü kendi hesabına çalışır ve içerik üretir. Videodaki reklam kazançları 2024 yılı itibariyle, 1000 izleme = 20-50 TL şeklindedir. Buradan gelir elde eden içerik üreticileri bu geliri vergilendirirler. Eğer ortalama bir içerik üreticisi ise (100k-500k civarı) muhtemelen sponsorluk ve başka ticari gelirler de söz konusu olduğu için bu kişinin kişisel şahıs şirketi açması gerekecektir. Dolayısıyla RUclips'dan hayatını kazanacak kadar gelir elde eden üreticiler en kötü ihtimal kendi başlarına kendi hesaplarına çalışan küçük işletme sahipleri olarak küçük-alt-orta sınıflardır. Ama diyelim ki işler bayağı büyümüş, milyonlar, on milyonlar abone olmuş kanala. Ve bu videolar için artık büyük bir ekip kurulmuş, şirketleşme yaşanmış. O durumda bu grup üst-orta sınıftır. Çünkü küçük işletme sahibinden farklı olarak işçileri vardır, emek gücü satın almaktadır. Ama %100 kapitalist değildir. Çünkü gerçek anlamda bir kapitalist işletmeye uğramadan kâr elde eden kişidir. Fakat büyük RUclipsrlar işletmeye uğramadan işler dönmez, çünkü kanalda boy gösteren kişiler onlardır.
@@berkaygorkemcoskunAyrıntılı cevap için çok teşekkürler, iyi çalışmalar :)
Ağzınıza sağlık hocam, müthiş bir seri oluyor, yalnız bu sınıf ayrımı konusunda farklı görüşler de var. Misal işçisini dövdüren fabrika müdürü de isci midir? Burada temsili ve hukuki mülkiyet ayrımı yapıp, fabrika müdürünün temsili mülkiyet sahibi olduğu ve işçi sayilamayacagini düşünenler de var...
Bu mülkiyet ayrımını henüz duydum, araştıracağım. Fabrika müdürü emek gücü bağlamında nihayetinde işçidir, ancak video sonlarına doğru söylediğim potansiyel orta sınıf olma ihtimali olabilir. Yani geliri yüksekse, birikim yapıp ileride kendisine işletme açma ihtimali olabilir. Sınıf teorisinde tabii farklılaşmalar da var, ki bu videoda ikisini ele aldık. Emek gücü + artı değer ya da gelir + meslek. Erik Olin Wright gibi isimler ise 12 sınıf tespit ediyor mesela, onun teorisi daha da işi karmaşıklaştırıyor. Ona göre fabrika müdürü gibi idareciler mülksüzlerdir ama en kötü ihtimal işçi istihdam edecek kadar birikimleri vardır ama çalışmak zorundalardır. Yani bayağı karışık, en iyisi şu anlık Marx'tan devam etmek. İlerleyen zamanlarda diğer sınıf teorilerine de bakarız :)
@@berkaygorkemcoskun teşekkürler yanıtınız için hocam erik olin wright sınıflaması gerçekten çok daha karmaşık ve üzerinde çok eleştiri de var, marx'a devam bence de 😀
@@umit1812 Erik Olin Wright'ın kendisi de bence şaşkındır, nasıl böyle bir analiz yapmış olabilirim diyordur :D Şaka bir yana, Wright'ın analizi üzerinden tekrardan Marx'ı düşünmek de farklı düşünce kapıları aralıyor.
İyi bir das kapital çeviri var mı, hangi yayınevinden alalım tam metin ve iyi bir çeviriyi
Ben Yordam'dan, Almanca çevirisinden okuyorum. Öneririm 👍
@@berkaygorkemcoskun teşekkür ederim, bakacağım muhakkak
Ürettiği sucukları tüccara satan bir kasap alt sınıf mi orta sınıf mi?
Eğer bağlamımız bu olacaksa videodaki yolu takip edelim. Sınıf teorisinde emek gücü ve artı değer ilişkisi bir kasabın konumunu belirler. Kasabın nihayetinde bir işletmesi vardır. Kasap tüm işletmeyi kendi başına mı ya da ailesiyle mi yürütüyor? Yoksa kendisiyle birlikte çalışan işçileri mi var? Ya da kendisi kasaba uğramıyor, ücret ödediği işçiler mi tüm kasabı döndürüyor? Bunlar önemli. Üretilen bir malın nereye satıldığından ziyade emek gücüne ve artı değere bakılır. Ama kasap nihayetinde işletme sahibi olduğu için en kötü ihtimal küçük ölçekli üretici olarak orta sınıftır, alt sınıf değildir. Kasap çünkü kendi emek gücüyle kendi işletmesini çalıştırır, nihayetinde kasap dükkanı onundur. İşçilerin ise sahip olduğu tek meta emek güçleridir. İşçiler ne başka metaların sahibidir, ne işletmesi vardır, ne de üretim aygıtı sahibidir. İşçiler başkası adına çalışarak hayatta kalmak zorunda olan gruptur.
Yanıtınız için teşekkür ederim.
Anladığım kadarıyla: Üretilen artı değerin bir kısmının tüccarla paylaşılıyor olması önemli değil.
Önemli olan üretim araçlarının kullanım hakkına sahip olunup olunmaması.
@@naberiyiliksaglik Kesinlikle. Meta üretim sürecinde siz üretim aygıtlarının sahibi misiniz? Bu oldukça önemli. Bununla birlikte artı değer paylaşımı yoktur, artı değere el koyulur. Artı değer uzun saatler boyu karşılığı ödenmemiş şekilde çalışmaktan elde edilir. Dükkanı olan ama tek çalışan bir işletme sahibi, 8 saatin üzerinde çalışarak kendi emek gücüyle kendi işletmesi için artı değer üretir. Ve bu artı değere (çok çalışmadan elde edilen gelire) kendisi el koyar. Bir kasabın tüccara sucuk satması artı değer paylaşımı değil, dümdüz meta/ürün satmaktır. O satıştan elde edilen gelirin bir parçası ise muhakkak artı değere dahildir. Karışık biliyorum ama en sade haliyle bu kadar oluyor :)
diksiyon dersi almalısın dozdum
Bana göre kültürlü nazik insanlar üst tabaka gerisi alt tabakadır isterse fabrikatör olsun yüzüne bakmam.
Aslında bu da sizin sınıfsal konumunuzla ilgili bir yatkınlıktır (habitus). Neyin nazik neyin nazik olmayan olarak tanımlanacağından tutun, kişilerin kimleri üst kimleri aşağı gördüğüne kadar yatkınlıklarımızın ardında sınıfsallık bulunur. Bourdieu en azından böyle söylerdi :) Mesela ben de sizinle benzer bir yatkınlığa sahibim bu konuda ama ben daha çok tabaka açısından değil kimliksel durumlar olarak görüyorum kibarlığı ya da kabalığı. Ama şüphesiz Ayşe Buğra'nın bahsettiği yeni kapitalizmin zenginlerinde ciddi bir görgüsüzlük de var tartışmasız :D
İki kelimeyi bir araya getirip bir cümle oluşturmak için videolarını kesip biçtiğin düşünülünce o kadar da şaşırtıcı değil. Videoların boyunca yaptığın wikipedia okumasını keşke stajyer maaşı için de yapsaymışsın. Belki bu sayede arama motoruna stajyer yazdığında direkt olarak onun fransızca anlamı değil asgari ücretin 1/3'ü kadarlık bir miktar olduğuyla karşılaşırdın.
Aslan parçası, video sahibine okumalarını düzgün yapmadığı yönünde bir iğneleme yapmaya çalışmışsın sanırsam. Cümle kuramadığını iddia ederek de vitesi arttırmaya çalışmışsın. Lakin yorumunu 4 kere okumama rağmen ne demeye çalıştığını anlayamadım
Merhabalar. Sosyoloji Bölümü Okumadan da Sosyoloji öğrenmek münkün mü ?
Merhaba, tabii ki sosyolojiyi kişisel bir merakla öğrenmek mümkün. RUclips'daki sosyolojiye dair videoları izleyerek bir temel atıp, üstüne sosyolojiye giriş ve sosyoloji tarihi kitaplarını okuyarak öğrenmeye başlayabilirsin. Ama şunu söyleyeyim ki, öğrenme süreci uzun olacaktır. Bir iki senede teorileri anlayabilmek mümkün olmayabilir, zamana yaymak ve sabredip okumak gerekir.