Bài viết: [Series] Sự kỳ diệu của Linux (Phần 1: Lịch sử và tính ưu việt của Linux) Được viết bởi: Hiraki Link bài viết: spiderum.com/bai-dang/Series-Su-ky-dieu-cua-Linux-Phan-1-uju ______________ Tìm hiểu thêm về cuốn sách DevUP b.link/devup/spiderum Ghé Nhà sách Spiderum trên SHOPEE ngay thôi các bạn ơi: b.link/SP-YT-Spiderum
Mình sử dụng linux từ năm 2015 đến giờ. Hệ điều hành này hoàn toàn có thể thay thế windows cho người dùng cuối là cá nhân. Các ứng dụng đơn giản cho văn phòng hoặc phức tạp như thiết kế đồ hoạ, làm phim, edit video... sử dụng chuyên nghiệp ko thua trên windows đâu. Còn môi trường doanh nghiệp thì chưa thể. Sử dụng hệ điều hành này ko khó như một số người vẫn nghỉ. Hoàn toàn có thể phù hợp cho người dùng phổ thông.
Mình thấy ngược lại. Cơ hội của Linux trong doanh nghiệp là 50:50 vì có những phần mềm chuyên ngành độc quyền không có bản Linux, ngoài ra người dùng quen với MS Office cũng mất thời gian để chuyển qua dùng những cái khác mà khá chắc là dịch vụ - như 365 chẳng hạn - không tiện như Office (trả tiền nó phải khác). Còn Linux cho cá nhân càng khó, cứ thử so sánh danh sách game tương thích với Linux và Windows thì biết.
Linux nếu có ko đội ngũ dev để tạo ra hđh hoàn chỉnh như Android thì người dùng bth ko thể dùng đc. Linux nó như 1 cái ô tô lego còn window như 1 cái oto thương mại. Ô tô lego có thể thám hiểm sao hoả nhưng ô tô thương mại là dùng cho mọi người. Window vs Linux nó là nước sông không phạm nước giếng. Dùng máy tính cho mục đích cá nhân multi media thì window mà quất. Còn để làm server, máy tính nhúng, phát triển phần mềm đo đạc nghiên cứu thì phải là Linux.
Mình cài ubuntu để học, chủ yếu làm quen để sau đi làm đỡ bỡ ngỡ nhưng mà thú thật mình thấy ubuntu cũng có nhiều cái nhằng vãi, nhất là về khoản version
@@entermessiah9492 Không biết sao nhưng thầy mình bên eu bảo bên đó mảng lập trình người ta đổi sang linux rất rất lâu rồi, ở vn thì mình không rõ =)))
mình đang code bằng Ubuntu (nhân của nó là Linux ấy), và phải gọi là mượt cut vkl. Mình cài dual boot với windows, và thời gian start 1 pj react của 2 hdh nó khác nhau rõ rệt luôn
mình cũng đang dùng ubuntu song song windows :v ban đầu không quen dùng command thì hơi phức tạp nma quen rồi thì dùng sướng hơn windows nhiều hehe. hơi tiếc là mình học điện tử, có một số phần mềm dùng trên windows thì sẽ ngon hơn nên phải cài dual boot, chứ k thì chuyển qua xài ubuntu 100% luôn haha.
Người dùng Windows có thể dùng Linux trên WSL nhé 😁 không cần cài song song. Bản thân mình vẫn build code trên windows không khác gì linux, dùng windows có nhiều tools hay hơn bên linux đó, cả game nữa
2 года назад+1
Đúng vậy, từ bản win10 đã có WSL rồi, và từ khi có WSL thì Windows giống như "hổ mọc thêm cánh"
UI thì KDE đấm vào mồm Windows Giải trí phim ảnh âm thanh thì không nói Windows có gì Linux có nấy App với game thì có Wine với Proton hỗ trợ tận răng Không hiểu thua gì ?
Nghe nói là vì anh Bill đì sml Linux khiến cho Linux ko phát triển nổi nên windows mới vươn lên thống trị nhưng kéo theo ngành cn máy tính tuột hậu mấy chục năm.
quá nhiều tiếng Anh nguyên bản hoàn toàn có thể dịch nhưng lại ko được dịch, mình là dân IT và nghe hiểu tiếng Anh nên ko vấn đề gì, chứ ng bình thường nghe sẽ thấy rất khó chịu
hiểu nhầm tai hại😂😂😂 đầu những năm 2000 các công ty outsource Việt nam chịu sức ép mua bản quyền phần mềm từ đối tác và csr nhà nước. Tuy nhiên việc mua bản thời điểm đó quá chát, hệ điều hành, công cụ phát triển, lên đến hàng ngàn đô một máy. nhưng nó vẫn không giải quyết triệt để, nhiều khi chỉ cần lấy phần mềm sài vài ba lần cho dự án là không sài nữa, nên lập trình viên down loàd và chạy bừa vô tình gặp vấn đề bản quyền. Nên giải pháp tìm hệ điều hành miễn phí thay thế đã được thông qua và ubuntu là hệ điều hành được chọn. Không phải nó tốt cho dev mà tốt cho giải pháp kinh tế😂😂😂 và sức ép về bản quyền phần mềm😂😂😂
một phần do linux mạnh khi thao tác với dòng lệnh khiến người dùng thông thường ít kiến thức về máy tính sẽ khó xử dụng khi họ đã quen với giao diện đồ họa trực quan của window rồi
@@thuy_cung_vui_ve linux nói chung thôi, đầy version desktop đây sài Ubuntu. nó chẳng khác gì win, khác tư duy miễn phí và tư duy có phí. Các công ty phần mềm, thường không thích phát triển ứng dụng cho hệ thống miễn phí vì người dùng không có tư duy trả tiền phần mềm😁😁😁 hai là số lượng người dùng sử dụng nó không đủ đông😁😁😁
@@rework-clothing trả lời là tôi biêt bạn chưa dùng mac os rồi! Nếu công việc bạn k đặc thù phải dùng win thì thử macbook và bạn sẽ k quay lại win được đâu
Windows 10 em thấy mỗi lần update là mỗi lần lỗi bác ạ. Không phải lỗi gì ghê gớm lắm, mà toàn nhiều lỗi lặt vặt. Gần đây nhất là lỗi taskbar, thời điểm em rep comment này vẫn chưa fix được. macOS nó ko phải ko có lỗi, mà lỗi nó ít hơn nhiều.
Chỉ tiếc 1 cái là nhiều phần mềm ko hỗ trợ Linux, chứ ko có phần mềm nào ko hỗ trợ windows cả. Toàn phải tìm những phần mềm tương tự, mà nó chạy ko đc như mong đợi
linux để làm server hoặc code thì được, thằng nào nói linux dùng sướng hơn window hoặc macos thì chắc dạng đang thủ dâm tinh thần, hoặc chắc mấy cháu mới học code nghĩ ngồi gõ comandline là ngầu lòi =))
@@AnhTuNguyenanhtunguyen không hiểu tại sao lại nói code sướng hơn win. Bạn code trong 1 trình soạn thảo văn bản(như notepad++) hoặc ide(như vs code), sướng hay ko là do chương trình bạn dùng chứ liên quan gì hdh
@Minh Nhật mấy phần mềm lỗi thời trên Linux theo bạn là phần mềm nào vậy bạn! Đừng nói là Metasploit, WireShark, Hydra....nha! Này mình không có ý đùa bạn, mà bạn xài bản phân phối nào của Linux.
Khái niệm HĐH mà tác giả nói đc hiểu theo nghĩa rộng bác à, tức nó bao gồm cả firmware. Phần cứng máy tính nào đi nữa thì cũng cần firmware để hoạt động mà bác.
Đồng ý... Bản chất hệ điều hành là để chạy nhiều chương trình cùng một lúc. Đối với những hệ thống đơn tác vụ/realtime thì không cần đến OS. Đã làm video về chủ đề khoa học thì nên nghiên cứu kỹ, chứ làm bố láo bố lếu thì hại người khác hơn là lợi
Bài viết: [Series] Sự kỳ diệu của Linux (Phần 1: Lịch sử và tính ưu việt của Linux)
Được viết bởi: Hiraki
Link bài viết: spiderum.com/bai-dang/Series-Su-ky-dieu-cua-Linux-Phan-1-uju
______________
Tìm hiểu thêm về cuốn sách DevUP
b.link/devup/spiderum
Ghé Nhà sách Spiderum trên SHOPEE ngay thôi các bạn ơi:
b.link/SP-YT-Spiderum
Mong có nhiều chủ đề thế này hơn :D-
mấy thuật ngữ tiếng anh nên sub dưới video cho dễ hiểu nha, chủ đề rất hữu ích, hóng video tiếp theo của spiderum
Video này chất lượng quá kém, hình ảnh nghèo nàn, thiếu subtitle
Chủ đề này rất hay, mong ad ra thêm nhiều video về chủ đề này. Góp ý: ad nên cho thêm hình minh họa cho dễ hình dung hơn nhé!
Mình sử dụng linux từ năm 2015 đến giờ. Hệ điều hành này hoàn toàn có thể thay thế windows cho người dùng cuối là cá nhân. Các ứng dụng đơn giản cho văn phòng hoặc phức tạp như thiết kế đồ hoạ, làm phim, edit video... sử dụng chuyên nghiệp ko thua trên windows đâu. Còn môi trường doanh nghiệp thì chưa thể. Sử dụng hệ điều hành này ko khó như một số người vẫn nghỉ. Hoàn toàn có thể phù hợp cho người dùng phổ thông.
Mình thấy ngược lại. Cơ hội của Linux trong doanh nghiệp là 50:50 vì có những phần mềm chuyên ngành độc quyền không có bản Linux, ngoài ra người dùng quen với MS Office cũng mất thời gian để chuyển qua dùng những cái khác mà khá chắc là dịch vụ - như 365 chẳng hạn - không tiện như Office (trả tiền nó phải khác). Còn Linux cho cá nhân càng khó, cứ thử so sánh danh sách game tương thích với Linux và Windows thì biết.
Linux nếu có ko đội ngũ dev để tạo ra hđh hoàn chỉnh như Android thì người dùng bth ko thể dùng đc. Linux nó như 1 cái ô tô lego còn window như 1 cái oto thương mại. Ô tô lego có thể thám hiểm sao hoả nhưng ô tô thương mại là dùng cho mọi người. Window vs Linux nó là nước sông không phạm nước giếng. Dùng máy tính cho mục đích cá nhân multi media thì window mà quất. Còn để làm server, máy tính nhúng, phát triển phần mềm đo đạc nghiên cứu thì phải là Linux.
Mình cài ubuntu để học, chủ yếu làm quen để sau đi làm đỡ bỡ ngỡ nhưng mà thú thật mình thấy ubuntu cũng có nhiều cái nhằng vãi, nhất là về khoản version
@@entermessiah9492 Không biết sao nhưng thầy mình bên eu bảo bên đó mảng lập trình người ta đổi sang linux rất rất lâu rồi, ở vn thì mình không rõ =)))
Giờ đã hiểu thêm được là Android với IOS là con chú con dì họ hàng xa với nhau😄
mình đang code bằng Ubuntu (nhân của nó là Linux ấy), và phải gọi là mượt cut vkl. Mình cài dual boot với windows, và thời gian start 1 pj react của 2 hdh nó khác nhau rõ rệt luôn
mình cũng đang dùng ubuntu song song windows :v ban đầu không quen dùng command thì hơi phức tạp nma quen rồi thì dùng sướng hơn windows nhiều hehe.
hơi tiếc là mình học điện tử, có một số phần mềm dùng trên windows thì sẽ ngon hơn nên phải cài dual boot, chứ k thì chuyển qua xài ubuntu 100% luôn haha.
Gỡ cái windows defender đi là thấy nhanh thôi
con toi thi dang dung arch linux
chủ đề hay quá, admin làm thêm nhiều chủ đề này nhé, và cho nhiều hình trực quan hơn cho dễ hiểu. Bố admin toàn cho hình chả liên quan vào, haizz
Người dùng Windows có thể dùng Linux trên WSL nhé 😁 không cần cài song song. Bản thân mình vẫn build code trên windows không khác gì linux, dùng windows có nhiều tools hay hơn bên linux đó, cả game nữa
Đúng vậy, từ bản win10 đã có WSL rồi, và từ khi có WSL thì Windows giống như "hổ mọc thêm cánh"
cảm ơn Pinkdot vì đã đem đến bài viết hay
Vừa nhận sách hôm trước thì hôm sau shop giảm giá sách 🤦♂️🤦♂️🤦♂️😢😢😢
Hình sai rồi, ông tác giả tên là Linus viết ra Linux
Chủ đề này hay quá AD
Em sắp học nhập môn OS, cảm ơn ad
Linux hình như là nhân kernel, nó không phải là hđh thì phải...
Hiếm lắm ms thấy có người dùng Arch ở VN, chào đồng râm.
I use Arch btw
I use Ubuntu btw 🐧🐧🐧
I use Arch btw
Linux rất rất nhẹ, chạy vài ngày không lo, ưu việt cho việc làm máy chủ
Linux không phải đọc là lai-nấc mà là li-ních nhé bạn.
linux đẹp nhưng rất bất tiện khi gõ tiếng việt khi gõ tiếng việt toàn phải gõ hết câu google mới tìm chứ ko được ghi 1 từ rồi enter ra cả câu
Kênh này đa dạng thật sự, học thuật, chính trị, quân sự, công nghệ, kinh tế, blah blah ! Thiên văn địa lý nữa không ?
Hay quá
video quá hay. Ad ra thêm về linux đi
Hóng phần 2
Video hay 👍
iOS xuất hiện từ ip3 là trước 2007 mới đúng chứ nhế ?!
Người đọc bài này ko am hiểu về c++ (người trong ngành đọc là "si plus plus" hoặc "Si cộng cộng" cơ
dân chuyên người ta không thích màu mè thể hiện đâu, và nó không phải bạn 🤣🤣
Tôi đọc "Xê cộng cộng" này. Làm sao ngta hiểu là được mà
4:08 Sao nói lộn xộn vậy, trước thì nói Linux được phát triển từ Unix, sau thì nói Linux được truyền cảm hứng từ Unix
ngóng phần 2 ạ
mãi chưa thấy phần 2 đâu :D
Nhện nhà mình phát âm sai Linux rồi. Theo mình phát âm theo ý của Linus Tovalds mới là đúng
xin lỗi pink dot nhưng mình cứ bị buồn ngủ khi nghe giọng pink dot đọc, quá tốt quá đều và ổn định làm mình bị ru ngủ
Xài linux chả muốn về lại win @@
Chỉ dev thích thôi
Văn phòng +giải trí thì win vẫn là no.1
agree (y)
Nói thiếu hiểu biết.
@@duongquyvietnamese4264ông á
UI thì KDE đấm vào mồm Windows
Giải trí phim ảnh âm thanh thì không nói Windows có gì Linux có nấy
App với game thì có Wine với Proton hỗ trợ tận răng
Không hiểu thua gì ?
@@ark-igd e xài chrome Os, có hỗ trợ linux mà lú quá,k biết xài
Khá bổ ích
Nghe nói là vì anh Bill đì sml Linux khiến cho Linux ko phát triển nổi nên windows mới vươn lên thống trị nhưng kéo theo ngành cn máy tính tuột hậu mấy chục năm.
tui tuong windows cung nhan linux ca tham chi windows la khong mien phi thi lam gi co chuyen ko bang macos
Đợi phần 2 từ tác giả
góp ý tí là hình ảnh minh họa chưa đa dạng lắm với cả nhiều ảnh ko liên quan
Facebook của mình liên tục bị cái này đăng nhập trái phép..ai đó giải thích giúp mình với
quá nhiều tiếng Anh nguyên bản hoàn toàn có thể dịch nhưng lại ko được dịch, mình là dân IT và nghe hiểu tiếng Anh nên ko vấn đề gì, chứ ng bình thường nghe sẽ thấy rất khó chịu
Thú vị phết :)))
Máy tính đời đầu có hệ điều hành đâu ,các kỉ sư phải đưa chương trình thủ công vào để chạy
Cmt đầu vì cũng đang dùng Linux
khi nào mới có phần 2 z ạ
linux vôn đc dùng cho các dev, coder thôi do nó có nhiều đặc tính,.. để viết code các thứ,...
hiểu nhầm tai hại😂😂😂 đầu những năm 2000 các công ty outsource Việt nam chịu sức ép mua bản quyền phần mềm từ đối tác và csr nhà nước.
Tuy nhiên việc mua bản thời điểm đó quá chát, hệ điều hành, công cụ phát triển, lên đến hàng ngàn đô một máy. nhưng nó vẫn không giải quyết triệt để, nhiều khi chỉ cần lấy phần mềm sài vài ba lần cho dự án là không sài nữa, nên lập trình viên down loàd và chạy bừa vô tình gặp vấn đề bản quyền.
Nên giải pháp tìm hệ điều hành miễn phí thay thế đã được thông qua và ubuntu là hệ điều hành được chọn.
Không phải nó tốt cho dev mà tốt cho giải pháp kinh tế😂😂😂 và sức ép về bản quyền phần mềm😂😂😂
linux chủ yếu dùng cho server hoặc những người làm bên hệ thống mạng,attt.. nên ít người dùng hơn hẳn là phải :v
một phần do linux mạnh khi thao tác với dòng lệnh khiến người dùng thông thường ít kiến thức về máy tính sẽ khó xử dụng khi họ đã quen với giao diện đồ họa trực quan của window rồi
@@thuy_cung_vui_ve linux nói chung thôi, đầy version desktop đây sài Ubuntu. nó chẳng khác gì win, khác tư duy miễn phí và tư duy có phí. Các công ty phần mềm, thường không thích phát triển ứng dụng cho hệ thống miễn phí vì người dùng không có tư duy trả tiền phần mềm😁😁😁
hai là số lượng người dùng sử dụng nó không đủ đông😁😁😁
3:32 Unix và Windownnnnnnnnnnnnnnnnns :))
tôi thề là tôi không thấy gì sai hết
@Đạt Phạm windowNs
dang code C bang linux :v
2 năm rồi, chưa thấy phần 2
Linux gần như là học từ unix nhưng không thể nói linux thuộc họ unix được, chúng nó không tương thích.
@@ivanhoang2726 xem kỹ lại rồi nói đi
@@ivanhoang2726 package có thể khác, chứ những cái thuộc về kernel như uid, ip table chắc chắn đều tương thích
firmware là Hệ điều hành? nhiều cái căn bản sai tùm lum hết
3:31 Windowns ?
Chưa có phần 2 à mọi người
Phần 2 cho em xin!
Phần 2 phần 3 phần … đâu?
i use Arch btw
Em tìn phần 2 mà ko thấy ạ :(
hay
Đọc là linix nhé bạn
Lần đầu tiên dùng linux là Linux Ubuntu 7.0.4 năm 2007, sau thì chuyển qua Debian :v.
Mình thì dùng Kali Linux
và mãi không có bài 2 :/
YASSSSSSS!
Btw, im using arch
Dùng máy ở chỗ làm linux mà về nhà không muốn động vào máy windows nữa=))
lm cái j cx mượt mỗi tội chs game hơi khó khăn thôi :)))
Unix is the best
Tôi: heo sin ki
Ad: Hơ sin ki
ok Mac OS ít được biết đến ạ!! hỏi thế giới có ai không biết không?
biết tên chứ chứ có dùng bao h đâu, có tiền cũng không mua Mac OS
@@rework-clothing trả lời là tôi biêt bạn chưa dùng mac os rồi! Nếu công việc bạn k đặc thù phải dùng win thì thử macbook và bạn sẽ k quay lại win được đâu
@thao vo nước ngoài nào dùng nhiều thì thì cũng không nhiều bằng win, nhìn thị phần là biết. Mình dùng win chẳng thấy nó kém Mac chỗ nào cả.
mọi người cho e hỏi laptop ram2g có cài đc linux ko ạ
Tùy bản linux bạn ơi,...
Có khá nhiều phiên bản linux có yêu cầu phần cứng thấp nha. 2 GB dùng linux là tốt nhất rồi đó
Hoặc cài bản windows rút gọn như lite hoặc tiny
Lubuntu 32bit hoặc linux mint hoặc bonhi linux.....nhiều lắm bạn ạ
hmmmm tôi dùng linux toàn thòi gian - dùng thích lắm
windows tốt và đa nhiệm hơn cho cả dev và giải trí , multimedia thì cứ Mac hoặc Windows
2k
Nghe một hồi xong vẫn chả hiểu gì về chủ đề cả ?
thuyết minh thuật ngữ với viết tắt mà video không có chữ nào thì hiểu gì. Video vô dụng thực sự luôn
Người chơi hệ Fedora :V
Window chắc chạy ổ cơ hay gì ko ổn định bằng mac ???
hdh nhiều lỗi hơn 2 cái còn lại
Windows 10 em thấy mỗi lần update là mỗi lần lỗi bác ạ. Không phải lỗi gì ghê gớm lắm, mà toàn nhiều lỗi lặt vặt. Gần đây nhất là lỗi taskbar, thời điểm em rep comment này vẫn chưa fix được.
macOS nó ko phải ko có lỗi, mà lỗi nó ít hơn nhiều.
Học ngôn ngữ lập trìn tạo hệ diều hành dược ko ạ
Vd như ngôn nhữ python
Dùng python code hệ điều hành thì máy tính của nasa mới chạy nổi nhé bạn:))
C,c++, assembly, rust,nc là mấy nn native và ko có gc
@@_Michael_Corleone😅 hơi ác
Chỉ tiếc 1 cái là nhiều phần mềm ko hỗ trợ Linux, chứ ko có phần mềm nào ko hỗ trợ windows cả. Toàn phải tìm những phần mềm tương tự, mà nó chạy ko đc như mong đợi
xài wine hoặc máy ảo được mà bạn
cái gì không hỗ trợ Linux thì rượu và proton sẽ hỗ trợ thay linux :v
bậy gồi. Linux ko phát triển từ Unix. Linux là unix like. Có thể hiểu là người ta cố viết lại 1 hệ điều hành dựa vào những đặc tả định nghĩa của UNIX
Cmt thứ 3 vì chẳng biết gì về Linux
Nói macos ổn định hơn windows rất nhiều là thấy bài viết cũng vớ vẩn rồi
Sau khi lấy MacBook pro chơi DOTA thì thấy Apple cũng vớ vẩn vãi đái
macos cùi bần, thật sự là vẫn vui nhất với win 10 + wsl 2
@ thì nó có sinh ra để game đâu
Chuẩn😂
Tính đến bây giờ chưa có 1 hệ điều hành nào vượt mặt được Windows
cái này là đọc tài liệu chứ có phải review gì đâu.
comment thứ 2
linux để làm server hoặc code thì được, thằng nào nói linux dùng sướng hơn window hoặc macos thì chắc dạng đang thủ dâm tinh thần, hoặc chắc mấy cháu mới học code nghĩ ngồi gõ comandline là ngầu lòi =))
Code sướng hơn win rõ ràng. Win để giải trí ok
@@AnhTuNguyenanhtunguyen không hiểu tại sao lại nói code sướng hơn win. Bạn code trong 1 trình soạn thảo văn bản(như notepad++) hoặc ide(như vs code), sướng hay ko là do chương trình bạn dùng chứ liên quan gì hdh
@Minh Nhật mấy phần mềm lỗi thời trên Linux theo bạn là phần mềm nào vậy bạn! Đừng nói là Metasploit, WireShark, Hydra....nha! Này mình không có ý đùa bạn, mà bạn xài bản phân phối nào của Linux.
Android vs iOS:drama
Ông nào tặng tui con vps đi
"không có hệ điều hành, máy tính không thể nào hoạt động được" ===> SAI
Nếu vậy thì theo bạn là giao tiếp theo phần cứng đúng không! Nếu vậy thì sẽ đi ngược thời gian để sử dụng dòng lệnh ms-dos! Sẽ rất chậm, nên sự ra đời của windows với giao diện đồ họa đã thay đổi hoàn toàn nền công nghiệp máy tính! Nhưng sự phát triển đến 1 lúc nào đó cũng lại quay ngược lại ban đầu sử dụng dòng lệnh, hoặc kế thừa cả 2 đó là sử dụng giao diện đồ họa và dòng lệnh, dẫn đến sự hiện diện của Linux 😀
Khái niệm HĐH mà tác giả nói đc hiểu theo nghĩa rộng bác à, tức nó bao gồm cả firmware.
Phần cứng máy tính nào đi nữa thì cũng cần firmware để hoạt động mà bác.
Đồng ý... Bản chất hệ điều hành là để chạy nhiều chương trình cùng một lúc. Đối với những hệ thống đơn tác vụ/realtime thì không cần đến OS.
Đã làm video về chủ đề khoa học thì nên nghiên cứu kỹ, chứ làm bố láo bố lếu thì hại người khác hơn là lợi
vl, đọc là "Cờ cộng cộng" :))
ưu việt hơn là tào lao rồi đấy
racs
=)))
Chém linh tinh