Czasami śnią mi się egzaminy, jakie musiałem z tego zdawać. Do teraz pamiętam, że na ostatnim miałem pytanie o "tablica alokacji" i sposoby przechowywania i kodowania liczb zmiennoprzecinkowych :P A wcześniej te kartkówki z binarnego pisemnego pierwiastkowania... /borg
@@piotrbatko172 Ja przychylę się do Roberta Boba, znajomość architektury komputera jest potrzebna przy pisaniu bardzo wydajnego kodu, albo w programowaniu niskopoziomowym->asembler, itp, np. sterowniki. Programista piszacy program często nie musi wiedzieć na jaki sprzęt go pisze. Ja jestem hobbystą ale jestem w stanie napisać kod w języku C który bez żadnych zmian pójdzie na komputerze 32/64 bitowym(PC) jak i na komputerze 8 bitowym(atmega).Różne będzie pobranie danych i ich wyswietlenie, sam kod jest uniwersalny, uniwersalne nie są biblioteki, dyrektywy procesora/kompilatora, itd. Oczywiście nie mówię że każdy program da się tak napisać, ale twierdzenie że nie da się tego zrobić też nie jest prawdziwe. Pozdrawiam.
Świetny film, taki spokojny, wręcz relaksujący, w sam raz do oglądania przy posiłku. :) Dzięki! Miło mi było posłuchać o elektronicznych detalach komputerów starych czasów. :)
True. To że Commodore czy Atari miały szynę adresową 16 bit, nie były to procki 16bitowe, analogicznie w Amidze. To czy szyna danych jest 1dno, 9cio czy 320bitowa nie określa wewnętrznej architektury obliczeniowej... A osprzęt w postaci kart graficznych/muzycznych/urządzeń I/O ma się nijak do jednostki CPU. W zasadzie w sprawie bitowości procesora najwięcej do powiedzenia mieli by programiści w asemblerze, a w zasadzie w maszynowym :) Świetny odcinek, 3mam kciuki za kanał.
Atari reklamowało bity tak samo jak Sega z Dreamcastem później (2 jednostki MIPS 64bit i sprzedaż jako konsola 128bit). 8088 to 16bitowy procesor z 8 bitową szyną danych. 68008 dość podobnie. Pentium III miał 64 bitową szynę pamięci, a był procesorem 32bitowym (ze 128bit SIMD). Tylko w przypadku konsol trochę inaczej sprawa się miała gdyż brana była pod uwagę cała architektura, a nie tylko procesor (w końcu mega drive miało i 8bit Z80, i 16/32bit motorole i było sprzedawane jako system 16bit) zatem również układy specjalizowane (dsp, procesory wektorowe) oraz połączenia między nimi. I tak wszystkie Amigi OCS/ECS byłyby w tych kryteriach maszynami 16bit, bo i sam chipset jest 16bit. A jedynie Amigi AGA (A1200, A4000) byłyby systemami 32b. No, może jeszcze A3000 która łączyła 16bitowy ECS z 32b resztą (bo A3000 oprócz 16bit chipsetu miała też 32b gniazda rozszerzeń Zorro III). Sprawa jest dość skomplikowana. 68000 miało 32b rejestry, ale 16b ALU. Był to przedsmak 32b architektury z 68020 celowo skrojonej na start. Przez to programista mógł pisać jak na procesor 32b i te aplikacje byłyby zgodne z nadchodzącymi procesorami. Teraz co do adresowania 68000 - to nie tak, że przez brakujący A0 Amiga mogła adresować tylko 8MB. To bzdura. Chodziło o to, że dostęp musiał być "wyrównany" więc nie można było załadować samej komórki 0x000000 albo samej 0x000001. Zawsze się ładowało 2 bajty, a adresy się zmieniały (przez brak wyprowadzonego A0) co 2 bajty. Zależnie więc który z tych 2 bajtów nas interesował to procesor sygnalizował to przez linie #UDS i #LDS (albo obie jeśli chcieliśmy właśnie te 2 bajty naraz). Nie licząc Kickstartu oraz mapowanych rejestrów chipsetu 68000 mogło adresować 2MB CHIP RAMu (0x000000-0x1FFFFF, za pośrednictwem Agnusa oczywiście i to w 2MB wersji), 8MB FAST RAMu (0x200000-0x9FFFFF) w przestrzeni autokonfigurowalnej oraz do ~1.8MB "FAST" RAMu poza nią (0xC00000-0xDFFFFF - 1.5MB, i jakieś 256KB gdzieś tam wydłubane z innych reserved). Zatem nie, 23bit szyna adresowa nie zmniejszała ilości adresowanej pamięci przez 68000 sama w sobie, a jedynie usuwała możliwość pojedynczego wywołania każdego jednego bajta z przestrzeni adresowej. Zamiast tego można było tylko i wyłącznie skakać co 2 bajty i ładować 2 bajty określając który nam jest potrzebny i który chcemy modyfikować.
Witam Cię Borg :) Bardzo ciekawy odcinek w którym wszystko bardzo przystępnie opowiedziałeś,dla mnie rewelacja :) Pozdrawiam i łapkę w górę zostawiam :)
Jako człowiek, który pisał hobbystyczne projekty w C dla Amigi równolegle ze współczesnymi PCtami muszę stwierdzić, że chwała Bogu, że mamy dzisiaj tak cywilizowane języki jak C#, Python czy nawet C++17 i programista ma znacznie uproszczone zadanie. Zwłaszcza, że we współczesnych czasach architektura 64 bitowa dominuje w świecie IT.
Tyle, że same języki nie mają wpływu na architekturę - zarówno C++ (niezależnie od wersji) jak i C jest skopane u podstaw - poprzez użycie preprocesora, co powoduje mnóstwo komplikacji. Można pisać w C++ nawet na ośmiobitową atmegę (ale trzeba omijać wiele funkcji ze względu na znikomą ilość pamięci).
Dziękuję za świetny, przejrzyście opisujący to zagadnienie materiał. Z własnej strony życzę Tobie oraz sympatykom niniejszego kanału wspaniałych Świąt! 🎄🎮🕹🎁❤
Daje suba bo fajny material. Ale poprosze o cos wiecej. Widac ze masz pojecie o czym mowisz, chcialbym zobaczyc serie ktora wyjasnia wszystkie te watki bardzo szczegolowo. Odcinek po odcinku, zagadnienie po zagadnieniu: jak naprawde dziala bramka logiczna, jak jest zbudowana fizycznie i jaka technologia na to pozwala, jak dziala na poziomie elektronow, pamieci, szyny danych, jak to sie komunikuje, itd. - doslownie ten poziom szczegolowosci jak dla idiotow :) Pozdrawiam
Bramki logiczne są zbudowane na półprzewodnikach, tranzystorach... a filmów o tym jak hulają elektrony w takich elemetach jak diody czy tranzystory jest pełno na inny kanałach, a ... i nie jest to juz wtedy informatyka tylko elektronika cyfrowa. Informatycy tak nisko nie schodzą:P
@@RetroGralnia programiści to też informatycy, więc raczej nic nie mylę 😁 to że był taki przedmiot na informatyce to wiem, nie znaczy to jednak że budowa bramek mieści się w zakresie informatyki, ja na studiach elektronicznych też miałem przedmioty informatyczne jak kodowanie w c++ 😉
1. Przypuszczam tutaj te 9,5MB pamięci w Amidze 500 że to jest coś na zasadzie RAMDISK ale nie jestem pewien. 2. Z tego co powiedziałeś może wynikać, że nasze nowe komputery PC mogą być nawet 512-bitowe. A dlatego ponieważ procesory posiadają rejestry ZMM o tej szerokości, a dzięki nim możemy nawet obejżeć ten film. Jednakże to nie jest tak. Słowo w PC jest 16-bitowe niezmiennie od 1979 roku, od Intela 8086. Po wkroczeniu procesora i386 było to podwójne słowo(32 bity), a w Athlon 64 poczwórne. Okazuje się więc, że właściwą ilość bitów komputera można wywnioskować po architekturze procesora, która zależy od szerokości rejestrów uniwersalnych(ogólnego przeznaczenia). Nie należy natomiast kierować się szerokością rejestru licznika programu, bo po pierwsze jego zakres nie jest adekwatny do wielkości pamięci, po drugie może mieć zupełnie inną długość w porównaniu do innych rejestrów. Dla przykładu - MOS 6502 posiada rej. uniwersalne 8-bitowe, ale licznik programu już 16-bitowy, to był prosty przykład. Trudniejszy przykład - procesory w naszych komputerach mają kilka trybów pracy: Rzeczywisty (16-bit, 1MB RAM, imitacja 8086), Chroniony(32-bit, 4GB RAM, segmentacja), Wirtualny(16-bit, 1MB RAM, emulacja 8086 pod kontrolą), Długi(64-bit, RAM zależy od Chipseta, stronicowanie). W takim przypadku ilość bitów określa się względem najlepszego dostępnego trybu pracy w danym procesorze.
Tak, jednak moc obliczeniowa całego zestawu, jest uwarunkowana jego najsłabszym elementem. A więc jeżeli będziesz miał nawet I9 z 128GB ram, do tego powiedzmy grafikę GF 9500GT niech by było, to ona bardzo ograniczy zakres jego pracy. Owszem, dzisiaj mamy zestawy wielo zadaniowe, ale jednak z tym ograniczeniem nie wykorzystasz nawet połowy potencjału tego zestawu. Także bez względnie moja teoria jest jak najbardziej słuszna i uzasadniona
Trevor Philips możesz wykorzystać pełny potencjał zestawu który wymieniłeś bez szczególnego zaangażowania karty graficznej, np. szyfrowanie i archiwizacja danych.
Stary pc i jezyk rogramowania pascal. Można sie pouczyc i zobaczyć jak to dziala, a przy okazji czasami zawiesic kompa lub doprowadzic do resetu. Pozniej c+ i c,++( jezyk oboektowy, poprzednie to strukturalne). Na amidze byl Amos. Pascal na pc mial kontrole błędów programowych, c+ juz był tego pozbawiony wiec można było robic różne cuda 😄.
jaguar może ma 64 bity a tak naprawdę 2x32 ale z tego co pamiętam to tych procesorów było kilka a programowanie gier na tą konsole było tak trudne że ostatecznie powstawały tylko gry 8-bitowe a potencjał konsoli się zmarnował
12:27 - To tak jak dobrych kilka lat temu markety RTV wciskały kit, że jak komputer ma np. 4-rdzeniowy procesor 2.5ghz to że niby ten procesor jest 10ghz :D
eeee, retro tłumaczy, no bez żartów, a kiedyś się miło wspominało przypomnę, że kiedyś żeby coś zrobić o końputrze trzeba było wiedzieć wszystko a nie tylko dołączać/implementować/framworkować ilu bitowy był Z80? a kiedy 16 bitów było mało opłacalne? a procesory jakie? 128? wielka porcja nierzetelnej wiedzy, różnimy się chyba o pokelenie
racja - z tą różnicą o pokolenie ;) Kiedyś wiedzę czerpało się z książek, katalogów, instrukcji, specyfikacji etc. a dziś z ... YT ;) I tak - kiedyś faktycznie należało wiedzieć wszystko o komputerku, na którym się programowało - istotne były więc szerokości magistral danych i adresów oraz rozmiar poszczególnych rejestrów procesora i sposób ich działania, a dziś poziom abstrakcji na tyle podskoczył, że programiści/informatycy takich rzeczy nie muszą czy nie chcą wiedzieć. Ot - postęp :) Pozdrawiam :)
Ostatnio pogrzebałem trochę w temacie CPU i sam sobie zdetronizowałem 68k, którą uważałem za znacznie potężniejszy procesor od 6502. Okazuje się, że przetaktowanym do 4MHz C64 można doścignąć Amigę 500...
C64 osiągał prędkość obliczeń 8088( 4,7MHZ) czyli 0.2 MIPS'a Amisia miała 0,5. 6502 był naprawdę ciekawym procesorem który pozwalał pisać aplikację wycyklinowane - działające co do cykla (takt procesora). Dlatego tak świetnie się sprawdza i dziś - demoscena.
Amiga 500 te 8 Mb Ram to był tzw. Fast ram wpinany do szyny proca z boku komputera, te 1.5 Mb dodatkowo to mógł byc tak zwany chip ram dla grafiki, który mógł być też wykorzystywany do przechowywania danych (slot pod spodem). Wiem że aby w a500 można było mieć więcej jak 0.5 Mb chip ram musiałem zrobić przeróbkę na płycie głównej, A500+ już ją miałą standartowo i nie było 0.5 mb chip i reszta slow ram , tylko 1MB chip (graficzna) dobrze piszę?
Dobrze. W 500 zazwyczaj było max 0,5 MB Chip, 500+/600 1 MB, w 1200 - 2 MB chip. To co było w adresacji powyżej chip do 2MB to nazywało się SLOW, a od 2 MB wzwyż to FAST. Tak w skrócie. Szerzej nagrałem kiedyś film o tym: ruclips.net/video/P7mjh4UUFWI/видео.html
@@RetroGralnia W A500 , co prawda nie w każdym modelu, można było przelutować zworke na płycie głównej przez co też obsługiwała 1mb chip ram, tą pamięć ze slotu pod spodem widziała jako dodatkowe 0.5mb chip. Przeróbka byłą opisana w czasopiśmie C&A chyba w 93r. Miałem w A 500 1MB chip, i w slocie z boku do proca wpięte 2MB fast ram. Ten ekstra chip pozwalał mi zobaczyć np. w civ 1 trochę wiecej budynków w mieście na podglądzie graficznym.
Za moich czasów to na politechnice uczyli że o tym czy sprzęt 16 czy 32 bit decyduje długość int w C. Widać od tego czasu pwr poszła na ilość a nie na jakość. Wszystkie Amigi to komputery 32 bit. Jak ktoś chce się pobawić prawdziwym 16 bit to polecam kupić jakie starsze PC. Uruchomić w MS-DOS. Pobawić się trochę Turbo C++ pod MS-DOS. Pobawić się w używanie rzeczy typu segmenty, wskaźniki krótkie, długie itp itd.
tyle że 16 bitowce takie jak 286 też mają tryb protected z deskryptorami 24 bitowymi. segmentacja jest kapitalną sprawa bo bardzo ułatwia relokowanie kodu. dopiero wirtualizacja pozwoliła zapomnieć o relokacji kodu
Taka refleksja 386SX bus 16bit wykonywał dokładnie ten sam kod 32bitowy co 386DX więc co? I druga refleksja IBM XT 8088 był 8-bitowy??? ps. słowo jest zawsze dwubajtowe 16bit.
Jeśli chodzi Tobie o system liczbowy szesnastkowy, to ja zrobiłem coś do egzaminu E12 oraz tłumaczyłem jak to mądrze przeliczać. O innych systemach też jest.
@ najlepiej konwertuje się liczby binarne na czwórkowe a te na szesnastkowe (każda kolejna liczba jest o połowę krótsza od poprzedniej) 😎
5 лет назад
@@moje12a Błąd tutaj popełnisz i to spory :) Wszystko zależy jaki masz system liczbowy, bo np. ktoś da Ci BCD i jest problem. Ale wszystko wyjaśniałem na filmach.
co prawda w amiga 500 procesor m68k ma 23 linie adresowe, ale może adresować 16MB, nie 8MB. A to dlatego, że zawsze pobiera naraz po 2 bajty, czyli wszystkie adresy są zawsze parzyste, stąd 1 bit z 24 (ten oznaczający parzystość A0) nie jest potrzebny, bo zawsze będzie miał wartość 0.
Przyczyna jest inna, procesor jedynie nie potrafi czytać spod nieparzystych adresów danych większych niż 8-bit, ale poza tym, jeśli ma odczytać tylko bajt, to czyta bajt. Linia A0, a także linie określające rozmiar transferu zostały zastąpione liniami UDS i LDS. Kiedy czytasz bajt spot adresu 0, aktywny jest UDS, spod adresu 1 LDS, a dwa bajty spod adresu 0 - obydwa są aktywne.
8:33 1 kB to nie to samo co 1024 B Gdyby tak było, to powstawałyby naprawdę duże nieścisłości, ponieważ statystyczny Kowalski nie wie, że liczba 1024 jest w informatyce wyjątkowa, tylko uzna, że skoro kg oznacza 1000 g i km oznacza 1000 m, to kB pewnie oznacza 1000 B. Z tego powodu powstały nowe przedrostki np. Ki-, który właśnie oznacza 1024 danej rzeczy. (Dla niewiedzących, czyta się to "kibi") Oczywiście również nie powiemy "mam 5 mebigramów mąki", bo było by to niepotrzebne zagmatwanie.
I takie nieścisłości były, bo przedrostek był używany niezgodnie z normą SI, ale wbrew pozorom nie było z tego powodu żadnego zamieszania i szkody, prócz zdziwienia laika. 1024B zawsze było 1kB w informatyce i dalej jest. Dla statystycznego Kowalskiego posiadanie wiedzy o liczbie 1024 nie ma znaczenia i jej nie drąży (a jeśli zacznie, to warto znać stan faktyczny, a nie osiedlowy), nawet jest korzystna, bo dostaje więcej niż zakłada. Ten statystyczny Kowalski zawsze się zastanawiał, czemu Bios podaje więcej pamięci niż Windows (np. ponad 130000000 w przypadku pamięci 128MB). Redukcja do "standardowych" miar wprowadziłaby spore problemy natury logicznej na poziomie programowania i niższych poziomów jak architektura układów scalonych (ten komentarz to za mało aby to wytłumaczyć dlaczego 1024 jest wygodną liczbą w informatyce), nie przypominam sobie, aby gdziekolwiek oprogramowanie traktowało prefiks "k" w odniesieniu do pamięci jako 1000, nie ma nawet takich modułów pamięci, jeśli kupujesz pamięć 8GB to kupujesz naprawdę kość 8192MB i tak ci poda nawet bios (lub odrobinę mniej za względu na rezerwowanie jej małego fragmentu na potrzeby biosu). Mimo, że powinno się stosować przedrostek Ki, to się nie stosuje, jest to wyjątek. No i KiB to nie kilobajt tylko kibibajt. pl.wikipedia.org/wiki/Przedrostek_dw%C3%B3jkowy pl.wikipedia.org/wiki/Kilobajt www.computerhope.com/issues/chspace.htm
17:17 Z tego co ja wiem to nie zagrasz w gry 16b bezpośrednio poprzez porzucenie wstecznej kompatybilności przy projektowaniu 64bit owych rdzeni . (Co było pierwsze kura czy jako to jest dobry pomysł na kolejny odcinek ) Coś mi się kojarzy że pod xp miałem problemy ( 15 lat temu ) odpalić parę softów które śmigały w dosie
Ale to wina systemu Windows - który porzucił oprogramowanie 16 bitowe wcześniej uruchamiane w oddzielnym 32 bitowym procesie - lepsza ochrona dla pozostałych aplikacji. Nadal nowsze procesory da się odpalić w trybie real czyli 8086 choć dawno kod jest pisany dla 64 bitowego protected
@@rafadydo555 Opierając się na Wikipedii masz rację dalej wspierają 16 bit. Wynikało by z tego że masz rację. W trybie" wirtualnego-8086" to Ci wystarczy to tak. Mam świadomość że jest mi to 100% zbędne. Chodzi tylko o prawdę. Opieram się w wypowiedzi na dokumentacji: software.intel.com/content/dam/develop/external/us/en/documents-tps/325462-sdm-vol-1-2abcd-3abcd.pdf Tryb wirtualny to nie jest normalny tryb w pełni (złe słowo chodzi mi że nie odpalisz x16 DOS-a np 3.0 ) 16b bo żeby odpalić grę 16b trzeba odpalić system 64/32 bit-owy i w nim dopiero .... ( zbędne słowa + VM + dosbox ... tak zagrasz.) Tutaj się kłania też obsługa SATA ,UEFI, Socket półdniowy( podział na północny i południowy ) Powiedzmy że mówimy o doom -ie jako reprezentanta 16b gier ... Współczesne pc a nawet te z końca architektury x32 są tak mega szybkie że powstaje sytuacja taka że trzeba sztucznie obciążyć obciążającego pc w tle bo się gra staje nie grywalna. =DOSBox ( To co tu opisałem miałem na myśli wspominając o tym co pierwsze jajko czy kura. W poprzedniej wypowiedzi. ) Podsumujmy nie można odpalić (bezpośrednio) starych gier 16b bezpośrednio na 64b architekturze tak samo jak było to problematyczne na x32. Jak Twoim zdaniem mam rację czy nie ? Popatrz jakiego szczegółu się czepiasz.
Inna rzecz jest taka, że przedstawia się tutaj tylko TEORIĘ bitów. W praktyce można tworzyć inne rozwiązania tak jak działo się w Atari JAGUAR na przykład. Podam przykład; teoretycznie ATARI ST miało paletę barw 512 kolorów z których tylko 16 można było wyświetlić na ekranie, ALE były programy, które to omijały i pokazywały obrazki w 512 kolorach. Identyczną sytuację mamy w przypadku bitów i dlatego zarówno użytkownicy Amigi czy Atari próbują to wytłumaczyć laikom i mają rację.
N64 to była największą porażka w historii. Napakować pudełko super podzespołami by to potem zdegradować kartridgwm, na którego nic się nie mieściło i trzeba było kompresować i miniaturyzowac co się dało. W efekcie grafika byla absurdalnie skromna.
Zgodzę się z tobą N64 +64 bity +dobre gry -kartridże -ziemniak +szybkie ładowanie -nie ma muzy puszczania PS1 -32 bity +dobre gry +kompakty +bestia jak na tamte czasy -ekran ładowania +odtwarzanie muzy Ps1 win
No nie wiem czy procesory są 64-bitowe, jak popatrzysz na AVX-512 to w zasadzie mamy procesor 512-bitowy. A szyna pamięci w x86 od dawna jest 128-bitowa
@RetroGralnia Masz dużo racji kolego. Jednak popełniłeś błąd. Otóż nie 1->1023 tylko 1->1024. Wiem. Producenci często podchodzą do tego dość luźno, dlatego też przeliczają 1->1000 tym samym pozbawiając nas części pamięci. Przy mniejszej ilości pamięci jest to nieznaczne, ale już przy 16 GB otrzymujemy w praktyce 14 z hakiem... Dobrze by było, gdybyś wyjaśnił wszystkim to zjawisko, bo wydaje mi się, że ty najlepiej to wytłumaczysz, Pozdrawianm ;)
Miało być 0-1023, bo takie liczby koduje się zazwyczaj 10 bitach, jak 0-255 na 8-bitach. Nota bene pamiętam, choć było to kilkanaście lat temu, jak nas na wykładach opierniczali, żebyśmy nie powtarzali bzdur, że 1KB to 1024 Bajty :} No ale vox populi vox day - wszyscy tak mówią, ja też :P /borg
Bo to był raczej system do pracy, a nie do gier. Tam chodziło tylko o to, by móc mieć zaadresowane więcej pamięci niż 3.5 GB i to było jakoś na około robione, stąd pewnie utrata prędkości. Choć pracuje w IT już 20 lat, to w sumie nie pamiętam bym widział ten system u kogokolwiek na żywo :)
@@SoutParl Widzisz stary; kiedyś w szkole uczono fizyki na takim poziomie, że nikt, nawet nieuk (po kilku latach powtórzeń) nie miał problemów ze zrozumieniem jak działa silnik w aucie. Rozumiem, że czasy się zmieniają, ale nie rozumiem dlaczego przy takim dostępie do informacji jak dziś ludzi i interesuje tak mało spraw. Wiedza ogólna to podstawa działania systemu politycznego pod jakim przyszło nam żyć. Jeśli ludzie tylko będą chodzić do kościoła i tylko interesować się "Tańcem z gwiazdami" to mamy TOTALNIE przerąbane.
W pewnym sensie... Architektura x86 bardzo cierpi ze względu na swoją wsteczną kompatybilność z procesorem z roku 1978. Choć w obecnie Twój PC operuje raczej na 64 i 32-bitowych słowach. /borg
Twój 64 bitowy komputer od czasów pentium zawsze adresuje paczki 64 bitowe. Zapominasz że cała komunikacja z układami pamięci RAM które mają swoje własne patenty na szybkie działanie (FPM, EDO, SDRAM, DDR) odbywa się poprzez cache który zawsze pracuje z maksymalną szerokością szyny, nawet jak argumenty operacji procesora mają krótsze słowa. To cache a nie rozkaz procesora decyduje o odczycie z pamięci. Proc sięga tylko do cache ale żeby było ciekawie 1 poziom cache trzyma rozkazy RISC zamiast CISC a translacji ich dokonuje w locie przy pobraniu linii cache z pamięci cache drugiego poziomu L2 (rozkazy CISC). Dzisiaj już trudno mówić o bitowości proca. Nowe procesory pracują na argumentach i 512 bitowych i nie w krokach jak na 68k a w pojedynczych cyklach taktowania dlatego mają wydajność rządu Tera flopów
Najsss :D Pewnie takie za 20 tysiaków :D Są i karty obliczeniowe z większą szyną (widziałem na pewno 4096 bity) - wystarczy zajrzeć do tego co można w Google Cloud wynająć - tam są po prostu potwory :D /borg
Szkoda tylko ze nie wspomniales o tym ze pierwszy bit w paczce to znak okreslajacy minus czy plus, domyslnie jest to 0 - liczba dodatnia. Wiec 8 bitowy oblicza od -128 do 127. Powodem braku 128 jest to ze trzeba by ustawic na pierwszym miejscu 1 co dawaloby ujemna wartosc. Takze w tym wypadku moglibysmy mowic o dwoch wystapieniach 0 ( ujemnego i dodatniego ), dlatego zdecydowano dodac do zakresu ujemnego 1000000 jako -128
Chyba, że nie oznacza. Wtedy mamy od 0 do 255... albo są tam literki w ASCII :) Poza tym w systemie kodowania liczb U1 mamy podwójne zero. To o czym piszesz to kodowanie U2. /borg
Czy nie ma? W normalnych zastosowaniach 64 bit w CPU wystarczają każdemu, ale w domowych GPU szyna danych ma i 384 bity. Więc zależy jak na to spojrzymy...
Jaguar cierpiał z tego samego powodu, z którego pokutował potem Saturn czy nawet PS3. Choć fakt rysowania prostokątów, nie trójkątów przez Saturna jest jeszcze bardziej szalony w dzisiejszych czasach. Jednak żeby być fair, to trzeba też tutaj wskazać pierwszy układ Riva od NV czy... 3D realizowane na Amidze. Saturnowe 3D było znacznie bardziej podobnego do tego sposobu rysowania grafiki, niż np. do PS1. Trudna do zrozumienia architektura sprzętu znacznie utrudniała programistom wydobycie ze niego pełni możliwości :v
Motorola 68k był i jest procesorem 16 bitowym, taką ma architekturę. Jedynie rejestry ma 32 bit. Słowo ma zawsze 16 bitów, jak bajt 8 bitów. 32 bity to długie słowo, 64 to bardzo długie słowo.
![Jak działa karta SIM ?[RS Elektronika] #258](http://i.ytimg.com/vi/CLQ1dm1-kCk/mqdefault.jpg)
Wreszcie mi ktoś wyjaśnił dlaczego nie zostałem informatykiem czy programistą...
Czasami śnią mi się egzaminy, jakie musiałem z tego zdawać. Do teraz pamiętam, że na ostatnim miałem pytanie o "tablica alokacji" i sposoby przechowywania i kodowania liczb zmiennoprzecinkowych :P A wcześniej te kartkówki z binarnego pisemnego pierwiastkowania...
/borg
@@RetroGralnia Szacun:)
@@robosy3399 Pan Robert chyba "programuje" w htmlu, że nie musi wiedzieć na jaki sprzęt pisze :)
@@piotrbatko172 Ja przychylę się do Roberta Boba, znajomość architektury komputera jest potrzebna przy pisaniu bardzo wydajnego kodu, albo w programowaniu niskopoziomowym->asembler, itp, np. sterowniki.
Programista piszacy program często nie musi wiedzieć na jaki sprzęt go pisze.
Ja jestem hobbystą ale jestem w stanie napisać kod w języku C który bez żadnych zmian pójdzie na komputerze 32/64 bitowym(PC) jak i na komputerze 8 bitowym(atmega).Różne będzie pobranie danych i ich wyswietlenie, sam kod jest uniwersalny, uniwersalne nie są biblioteki, dyrektywy procesora/kompilatora, itd.
Oczywiście nie mówię że każdy program da się tak napisać, ale twierdzenie że nie da się tego zrobić też nie jest prawdziwe. Pozdrawiam.
@@RetroGralnia Pierwiastkowanie pisemne binarne jest ez. Robię to na każdym polskim
Więcej takich twórców na youtube proszę,
Takiego kanału mi brakowało na yt. Świetna robota
Świetny film, taki spokojny, wręcz relaksujący, w sam raz do oglądania przy posiłku. :) Dzięki! Miło mi było posłuchać o elektronicznych detalach komputerów starych czasów. :)
Wreszcie mi to ktoś wytłumaczył tak, że zrozumiałem 🙂 Dziękuję za to, że dla nas tworzycie 😁😁😁
Dziękuję za przedstawienie w prosty sposób tematu filmu
Dziękuję Profesorze Borg :)
Nie ma za co, choć ja prosty mgr inż. :P
Oby się z Voyager em nie spotkał
Fajnie to wyjaśniłeś.
Jak dla mnie to podstawą będzie jaki kompilator jest używany, jak 16bitowy to maszynka jest 16b, jak 64bitowy to 64b.
W świecie PC to się nazywało modelem pamięci.
Pamiętam ja początku lat 90 miałem pegasusa,i kolega w szkole mówił:idziemy do ciebie na IBM`ma.
Świetny i ciekawy materiał. Poproszę więcej! :)
Bardzo fajnie, obrazowo przedstawione zagadnienie. Obejrzałem z wielką przyjemnością. Brawo!
Czekam na kolejne filmy!
Świetny materiał. Chętnie bym go puszczał uczniom w technikum informatycznym :)
True. To że Commodore czy Atari miały szynę adresową 16 bit, nie były to procki 16bitowe, analogicznie w Amidze. To czy szyna danych jest 1dno, 9cio czy 320bitowa nie określa wewnętrznej architektury obliczeniowej... A osprzęt w postaci kart graficznych/muzycznych/urządzeń I/O ma się nijak do jednostki CPU.
W zasadzie w sprawie bitowości procesora najwięcej do powiedzenia mieli by programiści w asemblerze, a w zasadzie w maszynowym :) Świetny odcinek, 3mam kciuki za kanał.
Atari reklamowało bity tak samo jak Sega z Dreamcastem później (2 jednostki MIPS 64bit i sprzedaż jako konsola 128bit). 8088 to 16bitowy procesor z 8 bitową szyną danych. 68008 dość podobnie. Pentium III miał 64 bitową szynę pamięci, a był procesorem 32bitowym (ze 128bit SIMD). Tylko w przypadku konsol trochę inaczej sprawa się miała gdyż brana była pod uwagę cała architektura, a nie tylko procesor (w końcu mega drive miało i 8bit Z80, i 16/32bit motorole i było sprzedawane jako system 16bit) zatem również układy specjalizowane (dsp, procesory wektorowe) oraz połączenia między nimi. I tak wszystkie Amigi OCS/ECS byłyby w tych kryteriach maszynami 16bit, bo i sam chipset jest 16bit. A jedynie Amigi AGA (A1200, A4000) byłyby systemami 32b. No, może jeszcze A3000 która łączyła 16bitowy ECS z 32b resztą (bo A3000 oprócz 16bit chipsetu miała też 32b gniazda rozszerzeń Zorro III). Sprawa jest dość skomplikowana. 68000 miało 32b rejestry, ale 16b ALU. Był to przedsmak 32b architektury z 68020 celowo skrojonej na start. Przez to programista mógł pisać jak na procesor 32b i te aplikacje byłyby zgodne z nadchodzącymi procesorami. Teraz co do adresowania 68000 - to nie tak, że przez brakujący A0 Amiga mogła adresować tylko 8MB. To bzdura. Chodziło o to, że dostęp musiał być "wyrównany" więc nie można było załadować samej komórki 0x000000 albo samej 0x000001. Zawsze się ładowało 2 bajty, a adresy się zmieniały (przez brak wyprowadzonego A0) co 2 bajty. Zależnie więc który z tych 2 bajtów nas interesował to procesor sygnalizował to przez linie #UDS i #LDS (albo obie jeśli chcieliśmy właśnie te 2 bajty naraz). Nie licząc Kickstartu oraz mapowanych rejestrów chipsetu 68000 mogło adresować 2MB CHIP RAMu (0x000000-0x1FFFFF, za pośrednictwem Agnusa oczywiście i to w 2MB wersji), 8MB FAST RAMu (0x200000-0x9FFFFF) w przestrzeni autokonfigurowalnej oraz do ~1.8MB "FAST" RAMu poza nią (0xC00000-0xDFFFFF - 1.5MB, i jakieś 256KB gdzieś tam wydłubane z innych reserved). Zatem nie, 23bit szyna adresowa nie zmniejszała ilości adresowanej pamięci przez 68000 sama w sobie, a jedynie usuwała możliwość pojedynczego wywołania każdego jednego bajta z przestrzeni adresowej. Zamiast tego można było tylko i wyłącznie skakać co 2 bajty i ładować 2 bajty określając który nam jest potrzebny i który chcemy modyfikować.
Witam Cię Borg :) Bardzo ciekawy odcinek w którym wszystko bardzo przystępnie opowiedziałeś,dla mnie rewelacja :) Pozdrawiam i łapkę w górę zostawiam :)
Nie za dobrze wytłumaczył
C64 = 8 bit,
Amiga 500 = 16 bit,
Amiga 1200 = 32 bit,
Amiga 4000 = 32 bit,
taka była klasyfikacja w latach '90.
Osobiście się z nią zgadzam :)
/borg
Rewelacyjny materiał
Dziękuje :)
Ale super film. Leci subskrypcja, dzięki za wyjaśnienie
Jako człowiek, który pisał hobbystyczne projekty w C dla Amigi równolegle ze współczesnymi PCtami muszę stwierdzić, że chwała Bogu, że mamy dzisiaj tak cywilizowane języki jak C#, Python czy nawet C++17 i programista ma znacznie uproszczone zadanie. Zwłaszcza, że we współczesnych czasach architektura 64 bitowa dominuje w świecie IT.
Tyle, że same języki nie mają wpływu na architekturę - zarówno C++ (niezależnie od wersji) jak i C jest skopane u podstaw - poprzez użycie preprocesora, co powoduje mnóstwo komplikacji. Można pisać w C++ nawet na ośmiobitową atmegę (ale trzeba omijać wiele funkcji ze względu na znikomą ilość pamięci).
świetny kanał , świetne materiały. powinien mieć 100k subów a nie 10 k
Miło się tego słuchało do porannej kawki ;-)
Dziękuję za świetny, przejrzyście opisujący to zagadnienie materiał. Z własnej strony życzę Tobie oraz sympatykom niniejszego kanału wspaniałych Świąt! 🎄🎮🕹🎁❤
Dzięki i nawzajem!
Daje suba bo fajny material. Ale poprosze o cos wiecej. Widac ze masz pojecie o czym mowisz, chcialbym zobaczyc serie ktora wyjasnia wszystkie te watki bardzo szczegolowo. Odcinek po odcinku, zagadnienie po zagadnieniu: jak naprawde dziala bramka logiczna, jak jest zbudowana fizycznie i jaka technologia na to pozwala, jak dziala na poziomie elektronow, pamieci, szyny danych, jak to sie komunikuje, itd. - doslownie ten poziom szczegolowosci jak dla idiotow :) Pozdrawiam
Bramki logiczne są zbudowane na półprzewodnikach, tranzystorach... a filmów o tym jak hulają elektrony w takich elemetach jak diody czy tranzystory jest pełno na inny kanałach, a ... i nie jest to juz wtedy informatyka tylko elektronika cyfrowa. Informatycy tak nisko nie schodzą:P
Jak ja studiowałem informatykę, to miałem takie rzeczy na zajęciach... Może mylisz informatyków z programistami? 😜
@@RetroGralnia programiści to też informatycy, więc raczej nic nie mylę 😁 to że był taki przedmiot na informatyce to wiem, nie znaczy to jednak że budowa bramek mieści się w zakresie informatyki, ja na studiach elektronicznych też miałem przedmioty informatyczne jak kodowanie w c++ 😉
Ja tylko czekałem, aż wyrównasz brwi
🤣🤣🤣🤣dokładnie
Też :)
Mnie to nie przeszkadza jak Ci przeszkadza to nie oglądaj.
Same konkrety. Pozdrawiam 👍
Dziękuję. Wiele mi wyjaśniłeś.
Fajnie. Po łopatowemu ❤ idealnie dla tumana jak ja.😊
Wspaniały odcinek!
Wspaniały materiał . Dziękuje
Dzięki. dobrze wytłumaczone
Dziękuję 🙂
Witam. Ze starych czasów pamiętam jeszcze komputery PC z procesorami 8086 (16b szyna) i ich okrojone wersje 8088 (8b szyna).
Super materiał .Pozdrawiam.
Wartościowa informacja 👍🏽
Po niecałej minucie daje suba :)
Fascynujące 😊
dawno was nie oglądałem. Musze nadrobić :D
Anime gay
@@pierdolsieszmato. przykro mi koles, mam na to tarcze #nohomo
super materiał, oby takich więcej
Kozacko👍
Super materiał. Bardzo prosto, trywialnie wręcz wyjaśnione. Jak dla dzieciaków. Super!!! :)
Masz mojego like'a! :D
Super wykład :) Pozdrawiam
Super zajawka :D
1. Przypuszczam tutaj te 9,5MB pamięci w Amidze 500 że to jest coś na zasadzie RAMDISK ale nie jestem pewien.
2. Z tego co powiedziałeś może wynikać, że nasze nowe komputery PC mogą być nawet 512-bitowe. A dlatego ponieważ procesory posiadają rejestry ZMM o tej szerokości, a dzięki nim możemy nawet obejżeć ten film. Jednakże to nie jest tak. Słowo w PC jest 16-bitowe niezmiennie od 1979 roku, od Intela 8086. Po wkroczeniu procesora i386 było to podwójne słowo(32 bity), a w Athlon 64 poczwórne. Okazuje się więc, że właściwą ilość bitów komputera można wywnioskować po architekturze procesora, która zależy od szerokości rejestrów uniwersalnych(ogólnego przeznaczenia). Nie należy natomiast kierować się szerokością rejestru licznika programu, bo po pierwsze jego zakres nie jest adekwatny do wielkości pamięci, po drugie może mieć zupełnie inną długość w porównaniu do innych rejestrów. Dla przykładu - MOS 6502 posiada rej. uniwersalne 8-bitowe, ale licznik programu już 16-bitowy, to był prosty przykład. Trudniejszy przykład - procesory w naszych komputerach mają kilka trybów pracy: Rzeczywisty (16-bit, 1MB RAM, imitacja 8086), Chroniony(32-bit, 4GB RAM, segmentacja), Wirtualny(16-bit, 1MB RAM, emulacja 8086 pod kontrolą), Długi(64-bit, RAM zależy od Chipseta, stronicowanie). W takim przypadku ilość bitów określa się względem najlepszego dostępnego trybu pracy w danym procesorze.
Tak, jednak moc obliczeniowa całego zestawu, jest uwarunkowana jego najsłabszym elementem. A więc jeżeli będziesz miał nawet I9 z 128GB ram, do tego powiedzmy grafikę GF 9500GT niech by było, to ona bardzo ograniczy zakres jego pracy. Owszem, dzisiaj mamy zestawy wielo zadaniowe, ale jednak z tym ograniczeniem nie wykorzystasz nawet połowy potencjału tego zestawu. Także bez względnie moja teoria jest jak najbardziej słuszna i uzasadniona
Trevor Philips możesz wykorzystać pełny potencjał zestawu który wymieniłeś bez szczególnego zaangażowania karty graficznej, np. szyfrowanie i archiwizacja danych.
I komu tu wierzyć
Szklon komukolwiek, dla kogo wyznacznikiem klasy i wydajności komputera jest coś więcej niż hehe gierki
@@bezkonserwantow3392 otóż to. Polać mu!
Stary pc i jezyk rogramowania pascal. Można sie pouczyc i zobaczyć jak to dziala, a przy okazji czasami zawiesic kompa lub doprowadzic do resetu. Pozniej c+ i c,++( jezyk oboektowy, poprzednie to strukturalne). Na amidze byl Amos. Pascal na pc mial kontrole błędów programowych, c+ juz był tego pozbawiony wiec można było robic różne cuda 😄.
Zawsze lubiłem Pascal, miałem go na studiach, jako pierwszy język do nauczenia :)
Fajne, lubię takie technikalia. A czy ktorys z elementow małego Atari, jak szyna miał też 16 bitów, czy wszystko było n 8kach?
Śmieszny pomysł mi wszedł do głowy
8b=1B=1 nes.
16b=2B=2 nes=1 snes.
32b=4B=4 nes=2 snes=1 ps1.
64b=8B=8 nes=4 snes=2 ps1=1 n64.
128b=16B=16 nes=8 snes=4 ps1=2 n64=1 gamecube. Proste, prawda?
Świetne tłumaczenie.
16:39 4096bit kości HBM, 386bit dla GDDR5, GDDR5x, GDDR6 (głównie Nvidia, AMD wydawało 512bit dla GDDR5). :)
To ilu bitowe były pierwsze konsole takie jak Atari 2600? Pong? ColecoVision, Intellivision... Może o tym odcinek? :)
Super!
Każdego windowsa da się przystosować do pracy z aplikacjami 16 bitowymi.Wystarczy zrobić aktualizacje od windowsa 3.11 lub 95 do docelowego.
jaguar może ma 64 bity a tak naprawdę 2x32 ale z tego co pamiętam to tych procesorów było kilka a programowanie gier na tą konsole było tak trudne że ostatecznie powstawały tylko gry 8-bitowe a potencjał konsoli się zmarnował
12:27 - To tak jak dobrych kilka lat temu markety RTV wciskały kit, że jak komputer ma np. 4-rdzeniowy procesor 2.5ghz to że niby ten procesor jest 10ghz :D
Jezu jakie to ciekawe 😮
Super show
No i masz suba
Pozdrowienia
eeee, retro tłumaczy, no bez żartów, a kiedyś się miło wspominało
przypomnę, że kiedyś żeby coś zrobić o końputrze trzeba było wiedzieć wszystko
a nie tylko dołączać/implementować/framworkować
ilu bitowy był Z80? a kiedy 16 bitów było mało opłacalne? a procesory jakie? 128?
wielka porcja nierzetelnej wiedzy, różnimy się chyba o pokelenie
racja - z tą różnicą o pokolenie ;) Kiedyś wiedzę czerpało się z książek, katalogów, instrukcji, specyfikacji etc. a dziś z ... YT ;)
I tak - kiedyś faktycznie należało wiedzieć wszystko o komputerku, na którym się programowało - istotne były więc szerokości magistral danych i adresów oraz rozmiar poszczególnych rejestrów procesora i sposób ich działania, a dziś poziom abstrakcji na tyle podskoczył, że programiści/informatycy takich rzeczy nie muszą czy nie chcą wiedzieć. Ot - postęp :)
Pozdrawiam :)
Ostatnio pogrzebałem trochę w temacie CPU i sam sobie zdetronizowałem 68k, którą uważałem za znacznie potężniejszy procesor od 6502. Okazuje się, że przetaktowanym do 4MHz C64 można doścignąć Amigę 500...
C64 osiągał prędkość obliczeń 8088( 4,7MHZ) czyli 0.2 MIPS'a Amisia miała 0,5. 6502 był naprawdę ciekawym procesorem który pozwalał pisać aplikację wycyklinowane - działające co do cykla (takt procesora). Dlatego tak świetnie się sprawdza i dziś - demoscena.
usłyszymy porównanie amigi ze spectrum?
ilu bitowy był sprctrum?
Amiga 500 te 8 Mb Ram to był tzw. Fast ram wpinany do szyny proca z boku komputera, te 1.5 Mb dodatkowo to mógł byc tak zwany chip ram dla grafiki, który mógł być też wykorzystywany do przechowywania danych (slot pod spodem). Wiem że aby w a500 można było mieć więcej jak 0.5 Mb chip ram musiałem zrobić przeróbkę na płycie głównej, A500+ już ją miałą standartowo i nie było 0.5 mb chip i reszta slow ram , tylko 1MB chip (graficzna) dobrze piszę?
Dobrze. W 500 zazwyczaj było max 0,5 MB Chip, 500+/600 1 MB, w 1200 - 2 MB chip. To co było w adresacji powyżej chip do 2MB to nazywało się SLOW, a od 2 MB wzwyż to FAST. Tak w skrócie. Szerzej nagrałem kiedyś film o tym: ruclips.net/video/P7mjh4UUFWI/видео.html
@@RetroGralnia W A500 , co prawda nie w każdym modelu, można było przelutować zworke na płycie głównej przez co też obsługiwała 1mb chip ram, tą pamięć ze slotu pod spodem widziała jako dodatkowe 0.5mb chip. Przeróbka byłą opisana w czasopiśmie C&A chyba w 93r. Miałem w A 500 1MB chip, i w slocie z boku do proca wpięte 2MB fast ram. Ten ekstra chip pozwalał mi zobaczyć np. w civ 1 trochę wiecej budynków w mieście na podglądzie graficznym.
Za moich czasów to na politechnice uczyli że o tym czy sprzęt 16 czy 32 bit decyduje długość int w C.
Widać od tego czasu pwr poszła na ilość a nie na jakość.
Wszystkie Amigi to komputery 32 bit.
Jak ktoś chce się pobawić prawdziwym 16 bit to polecam kupić jakie starsze PC.
Uruchomić w MS-DOS.
Pobawić się trochę Turbo C++ pod MS-DOS. Pobawić się w używanie rzeczy typu segmenty, wskaźniki krótkie, długie itp itd.
Za moich czasów na PWr uczyli Pascala, a nie C oraz tego, jak zbudować własne układy z bramek logicznych. Widać PWr poszła w ilość, a nie jakość...
@@RetroGralnia Skasowali wykłady z C/C++?
To straszne. Za trudne były?
Ech ta pogoń za pieniądzem w szkolnictwie wyższym.
tyle że 16 bitowce takie jak 286 też mają tryb protected z deskryptorami 24 bitowymi. segmentacja jest kapitalną sprawa bo bardzo ułatwia relokowanie kodu. dopiero wirtualizacja pozwoliła zapomnieć o relokacji kodu
Taka refleksja 386SX bus 16bit wykonywał dokładnie ten sam kod 32bitowy co 386DX więc co? I druga refleksja IBM XT 8088 był 8-bitowy??? ps. słowo jest zawsze dwubajtowe 16bit.
Można sobie wyobrazić szyny jak kranik w ogromnym zbiorniku z wodą
Może opowiesz o systemie szestnastkowym1 - F?
Jeśli chodzi Tobie o system liczbowy szesnastkowy, to ja zrobiłem coś do egzaminu E12 oraz tłumaczyłem jak to mądrze przeliczać. O innych systemach też jest.
@ najlepiej konwertuje się liczby binarne na czwórkowe a te na szesnastkowe (każda kolejna liczba jest o połowę krótsza od poprzedniej) 😎
@@moje12a Błąd tutaj popełnisz i to spory :)
Wszystko zależy jaki masz system liczbowy, bo np. ktoś da Ci BCD i jest problem. Ale wszystko wyjaśniałem na filmach.
co prawda w amiga 500 procesor m68k ma 23 linie adresowe, ale może adresować 16MB, nie 8MB. A to dlatego, że zawsze pobiera naraz po 2 bajty, czyli wszystkie adresy są zawsze parzyste, stąd 1 bit z 24 (ten oznaczający parzystość A0) nie jest potrzebny, bo zawsze będzie miał wartość 0.
Przyczyna jest inna, procesor jedynie nie potrafi czytać spod nieparzystych adresów danych większych niż 8-bit, ale poza tym, jeśli ma odczytać tylko bajt, to czyta bajt. Linia A0, a także linie określające rozmiar transferu zostały zastąpione liniami UDS i LDS. Kiedy czytasz bajt spot adresu 0, aktywny jest UDS, spod adresu 1 LDS, a dwa bajty spod adresu 0 - obydwa są aktywne.
8:33
1 kB to nie to samo co 1024 B
Gdyby tak było, to powstawałyby naprawdę duże nieścisłości, ponieważ statystyczny Kowalski nie wie, że liczba 1024 jest w informatyce wyjątkowa, tylko uzna, że skoro kg oznacza 1000 g i km oznacza 1000 m, to kB pewnie oznacza 1000 B. Z tego powodu powstały nowe przedrostki np. Ki-, który właśnie oznacza 1024 danej rzeczy. (Dla niewiedzących, czyta się to "kibi") Oczywiście również nie powiemy "mam 5 mebigramów mąki", bo było by to niepotrzebne zagmatwanie.
I takie nieścisłości były, bo przedrostek był używany niezgodnie z normą SI, ale wbrew pozorom nie było z tego powodu żadnego zamieszania i szkody, prócz zdziwienia laika. 1024B zawsze było 1kB w informatyce i dalej jest. Dla statystycznego Kowalskiego posiadanie wiedzy o liczbie 1024 nie ma znaczenia i jej nie drąży (a jeśli zacznie, to warto znać stan faktyczny, a nie osiedlowy), nawet jest korzystna, bo dostaje więcej niż zakłada. Ten statystyczny Kowalski zawsze się zastanawiał, czemu Bios podaje więcej pamięci niż Windows (np. ponad 130000000 w przypadku pamięci 128MB). Redukcja do "standardowych" miar wprowadziłaby spore problemy natury logicznej na poziomie programowania i niższych poziomów jak architektura układów scalonych (ten komentarz to za mało aby to wytłumaczyć dlaczego 1024 jest wygodną liczbą w informatyce), nie przypominam sobie, aby gdziekolwiek oprogramowanie traktowało prefiks "k" w odniesieniu do pamięci jako 1000, nie ma nawet takich modułów pamięci, jeśli kupujesz pamięć 8GB to kupujesz naprawdę kość 8192MB i tak ci poda nawet bios (lub odrobinę mniej za względu na rezerwowanie jej małego fragmentu na potrzeby biosu). Mimo, że powinno się stosować przedrostek Ki, to się nie stosuje, jest to wyjątek. No i KiB to nie kilobajt tylko kibibajt.
pl.wikipedia.org/wiki/Przedrostek_dw%C3%B3jkowy
pl.wikipedia.org/wiki/Kilobajt
www.computerhope.com/issues/chspace.htm
17:17 Z tego co ja wiem to nie zagrasz w gry 16b bezpośrednio poprzez porzucenie wstecznej kompatybilności przy projektowaniu 64bit owych rdzeni .
(Co było pierwsze kura czy jako to jest dobry pomysł na kolejny odcinek )
Coś mi się kojarzy że pod xp miałem problemy ( 15 lat temu ) odpalić parę softów które śmigały w dosie
Ale to wina systemu Windows - który porzucił oprogramowanie 16 bitowe wcześniej uruchamiane w oddzielnym 32 bitowym procesie - lepsza ochrona dla pozostałych aplikacji. Nadal nowsze procesory da się odpalić w trybie real czyli 8086 choć dawno kod jest pisany dla 64 bitowego protected
@@rafadydo555 Opierając się na Wikipedii masz rację dalej wspierają 16 bit. Wynikało by z tego że masz rację.
W trybie" wirtualnego-8086" to Ci wystarczy to tak.
Mam świadomość że jest mi to 100% zbędne. Chodzi tylko o prawdę.
Opieram się w wypowiedzi na dokumentacji:
software.intel.com/content/dam/develop/external/us/en/documents-tps/325462-sdm-vol-1-2abcd-3abcd.pdf
Tryb wirtualny to nie jest normalny tryb w pełni (złe słowo chodzi mi że nie odpalisz x16 DOS-a np 3.0 ) 16b bo żeby odpalić grę 16b trzeba odpalić system 64/32 bit-owy i w nim dopiero .... ( zbędne słowa + VM + dosbox ... tak zagrasz.) Tutaj się kłania też obsługa SATA ,UEFI, Socket półdniowy( podział na północny i południowy )
Powiedzmy że mówimy o doom -ie jako reprezentanta 16b gier ... Współczesne pc a nawet te z końca architektury x32 są tak mega szybkie że powstaje sytuacja taka że trzeba sztucznie obciążyć obciążającego pc w tle bo się gra staje nie grywalna. =DOSBox
( To co tu opisałem miałem na myśli wspominając o tym co pierwsze jajko czy kura. W poprzedniej wypowiedzi. )
Podsumujmy nie można odpalić (bezpośrednio) starych gier 16b bezpośrednio na 64b architekturze tak samo jak było to problematyczne na x32.
Jak Twoim zdaniem mam rację czy nie ?
Popatrz jakiego szczegółu się czepiasz.
Jaguar to 32 bitowy komputer z dwoma jednostkami wykonawczymi i VLIW. :) Podejście popularne w współczesnych coprocesorach dsp.
Inna rzecz jest taka, że przedstawia się tutaj tylko TEORIĘ bitów. W praktyce można tworzyć inne rozwiązania tak jak działo się w Atari JAGUAR na przykład. Podam przykład; teoretycznie ATARI ST miało paletę barw 512 kolorów z których tylko 16 można było wyświetlić na ekranie, ALE były programy, które to omijały i pokazywały obrazki w 512 kolorach. Identyczną sytuację mamy w przypadku bitów i dlatego zarówno użytkownicy Amigi czy Atari próbują to wytłumaczyć laikom i mają rację.
Teoretycznie masz rację...
N64 to była największą porażka w historii. Napakować pudełko super podzespołami by to potem zdegradować kartridgwm, na którego nic się nie mieściło i trzeba było kompresować i miniaturyzowac co się dało. W efekcie grafika byla absurdalnie skromna.
Zgodzę się z tobą
N64
+64 bity
+dobre gry
-kartridże
-ziemniak
+szybkie ładowanie
-nie ma muzy puszczania
PS1
-32 bity
+dobre gry
+kompakty
+bestia jak na tamte czasy
-ekran ładowania
+odtwarzanie muzy
Ps1 win
Przystępnie podane.
Magistrala- łyżka danych XD
kiedy opowiesz coś o cartridgu c64 games system ?
HDD -> RAM -> CPU -> GPU -> monitor
Fan Atari Jaguar... Taki ktoś nie istnieje! 😉
10:55 Ciekawe, czy przez te 3 lata Borgowi udało się dowiedzieć, czemu to nie jest prawdą ;-)
No nie wiem czy procesory są 64-bitowe, jak popatrzysz na AVX-512 to w zasadzie mamy procesor 512-bitowy. A szyna pamięci w x86 od dawna jest 128-bitowa
Materiał bardzo fajny... następnym razem skocz do sklepu po nowego marker ;)
Raczej nie będę rysować. Nie miałem czasu na składanie grafiki i animacji po prostu 😋
A jak się ma to do qbitów i rewelacji, że IBM, czy inny Google stworzyło komputer kilkudziesięcio - qbitowy?
@RetroGralnia Masz dużo racji kolego. Jednak popełniłeś błąd. Otóż nie 1->1023 tylko 1->1024. Wiem. Producenci często podchodzą do tego dość luźno, dlatego też przeliczają 1->1000 tym samym pozbawiając nas części pamięci. Przy mniejszej ilości pamięci jest to nieznaczne, ale już przy 16 GB otrzymujemy w praktyce 14 z hakiem... Dobrze by było, gdybyś wyjaśnił wszystkim to zjawisko, bo wydaje mi się, że ty najlepiej to wytłumaczysz, Pozdrawianm ;)
Miało być 0-1023, bo takie liczby koduje się zazwyczaj 10 bitach, jak 0-255 na 8-bitach. Nota bene pamiętam, choć było to kilkanaście lat temu, jak nas na wykładach opierniczali, żebyśmy nie powtarzali bzdur, że 1KB to 1024 Bajty :} No ale vox populi vox day - wszyscy tak mówią, ja też :P
/borg
@@RetroGralnia Hehehe no mnie tak w szkole uczyli :D
Dlaczego gdy XP dostał wersję 64bit nie był szybszy a nawet był trochę wolniejszy w grach niż 32bit.
Bo to był raczej system do pracy, a nie do gier. Tam chodziło tylko o to, by móc mieć zaadresowane więcej pamięci niż 3.5 GB i to było jakoś na około robione, stąd pewnie utrata prędkości. Choć pracuje w IT już 20 lat, to w sumie nie pamiętam bym widział ten system u kogokolwiek na żywo :)
A czy to łatwo da sie przeliczyc na scieżki pomiedzy ram a cpu ?
68000 na 24 linie adresowe, tylko ten najmłodzy adres jest rozbity na sygnały wyboru mlodszy/starszy bajt. 23 bity adresują 16bitowe słowa.
A co z hbm i szynami po 4096b?
jest 10 typów ludzi:
ci którzy orientują sie o co chodzi w tym komentarzu
i ci którzy nie
To ode mnie jeszcze taki żart:
Mało kto to wie, ale 120 jest równe 5!
Co to za muzyka w tle?
Tak jak kazdy dobry kierowca zna jako tako swoj samochod tak uzytkownik komputera powinien wiedziec czym sie bawi...
Tylko, że znajomość działania komputera do tego stopnia, to jak szczegółowa znajomość zjawisk fizycznych jakie zachodzą w samochodzie
@@SoutParl Widzisz stary; kiedyś w szkole uczono fizyki na takim poziomie, że nikt, nawet nieuk (po kilku latach powtórzeń) nie miał problemów ze zrozumieniem jak działa silnik w aucie. Rozumiem, że czasy się zmieniają, ale nie rozumiem dlaczego przy takim dostępie do informacji jak dziś ludzi i interesuje tak mało spraw. Wiedza ogólna to podstawa działania systemu politycznego pod jakim przyszło nam żyć. Jeśli ludzie tylko będą chodzić do kościoła i tylko interesować się "Tańcem z gwiazdami" to mamy TOTALNIE przerąbane.
Tak jak komputery wykonuja operacje szybciej jak adresy pamięci są wyrównane tak samo człowiek szybciej policzy
2222
+3333
niż
7598
+9384
Wow. Mój komputer Pc 64 bit operuje na słowach 16 bit, więc tak na prawdę mam PC 16 bit.
W pewnym sensie... Architektura x86 bardzo cierpi ze względu na swoją wsteczną kompatybilność z procesorem z roku 1978. Choć w obecnie Twój PC operuje raczej na 64 i 32-bitowych słowach.
/borg
Twój 64 bitowy komputer od czasów pentium zawsze adresuje paczki 64 bitowe. Zapominasz że cała komunikacja z układami pamięci RAM które mają swoje własne patenty na szybkie działanie (FPM, EDO, SDRAM, DDR) odbywa się poprzez cache który zawsze pracuje z maksymalną szerokością szyny, nawet jak argumenty operacji procesora mają krótsze słowa. To cache a nie rozkaz procesora decyduje o odczycie z pamięci. Proc sięga tylko do cache ale żeby było ciekawie 1 poziom cache trzyma rozkazy RISC zamiast CISC a translacji ich dokonuje w locie przy pobraniu linii cache z pamięci cache drugiego poziomu L2 (rozkazy CISC). Dzisiaj już trudno mówić o bitowości proca. Nowe procesory pracują na argumentach i 512 bitowych i nie w krokach jak na 68k a w pojedynczych cyklach taktowania dlatego mają wydajność rządu Tera flopów
Plot twist, niektóre karty graficzne mają 2048-bitową szynę pamięci ;)
Najsss :D Pewnie takie za 20 tysiaków :D
Są i karty obliczeniowe z większą szyną (widziałem na pewno 4096 bity) - wystarczy zajrzeć do tego co można w Google Cloud wynająć - tam są po prostu potwory :D
/borg
@@RetroGralnia no nie, aż tak to nie, mowa Radeonie Vega ;) (i Fury, który miał 4096-bitową szynę)
Nie było łatwo Uf , pojąłem dla czego mój win 7 32 b a moja pani ma win 7 64 b nie jest kompatybilny .
A więc ile bitów ma przykładowo PS2, XBOX360 albo XBOX ONE ?
Ps2=64 bity
Czy wy też słyszycie przeddźwięki, czy u mnie coś się rypie? :/
Szkoda tylko ze nie wspomniales o tym ze pierwszy bit w paczce to znak okreslajacy minus czy plus, domyslnie jest to 0 - liczba dodatnia. Wiec 8 bitowy oblicza od -128 do 127. Powodem braku 128 jest to ze trzeba by ustawic na pierwszym miejscu 1 co dawaloby ujemna wartosc. Takze w tym wypadku moglibysmy mowic o dwoch wystapieniach 0 ( ujemnego i dodatniego ), dlatego zdecydowano dodac do zakresu ujemnego 1000000 jako -128
Chyba, że nie oznacza. Wtedy mamy od 0 do 255... albo są tam literki w ASCII :) Poza tym w systemie kodowania liczb U1 mamy podwójne zero. To o czym piszesz to kodowanie U2.
/borg
17 minut o tym czym jest słowo?
Dlaczego nie ma komputerów 128 bitowych
Czy nie ma? W normalnych zastosowaniach 64 bit w CPU wystarczają każdemu, ale w domowych GPU szyna danych ma i 384 bity. Więc zależy jak na to spojrzymy...
To jagółar sprzedał się na tyle żeby mieć fandoom!?XD
Fani Atari Jaguar... jest coś takiego?
Są, są. Ba, są nawet dobre gry na ten sprzęt. On na moment wydania był naprawdę potężną maszyną, tylko trochę niezrozumianą :)
/borg
@@RetroGralnia W zamyśle miałem bardziej takowych fanów u nas. Może uciułalibyśmy ze 2 osoby
Jaguar cierpiał z tego samego powodu, z którego pokutował potem Saturn czy nawet PS3. Choć fakt rysowania prostokątów, nie trójkątów przez Saturna jest jeszcze bardziej szalony w dzisiejszych czasach. Jednak żeby być fair, to trzeba też tutaj wskazać pierwszy układ Riva od NV czy... 3D realizowane na Amidze. Saturnowe 3D było znacznie bardziej podobnego do tego sposobu rysowania grafiki, niż np. do PS1. Trudna do zrozumienia architektura sprzętu znacznie utrudniała programistom wydobycie ze niego pełni możliwości :v
Motorola 68k był i jest procesorem 16 bitowym, taką ma architekturę. Jedynie rejestry ma 32 bit.
Słowo ma zawsze 16 bitów, jak bajt 8 bitów. 32 bity to długie słowo, 64 to bardzo długie słowo.