SAYOHAT VAQTI // ZOMINDAGI O'ZGARISHLAR // YANGILANAYOTGAN ZOMINDA BUNYODKORLIK ISHLARI // QIZQARLI
HTML-код
- Опубликовано: 10 фев 2024
- Hudud ikki qismdan tarkib topgan: Turkiston tog`larining shimoliy tizmalarida joylashgan, bir-biri bilan chegaradosh Zomin Davlat qo`riqxonasi va Zomin Xalq bog`i. Zomin Davlat qo`riqxonasi Zomin va Baxmal tumanlari hududida, 26840 ga maydonga ega bo`lib, 1960 yil tashkil qilingan. Zomin Xalq bog`i 1978 yil tashkil qilingan, Jizzax viloyatining Zomin tumanida 24110 ga maydonni tashkil qiladi. Qo`riqxona o`z hududidagi barcha tabiiy resurslarni muhofaza qilish va daxlsizligini ta’minlaydi. Xalq Bog`i noyob tog` ekotizimlarni saqlash, tiklash va rekreatsion tadqiq qilish maqsadida tashkil etilgan. Qarag`ay o`rmonlari hududdagi eng yirik o`rmonlardan hisoblanadi. O`zbekiston Qizil kitobiga kiritilgan noyob hayvonot turlari (14 ta) va o`simliklari (18 ta) mavjud. Hudud 1913 yildan buyon turli darajada muhofaza ostiga olingani sabab, noyob tabiiy resurslar saqlanib kelinmoqda.
Zomin togʻ-oʻrmon davlat qoʻriqxonasi - Jizzax viloyatida joylashgan. Turkiston tizma toglari gʻarbiy qismining shimoliyyon bagʻrida, Koʻlsoy va Gʻoʻralassoy havzalarini ishgʻol etgan. Janubiy Tojikiston bilan chegaradosh. Maydoni 15,5 ming ga, shundan 11,2 ming ga archa oʻrmonzorlari. Dastlab 1926-yilda Gʻoʻralas togʻ-archa qoʻriqxonasi nomi bilan tashkil etilgan. Qoʻriqxonada togʻ oʻrmonlarini va archa biol.sini oʻrganish, archazorlarni koʻpay-tirish, hayvon va oʻsimlik turlarini saqlab qolish ishlari olib boriladi. Relyefining murakkabligi va turli iqlimtuproq sharoitlariga koʻra, qoʻriqxonada 3 oʻsimlik mintaqasi (dasht, oʻrmon, subalp) mavjud. Qoʻriqxona hududi tipik togʻli oʻlka boʻlib, dengiz sathidan 1760-3500 m balandlikda (eng yuqori nuqta - Turalas togʻi 3560,5 m balandlikda). Yillik oʻrtacha v yogʻin miqdori 400 mm dan ortiq. Iqlimi keskin kontinental, maksimal harorat yozda 33°, qishda −35−38°. Qoʻriqxona hududida archazorlarning quyi qismida (1900-2700 m) Zarafshon archasi va qora archa, oʻrta qismida (2100-2800 m) sovur archa, yuqori qismida (2100-3200 m) oʻrik archa usadi. Bulardan eng koʻp uchraydigani sovur archadir. U qora archa va oʻrik archa orasida ham oʻsaveradi. Qoʻriqxonada 180, hatto 400 yoshga kirgan archalar bor. Archadan tashqari Tyanshan chetani, Turkiston qayini; butalardan zirk, naʼmatak, uchqat, irgʻay, tobulgʻi oʻsadi. Qoʻriqxona hayvonot dunyosi xilma-xil. Qoʻriqxonada Respublika Qizil kitobiga kiritilgan turkiston silovsini, oq tirnoqli ayiq, arhar, bars shuningdek, boʻri, boʻrsiq, tulki, jayra, toʻngʻiz va b. yashaydi. Qoʻriqxona hududida oʻsimliklarning 720, turli qushlarning 130, sut emizuvchilarning 37 turi, sudralib yuruvchilardan 8, baliqning bir turi tavsiflangan.
Parrandalardan pushti shaqshaq, toʻrgʻay, miqqiy, zagʻcha, zagʻizgʻon, kaklik, bedana, boltatumshuq, govkaptar, gʻurrak, turkiston ukkisi, boyqush va boshqalar bor. Qoʻriqxonada uning hayvonot va oʻsimliklar dunyosini oʻrganish boʻyicha ilmiy va amaliy ahamiyatga ega boʻlgan tadqiqot ishlari olib boriladi
Iqlimi
Zomin qoʻriqxonasi keskin kontinental iqlimi boʻlgan zonada joylashgan, biroq uning hududi oʻrta va baland togʻ kamarlarida joylashgani bois qoʻriqlanadigan zonaning oʻzi iqlimi baland togʻ deb hisoblanishi kerak. Bu mintaqada qish oʻrtacha sovuq, tez-tez erishi bilan, havo harorati +15 ° C gacha koʻtarilishi mumkin. Bahor shiddatli va yomgʻirli (aprelda yillik yogʻingarchilikning 1/4 qismi tushadi). Yoz uzoq, oʻrtacha issiq, juda quruq. Kuz nisbatan quruq va issiq.
Qoʻriqxonaga eng yaqin joylashgan Qulsoy gidrometeorologiya stansiyasida oʻrtacha yillik harorat +4,8 °C. Eng sovuq oy yanvarning oʻrtacha harorati −5,9°, eng issiq oy iyul oyining oʻrtacha temperaturasi atigi +15,9°. Eng yuqori harorat mos ravishda −32 ° C va + 33 ° C ga teng. Faol haroratlar yigʻindisi 2260 ° S ni tashkil qiladi. Ayozsiz davr 126 kun, vegetatsiya esa 240 kun davom etadi.
Geografiyasi
Zomin qoʻriqxonasi Oʻzbekistonning eng janubiy qismida, Jizzax viloyatining Baxmal (11037 ga) va Zomin (15533 ga) tumanlarida joylashgan. Eng yaqin aholi punktlari - Baxmal va Zominning yirik qishloqlari qoʻriqlanadigan hudud chegaralaridan mos ravishda 50 va 60 km uzoqlikda joylashgan.
Geologiyasi
Togʻ yonbagʻirlarida Zomin qoʻriqxonasi joylashgan Turkiston tizmasi paleogenda shakllangan, ya'ni Pamir-Olayning eng katta antiklinal burmalaridan biridir. Bu potentsial yuqori seysmik faollik zonasi. Qoʻriqxona hududida 4 ballgacha boʻlgan zilzilalar kam uchraydi va bu yerda soʻnggi ming yil ichida 8 magnitudali ikkita zilzila sodir boʻlgan. Paleozoy erasining metamorfik jinslari - slanetslar, qumtoshlar, ohaktoshlar qoʻriqlanadigan hududning aksariyat qismida keng tarqalgan. Mezozoy va kaynozoy yotqiziqlari kamroq uchraydi.
Murojaa uchun telegram manzil: @MediaMagnatAdmin
Keyingi videolarimiz nima haqida bo'lishini hohlasangiz albatta izohda qoldiring!
#Tezkor #Qiziqarli #Malumotlar #Foydali #Video #Haqida #Bilib #Oling #Faktlar #Qiziq #Ajoyib #Buqiziq #Kino #Kinolar #Dunyo #Yangiliklari #Prikollar #Prikol #Kulguli #Serial #Seriallar #sayohat #zomin #Sanatoriya
Yaxshi chiqibdi mazza qib ko'ryabman. Yaqinda borib kelgandim. Media magnat sizlar qachon bordizlar borayotganlarizni elon qilmabsizlarda. Ko'rishardik. Keyingi manzil Buxoroga ham kelinglar
Салом медия магнат ижодкорлари. Сурхондарёдан курябман. Нега кам видео куябсизлар. Саёхат вактида сурхондарёга келинглар кутаман. Хар доимгидек малумотлар чиройли. Омад
АССАЛОМУ алайкум зоминда арча кайси ойда гуллайди