Хубилай хаан Хотол бялуу

Бялуу гэх нандин амтлаг бүтээгдэхүүн нь Эртний Грек, Ром гүрний үед үүссэн гэж үздэг. Гэхдээ барууны орны ихэс дээдсийн баярын ширээнд залардаг байсан уг амттан 8 зууны өмнө Монголын эзэнт гүрний их будаалганы төгсгөлд гардаг байсныг та мэдэх үү? 13-р зууны үед их Юан гүрний эзэн хаан Хубилай их байлдан дагуулалт хийж, улс, хот, тосгоныг эзэлсний дараа өргөн будаалга хийж, төгсгөлд нь бялуу гэх уг амттаныг тавьдаг байсан гэдэг. Цөцгийн тос, зөгийн бал, өндөг, янз бүрийн жимс зэрэг их тэжээлтэй амттай зүйлүүдээр хольц дүйлт хийдэг учраас хүн их идэж чаддаггүй, багахан идээд бялуурчихдаг, олуулаа хувааж иддэг байсан учраас ХОТОЛ БЯЛУУ хэмээдэг байсан гэж Билгүүн номч Б. Ринчен гуай 1969 онд хүнсний мэргэжилтнүүдтэй уулзаж, ярилцахдаа хэлсэн түүхтэй.
Харин 13-р зуунаас эхлэлтэй уг хоолны соёлыг “Талх чихэр” ХК 1984 оноос тасралтгүй үргэлжлүүлж, 37 дахь жилийнхээ нүүрийг үзэж байна. Салбартаа анх удаа Чанарын удирдлагын тогтолцооны ISO9001:2015, Хүнсний аюулгүй байдлын ISO22000:2018 стандартыг үйл ажиллагаандаа хэрэгжүүлэн ажилласан тэд талх, гурилан бүтээгдэхүүний салбарт техник, технологийн шинэчлэлийг тогтмол хийж, шинэ хэрэглээний соёлыг олон нийтэд нэвтрүүлж чадсан арвин туршлагатай. Энэ туршлагадаа тулгуурлан тэд “Хотол” бялууны үйлдвэрийнхээ үйл ажиллагааг улам өргөжүүлж, шинэ өнгө төрх, орчин үеийн хэрэглээний соёлд нийцсэн шилдэг бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж байна.