Blokzincir (Blockchain) Nedir? Geleceği İnşa Eden Kriptografi... (Kısım 2)
HTML-код
- Опубликовано: 16 июл 2024
- Birinci Kısmı İzlemek İçin: • Blokzincir (Blockchain...
***
Uyarı: Bu video, insanların yatırım aracı olarak gördüğü kriptoparaların altyapısında bulunan blokzincir teknolojisini anlatmaktadır. Videoların amacı, yatırım tavsiyesinde bulunmak değildir. Bu videolarda modern bir teknoloji hakkında bilgi vermek hedeflenmektedir. Yatırım yapmanın en sağlıklı yolu, kendi ekonomik durumunuzu göz önüne alan bir yatırım danışmanıyla çalışmak ve profesyonel bir karar almaktır. Burada verilen bilgiler genel izleyiciye hitap etmektedir ve yatırım tavsiyesi olarak görülemez.
***
Serimizin ikinci videosunun ikinci kısmında, blokzincirin kalbinde yatan kriptografiye biraz daha derinlemesine bir bakış atacağız. En önemlisi, 256 bitten oluşan bir imzanın kırılmasının ne kadar zor olduğunu izah edeceğiz. Böylece, blokzincirin ardında yatan ekstrem güvenliği anlamaya başlamış olacağız. Bu, bir sonraki videomuzun da temeli olacak.
İçindekiler:
00:00 Kriptografik İmza Nedir?
02:13 Kriptografik İmza Ne Kadar Güvenli?
05:03 Kriptografik İmzalı Bloklar Nasıl Çalışıyor?
08:04 Hesap Defteri Nedir?
Evrim Ağacı'na maddi destekte bulunmak ve bağımsız büyümesinin bir parçası olmak için:
• / evrimagaci
• Bitcoin: 1FtY3qZNJMbm6k5raVL4jy5wR8GDGuJPzh
• Ethereum: 0x598eE268ac836E7858AC550f2AF380Fc4FF3f50E
• Litecoin: LhRArcWwa1p2QwEiu1LFZUgiEWhwYqhHNv
IBAN bilgileri ve diğer kriptopara cüzdanları için: evrimagaci@gmail.com
***
Müzik: Snazzy, Downtown Jazz Music
3Blue1Brown Kanalı: / @3blue1brown
***
Yeni videolarımıza ve Evrim Ağacı ile yan oluşumlarının düzenli harcamalarına maddi destekte bulunmak için Patreon üzerinden bizi destekleyebilirsiniz: / evrimagaci
***
Daha fazla içerik üretebilmemiz için Evrim Ağacı'na maddi destekte bulunan izleyicilerimiz arasına katılın:
Türk Lirası ile tek seferlik veya aylık düzenli destekte bulunmak için: kreosus.com/evrimagaci
Patreon destekçilerimiz arasına katılmak için: / evrimagaci
Bilim tişörtleri, kitaplar ve diğer ürünlerimizden satın almak için: pazar.evrimagaci.org/
IBAN numarası, kriptopara veya PayPal yoluyla destek olmak için: dar.vin/MaddiDestek
***
Müzik: Bu videoda kullanılan müzikler AudioHero (www.audiohero.com/) sitesinden alınmıştır.
Video: Bu video içinde alıntı yapılan tüm video kaynakları video içinde belirtilmiştir. Kaynağı belirtilmeyen tüm videolar Pixabay (pixabay.com/videos/) sitesinden alınmıştır.
İkonlar: Bu videoda kullanılan ikonlar Flat Icon (www.flaticon.com/) sitesinden alınmıştır.
***
En son yüklediğimiz videoyu izlemek için: dar.vin/SonVideo
En popüler videomuzu izlemek için: dar.vin/EnPopuler
***
Kanalımıza abone olmak için: dar.vin/EARUclips
İçindekiler:
00:01 Kriptografik İmza Nedir?
02:13 Kriptografik İmza Ne Kadar Güvenli?
05:03 Kriptografik İmzalı Bloklar Nasıl Çalışıyor?
08:04 Hesap Defteri Nedir?
Evrim Ağacı'na maddi destekte bulunmak ve bağımsız büyümesinin bir parçası olmak için:
• www.patreon.com/evrimagaci
• Bitcoin: 1FtY3qZNJMbm6k5raVL4jy5wR8GDGuJPzh
• Ethereum: 0x598eE268ac836E7858AC550f2AF380Fc4FF3f50E
• Litecoin: LhRArcWwa1p2QwEiu1LFZUgiEWhwYqhHNv
IBAN bilgileri ve diğer kriptopara cüzdanları için: evrimagaci@gmail.com
çok güzel seri, kafamda ki birçok şeyi yerine oturttunuz.serinin devamını bekliyoruz :) teşekkürler evrim ağacı ailesi.
3. dakikadan sonra biran boş boş baktım sadece
Emeğine sağlık Çağrı çok başarılı 2 video olmuş. Devamını sabırsızlıkla bekliyorum.
Devamı da gelecek, çok teşekkürler! :)
Çok teşekkürler, gerisi de gelecek. :)
Yıllardır engin bilgi paylaşımınızdan faydalanıyorum. Size tekrar tekrar teşekkürler. Bu motivasyon ve inancınız hiç kaybolmasın. Şimdi aklıma bir soru takıldı. Bu kriptografik imzayı kullanarak haberleşmek nasıl mümkün olabilir? Mümkün olduğunu anladım fakat blok zincirini üçüncü kişilerin ulaşmasını istemediğimiz gizli yazışmalarımız için nasıl kullanabiliriz? bunun bir programı mı vardır? yani olayın gerçekleşme teorisi tamam ama pratikte var mıdır ki edinebileceğimiz birşeyler?
Mükemmel video olmuş şu sayılara bak beee . Peki quantum bilgisayar bu süreyi değiştiriyor mu ?
Muhteşemsiniz.
Emeğinize sağlık, videoda belirtmiş olduğunuz gibi Türkiye'de kredi kartı kullanımına çok fazla şüphecilik bulunduğunu düşünmüyorum. Türkiye kredi kartı kullanım oranı çok yüksek bir ülke, dediğiniz belki bundan 10-15 sene öncesine ait bir bilgi olabilir. Bunun haricinde açıklayıcı video olmuş, tekrar elinize emeğinize sağlık.
Kendi şirketimde blockchaini kullanabilirmiyim?Bana ne gibi avantajlar sağlar?Dahası bunu reel olarak nasıl kullanabilirim?Yani bir programmı var onu bütün şirketteki bilgisayarlara kurmam mı gerekiyor yoksa bir web sitesine üye mi olması gerekiyor?Şirketin üretim aşamasındaki gizli bilgiler açığa çıkar mı ?
HAYATTA BAŞARILAR
+Mahmut Boğa Hepimize. :) Teşekkürler.
tüylerim diken diken oldu 👁👄👁
4 milyar muhabbetinin sonunda İlyas Salman gibi dizlerimin üzerine çöküp "vay baboooo" diyebildim ancak.
3 videoyu da sırayla izledim; gayet açıklayıcı olmuşlar, emeğinize sağlık. Ancak hesap defteriyle alakalı aklıma takılan iki soru var. İlki; 2009'dan bu yana yapılan milyonlarca Bitcoin işlemine ait hesap defteri kaydının o an için ~133 GB olduğunu söylediniz. Bu büyüklükte bir veri nerede depolanmakta? Bu veri, parçalar halinde dağınık şekilde mi; yoksa bir bütün halinde bir veya birden fazla sunucuda mı bulunmakta? Eğer tek bir yerde depolanıyorsa; bu hesap defterinin bir sahibi mi var? İkinci sorum ise; şimdilik 133 GB'lık veriden oluşan bu hesap defterinin çalınma veya yok edilme ihtimali var mı? Soruların cevaplarını videolarda kaçırdıysam affola. Şimdiden teşekkürler.
+Rabe Mann Harika sorular ve hepsinin cevabı şu anda hazırlamakta olduğumuz bir sonraki videoda. ;)
bu sorunun cevapları nerde ?
Dağınık.
BTC node=Bu kayıt defterlerinin tutulduğu bilgisayar sayısı.
Mesela BTC node 500 yazıyorsa,o veriler 500 kişinin elinde vardır demektir.
Sen de bi Noder olabilirsin.Ben yeni bilgisayar alınca deneyeceğim.
Kriptografik imzanın kişiye ait olduğundan bahsettiniz, burada kişi ile kastınız sisteme bağladığımız bilgisayar mı oluyor? Yani bu imza neye göre belirleniyor? Ayrıca ben bir veri aktarmak isteyince veriyi ilk etapta tam olarak nereye gönderiyorum?
Sormak istediğim bir diğer şey ise, ilk videoda farklı kriptoparaların farklı işlevleri olduğundan bahsetmiştiniz bunu tam olarak kafama yerleştiremiyorum sonuçta bunlar para değilmi mesela ethereum bir para ise nasıl oluyorda sözleşme imzalanmasına yarıyor?
Bilgisayardan ziyade, kişiye ait. Gizli anahtar, şöyle bir şeye benziyor genelde: fqh(e*zzxe7o5t%hpyuaqw()zcukxo8ml=3+b=tpz4*))dl5wm
Bunu kendinize saklıyorsunuz. Gizli anahtarı ve göndermek istediğiniz mesajı (Mesela "Erdoğan Yıldız, Evrim Ağacı'na 5 dolar bağışta bulundu." cümlesini), bir sonraki videoda ele alacağımız SHA256 fonksiyonundan geçiriyorsunuz. Böylece şu tip bir mesaj oluşuyor:
bcb1f598b58b0737bc4a3b7ba4272ae7815d4e59a76f57b238421325e92b065a
Bu mesajı, sadece gizli anahtara sahip olanlar açabiliyor. :)
Aslında "veri gönderimi" de tam olarak bu videodaki "lise" fiziksel örneğinde olduğu gibi "elden ele" dolaştırılmıyor. Tam olarak nasıl olduğunu, bir sonraki videoda anlatacağız. :)
Güzel soru! O nedenle Bitcoin (ya da Ethereum, Litecoin, vs.) ile blokzinciri ayırt etmeye çalışıyoruz videolarda. İkisi apayrı şeyler. Bitcoin, blokzincirin bir uygulaması. Blokzincire eğer ki para transferi bilgilerini eklerseniz, blokzinciri ekonomiye uygulamış oluyorsunuz. Eğer ki blokzincire sözleşme maddelerini (veya madde taleplerini) yüklerseniz, blokzinciri hukuğa uygulamış oluyorsunuz. Eğer blokzincire demokratik bir seçimdeki oyları yüklerseniz, blokzinciri demokrasiye uygulamış oluyorsunuz. Eğer lise sıralarındaki gençlerin mesajlarını yüklerseniz, blokzinciri lise sıralarına uygulamış oluyorsunuz. :)
Iyi de kim brute force dener ki böyle Bi durumda ya biri açık bulursa ?
Bekleme moduna aldım :D
2022'den selamlar. Vayy be keşke seni şu zamanlardan tanisaydim da biraz altcoin toplasaydim 😁
Elinize sağlık harika video olmuş. Kafamda bir soru işareti var. Bu gizli anahtar ve açık anahtar bize kim tarafından veriliyor? Sistem tarafından bir şifre atanıyorsa bu şifre neden ve nasıl görünmez?
Ever bunu ben de merak ediyorum. google outhenticator hesabımı başka bir telefondan kullanmak istediğimde app mi bana vermişti yoksa binance mi vermişti hatırlayamıyorum ? Yardimci olabilir misiniz konu hakkinda karıştırıyor da olabilirim..
Öğrendiysen bana da söylesene kanka. Hâlâ anlamadığım nokta orası
Güzel kaarlar ettiniz mi efendim btc den merak ettim sormak istedim 3 yıl olmuş
3 yıl önce bu videdan çıkıp bir etheryum ve ya farklı bir coin alan varsa şuan zengin olmuş demektir😁😁😁
Tabak güzelmiş :)
Günlük hayatta kullanımı yaygınlaşmadıkça manipülasyona çok açık gibi değil mi? Mesela bugün büyük değer kaybı yaşadı bitcoin. Tüm dünya para birimi olarak bu sisteme entegre olduğunda biraz daha dengelenebilir. Orda da şu sorun ortaya çıkıyor. Bu sistem madencilere cazip gelmediği an çökmesi kaçınılmaz fakat güvenlik olarak dediğin gibi daha mantıklı.
Emre K Kriptoparalar, şu anda dediğiniz gibi çok büyük oranda yatırım ve para kazanma amacıyla insanların para verdiği sistemler olduğu için ve yeterince fazla kişi kullanmadığı için fazlasıyla dengesiz, evet. Ancak bu büyük kayıplara rağmen Bitcoin'in halen eksponansiyelden bile hızlı bir yükseliş grafiğinde olması, insanların halen bu geleceğe değer verdiğini düşündürüyor. Ama Bitcoin veya diğer bir kriptoparaya takılmak anlamsız; çünkü blokzincir teknolojisi asıl önemli olan ve odaklanması gereken şey. Blokzincir yayıldıkça (ki hızla yayılıyor), hayatımızda olan birçok şey değişebilecek. :)
Başta şifreleme hakkında sadece 0 ve 1 sayılarının kullanıldığını söylediniz ama şifre kırma olasılıklarını 10 sayı üzerinden yaptınız
Ersin Yiğit çünkü 2üzeri 256 yaklaşık olarak 10 üzeri 77 ye eşit
Ersin, kardeşim hayatta basarilar
Blokzincir'in mantığını anlatmak için sınıf örneğini verdiniz ve her öğrencinin birer blok olduğunu söylediniz. O zaman, diğelim ki ben başka bir arkadaşıma bitcoin göndermek istersem, göndereceğim veriler başka insanlar veya hesaplar aracılığıyla mı arkadaşıma gidebilecek?
Evet, ancak doğru anahtar kimliğe sahip olmayan kimse, gönderdiğiniz 1 milyon dolar da olsa, sadece "A" harfi de olsa o veriyi kullanamayacak.
+Eyup Yucel Eyüp Bey güzel açıklamış. İmzanızı ve mesajınızı kırmak imkansız olduğu için, kimin elinde olduğu çok da önemli olmuyor. Bir de, sıra örneğinin aksine, gerçek blokzincirde kimse fiziksel olarak zincire sahip olmuyor. Blokzincir ortada olan bir şey, herkes ona eklemek istediklerini anons ediyor, madenciler de bu anonsları bloklara işliyorlar. Dolayısıyla bloğu çalma, gizleme, el koyma falan gibi durumlar olmuyor. Fiziksel dünyadan biraz farklı yani. :) Bunlar, taşları yerine oturtacak bir sonraki videonun konusu. :)
İnternet trafiği hacklenirse cüzdan şifresi gitmez mi?
Çağrı bey, gizli anahtarı kaybettiğiniz zaman sıfırlayamıyor yahut geri alamıyorsunuz. Dolayısıyla kredi kartı yahut kasa anahtarıyla pek alakası yok zira bunların telafisi var ancak kişisel kodun yok. Üstüne bir bardak soğuk su için.
Maalesef. Ama bu her zaman doğru değil. Gizli anahtarlarınızın kontrolüne sadece sahipseniz (cold-storage kullanıyorsanız) ve hiçbir dijital aracı kullanmıyorsanız, tamamen doğru, evet. Ama eğer ki bir aracı kullanıyorsanız (mesela Coinbase), bazı yolları var.
Birçok firma, "Acil Durum Kodları" ve "Kimlik Doğrulama Yöntemleri" sunuyor. Eğer yeterince hızlı davranıp, hesabınızı koruma altına alırsanız (firma, kimliğinizle ilişkilendirilmiş gizli anahtarı sıfırlarsa), hesabınızı koruyabilirsiniz. Sonrasında uzun bir kimlik doğrulama sürecinden geçmeniz gerekiyor ne yazık ki. Ama her şeyin sonu değil. (Bir örnek burada: support.coinbase.com/customer/portal/articles/2488794-troubleshooting-2-factor-authentication#Authenticator)
Keza, benzer şekilde, eğer ki gerçek hayattaki hırsız da sizden önce davranıp bir marketten binlerce TL değerinde ürün alır, evinizdeki kasayı çalıp açarsa, onun üzerine de "soğuk su" içmek gerekir. :) Ama bu da dünyanın sonu değil; zira birçok kredi kartı, yine uzun ve zorlu soruşturmalardan sonra, kaybettiğiniz parayı geri verebilmektedir. Bir de "sigorta" olayı var tabii gerçek hayatta; kriptodünyada henüz pek olmayan bir şey bu.
Yep, ancak aracı kurumlarla iş yapmak isteseydim spk kuralarına tabi, yüzlerce yıllık geleneği olan, devlet guvencesi sunulan bir yapıyı tercih ederdim. Biz kripto parayı kişiye özel olduğu için sevdik. Aracılar tat kaçıyor. Hala bir gece de kapatıp gidecek ve hiç bir yasal sorumluluğu olmayan e-cüzdanlar ve borsalar üzerinden işlem yapan milyonlar varken kriptopara hala amaçladığı devrimi yapabilmiş değil.
Ayrıca yanlış adrese giden paralar da geri döndürülemiyo, karşı tarafın insafına kalırsınız ki önce karşı tarafı nasıl bulacaksınız ?
Benim anlamadığım şey sisteme dahil olmak için ve coin alabilmek için mecburen bankaya yani fiat paralara ihtiyaç var. Diyelim ki ben 10 BTC aldım ee sonrası? Reel hayatta bunu kullanabilmem için tekrardan fiat paraya çevirmem gerekecek. Onu nasıl yapıyorum? Kim bana fiat para veriyor, bankalar mı?
Zaten amaç gerçek hayatta kriptopara kabul eden firmaları arttırıp, fiat parayı gereksiz kılmak. 😊 Bu işlerle uğraşan kişilerin temel hedefi o. Şurada bunu halihazırda yapan firmaların listesi var: 99bitcoins.com/who-accepts-bitcoins-payment-companies-stores-take-bitcoins/
@@evrimagaci Yani parayı coinlere çevirdikten sonra geri dönüş yapma ve bu firmalardan coin based alışveriş yap mantığı güdülüyor. Merak ettiğim şey bu dönüşüm işleri nasıl oluyor? Anladığım kadarıyla bu borsa şirketleri sayesinde de istersen coinlerini paraya çevirebiliyorsun. Onlar sayesinde alım-satım işleri yürüyor. Doğru mudur?
Teşekkürler.
@@handet.6235 evet tam olarak borsa ile
Şu video, 1000X potansiyelli alt coin sepeti videoları kadar izlenmediği için maalesef yerimizde saymaya devam edeceğiz
4 milyar bilgisayar ve galaksi kısmında ben melek subaşı'na bağladım sen milyar sen milyon tane bilgisayarı ne yaptın
Hicbirsey anlamadim
507 MİLYAR YIL MI !!! NEEEEEEE!!!!!!
Teoride 4 milyarda 1, deneyselde ilk denemede olabilir :(
Bir parayı 256 kere havaya atıp hepsinde tura getirebilen birine denk geldiyseniz olabilir
Quantum bilgisayarla işler değişir
500 milyar yıl 5-10 saatte kırılır
Aziz Ali Artuç Hayır, böyle bir şey mümkün değil. Bilgisayarlar ne kadar hızlanırsa hızlansın, kırılacak şifreyi zorlaştırmak kat kat kolay. 256 yerine 512 veya 1024 bit seçilip, bir sonraki videoda izah edeceğimiz "çözülmesi gereken zor matematik sorusu"nu ilk 20 basamağı 0 yapmak yerine ilk 500 basamağı 0 yapmak şeklinde değiştirerek, her türlü teknolojik atılımın zorlanacağı problemler yaratılabilir. Bir sonraki videoda bunu göreceğiz. Ama kuantum bilgisayarlar kesinlikle bu teknolojiyi alt edebilecek mantığa sahip değil. Tam tersine, kuantum enkripsiyon nedeniyle çok ama çok daha zor hale getirmek mümkün olacak.
Evrim Ağacı Çok mantıklı
güzel soru, güzel cevap.
Iyi de neden herkes brute force anlatıyor şuan bitcoin 20 bin doları aştı ve piyasada milyonlarca bitcoin var hayatını buna adayabilecek yığınla hacker dan biri başka Bi yöntem bulabilir neden bulamasın ki?
Bu beyin yakıcı bilgiler için teşekkürler.
Ben kripto para alirken gizli bir anahtarim yok. Nerden cikti bu
Eğer paranı borsada tutarsan senin gizli anahtarını omlar senin yerine saklar. Borsaya güvenmiyorsan oradan aldığın kripto parayı kendi cüzdanına aktarmalısın
Güzel hoş da Revolution'u izledin mi Çağrı? Doğal felaketler veya savaş gibi global açıdan elektriğin çat diye kesildiği bir durumda ne yapacaksın? : ] Bir anda milyonerken fakir oldun.
Elektrikler geri geldiğinde tekrar milyoner oldun. Ama bak banka binası yıkıldı. Banka hesapları geri gelmedi !
Nasıl bir teknoloji ya idrak edemiyor insan ilginç
1
Ben öldüğümde paraya ne olacak miras bırakabilirsiniz.
Cüzdan bilgilerini bir yerde saklarsan evet
4 MİLYARDA 1 MI !!!!!!!!!!!!!!!!! NEĞEĞEĞEĞEĞEĞEE!!!!!!
altına mı sıçıy0musun noluyo?
bizim Türk'ler blockchain'i açıklama özürlü ha 😄😄