BOLALARIMIZGA ISM QÓYISHDA EHTIYOT BÓLAYLIK. Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf.

Farzand dunyoga kelgach, unga chiroyli ism qo‘yish otaning eng muhim vazifalaridandir. Zero, ism kishi hayoti davomida unga har jihatdan ta’sir qilishi bor haqiqat. Bu narsa tarixdan, xususan Rasululloh sollallohu alayhi va sallam va sahobalar tarixidan ma’lum va mashhurdir. Masalan, Hudaybiyada Nabiy sollallohu alayhi va sallam Sahl ibn Amrning kelayotganini ko‘rib: “Alloh ishingizni yengillashtiradiganga o‘xshaydi”, deganlari shunga dalolat qiladi.
Yana bir muborak hadisda;
AbuDardo roziyallohu anhu Rasululloh sollallohu alayhi va sallamdan rivoyat qiladi: “Albatta sizlar Qiyomat kuni o‘z ismlaringiz va otalaringiz ismi bilan chaqirilasizlar. Bas (shunday ekan), ismlaringizni chiroyli qilinglar!” (Abu Dovud, Imom Ahmad, Dorimiy, Ibn Hibbon “Sahih”da,Bayhaqiy “Shu’abul iymon”da rivoyat qilgan).
Ushbu hadisda bandalar Qiyomat kunida o‘z ismlari va otalari ismi bilan chaqirilishi ta’kidlanib, ularni chiroyli va ma’nodor ismlar qo‘yishga targ‘ib qilinmoqda.
Vaqti soati kelib Qiyomat qoim bo‘lganida, barcha insonlar hisob qilinish uchun Alloh taoloning huzuriga to‘planadilar. Ana o‘shanda Alloh bandalarini O‘z huzuriga birma-bir chaqirib, ularni hayoti dunyoda qilib o‘tgan amallari haqida hisob qiladi.
Kishini otasi ismi bilan chaqirish uning yaxshiroq tanilishi va boshqalardan ajralib turishini ta’minlaydi.
Mo‘min kishi o‘zi va farzandlarining ismini chiroyli qilishga, shuningdek Qiyomat kunida najot topishiga, uning jannatga kirishiga sabab bo‘ladigan amallarni qilishga qattiq e’tibor berishi kerak.
Xaysama ibn Abdurahmon Ibn Abu Sabradan rivoyat qilishicha, uning otasi Abdurahmon bobosi bilan Nabiy sollallohu alayhi va sallamning huzurlariga borganida, u zot: “O‘g‘lingning ismi nima?” deb so‘raganlar. Shunda u: “Aziz”, deb javob bergan. Nabiy sollallohu alayhi va sallam esa: “Uni “Aziz” deb nomlamagin, balki unga “Abdurahmon” deb ism qo‘ygin. Chunki ismlarning eng yaxshisi “Abdulloh”, “Abdurahmon” va “Horis”dir” deb aytganlar (Imom Ahmad rivoyati).
Keyingi paytlarda odamlar ancha tushunib farzandlariga ma’nodor ismlarni topib qo‘ymoqdalar. Oldingilarga o‘xshab Tesha, Bolta kabi ismlarni qo‘yish kuzatilmayapdi. Biroq, ko‘p xollarda go‘zal va ma’nodor ismlarni to‘liq aytib chaqirmaslik natijasida qo‘pol xatoga yo‘l qo‘yayotganimzni ham aglab yetish vaqti keldi.