Türkiye Türkü ve Orta Asya Türklerinin Farklılıkları
HTML-код
- Опубликовано: 5 сен 2022
- Bu videoda Sibirya'dan Balkanlar'a kadar Türk coğrafyası ve dünyada üzerindeki tüm Türk Devletleri'ni inceleyecek ve Türkiye Türkleri ile Orta Asya Türkleri arasındaki farklılıklardan bahseceğim. Modern Türkiye ve Orta Asya'daki Türkler'in Arasındaki Farklılıklar neler? Müslüman Türkler dışında Budist ve Hristiyan Türk toplulukları olduğunu biliyor muydunuz? Peki ya bizim konuştuğumuz Türkçe ile Orta Asya'da konuşulan Türkçe arasında ne gibi farklar var? Tüm bu soruların cevapları için videoyu sonuna kadar izlemeyi unutma!
Daha fazla detaylı video için kanalıma abone olmayı unutma. Öte yandan beni sosyal medya hesaplarımdan da takip edebilirsin.
/ erencanalgun
/ erencanalgun
destek olmak için kanala abone olursanız mutlu olurum
Su=water /水 (Suv)=fluent-flowing Suvu> Sıvı=fluid, liquid
Suv.up =liquefied
Suv-mak= to make it flow onwards or upwards (>suvamak)
Suy-mak= to make it flow over
Süv-mek= to make it flow inwards
Sür-mek= to make it flow ON something
Sur-up(şurup)=syrup /(su-arpa)Suruppah(chorba)=soup /Suruppat(şerbet)=sorbet /Surab(şarap)=wine
Süp-mek= to make it flow outwards / (Süp-der-mek>süptürmek)>süpürmek=to sweep
Say-mak= to make it flow drop by drop (one by one from the mind) = ~ to count ~ to deem (sayı=number) (bilgisayar=computer)
Söy-mek= to make it flow out of the mind / Söy-le-mek= to make the sentences flowing through the mind = to say, ~to tell
Sev-mek= to make it flow(pour) from the mind to the heart = to love
Söv-mek=to say whatever's on own mind (~call names)
Süy-mek= to make it flow through (Süyüt> süt= milk)
Soy-mak= to make it flow over it/him/her ( to peel, ~to strip, ~to rob ) (Soy-en-mak)>soyunmak=to undress (Suy-ğur-mak)>sıyırmak= ~skinning , ~skimming
Siy-mek= to make it flow downwards / to pee Siyitik>sidik= urine
Sav-mak= ~to make it pour outward /put forward / set forth in (sav=~assertion)
(Sav-en-mak)>savunmak=to defend (Sav-ğur-mak)>savurmak=to strew it out (into the void)
(Sav-eş-mak)1.savaşmak=to pour blood / to shed each other's blood (savaş= war)
2.savuşmak=to get scattered outright/ altogether>3.sıvışmak=~run away in fear
Sağ-mak= ~to make it pour down (Sağanak=downpour) >Sahan=the container to pour water
Sağ-en-mak>sağınmak= ~to spill it from thought into emotions> ~longing
Say-en-mak>sanmak= ~to pour it from thought to idea (to arrive at a guess)
Sak-en-mak>sakınmak =~to ponder hard/ worry out/ beware
Soğ-mak=to penetrate >> Soğurmak=~ make it penetrate inward /~to suck
Sok-mak= ~to put/take it (by forcing) inward
Sök-mek= ~take/put it (by forcing) from the inside out (~unstitch/rip out)
Sık-mak = ~to press (by forcing) inward/to squeeze (Sıkı= stringent)
Sığ-mak= ~fit inside (Sığ-en-mak>sığınmak= ~to take shelter)
Süz-mek=~to make it lightly flow from top to bottom (~to filter, strain out)
Sez-mek=~to make it lightly flow into the mind (~to perceive, to intuit)
Sız-mak=~to get flowed slightly/slowly (~to infiltrate)
Suŋ-mak=to extend it forwards (to put before, to present)
Süŋ-mek=to get expanded outwards (sünger=sponge) (süngü=bayonet)
Sıŋ-mak=to reach by stretching upward / forward
Siŋ-mek=to shrink (oneself) by getting down or back (to lurk, to hide out)
Söŋ-mek=to get decreased by getting out or in oneself (to fade out)
mak/mek>(ımak/emek)=process/ exertion
al =~get via/ obtain
et =~ make
der = ~provide, set
kur=~ set up
en=own diameter
eş=partner
la/le = ~make it via/do it this way
Tan= the dawn /旦
Tanımak= to recognize (~to get the differences of)
Tanılamak=tanı-la-mak= diagnose /to identify
Tanınmak = tanı-en-mak= to be known/recognized
Tanıtmak = tanı-et-mak=to make known /to introduce
Tanışmak=tanı-eş-mak= to get to know each other =(to meet for the first time)
Danışmak= to get information through each other
Tıŋı= the tune (timbre) /调 /ட்யூன்
Tıŋ-mak=to react verbally
Tıŋı-la-mak= to get the sound out >(Tınlamak=~reacting /respond /~to take heed of)
Tiŋ-mek=to get at the silence >Dinmek= to get quiescent
Tiŋi-le-mek=to get the sound in >Dinlemek= to listen / 听
Çığ (chuw) = snowslide / 雪崩
Çığ-ğur-mak =çığırmak= ~to scream / ~to sing shouting
Çığırı > Jigir > Shuır> Şiir = Poetry / 诗歌
Cır-la-mak > Jırlamak > to squeal / shouting with a shrill noise
Çığırgı > Jırgı> Shuırgı> Şarkı = Song / 曲子
Çağırmak= calling - inviting / 称呼 / 邀请
Çağrı = Calling / 称呼
Uç > ~up-side (endpoint) (o-bir-uç=burç=extreme point= bourge) / tepe=~top-point
(Uç-mak)= to fly (~go up)
(Uç-a-var)> Uçar=it flies / it has (a chance) to fly
(Uç-ma-bas)> uçmaz= doesn't fly (~doesn't bother to fly/ gives up flying )
(Uç-der-ma-bas) >uçturmaz> uçurmaz= doesn't fly it (doesn't make it fly)
(Uç-eş-ma-bas)>uçuşmaz= doesn't (all)together fly
(Uç-al-ma-bas)>uçulmaz= no one has gotten to fly /~no one's allowed to fly
İç > ~in-side (inner)
(İç-mek) = to drink (include inside) / İç-der-mek> içermek= to contain
(Bu Adam Çay İç-E-er)>> Bu adam çay içer=(This man gets To drink tea)>This man drinks tea (then)
(Aç-mak)= to open (to see/show inside)
(Aş-mak)=~to exceed /go beyond
Dış> ~out-side
(Dış-a-aş-mak)>Taşmak =~overflow
Taş =the stone (portable rock)
Taşı-mak =~to take (by moving) it / to carry
Taşı-et-mak =Taşıtmak> to have it transported
Taşı-en-mak =Taşınmak> to move oneself to a different place
Der-mek= (~to provide) to set the layout by bringing together (der-le-mek= to compile)
Dar-mak= to bring into a different order by disrupting the old (tarkan=conqueror)
(thara-mak> taramak= to comb)
Dur-mak= to keep being present/there (~to remain/~to survive)
thurur =permanent (bokha-thor>boğatur>bahadır(hero)>ghadhur>hazır=existent>ready
Dur-der-mak> durdurmak= ~to stop
Dür-mek= to roll it up (to make it become a roll)
Dör-mek= to rotate on its axis >thörmek (old meaning)-to mix/ to blend (current meaning)
(döngü)törüş/törüv=tour (törüv-giş=tourist)
(Thörü-mek)>türemek= to get created a new layout/form by coming together in the same medium (tür= kind / type)
(Thörük = the derived layout/form by coming together) >Türk
Töre=the order established over time= custom/tradition > (torah=sacred order) (tarih=history)
Thörü-et-mek>türetmek= to create a new layout combining them= to derive
Thörü-en-mek>dörünmek= to rotate oneself /(2. to turn by oneself)
Thörünmek>Törn-mek>döŋmek= to turn oneself (dün=yesterday , dünya=world)
(Döŋ-der-mek)>döndürmek= to turn something
(Döŋ-eş-mek)>dönüşmek= to turn (altogether) to something
(Döŋ-eş-der-mek)>dönüştürmek= to convert/ to transform
Eğ-mek=to turn something the other way or to a curved shape> eğmek= to tilt/ to bend
Eğ-al-mek>Eğilmek=to get being inclined/ to be bent over
Eğ-et-mek>Eğitmek=to educate
Eğir-mek= to turn around itself by bending it or make it turn to another way in a specified time =~ to spin (eğri =curve /awry)
Evir-mek=to make it turn upside or turn up in other way over a specified time =~to invert /make it turn to something different in a specified time
Eğir-al-mek>Eğrilmek= to become a skew / to become twisted
Evir-al-mek>Evrilmek= to get a conversion/transformation over time
(evrim=evolution evren=universe) (devrim=revolution)
Uğra-mak= to get (at) a place or a situation for a specified time> uğramak= drop by/ stop by
Uğra-eş-mak=to stop by (altogether) into each other for a specified time> uğraşmak=to strive/ to deal with
Uğra-et-mak> uğratmak = to put in a situation for a specific time
Öğre-mek=to get (at) a status or a level / to get an accumulation within a certain time
Öğre-en-mek=to get (at) a knowledge or a knowledge level at a certain time> öğrenmek= to learn
Öğre-et-mek=to have somebody get (at) a knowledge / level (at a certain time)= to teach
Türkçe öğretiyorum =I am teaching turkish
İngilizce öğreniyorsun = You are learning english
Öğreniyorsun = You are learning > Öğren-i-yor-u-sen (You try to learn)
Öğreniyorum = I am learning
Öğreniyordum = I was learning
Öğreniyormuşum=I heard/realized that I was learning
Öğrenmekteyim=I have been learning / I am in (the process of) learning
Öğrenmekteydim=I had been learning / I was in (the process of) learning
Öğrenmekteymişim=I heard/noticed that I had been learning
Öğrenirim =~ I learn (then) > Öğren-e-er-im (I get to learn)
Öğrenirdim= ~I used to learn / I would learn (~I‘d get (a chance) to learn )
Öğrenirmişim=I heard/noticed I would be learning ( I realized I’ve got (a chance) to learn)
Öğreneceğim= I will learn
Öğrenecektim= I would gonna learn (I would learn)
Öğrenecekmişim=I heard/realized that I would have to learn
Öğrendim = I learned
Öğrenmiştim= I had learned
Öğrenmiş oldum (öğrenmiş durumdayım)= I have learned
Öğrendiydim= I remember having learned /I remember such that I've learned
Öğrenmişim =I noticed that I've learned
Öğrendiymişim=I heard that I’ve learned -but if what I heard is true
Öğrenmişmişim=I heard that I've learned -but what I heard didn't sound very convincing
Öğreniyorumdur =I guess/likely I am learning
Öğreniyordurum =I think/likely I was trying to learn
Öğreniyormuşumdur=As if I was probably learning
Öğreneceğimdir= I think that I will probably learn
Öğrenecektirim=I guess/likely I would gonna learn
Öğrenecekmişimdir=As if I probably would have to learn
Öğrenecekmiştirim=Looks like I probably would have learned
Öğrenmişimdir = I think that I have probably learned
Öğrenmiştirim= I guess/likely I had learned
𐱅𐰇𐰼𐰰
The names of some organs
it's used as the suffix for nouns, “Ak”= ~each one of both
(Yan= side) (Gül= rose) (Şek=facet) (Dal=subsection, branch) (Taş=stone)
Yan-ak= each of both sides of the face >Yanak=the cheek
Kül-ak = each of both roses >Kulak= the ear
Şek-ak = each one of both sides of the forehead >Şakak= temple
Dal-ak=dalak=the spleen
Böbür-ak=böbrek=the kidney
Basağ-ak>(Paça-ak)>bacak= the leg
Batağ-ak>(Bathe-ak)=(phathy-ak>hadyak>adyak)=Ayak= the foot > each of the feet (pati = paw)
Taş-ak=testicle
Her iki-ciğer.=Akciğer=the lung
Tül-karn-ak =that obscures/ shadowing each of both dark/ covert periods= Karanlık (batıni) çağların her birini örten tül
Zhu'l-karn-eyn=the (shader) owner of each of both times
Dhu'al-chorn-ein=double horned one=(the horned hunter)Herne the hunter= Cernunnos = Cornius
it's used as the suffix for verbs, “Ak /ek“=a-qa ~which thing / what’s that to…
Er-mek = to get / to reach
Bar-mak (Varmak)= to arrive / to achieve
Er-en-mek > erinmek / Bar-an-mak > barınmak
Erin-ek / barın-ak = what’s the thing to arrive at oneself
Ernek / Barnak > Parmak = Finger
Tut-mak = to hold / to keep
Tut-ak=Dudak=(what’s the thing to hold)> the lip
Tara-mak = to comb/ to rake
Tara-en-mak > taranmak = to comb oneself
Taran-ak >tarınak> Tırnak =(what’s the thing to comb oneself)> fingernail
The question words in turkish ..
(Me-u> Mu)=Bu= this
(The-u> Tsu)=Şu= that
Ka=(Qua)= (which)
U=(ou)= it (that)
(Ka-u)= Ki=(Qui)=which that
Ne = what
(Ça -çe / Ca -ce)= As
An (en) = time (moment)
Dem= time (demurrage)
Vakit= (time) while
Saat=hour (the time pointer - o'clock)
(Tsu-dem-ân)=(the-time-moment)=- Zaman =the time
(Dem-u-en)= Demin= Just now
Di= now on
(Tsu-dem-di)>(Şu-dem-di)> Şimdi=(at this time)= now
Tsu-ân=Şu an= this moment (now)
Tsu-ân-da =Şu anda= right now (currently / at present)
Hal= situation (status)
Hal-en =Hâlen= currently
Hâlã= still
Henüz=yet
Hazır=ready
(Hal-i hazır-da)=hâli hazırda= at present
Hem-di =Emdi=İmdi=Now
Hem-ân =Hemen=(all the same-as moment)(exactly the same time)=in no time
(Hem-mã)=(not exactly the same) / not really ...(amma) Ama= but
(An-ça)= Anca =as-moment= (just) for the present =it’s just (for now)=(barely)
(An-ça-ka-u)= Ancak =(it's only for that moment) / insomuch =all but=( but is it just ?)
Denk=(deng)=equal
Denge=balance (equilibrium) ....(deŋer)=değer=value
Dar= nearest to the other- (narrow)
Dara=specific weight
(Ka-dara)= which specific weight.. (Ka-değer)= which value..
(Ka-dar)= which proximate Kader=~potential (specified extent)
Kadar=extent / which that-what measure of value
(Ka-u)=Ki=(Qui)=which that=(such that)= so that
(Ka-u-mu)=(Ki-mu)=Kim=(which that so this)= Who? (Ki-mu= which that such this)=kimi=gibi=like)
Ki-mu-tsu-ne=(kimesne)= kimse=any one (whosoever)
Çün= factor
(U-çün)= İçün=için= (that factor)= For.. (that's for)
(Ne-u-çün)=Niçün=niçin=(what-that-factor)= Why.. (what-for)
(Çün-ka-u) =Çünki =(c'est-pour-quoi/parce que)=(that's why))=(therefore)= Because
Ne-’e = Neye=(what to) what-where toward = ~for what
Ne-u-’e=Niye =(what that to )= Why
Ne-çe =Neçe/nece=(like what) (as what) How (how much/ how long)
(Ne-u-çe) =Niçe/nice=what as that= how long as/ how much as... (how too much)
(Ka-ne-çe)=Kança =(which-what-as) (Ka-çe)=(which-as)= kaç..=how many /how much /which number
O Bunu Yaptığınca=Bu'nu yap-tı-ka-u-ne-çe= (how much/long (through a specific time) s/he did this)=as much as s/he does this
O Bunu Yaptıkca=Bu'nu yap-tı-ka-çe= how much/many (in each once) s/he did this=as s/he does this (whenever)
(Ka-ne-çe)=Kança ............(Ka-çe)=Kaç........ =How many (as a numerical quantity)/ which number (does it have)
(Ne-ka-dar)= Ne kadar =(what extent)= what-which-nearest= How much (as the attribute)
Ne-’e ka-dar= Neye kadar =what-which closest to >extent to what
Ne-yir-e ka-dar=Nereye kadar =where-which nearest to >extent to which =where up to
Ne zaman=When ......Ka-çe-an= Haçan= when.... Ne vakit= when
Ne zamana kadar=(when which nearest to)= when up to
Ne-yir-e-te-ka-u = Nereye dek=(where to there which)= where till
Ne-yir-e te-ka-u-en= Nereye değin=(where to there which then)= where until
Ne-zaman-a te-ka-u-en= Ne zamana değin=(when to there which then)= when until
(Ka-en)= Ken=which time/moment=~(When)
(U-ka-en)= İken = (that-which-time)=when it's (that when...)
(Ka-ne-u) =Hani =which what that
Ka-u-tsu= Kaysı.... Ka-ne-tsu=Hansı..... (Ka-ne-ki) = Hangi =which one
Ka-ne-ki-tsu=Hangisi=which one of
Ka-yir= which place.... Ne-yir= what place
Ka-yir-de= Kayda=harda= where.......Ne-yir-de= Nerde=nerede= where
Ka-ile-u=Kalay....Ne-u-ile=Neyle....Ka-ne-deng =kanday........Ne-asıl=Nasıl= How
Ne-de-en=Neden=thereat what (then for what reason)= why
Ne-yir-de-en=Nereden (nerden)=thereat where =(where from)=where, how and when
Dã-en=(Dan-Den) =from (at.. then) (than) (thereat) (while there/ during there's it)
29+ tenses in turkish language
Anatolian Turkish verb conjugations
A= To (towards /~for) (for words with a thick vowel in the last syllable)
E= To (towards /~for) (for words with a thin vowel in the last syllable)
Okul=School
U=(ou)=it’s (that)>(I /U /i /ü=~it’s about)
Git=Go
Mak/Mek (ımak/emek)= process /exertion
Git-mek=(verb)= to Go (the process of going= getmek =to get there)
1 .present continuous tense (right now or soon, now or later, currently or nowadays)
Used to describe the current actions or planned events (for the specified times)
YOR-mak =to tire ( to try , to be busy) >Yor=~go over it (yorgunum=I’m tired)
A/E Yormak=(to arrive at any opinion over what it is)
I/U Yormak=(to arrive wholly over it)
used as the suffix=” ı/u - i/ü + Yor"
positive
Okula gidiyorsun ( you are going to school)= Okul-a Git-i-Yor-u-Sen >School-to Go-to-Try that-You < (please read backwards)
Evden geliyorum ( I'm coming from home) = Ev-de-en Gel-i-yor-u-Men >(from Home I’ try to Come) =Come-to-try that-Me Home-at-then<
negative
A)..Mã= Not B)Değil= it's not (the equivalent of)
examples
A: Okula gitmiyorsun ( you’re not going to school)= Okul-a Git-Mã-i-yor-u-Sen >You don't try to Go to school
B: Okula gidiyor değilsin ( you aren’t going to school)=Okul-a Git-i-yor değil-sen >You aren't try..to Go to School
Question sentence:
Mã-u =Not-it =(is) Not it?
Used as the suffixes =" Mı / Mu / Mi / Mü “
Okula mı gidiyorsun? ( Are you going to school )= Okul-a Mã-u Git-i-yor-u-sen? (To-school/ Not-it / You-try-to-go)(Are you going towards the school or somewhere else?)
Okula gidiyor musun? ( Do you go to school )= Okul-a Git-i-yor Mã-u-sen ? (To school /Try-to-go /Not-it-you)(~You try to go to school (now) or not ?) (~Do you go to school ? (at some specific times)
Okula sen mi gidiyorsun ? (Are (only) you that going to school?)
2 .simple extensive tense ( it's used to explain our own thoughts about the topic)
(always, since long.., for a long time, sometimes, right now, soon or later /gets a chance/ it's possible/ inshallah )
positive
VAR-mak = to arrive -at (to attain)
(var= ~have got) used as the suffixes >"Ar-ır-ur" (for bold vowel)
ER-mek= to get -at (to reach)
(er= ~become got) used as the suffixes >"Er-ir-ür" (for thin vowel)
examples
Okula gidersin ( You get to go to school)= Okul-a Git-e-er-sen > You become got (a chance) to go to school
Kuşlar gökyüzünde uçar (lar) (~ Birds fly in the sky )=Kuş-lar gökyüzü-n’de uç-a-var(u-lar)= The birds have (a chance/likely) to fly in the sky/ ~ Birds arrive flying in the sky
Bunu görebilirler = (They can see this) = Bu-n’u Gör-e-Bil-e-er-ler =(They-get-to-Know-to-See this-what’s)>They become got the knowledge to see what this is
Question sentence:
in interrogative sentences it means : what do you think about this topic?/ is not it so?
Okula gider misin? (Do you get to go to school ?)= Okul-a Git-e-er Mã-u-Sen >~You get to Go to School -is Not it?=~What about you getting to go to school
Okula mı gidersin? =Do you get to go to school or somewhere else ?
negative
Bas-mak =to tread on/ to dwell on/ to stand on (bas git=~leave and go > pas geç=pass by> vaz geç=give up
Ez-mek = to crush/ to run over (ez geç= think nothing about > es geç=skip/ quit thinking about)
Mã= Not
the suffix ="MAZ" Ma-bas=(No-pass)=Na pas=(not to dwell on)>(to give up) (for bold vowel)
the suffix ="MEZ" Mã-ez= (No-crush) =does not>(to skip) (for thin vowel)
examples
Okula gitmezsin (you don't/ won't go to school)= Okul-a Git-mã-ez-sen > you skip of going to school
Babam bunu yapmaz (my dad doesn't do this)= Baba-m bu-n’u yap-ma-bas > my dad doesn't dwell into doing this
Niçün bunlara da bakmazsınız =Why don't you look at these too =Ne-u-çün bu-n’lar-a da bak-ma-bas-sen-iz (2. plural)> what-that-factor you give up looking at these too
3.simple future tense (soon or later)
Used to describe events that we are aiming for or think are in the future
Çak-mak =~to fasten , ~to tack , ~to keep constant (for thick vowel)
Çek-mek=~to pull, ~to take along,, ~to feel inside, ~to attract , ~to will (for thin vowel)
can be pronounced as a/ı/u+ jeok or e/i/ü+ jaek in spoken language
positive..
Okula gideceksin ( you'll go to school)= Okul-a Git-e-çek-sen (~You fetch/take (in mind)-to-Go to school)
Ali kapıyı açacak ( Ali’s gonna open the door)= Ali Kapı-y-ı Aç-a-çak =~Ali (fixed in his mind) to open the door
negative
A. Okula gitmeyeceksin (you won't go to school)= Okul-a Git-mã-e-çek-sen (~you don't keep/take (on mind) to go to school)
B. Okula gidecek değilsin (you aren't gonna go to school)= Okul-a Git-e-çek değil-sen >~you're not (wanting/wanted) to go to school
4 . simple past tense (currently or before)
Used to explain the completed events we're sure about
Di = now on (anymore) Di-mek(demek) = ~ to deem , ~ to mean, ~ to think this way
Used as the suffixes= (Dı /Di /Du/ Dü - Tı /Ti /Tu /Tü)
positive
Okula gittin = You went to school = Okul-a Git-di-N
Dün İstanbul'da kaldım= I stayed in Istanbul yesterday
Okula mı gittin ? (Did you go to school)= Okul-a Mã-u Git-di-n> You went to school or somewhere else?
Okula gittin mi ? (~Have you gone to school)= Okul-a Git-di-n Mã-u> You went to school or not?
negative
Okula gitmedin =You didn't go to school / Okul-a Git-mã-di-N
Bugün pazara gitmediler mi? =Didn't they go to the (open public) market today?
Dün çarşıya mı gittiniz? =Where did you go yesterday, to the (covered public) market?
Bu akşam bakkala (markete) gittik mi?= Did we go to the grocery store in this evening?
5 .narrative/reported past tense- (just now or before)
Used to describe the completed events that we're unsure of
MUŞ-mak = ~ to inform (muşu=inform /notice> muşuş/mesaj=message /muştu=müjde=evangel)
that means -I've been informed/ I heard and learnt that/ I saw and realized that/ I've noticed that/ or it seems such (to me)
used as the suffixes= (Mış/ Muş - Miş/ Müş)
positive
Okula gitmişsin= I heard that you went to school> Okul-a Git-miş-u-sen
Yanlış birşey yapmışım=~I noticed I made something wrong >Yaŋlış Yap-muş-u-men
Yanılgıya düşmüşüm=(got it) I'm fallen in a mistake
(23.Okula gitmiş oldun /durumdasın=You've gone to school)
negative
A. Okula gitmemişsin (I’ve learned> you didn't go to school)= Okul-a Git-mã-miş-sen (I heard that you haven't gone to school)
B. Okula gitmiş değilsin =I noticed (You haven't been to school) Okul-a Git--miş değil-sen
In a question sentence it means: Do you have any inform about- have you heard- are you aware -does it look like this?
İbrahim bugün okula gitmiş mi? =Have you heard / did Abraham go to school today?
6.Okula varmak üzeresin =You're about to arrive at school
7.Okula gitmektesin (You're in (process of) going to school)= ~you’ve been going to school
8.Okula gitmekteydin =~You had been going to school /Okula gidiyor olmaktaydın
9.Okula gitmekteymişsin =I learned/heard >you've been going to school
10.Okula gidiyordun (Okula git-i-yor er-di-n) = You were going to school
11.Okula gidiyormuşsun (Okula git-i-yor er-miş-sen)= I heard that you are going to school > I learned you were going to school
12.Okula gidiyor olacaksın (Okula git-i-yor ol-a-çak-sen)= You will be going to school
13.Okula gitmekte olacaksın (Okula git-mek-de ol-a-çak-sen)= You will have been going to school
14.Okula gitmiş olacaksın (Okula git-miş ol-a-çak-sen)= You will have gone to school
15.Okula gidecektin (Okula git-e-çek er-di-n)(You would gonna go to school) (~You would go to school )(Said you or I had thought you'll be going to school)
16.Okula gidecekmişsin (Okula git-e-çek ermişsen)=I learned you'll go to school>I heard that you'd like to go to school
17.Okula giderdin ( Okula git-e-er erdin)=You used to go to school bf >~You would go to school
18.Okula gidermişsin ( Okula git-e-er ermişsen)=I heard that you used to go to school> I realized that you'd get to go to school
19.Okula gittiydin ( Okula git-di erdin)= I had seen you went to school >I remember you had gone to school
20.Okula gittiymişsin = I heard you went to school -but if what I heard is true
21.Okula gitmişmişsin = I heard you've been to school -but what I heard didn't sound very convincing
22.Okula gitmiştin (Okula git-miş er-di-n)= you had gone to school
23.Okula gitmiş oldun (Okula git-miş ol-du-n)= you have been to school
Dur-mak=to keep to be present/there = ~to remain
Durur=remains to exist / it looks/ that seems
used as the suffixes=(Dır- dir- dur- dür / Tır- tir-tur-tür)
It's used in official language just for 3rd singular person and 3rd plural
its meaning in formal speeches=have been.. /it goes on like this
Bu Bir Elma = This is an apple
Bu bir elmadır= (bu bir elma-durur)= This is an apple (and keeps to be such)
Bu Bir Kitap = This is a book
Bu bir kitaptır= (bu bir kitap-durur)= This has been a book (and goes like this)
informal meaning in everyday speech=(seems that /likely /the remaining on my mind)
Bu bir elmadır= (bu bir elma-durur)=as it seems/ I think.. this is an apple
Bu bir kitaptır= (bu bir kitap-durur)= this is a book >likely / it seems so
Bu bir elma gibi duruyor=(looks like an apple this is )>This looks like an apple
Bu bir kitap gibi duruyor=This looks like a book
24.Okula gidiyordursun =(guess>likely-You were going to school
25.Okula gidiyorsundur =(I think> you are going to school
26.Okula gidecektirsin =(guess>likely- You would (gonna) go to school
27.Okula gideceksindir=(I think> You'll go to school
28.Okula gitmiştirsin =(guess >likely- You had gone to school
29.Okula gitmişsindir =(I think> You've been to school
Ka (Qua) = which
U (ou) =it's /that
Ka-u > Ki (qui) = which that
Dan/Den >Da-en/De-an = (then-at )> from ( that moment at..)
(Bu-yer-u) Beri =(it's this place) > this side / here (this moment > now)
Dan beri / Den beri = since then/ from that moment to now / from then until now
Dığından beri / Diğinden beri
-Dı-qa-u-ne-da-en beri / -Di-qa-u-ne-de-an beri
Ahmet geldi = Ahmet came
Ahmet geldiği an =(which its moment) when Ahmet came = Ahmet gel-di qa-u an > Ki o an Ahmet geldi.
Ahmet geldiğinde = (at which moment) Ahmet came then = Ahmet gel-di qa-u ne-an-da > Ki ne anda Ahmet geldi.
Ahmet geldiğinden = then what's it (that’s why) Ahmet came =Ahmet gel-di qa-u ne-de-an > Ki nedeni Ahmet geldi
Ahmet geldiğinden beri = since (the moment) Ahmet came > Since Ahmet has came / Since Ahmet arrived here
Ahmet geldiğinden beri = Ki neden beri (Ne andan beri) Ahmet geldi
Ahmet('in) eve geldiği saatten beri = Since the time (of) Ahmet came home =Ahmet'in ev-e gel-di qa-u saat-de-en beri
(Aluğ = got) > alı /eli > (lı /li /lu /lü)
….-alı-dan beri /…. -eli-den beri
(Ahmet eve gel-eli-den beri >> Ahmet eve gel-eli beri) = Ahmet eve geleli (since Ahmet got come)
Ahmet eve geleli iki saat oldu = it’s been two hours since Ahmet came home
ğEnden beri / ğAndan beri
-qa-en-da-en beri / -qa-an-de-an beri
(Ahmet eve get-qa-en-den beri >> Ahmet eve gitğenden beri) = Ahmet eve gidenden beri (since Ahmet is gone home)
İken
U-qa-en (which moment is it)
(Ahmet ev-e get-e-er u-qa-en) >> Ahmet eve gider iken > Ahmet eve giderken =(when Ahmet gets to go home)= while Ahmet goes home
Herkese selam. Kendimi Özbekistan'dan bir Özbek olarak tanıdım ama anladım ki bütün Türk halkları birdir. Tüm Türk halklarının eskisi gibi birlik ve güç sahibi olmasını istiyorum. Bütün Türklerin birleşip tek Rassullahin sancağı altında toplanmalarını istiyorum.
Özbekistanda insanlar kendini genel olarak Türk olarak mı tanımlıyor kandaşım
Hristiyan ve Budist Türkler ne olacak?
@@drog5306 Узбеки это и есть настоящие турки. Нинешный турецкий турки на самом деле туркмени.огузы.
@@Saturn-zg7mxничего не будет. Якуты язычники шаманы например
@@ASILBEKO.A Человек говорит Посланник Аллаха
Bizim orta asiyada Turkmen Kazak Kırgız Karakalpak kıpçak Türk ayilesinde konuşur Özbekler Azeri diline çok benzer abi
Hepimizin köklerimiz, ırkımız hakkında bilmemiz gereken şeylerin bir özeti gibi, emeğine sağlık kardeşim
Kök ve köken yok ırklar farklı ırklarla karışıp melezlenir güzelleşir sağlıklı hâle gelir! Türkler de iki bin yıllık kıtalar arası göçlerle melezleşme sonucu asyalı sarı ırktan avrupa balkan kafkas ve orta doğulu akdenizli beyaz topluma dönüştü dilde göç edilen coğrafyadan etkilenip orta asya kuzenlerimizin dillerinden tanınmayacak kadar farklı oldu! Kökümüzü orta asya da aramak yerine atalarımız neden hep BATI'ya göç edip anavatan dediğimiz Anadolu ve trakya'yı yurt edindi ? Atavatan orada kaldı ve bu halk kırk bin yıldır TC dediğimiz kadim coğrafya da yaşıyor geldigimizde buradaki kavimlerle karışıp Anadolu ve trakyanın yerlisi olduk türkçe de değişti ki türkler göç ettikleri yerlerin insanlarını tamamen yok etmek yerine uygar şekilde onlarla karışıp kaynaşmayı tercih etti. Kural; gittiğin yeri Anavatan yapıp oranın genlerini alır biraktiğin Atavatan'dan genetik yaşam tarzı dil ve inanç olarak farklı olursun. Aynı şekilde kavimler göçü tüm toplumları genetik dil ve inanç yaşam tarzı olarak farklı ırklara dönüştürdü; Macar Fin ve Estonlar Ural Asya lı kuzenlerinden kopup Kelt Iskandinav ve Slav kavimleriyle karışıp kaynaştılar dilleri de degisti
görsel seçimler, müzik, haritalar falan aşırı iyi beee anlatım da ruha geçiyor bu kanalı el birliğiyle büyütmek lazım
ilgin için teşekkürler dostum
Türkçenin dışındaki dillerden alıntılar dilimizi ''zenginleştirmedi'' ne yazık ki Türkçemizi bozdu, Allah'ın yarattığı Türkçe özüne yeterli idi,..sonuçta alıntılar gereksiz olduğu gibi Türkler arası konuşup anlaşmamızı da çetinleştirdi
Aynen, arapça ve farsça sözcüklerden dolayı
@@aktaseren İstanbul şivesinde de bir sürü Yunanca (anahtar, mantar, mega, fire, file, -lojiile biten bilim dalları adları..v.b) doğrusu Türkçenin dışından alınanların hepsi dilimizi bozmuş..gelen her bir yad sözcük bir öz Türkçeyi yerinden uzaklaştırmış..
@@jivanselbi3657önceden Türkçe kelime türetmedigimiz için Avrupa'dan gelen kelimeler Osmanlıca kelimelerin yerini aldı
"sana göre"
@@onuryldz4592 kardeş niçin bana göre oluyor ? yazdığım sözcüklerin kçkenlerine bir bak.. Türkçeyi yaratan Allah, bozan duygusal bireyler.. dilimizin özlüğünü dil uzmanları bilir, biz okuyup öğreniyoruz, baika dillere saygısızlık etmem, hepsi kendinde güzeldir.. karıştırılınca verimlilik düşer.. psikolojik etkisi de vardır.. bunları yüksek eğitimde okumuşum.. sağ ol
format böyle mi devam eder bilmiyorum ama bu jkanalın acilen büyüyüp daha fazla insan hitap etmesi lazım öok kalteli videolar ve yolu ilk adımladığın yerde seninle olmak çok keyifli. yolun açık olsun
Emeğine sağlık, keyifle izledim🙏
Ne mutlu Türküm diyene
Güzel çalışma, güzel sunum, tebrik ederim
abi sonunda emeklerinin karşılığını aldığını görmek güzel eski kanalda çok canın sıkılıyordu inşallah daha iyileri olacsk arkandayızzzz
Umarım kardeşim sağ ol
100. Like benden abi darısı binlere inşallah :) videolara devam et merakla bekliyorum
teşekkür ederim
çok güzel çalışmışsın. Emeğine sağlık.
Yeni bilgiler için bi sonraki video sabırsızca bekliyorum
👍 teşekkürler
Güzel video emeğinize sağlık devamını merakla bekliyoruz 👏👏👏
Teşekkürler
Veeee beklenen video geldi
Yolun açık olsun umarım daha güzel bilgiler ile tekrar görüşürüz inşallah
Bilgiler için teşekkürler, çok güzel bir kanal olmuş
Teşekkür ederim
Teşekkür ederiz bilgiler için. Yüreğine ağzına sağlık kardeşim. Allaha emanetsin. Abone de tamamdır 🤌🏽 Allah türkü korusun ☝🏽
Güzel bilgilendirme ❤
Ben Gümülcine de yani Batı Trakya da yaşıyorum ve konuştuğumuz türkçe nerdeyse aynı sadece yaşlı insanlar genelde Osmanlı Türkçesi ne benzer konuşuyorlar
Emeğine, yüreğine sağlık. teşekkür ederim
Başarılarının devamını bekleriz abone oldum
teşekkürler
ALLAH razı olsun değerli kardeşim
Eyvallah kardeşim yorumların için çok teşekkür ederim soydaşlarımızı hakkında ve nerelerde olduğunu kültürlerini ve konuştukları dileklerini bilmemiz güzel duygular başarılarınızın devamını dilerim
Agzina saglik cok guzel poraram olmus aydinlatiyin cok tesekurler en azindan atalarimizin nerden geldini ogreniyoruz selamlar🤘🤘🤘🇹🇷🇹🇷🇹🇷🇱🇾🇦🇿🇵🇰🇲🇻👌👌👌🇹🇷🇹🇷🇹🇷🤘🤘🤘
Başarılar diliyorum Allah yardımcınız olsun
Teşekkür ederim
Sağolasın güzel kardeşim 😇
Bütün dünyayı dolaşmış bir insan ırkının ortak bir dış görünüş beklemek zordur.
Süper.. 👏👏👏 böyle bir video görmedim.. Tebrîk ederim kardeşim.. Kırgız kazak, tatar, Özbek. Hepsiyle iç içe yaşadım.. Çok açıklayıcı bir video.. Bu arada şunu söylemeliyim oğuz türklerine en çok benzeyen ırk.. Moğol istilasına uğramamış özbekler yani birebir diyebilirim.
çoooooik güzel bir video
Teşekkür ederim
Vay be ilk defa duydum sağ ol
dil olarak kelime bazında yakın gibi dursa da cümle akışında anlamak kolay değil
The Arabs also have this problem because the Arabs in Saudi Arabia and the Arabs in Algeria do not understand each other much
güzel tespit arkadaşımız da başka bir şekilde ele almış
@@erencanalgunn 😁😁
Seni tebrik ediyorum, bilgi dolu bir sunum yapmissin, takip etmeye Amerikadan basladim❤❤❤❤❤
Teşekkürler
Güney Azerbaycandan salamlar , iyi yapirsin abi, güclü davam et, abi gozu cekik olub olmamaq, işte , sari deri nese beyaz ve ya siyah dery olmaq, fonotipe ayitdir, işte fonotypy gorerken irk ve ya geno typy qizavet ede bilmeyiz
Butov Azerbaycan🇦🇿🤘
Ozaman irandaki 40 milyon Azerbaycanlılara söyle ayaklansınlar bütov azerbaycan istiyorsan
@@denhak_ Her seyin zamanı var karabag gibi tum topraklarmızı alıcaz🇦🇿💪
@@vetenim__azerbaycanm aynen öyle olur, bizde tüm topraklarımızı alacaz herşeyin zamanı var, 400-500 yıl yönettiğimiz toprakları geri alacaz er yada geç, o topraklar tekrar Türkiyenin olacak suriyeden başladık bakalım, zayıfladığımızda kocaman imparatorluğumuzun topraklarını elimizden kaybettik 🇹🇷🤘🏻
@@vetenim__azerbaycanm Azerbaycanın Irana kafa tutması biraz zor Iran ermenilere benzemez
@@denhak_bizde iraka benzemeyiz onları perişan etmesini biliriz
bide musevi türkler vardı hazarlar karaimler vs.
evet, son zamanlarda çok popüler oldu :) ilerleyen zamanlarda araştırabilirim
Bu konular uzmanları tarafından ele alınmalı. Anlatım dağınık ve kafa karıştırıcı. Verilen bilgiler teyide muhtaç.
❤❤❤❤❤❤❤ ERENCANNN BRAVOOOO SİZEEE😘💘 MAŞALLAH ŞAŞIR DIMMM MÜKEMMEL👍👏😆👍👏😆👍👏😆 SİNİZ YOLUNUZ AÇİK OLSUN BRAVOOOO❤❤❤❤❤
Yakut dilinden verdiğin örnekler çok spesifik en yakın kelimeleri seçmişsin normalde yakutçayı anlamamız mümkün değil.
emegine sağlık
Yasasın turk devletleri
Çok iyi
Sağ ol dostum
03:24 hadi yazan yanlış yazdı KIPKAÇ diye de sen nasıl KIPKAÇ diye okursun kardeş demek ki önüne yazıp veriyorlar metni
Türkeli'nde doğan, ekincini, dilini ıs çıkan erler ile göçmenler bizim yurttaşlarımızdır ancak ne olursa olsun mülteciler değildir.
RUclips'da iyi başarılar dilerim.
asli turklar o’rta osiyoliklardir unutma☝️
@@Al__Quds orta asyadakiler kendine Türk demiyor ama
Teşekkürler
Tengri Türklerine Selam Olsun Güzel İçerik Mete Han Tarihi İçeren Bir İçerik Videosuda Güzel Olur Sanki
Tanrı Türk'ü korusun ❤🎉
Böylesi Önemli/Derin Bilgi İsteyen ,Hassas Bir Konuda ,İlettiginiz güzel noktalara teşekkür ederiz. Budist Türklere yer kalmadı anlaşılan ama Bugün 300 milyon gibi rakamlar duyduğumuz Türkçe/Türk kökenli İnsanlarımıza " Bay Bay " Diyerekten Ayrılmanız yerine .Dünyanın en Yaygın Dilleri Arasında on sıralarda yer aldığı Konu Uzmanlarınca Söylenen ,"Daha Türkçe" bir kelime kullanmanız , sanırım hoş olabilir ,Ne Dersiniz ?. (A.K)
Merhaba, o hatayı düzelttim. İlginiz için teşekkür ederim. Yeni videoların sonlarında görüşmek üzere
Bende ırak Türkmeniyim❤❤❤
8:17 fotonun kaynağı???
Gök tanrıcılık inancına "Şamanizim" demediğin için tşk ederim Bu yüzden videolarını izlenmelidir
Metehan burda olsaydı Yüzümüze Tükürürdü...
Güzel
Hanı güney Azərbaycan
Türkeli'nde Kuzeydeki Türk yurtları güneydeki yurtlardan daha çok bilinir. Örnek siz Güney Türkistan'ı biliyor musunuz?
En başta haritada göstermiş 🇦🇿🇹🇷
07:30 da
@@Ozguryalnik dkkatli dinlememişsiniz :)
@@erencanalgunn efendim? :)
Yanlız türkmeneli bülhesindeki türkmenler kendi aralarında türkçe konuşuyo
O kadar Türkçeden bahsedip videoyu bye bye diye bitirmesi dikkata değer.
Çok güzel tespit bende okuyunca şaşırdım
Kkkk...👍
😍😍
Çok yaşa gardaş
🔥🔥🔥😉
Bilgi veren, güzel bir çalışma olmuş ama sonundaki "bye bye" tabiri videonun içeriğine ters düşmüş. Türklerin dünya üzerindeki tarihsel gelişimi anlatılırken, sonunda çelişkili bir durumla karşılaşıyoruz.
Tebriklerrr
We live in Iraq
Bir dile başka dile ait kelimelerin girmesi o dili zenginleştirmez, tersine fakirleştirir.
O dile ait kelimenin yerine kelime bul
@@biletirx1980 Atatürk TDK'yı kurdu dinciler islamcılar kudurdu bidaha girilmez o topa kolay kolay
Turan tek ulus olmalıdır . Üzerinde 𐱅𐰇𐰼𐰜 yazan mavi pasaportun kazandırılması elzemdir . 🇹🇷 🇦🇿 🇹🇲 🇰🇬 🇰🇿 🇺🇿🇭🇺 𐱅𐰇𐰼𐰜
E o zaman, almanya, isveç danimarka norveç izlanda ve hollanda ile Germen Töton birliği kursun, tüm slavlar rus olsun; Tüm Fransa Ispanya Portekiz Romanya ve Meksika latin amerika da toptan Italyan olsun! Ülen ne geri ve yoz mantık be! senin Türklüğünü kabul etmek yerine Tüm Kazak Kırgız Özbek ve Tatar tuva kırgız çuvaş tofa yakut mançu azeriler , medeni aklı başında kültürlü teknoloji ve sanayi devi Rusları tercih ederse ne yaparsın! Hayal aleminde gezinme! Hoop! MAALESEF, tüm orta asya altay turan kökenli( Türk değil bizzat kendileri) ülkeler, tercihlerini Rusya dan yana yapıyor ama UMARIM onlar da bir gün" Ne ABD VE AB NATO ne RUSYA VE ÇİN ŞANGAY" yaşasın tam bağımsız Kazakistan Kırgızistan Özbekistan Türkmenistan Tuva Yakutistan Azerbaycan diye resti resti çekince sanma ki bizimle birleşirler! Aga inan bana, Senin bu soydaş dildaş ırkdaş dediğin çekik gözlü sarı ırk eski kuzenler , bizi yoz geri ve kültürsüz gelişmemiş orta doğu arabî gelenekleri olan üçüncü dünya ülkesi görüyorlar! Hayal aleminde gezinme, hoop!
Allah korusun
Şu Göktürkçe yazıları nasıl yazabiliyorsunuz
Kürdistan da mı kurulsun amk
❤
böyle yotuberlar mi ya ne kadar özenmiş belgesel izler gibi izledim
budur be
kardeş emeğine sağlık kanalının abone sayısı çok düşük bu insanları anlamak gerçekten zor umarım daha da büyürsün
Teşekkür ederim kanal henüz yeni umarım zamanla daha güzel olacak
Merhaba:
Yaptığınız videonu beğendim ve çok sağolun. Bu vidio'da aklım Iran'da yaşayan Türklerin haritata gösterilen toprakların'da kaldı. Örnek olarak Iranin gözey doğusunda olan Türkleri Horasan Türkleri diye tanıtılmış. Ama gerçeği Iranin gözey doğuda olan Türkleri temamen Türkmenistan'da olduğu gibi Türkmenlerdir. Horasan Türkleri değildir. Ben bu yanlış düşünceyi bir kaç başka Türkiyenin vidiolarinda gördüm. Iran Azerbayjan Türkleri söylerken Türkmen Türklerinden heçbir düşünceleri yok malesef. Iranin gözey doğu toprakları Türkmenlerindir'ki bugün topraklarını Iranlılar oralara taşinmakla gasp etmekteler. Iranin gözey bati tarafi Azerbayjanlilardir. Lütfen bu geçeceği unutmayınız. Teşekkür ederim.
Admin videoların çok güzel, severek beğenerek izliyorum 🤗 ancak bir sorum var. Ben Avşar Türk'üyüm hangi ırkla asimile olduğumu bilmiyorum. Balkanlar, Ortadoğu veya Kırım Türkleri'nden veya hangilerinden asimile oldum acaba?
👌👌👌
❤❤❤❤
Özbekistondan salomlar. Õzbek tilida 60 milyon kişi sozlaşadi. Uyğur tilida 30milyonga yaqin kişi sozlaşadi. 90milyonli sozlaşuvçiga ega bolgan biz qarluq turklari siz oğuzlarni sevamiz✊🏻🇺🇿🇹🇷 vidyoda oguz va qipçoqlar haqda sozlabsiz, ammo qarluqlarni unutibsiz. Qarluqlarni soni qardoş qipçoqlardan ança kop nufusli
Bunu niye kafaya yoruyorsun bu videonun amacı orta asya Türkleri ve anadolu türkleri arasındaki ne kadar fark varolduğunu öğrenmek
❤❤
Tanriçi dini bizim eski dinimiz İslam yayilmadan önki
kırgızistandan selamlar. 1.08 saniyelerde kırgız türkmenleri diye bahsetmişsiniz. yanlış olmuş.
teşekkür dilim sürçtü herhalde, gözden kaçmış kusura bakmayın.
@@erencanalgunn evet dil sürçmüştür hocam.
Kıpkaç değil Kıpçak tır! İki bıçak simgesinden geliyor!
Tüm turk ülkeleri bağımlı bağımsız benle anlasilarmi?
Turkmenistanlilar Turkiyelilere benzediginden emin misin?
Güzel ama Anadolu Türk tarihi 13 14 bin yıla uzanır; Troyalilar, Lidyalilar, Elamlar, Sumerler, İskitler eski Türk devletleridir. İtalya'da Erstürkler gene aynı şekilde. Bunlarida arastirirsaniz sizin için iyi olur
یاشا تورک اوغلو یاشامالسان
Türkçe yaz
O'zbekistanda oguzlar var yani horazmlilar unlar haqindada az bir malumat bararsan
teşekkür ederim, araştırmaya vakit olunca değerlendireceğim :)
RUSYA ÇİN Yarıdan Çookk TÜRKLERDİRİ
🖐
Kıpçak olması lazım bildiğim kadarıyla kıpkaç değil.
Ben Müslüman Türkü
Abi sen öyle bir anlatınca heryerde Türkler var saniyom sonra bı disarincikiyom Suriye baskın geliyor
Soydaş diyorum altını çiziyorum.
360 milyon 200 milyon değil..
Doğu Türkistan
sempatik cocukla bu
Ben bir şey merak ediyorum neden bu Türkiye'de Türklere düğünlerde türkü
Bugün Azerbaycan deyer))
Mämuluklar olar Qipchaqlar
Sagol
Knk Kırgız türkmenleri diye bir şey yok Türkmenler Türklerin oğuz kolundan dir Kırgızlar ise kuman Kıpçak kolundandir
Yanlış cevap 350 milyon türk var
29+ tenses in turkish language
Anatolian Turkish verb conjugations
A= To (towards /~for) (for words with a thick vowel in the last syllable)
E= To (towards /~for) (for words with a thin vowel in the last syllable)
Okul=School
U=(ou)=it’s (that)>(I /U /i /ü=~it’s about)
Git=Go
Mak/Mek (ımak/emek)= process /exertion
Git-mek=(verb)= to Go (the process of going= getmek =to get there)
1 .present continuous tense (right now or soon, now or later, currently or nowadays)
Used to describe the current actions or planned events (for the specified times)
YOR-mak =to tire ( to try , to be busy) >Yor=~go over it (yorgunum=I’m tired)
A/E Yormak=(to arrive at any opinion over what it is)
I/U Yormak=(to arrive wholly over it)
used as the suffix=” ı/u - i/ü + Yor"
positive
Okula gidiyorsun ( you are going to school)= Okul-a Git-i-Yor-u-Sen >School-to Go-to-Try that-You < (please read backwards)
Evden geliyorum ( I'm coming from home) = Ev-de-en Gel-i-yor-u-Men >(from Home I’ try to Come) =Come-to-try that-Me Home-at-then<
negative
A)..Mã= Not B)Değil= it's not (the equivalent of)
examples
A: Okula gitmiyorsun ( you’re not going to school)= Okul-a Git-Mã-i-yor-u-Sen >You don't try to Go to school
B: Okula gidiyor değilsin ( you aren’t going to school)=Okul-a Git-i-yor değil-sen >You aren't try..to Go to School
Question sentence:
Mã-u =Not-it =(is) Not it?
Used as the suffixes =" Mı / Mu / Mi / Mü “
Okula mı gidiyorsun? ( Are you going to school )= Okul-a Mã-u Git-i-yor-u-sen? (To-school/ Not-it / You-try-to-go)(Are you going towards the school or somewhere else?)
Okula gidiyor musun? ( Do you go to school )= Okul-a Git-i-yor Mã-u-sen ? (To school /Try-to-go /Not-it-you)(~You try to go to school (now) or not ?) (~Do you go to school ? (at some specific times)
Okula sen mi gidiyorsun ? (Are (only) you that going to school?)
2 .simple extensive tense ( it's used to explain our own thoughts about the topic)
(always, since long.., for a long time, sometimes, right now, soon or later /gets a chance/ it's possible/ inshallah )
positive
VAR-mak = to arrive -at (to attain)
(var= ~have got) used as the suffixes >"Ar-ır-ur" (for bold vowel)
ER-mek= to get -at (to reach)
(er= ~become got) used as the suffixes >"Er-ir-ür" (for thin vowel)
examples
Okula gidersin ( You get to go to school)= Okul-a Git-e-er-sen > You become got (a chance) to go to school
Kuşlar gökyüzünde uçar (lar) (~ Birds fly in the sky )=Kuş-lar gökyüzü-n’de uç-a-var(u-lar)= The birds have (a chance/likely) to fly in the sky/ ~ Birds arrive flying in the sky
Bunu görebilirler = (They can see this) = Bu-n’u Gör-e-Bil-e-er-ler =(They-get-to-Know-to-See this-what’s)>They become got the knowledge to see what this is
Question sentence:
in interrogative sentences it means : what do you think about this topic?/ is not it so?
Okula gider misin? (Do you get to go to school ?)= Okul-a Git-e-er Mã-u-Sen >~You get to Go to School -is Not it?=~What about you getting to go to school
Okula mı gidersin? =Do you get to go to school or somewhere else ?
negative
Bas-mak =to tread on/ to dwell on/ to stand on (bas git=~leave and go > pas geç=pass by> vaz geç=give up
Ez-mek = to crush/ to run over (ez geç= think nothing about > es geç=skip/ quit thinking about)
Mã= Not
the suffix ="MAZ" Ma-bas=(No-pass)=Na pas=(not to dwell on)>(to give up) (for bold vowel)
the suffix ="MEZ" Mã-ez= (No-crush) =does not>(to skip) (for thin vowel)
examples
Okula gitmezsin (you don't/ won't go to school)= Okul-a Git-mã-ez-sen > you skip of going to school
Babam bunu yapmaz (my dad doesn't do this)= Baba-m bu-n’u yap-ma-bas > my dad doesn't dwell into doing this
Niçün bunlara da bakmazsınız =Why don't you look at these too =Ne-u-çün bu-n’lar-a da bak-ma-bas-sen-iz (2. plural)> what-that-factor you give up looking at these too
3.simple future tense (soon or later)
Used to describe events that we are aiming for or think are in the future
Çak-mak =~to fasten , ~to tack , ~to keep constant (for thick vowel)
Çek-mek=~to pull, ~to take along,, ~to feel inside, ~to attract , ~to will (for thin vowel)
can be pronounced as a/ı/u+ jeok or e/i/ü+ jaek in spoken language
positive..
Okula gideceksin ( you'll go to school)= Okul-a Git-e-çek-sen (~You fetch/take (in mind)-to-Go to school)
Ali kapıyı açacak ( Ali’s gonna open the door)= Ali Kapı-y-ı Aç-a-çak =~Ali (fixed in his mind) to open the door
negative
A. Okula gitmeyeceksin (you won't go to school)= Okul-a Git-mã-e-çek-sen (~you don't keep/take (on mind) to go to school)
B. Okula gidecek değilsin (you aren't gonna go to school)= Okul-a Git-e-çek değil-sen >~you're not (wanting/wanted) to go to school
4 . simple past tense (currently or before)
Used to explain the completed events we're sure about
Di = now on (anymore) Di-mek(demek) = ~ to deem , ~ to mean, ~ to think this way
Used as the suffixes= (Dı /Di /Du/ Dü - Tı /Ti /Tu /Tü)
positive
Okula gittin = You went to school = Okul-a Git-di-N
Dün İstanbul'da kaldım= I stayed in Istanbul yesterday
Okula mı gittin ? (Did you go to school)= Okul-a Mã-u Git-di-n> You went to school or somewhere else?
Okula gittin mi ? (~Have you gone to school)= Okul-a Git-di-n Mã-u> You went to school or not?
negative
Okula gitmedin =You didn't go to school / Okul-a Git-mã-di-N
Bugün pazara gitmediler mi? =Didn't they go to the (open public) market today?
Dün çarşıya mı gittiniz? =Where did you go yesterday, to the (covered public) market?
Bu akşam bakkala (markete) gittik mi?= Did we go to the grocery store in this evening?
5 .narrative/reported past tense- (just now or before)
Used to describe the completed events that we're unsure of
MUŞ-mak = ~ to inform (muşu=inform /notice> muşuş/mesaj=message /muştu=müjde=evangel)
that means -I've been informed/ I heard and learnt that/ I saw and realized that/ I've noticed that/ or it seems such (to me)
used as the suffixes= (Mış/ Muş - Miş/ Müş)
positive
Okula gitmişsin= I heard that you went to school> Okul-a Git-miş-u-sen
Yanlış birşey yapmışım=~I noticed I made something wrong >Yaŋlış Yap-muş-u-men
Yanılgıya düşmüşüm=(got it) I'm fallen in a mistake
(23.Okula gitmiş oldun /durumdasın=You've gone to school)
negative
A. Okula gitmemişsin (I’ve learned> you didn't go to school)= Okul-a Git-mã-miş-sen (I heard that you haven't gone to school)
B. Okula gitmiş değilsin =I noticed (You haven't been to school) Okul-a Git--miş değil-sen
In a question sentence it means: Do you have any inform about- have you heard- are you aware -does it look like this?
İbrahim bugün okula gitmiş mi? =Have you heard / did Abraham go to school today?
6.Okula varmak üzeresin =You're about to arrive at school
7.Okula gitmektesin (You're in (process of) going to school)= ~you’ve been going to school
8.Okula gitmekteydin =~You had been going to school /Okula gidiyor olmaktaydın
9.Okula gitmekteymişsin =I learned/heard >you've been going to school
10.Okula gidiyordun (Okula git-i-yor er-di-n) = You were going to school
11.Okula gidiyormuşsun (Okula git-i-yor er-miş-sen)= I heard that you are going to school > I learned you were going to school
12.Okula gidiyor olacaksın (Okula git-i-yor ol-a-çak-sen)= You will be going to school
13.Okula gitmekte olacaksın (Okula git-mek-de ol-a-çak-sen)= You will have been going to school
14.Okula gitmiş olacaksın (Okula git-miş ol-a-çak-sen)= You will have gone to school
15.Okula gidecektin (Okula git-e-çek er-di-n)(You would gonna go to school) (~You would go to school )(Said you or I had thought you'll be going to school)
16.Okula gidecekmişsin (Okula git-e-çek ermişsen)=I learned you'll go to school>I heard that you'd like to go to school
17.Okula giderdin ( Okula git-e-er erdin)=You used to go to school bf >~You would go to school
18.Okula gidermişsin ( Okula git-e-er ermişsen)=I heard that you used to go to school> I realized that you'd get to go to school
19.Okula gittiydin ( Okula git-di erdin)= I had seen you went to school >I remember you had gone to school
20.Okula gittiymişsin = I heard you went to school -but if what I heard is true
21.Okula gitmişmişsin = I heard you've been to school -but what I heard didn't sound very convincing
22.Okula gitmiştin (Okula git-miş er-di-n)= you had gone to school
23.Okula gitmiş oldun (Okula git-miş ol-du-n)= you have been to school
Dur-mak=to keep to be present/there = ~to remain
Durur=remains to exist / it looks/ that seems
used as the suffixes=(Dır- dir- dur- dür / Tır- tir-tur-tür)
It's used in official language just for 3rd singular person and 3rd plural
its meaning in formal speeches=have been.. /it goes on like this
Bu Bir Elma = This is an apple
Bu bir elmadır= (bu bir elma-durur)= This is an apple (and keeps to be such)
Bu Bir Kitap = This is a book
Bu bir kitaptır= (bu bir kitap-durur)= This has been a book (and goes like this)
informal meaning in everyday speech=(seems that /likely /the remaining on my mind)
Bu bir elmadır= (bu bir elma-durur)=as it seems/ I think.. this is an apple
Bu bir kitaptır= (bu bir kitap-durur)= this is a book >likely / it seems so
Bu bir elma gibi duruyor=(looks like an apple this is )>This looks like an apple
Bu bir kitap gibi duruyor=This looks like a book
24.Okula gidiyordursun =(guess>likely-You were going to school
25.Okula gidiyorsundur =(I think> you are going to school
26.Okula gidecektirsin =(guess>likely- You would (gonna) go to school
27.Okula gideceksindir=(I think> You'll go to school
28.Okula gitmiştirsin =(guess >likely- You had gone to school
29.Okula gitmişsindir =(I think> You've been to school
Su=water /水 (Suv)=fluent-flowing Suvu> Sıvı=fluid, liquid
Suv.up =liquefied
Suv-mak= to make it flow onwards or upwards (>suvamak)
Suy-mak= to make it flow over
Süv-mek= to make it flow inwards
Sür-mek= to make it flow ON something
Sur-up(şurup)=syrup /(su-arpa)Suruppah(chorba)=soup /Suruppat(şerbet)=sorbet /Surab(şarap)=wine
Süp-mek= to make it flow outwards / (Süp-der-mek>süptürmek)>süpürmek=to sweep
Say-mak= to make it flow drop by drop (one by one from the mind) = ~ to count ~ to deem (sayı=number) (bilgisayar=computer)
Söy-mek= to make it flow out of the mind / Söy-le-mek= to make the sentences flowing through the mind = to say, ~to tell
Sev-mek= to make it flow(pour) from the mind to the heart = to love
Söv-mek=to say whatever's on own mind (~call names)
Süy-mek= to make it flow through (Süyüt> süt= milk)
Soy-mak= to make it flow over it/him/her ( to peel, ~to strip, ~to rob ) (Soy-en-mak)>soyunmak=to undress (Suy-ğur-mak)>sıyırmak= ~skinning , ~skimming
Siy-mek= to make it flow downwards / to pee Siyitik>sidik= urine
Sav-mak= ~to make it pour outward /put forward / set forth in (sav=~assertion)
(Sav-en-mak)>savunmak=to defend (Sav-ğur-mak)>savurmak=to strew it out (into the void)
(Sav-eş-mak)1.savaşmak=to pour blood / to shed each other's blood (savaş= war)
2.savuşmak=to get scattered outright/ altogether>3.sıvışmak=~run away in fear
Sağ-mak= ~to make it pour down (Sağanak=downpour) >Sahan=the container to pour water
Sağ-en-mak>sağınmak= ~to spill it from thought into emotions> ~longing
Say-en-mak>sanmak= ~to pour it from thought to idea (to arrive at a guess)
Sak-en-mak>sakınmak =~to ponder hard/ worry out/ beware
Soğ-mak=to penetrate >> Soğurmak=~ make it penetrate inward /~to suck
Sok-mak= ~to put/take it (by forcing) inward
Sök-mek= ~take/put it (by forcing) from the inside out (~unstitch/rip out)
Sık-mak = ~to press (by forcing) inward/to squeeze (Sıkı= stringent)
Sığ-mak= ~fit inside (Sığ-en-mak>sığınmak= ~to take shelter)
Süz-mek=~to make it lightly flow from top to bottom (~to filter, strain out)
Sez-mek=~to make it lightly flow into the mind (~to perceive, to intuit)
Sız-mak=~to get flowed slightly/slowly (~to infiltrate)
Suŋ-mak=to extend it forwards (to put before, to present)
Süŋ-mek=to get expanded outwards (sünger=sponge) (süngü=bayonet)
Sıŋ-mak=to reach by stretching upward / forward
Siŋ-mek=to shrink (oneself) by getting down or back (to lurk, to hide out)
Söŋ-mek=to get decreased by getting out or in oneself (to fade out)
mak/mek>(ımak/emek)=process/ exertion
al =~get via/ obtain
et =~ make
der = ~provide, set
kur=~ set up
en=own diameter
eş=partner
la/le = ~make it via/do it this way
Tan= the dawn /旦
Tanımak= to recognize (~to get the differences of)
Tanılamak=tanı-la-mak= diagnose /to identify
Tanınmak = tanı-en-mak= to be known/recognized
Tanıtmak = tanı-et-mak=to make known /to introduce
Tanışmak=tanı-eş-mak= to get to know each other =(to meet for the first time)
Danışmak= to get information through each other
Tıŋı= the tune (timbre) /调 /ட்யூன்
Tıŋ-mak=to react verbally
Tıŋı-la-mak= to get the sound out >(Tınlamak=~reacting /respond /~to take heed of)
Tiŋ-mek=to get at the silence >Dinmek= to get quiescent
Tiŋi-le-mek=to get the sound in >Dinlemek= to listen / 听
Çığ (chuw) = snowslide / 雪崩
Çığ-ğur-mak =çığırmak= ~to scream / ~to sing shouting
Çığırı > Jigir > Shuır> Şiir = Poetry / 诗歌
Cır-la-mak > Jırlamak > to squeal / shouting with a shrill noise
Çığırgı > Jırgı> Shuırgı> Şarkı = Song / 曲子
Çağırmak= calling - inviting / 称呼 / 邀请
Çağrı = Calling / 称呼
Uç > ~up-side (endpoint) (o-bir-uç=burç=extreme point= bourge) / tepe=~top-point
(Uç-mak)= to fly (~go up)
(Uç-a-var)> Uçar=it flies / it has (a chance) to fly
(Uç-ma-bas)> uçmaz= doesn't fly (~doesn't bother to fly/ gives up flying )
(Uç-der-ma-bas) >uçturmaz> uçurmaz= doesn't fly it (doesn't make it fly)
(Uç-eş-ma-bas)>uçuşmaz= doesn't (all)together fly
(Uç-al-ma-bas)>uçulmaz= no one has gotten to fly /~no one's allowed to fly
İç > ~in-side (inner)
(İç-mek) = to drink (include inside) / İç-der-mek> içermek= to contain
(Bu Adam Çay İç-E-er)>> Bu adam çay içer=(This man gets To drink tea)>This man drinks tea (then)
(Aç-mak)= to open (to see/show inside)
(Aş-mak)=~to exceed /go beyond
Dış> ~out-side
(Dış-a-aş-mak)>Taşmak =~overflow
Taş =the stone (portable rock)
Taşı-mak =~to take (by moving) it / to carry
Taşı-et-mak =Taşıtmak> to have it transported
Taşı-en-mak =Taşınmak> to move oneself to a different place
Der-mek= (~to provide) to set the layout by bringing together (der-le-mek= to compile)
Dar-mak= to bring into a different order by disrupting the old (tarkan=conqueror)
(thara-mak> taramak= to comb)
Dur-mak= to keep being present/there (~to remain/~to survive)
thurur =permanent (bokha-thor>boğatur>bahadır(hero)>ghadhur>hazır=existent>ready
Dur-der-mak> durdurmak= ~to stop
Dür-mek= to roll it up (to make it become a roll)
Dör-mek= to rotate on its axis >thörmek (old meaning)-to mix/ to blend (current meaning)
(döngü)törüş/törüv=tour (törüv-giş=tourist)
(Thörü-mek)>türemek= to get created a new layout/form by coming together in the same medium (tür= kind / type)
(Thörük = the derived layout/form by coming together) >Türk
Töre=the order established over time= custom/tradition > (torah=sacred order) (tarih=history)
Thörü-et-mek>türetmek= to create a new layout combining them= to derive
Thörü-en-mek>dörünmek= to rotate oneself /(2. to turn by oneself)
Thörünmek>Törn-mek>döŋmek= to turn oneself (dün=yesterday , dünya=world)
(Döŋ-der-mek)>döndürmek= to turn something
(Döŋ-eş-mek)>dönüşmek= to turn (altogether) to something
(Döŋ-eş-der-mek)>dönüştürmek= to convert/ to transform
Eğ-mek=to turn something the other way or to a curved shape> eğmek= to tilt/ to bend
Eğ-al-mek>Eğilmek=to get being inclined/ to be bent over
Eğ-et-mek>Eğitmek=to educate
Eğir-mek= to turn around itself by bending it or make it turn to another way in a specified time =~ to spin (eğri =curve /awry)
Evir-mek=to make it turn upside or turn up in other way over a specified time =~to invert /make it turn to something different in a specified time
Eğir-al-mek>Eğrilmek= to become a skew / to become twisted
Evir-al-mek>Evrilmek= to get a conversion/transformation over time
(evrim=evolution evren=universe) (devrim=revolution)
Uğra-mak= to get (at) a place or a situation for a specified time> uğramak= drop by/ stop by
Uğra-eş-mak=to stop by (altogether) into each other for a specified time> uğraşmak=to strive/ to deal with
Uğra-et-mak> uğratmak = to put in a situation for a specific time
Öğre-mek=to get (at) a status or a level / to get an accumulation within a certain time
Öğre-en-mek=to get (at) a knowledge or a knowledge level at a certain time> öğrenmek= to learn
Öğre-et-mek=to have somebody get (at) a knowledge / level (at a certain time)= to teach
Türkçe öğretiyorum =I am teaching turkish
İngilizce öğreniyorsun = You are learning english
Öğreniyorsun = You are learning > Öğren-i-yor-u-sen (You try to learn)
Öğreniyorum = I am learning
Öğreniyordum = I was learning
Öğreniyormuşum=I heard/realized that I was learning
Öğrenmekteyim=I have been learning / I am in (the process of) learning
Öğrenmekteydim=I had been learning / I was in (the process of) learning
Öğrenmekteymişim=I heard/noticed that I had been learning
Öğrenirim =~ I learn (then) > Öğren-e-er-im (I get to learn)
Öğrenirdim= ~I used to learn / I would learn (~I‘d get (a chance) to learn )
Öğrenirmişim=I heard/noticed I would be learning ( I realized I’ve got (a chance) to learn)
Öğreneceğim= I will learn
Öğrenecektim= I would gonna learn (I would learn)
Öğrenecekmişim=I heard/realized that I would have to learn
Öğrendim = I learned
Öğrenmiştim= I had learned
Öğrenmiş oldum (öğrenmiş durumdayım)= I have learned
Öğrendiydim= I remember having learned /I remember such that I've learned
Öğrenmişim =I noticed that I've learned
Öğrendiymişim=I heard that I’ve learned -but if what I heard is true
Öğrenmişmişim=I heard that I've learned -but what I heard didn't sound very convincing
Öğreniyorumdur =I guess/likely I am learning
Öğreniyordurum =I think/likely I was trying to learn
Öğreniyormuşumdur=As if I was probably learning
Öğreneceğimdir= I think that I will probably learn
Öğrenecektirim=I guess/likely I would gonna learn
Öğrenecekmişimdir=As if I probably would have to learn
Öğrenecekmiştirim=Looks like I probably would have learned
Öğrenmişimdir = I think that I have probably learned
Öğrenmiştirim= I guess/likely I had learned
𐱅𐰇𐰼𐰰
The names of some organs
it's used as the suffix for nouns, “Ak”= ~each one of both
(Yan= side) (Gül= rose) (Şek=facet) (Dal=subsection, branch) (Taş=stone)
Yan-ak= each of both sides of the face >Yanak=the cheek
Kül-ak = each of both roses >Kulak= the ear
Şek-ak = each one of both sides of the forehead >Şakak= temple
Dal-ak=dalak=the spleen
Böbür-ak=böbrek=the kidney
Basağ-ak>(Paça-ak)>bacak= the leg
Batağ-ak>(Bathe-ak)=(phathy-ak>hadyak>adyak)=Ayak= the foot > each of the feet (pati = paw)
Taş-ak=testicle
Her iki-ciğer.=Akciğer=the lung
Tül-karn-ak =that obscures/ shadowing each of both dark/ covert periods= Karanlık (batıni) çağların her birini örten tül
Zhu'l-karn-eyn=the (shader) owner of each of both times
Dhu'al-chorn-ein=double horned one=(the horned hunter)Herne the hunter= Cernunnos = Cornius
it's used as the suffix for verbs, “Ak /ek“=a-qa ~which thing / what’s that to…
Er-mek = to get / to reach
Bar-mak (Varmak)= to arrive / to achieve
Er-en-mek > erinmek / Bar-an-mak > barınmak
Erin-ek / barın-ak = what’s the thing to arrive at oneself
Ernek / Barnak > Parmak = Finger
Tut-mak = to hold / to keep
Tut-ak=Dudak=(what’s the thing to hold)> the lip
Tara-mak = to comb/ to rake
Tara-en-mak > taranmak = to comb oneself
Taran-ak >tarınak> Tırnak =(what’s the thing to comb oneself)> fingernail
The question words in turkish ..
(Me-u> Mu)=Bu= this
(The-u> Tsu)=Şu= that
Ka=(Qua)= (which)
U=(ou)= it (that)
(Ka-u)= Ki=(Qui)=which that
Ne = what
(Ça -çe / Ca -ce)= As
An (en) = time (moment)
Dem= time (demurrage)
Vakit= (time) while
Saat=hour (the time pointer - o'clock)
(Tsu-dem-ân)=(the-time-moment)=- Zaman =the time
(Dem-u-en)= Demin= Just now
Di= now on
(Tsu-dem-di)>(Şu-dem-di)> Şimdi=(at this time)= now
Tsu-ân=Şu an= this moment (now)
Tsu-ân-da =Şu anda= right now (currently / at present)
Hal= situation (status)
Hal-en =Hâlen= currently
Hâlã= still
Henüz=yet
Hazır=ready
(Hal-i hazır-da)=hâli hazırda= at present
Hem-di =Emdi=İmdi=Now
Hem-ân =Hemen=(all the same-as moment)(exactly the same time)=in no time
(Hem-mã)=(not exactly the same) / not really ...(amma) Ama= but
(An-ça)= Anca =as-moment= (just) for the present =it’s just (for now)=(barely)
(An-ça-ka-u)= Ancak =(it's only for that moment) / insomuch =all but=( but is it just ?)
Denk=(deng)=equal
Denge=balance (equilibrium) ....(deŋer)=değer=value
Dar= nearest to the other- (narrow)
Dara=specific weight
(Ka-dara)= which specific weight.. (Ka-değer)= which value..
(Ka-dar)= which proximate Kader=~potential (specified extent)
Kadar=extent / which that-what measure of value
(Ka-u)=Ki=(Qui)=which that=(such that)= so that
(Ka-u-mu)=(Ki-mu)=Kim=(which that so this)= Who? (Ki-mu= which that such this)=kimi=gibi=like)
Ki-mu-tsu-ne=(kimesne)= kimse=any one (whosoever)
Çün= factor
(U-çün)= İçün=için= (that factor)= For.. (that's for)
(Ne-u-çün)=Niçün=niçin=(what-that-factor)= Why.. (what-for)
(Çün-ka-u) =Çünki =(c'est-pour-quoi/parce que)=(that's why))=(therefore)= Because
Ne-’e = Neye=(what to) what-where toward = ~for what
Ne-u-’e=Niye =(what that to )= Why
Ne-çe =Neçe/nece=(like what) (as what) How (how much/ how long)
(Ne-u-çe) =Niçe/nice=what as that= how long as/ how much as... (how too much)
(Ka-ne-çe)=Kança =(which-what-as) (Ka-çe)=(which-as)= kaç..=how many /how much /which number
O Bunu Yaptığınca=Bu'nu yap-tı-ka-u-ne-çe= (how much/long (through a specific time) s/he did this)=as much as s/he does this
O Bunu Yaptıkca=Bu'nu yap-tı-ka-çe= how much/many (in each once) s/he did this=as s/he does this (whenever)
(Ka-ne-çe)=Kança ............(Ka-çe)=Kaç........ =How many (as a numerical quantity)/ which number (does it have)
(Ne-ka-dar)= Ne kadar =(what extent)= what-which-nearest= How much (as the attribute)
Ne-’e ka-dar= Neye kadar =what-which closest to >extent to what
Ne-yir-e ka-dar=Nereye kadar =where-which nearest to >extent to which =where up to
Ne zaman=When ......Ka-çe-an= Haçan= when.... Ne vakit= when
Ne zamana kadar=(when which nearest to)= when up to
Ne-yir-e-te-ka-u = Nereye dek=(where to there which)= where till
Ne-yir-e te-ka-u-en= Nereye değin=(where to there which then)= where until
Ne-zaman-a te-ka-u-en= Ne zamana değin=(when to there which then)= when until
(Ka-en)= Ken=which time/moment=~(When)
(U-ka-en)= İken = (that-which-time)=when it's (that when...)
(Ka-ne-u) =Hani =which what that
Ka-u-tsu= Kaysı.... Ka-ne-tsu=Hansı..... (Ka-ne-ki) = Hangi =which one
Ka-ne-ki-tsu=Hangisi=which one of
Ka-yir= which place.... Ne-yir= what place
Ka-yir-de= Kayda=harda= where.......Ne-yir-de= Nerde=nerede= where
Ka-ile-u=Kalay....Ne-u-ile=Neyle....Ka-ne-deng =kanday........Ne-asıl=Nasıl= How
Ne-de-en=Neden=thereat what (then for what reason)= why
Ne-yir-de-en=Nereden (nerden)=thereat where =(where from)=where, how and when
Dã-en=(Dan-Den) =from (at.. then) (than) (thereat) (while there/ during there's it)
The language of the 𐱅𐰇𐰼𐰰/toeruk people living on the planet W..
(Ou)=U= it's/ that
(Më’u >Mu)=Bu= this
(Thë’u >Tsu)=Şu= that (şu=~xiou) ..(ts=~th)=θ
(Hë’u >Hau)=O= it (he /she)
(Al /ël)=(bearer/carrier)
(Iz- uz) = S (plural suffix for doubling)
Der/Dar=(der)= diger= other ...(dar)=(nearest to the other)
ël-diger>Ol diğer= Alter > other
Ol diğer>elder/ uldar/ ular (Ler/Lar= plural suffixes)
Ön>eun>une>fore>first-one
Bir>ber>per>pri>pre>fore>fir.st
Baş>beş>pesh>front>head>first>fifth-finger
(önce=~firstly)-(önünde/öncesi=~before)-(öncü=pioneer)
Ka=(Qua)= which
Ka-u> Ki =(Qui)=which that
(Eun-de-ka-u) >Öndeki >(anterior)=which that’s before../ which that’s at first one
(Ka-eun-de-u) >Kendi >(own)= which that at fore/ which that’s at first one
(ɜ:z=euz=Öz= self) (kendisi=own self /kendi özü/ oneself)
our language
(This one)= Mu-eun= (Men)= Ben= Me
(That one)= Tsu-eun= (xien/thien)= Sen= You
(These ones)= Mu-eun-iz=(miŋiz)=Biz = We
(Those ones)=Tsu-eun-iz=(siŋiz)= Siz =You (Plural)
Hëu-ël> Ol =O= it (he /she)
El=someone else (bearer / hand)
(El-der)= Eller= other people (different persons)
Hau-ël-dar= (Ouldar) =Onlar (The bearer and other-s nearest to it/him)
Hau-eun-dar= (Ondar)=Onlar= They
Mu-ël-dar=(Mouldar)-(Boular) =(This bearer and other-s nearest to this)
Mu-eun-dar= (Moundar)-(Bounnar)=Bunlar= These
Tsu-ël-dar=(Xiouldar)-(Shoular) =(That bearer and other-s nearest to that)
Tsu-eun-dar=(Xioundar)-(Shounnar)=Şunlar= Those
Dayı=(maternal) uncle
Dayım=my uncle
Dayımlar=my uncle and other ones closest to him=(~my uncle and his family) or (~my uncle and his close friends)
Dayılarım=my uncles
ikiz=(two similar ones) =twin
ikiler =two and other dual ones
üçüz=(three similar ones)=triplet
üçler = three and other triple ones
her = every her bir= each
her-bir-u = her biri = each one
bir-u-her =birer = single each
iki-tsu-her =ikişer =two each (each one’s a dual)
üç-u-her = üçer =three each ( each one’s a triple)
yedi-tsu-her = yedişer = each one's a septet
(Mu-ëun-iŋ)=Meniŋ=Benim=My
(Tsu-ëun-iŋ)=Seniŋ=Senin=Your
(Ou-ël-ëun-iŋ)=Olniŋ=Onun=His/her/its
(Mu-ëun-iz-iŋ)=Mŋiziŋ=Bizim=Our
(Tsu-ëun-iz-iŋ)=Sŋiziŋ=Sizin=Your (Plural)
(Ou-ël-ëun-dar-iŋ)=Olndarıŋ=Onların=Their
Ka-u=Ki=(Qui)=which that
(Meniŋ-ka-u):=which that my...= benimki=mine
(Seniŋ-ka-u):=which that your = seninki=yours
(Olniŋ-ka-u):=which that his/her/its= onunki= his/hers/its
Çün=(chun)=factor
Ka=(Qua)= (which)
U=(ou)= it's (that)
(Ka-u)= Ki=(Qui)=which that
(Çün-ka-u)=(factor-which-that) =Çünki =(c'est-pour-quoi)=(that's why)=(therefore)= Because
U-Çün = that Factor İçün=it's for= için=for
Mak/Mek...(emek)=exertion (process)
Gel-mek= to come (the process of coming)
Gel-mek için = for coming =(the factor to the process of coming)
Görmek için= for seeing
Gitmek için= for going
for deriving new adjectives from verbs
A/e=to Çün=factor ( Jin= intermediary factor /agent of)
suffixes..(Icı-ici-ucu-ücü) (the pronunciation is like ~uji)
...A/e +U+Çü =It's intermediary factor To ..
(geç-e-u-çün) =it has the factor to pass =Geçici = transient /temporary
(uç-a-u-çün) =it has the factor to fly = Uçucu = volatile
(kal-a-u-çün) =it has the factor to remain = Kalıcı = permanent
(yan-a-u-çün) =it has the factor to burn out = Yanıcı = flammable (yanıcı madde=flammable material)
(bağla-y-a-u-çün) =it has the factor to biind/connect = Bağlayıcı = binding/connective
for deriving new adjectives from nouns and adjectives
Çün=factor ( Jin= intermediary factor /agent of)
suffixes.. (Cı-ci-cu-cü) or (Çı-çi-çu-çü) =busyness (about mision and profession)
(jaban-jin) Yabancı = (outsider)=foreign-er
(ish-jin)> İşçi= work-er
kapıcı=doorman
demirci=ironsmith
gemici=sailor
deŋizci=seaman
for deriving adjectives from the numbers
U-Ne-Çün =that-what-factor
suffixes..(Ncı-ncu-nci-ncü)
(Bir-u-ne-çün)=Birinci= ~first (initial)
(İki-u-ne-çün)= İkinci= second
(Üç-u-ne-çün)= Üçüncü=third
(Miŋ-u-ne-çün)=Bininci=thousandth
Annemiŋ pişirdiği tavuk çorbası =(Anne-m-iŋ Biş-dir-di-ka-u Tavğuk Şhorba-tsu)= the chicken soup which (that belongs to) my mom cook-ed...
Arkadaşımdan bana gelğen mektubu okudum= (Arkadaş-ım-daen baŋ-a (gel-ka-eun) mektup-u oku-du-m)= I've read the-letter (which-one-comes) from my friend to me
Sen eve giderken = (Sen Ev-e Git-e-er u-ka-en) = (that-which-time You get-to-Go to-Home)= While you go home
Seni gördüğüm yer = (Sen-u Gör-dü-ka-u-m yer) = (which-that-place (belongs to) I Saw (that) You) = Where I saw you
İşe başlayacağı gün= iş-e başla-y'a-çak(ka)-u gün (.Ki o gün işe başlayacak)=(which) the day s/he's gonna start to work
Birozda sabretin zamon gelinja dunya bu safarinda daha tez musulmonlar elina gechajak inshaolloh