[Q&A - Mołdawia, Naddniestrze] Dlaczego Mołdawia jest biedna? Ilu Mołdawian jest w Polsce?
HTML-код
- Опубликовано: 29 сен 2024
- W tym odcinku główny temat to Mołdawia, Naddniestrze i sytuacja regionu. Kamil Całus odpowiada na Państwa pytania, które zbieraliśmy na RUclips i Twitterze. Wśród tematów chociażby sytuacja gospodarcza w Mołdawii. Dlaczego Mołdawia jest biedna? Mołdawia a Rumunia - czy są perspektywy zjednoczenia tych krajów? Mołdawianie w Polsce, ilu Mołdawian jest w Polsce? Poruszamy także tematy aktualne, takie jak Mołdawia wobec wojny na Ukrainie. Ważnym tematem w materiale jest Naddniestrze. Wojna na Ukrainie postawiła nowe pytania o przyszłość regionu i cele Rosji oraz przyszłość regionu. Kolejny temat to Gagauzja i sytuacja w tym rejonie.
Publikacja Kamila Całusa „Państwo niedokończone” www.osw.waw.pl/pl/publikacje/prace-osw/2016-12-14/panstwo-niedokonczone
Świetny materiał, mądrego to aż miło posłuchać, widać że facet naprawdę zna się na rzeczy i do tego opowiada w sposób ciekawy i dynamiczny, uwielbiam takie osoby :)
Dobry materiał, opowiedziany z energią i swadą
dokładnie
Zgadzam sie.
Taka formuła mi się podoba. Konkretne pytania i konkretne kompetentne odpowiedzi. Super.
Świetnie się Pana słucha, bardzo dobrze prowadzony wykład
Pisząc lata temu pracę licencjacką o Mołdawii, jej instytucjach i powodach, dla których jest najbiedniejszym krajem w Europie nie znalazłem lepszych źródeł w anglojęzycznym internecie niż prace Pana Kamila. Dzięki za dobrą robotę!
Bardzo mi miło że mogłem pomóc!! I gratuluję licencjatu!
Czy możnaby poprosić o film o Macedonii?
piękny kraj z mnóstwem zagadkowych sytuacji, to może wyjść z tego mocny film :D
Naprawdę dobrze się słucha tego Pana. Czuć energię 😉
Niesamowicie ciekawy komentarz! Dziękuję!
Lepiej dla Mołdawi zjednoczyć się z Rumunią niż po agresji z Rosją i to póki nie jest zapóźno
Zjednoczenie się z Rumunią to gwarancja zamieszek i niestabilności. Lepiej dla Mołdawii dołączyć do EU, NATO i Schengen - wtedy i tak będą w praktyce zjednoczeni, tylko że w swoich państwach.
OSW jak zawsze ciekawy materiał, dzięki!
brat bliźniak parisa platynova, który jednak coś osiągnął
Naród tam podzielony i stoi w rozkroku to jest najgorsze. Polska jaka jest to jest, ale mimo to mamy ten jeden kierunek obrany od upadku czerwonej zarazy i idzemy w przyszłość z podniesioną głową. Ukraina też się też wreszcie obudziła i mam nadzieję że tej szansy znowu nie zmarnuje.
Bardzo ciekawy odcinek. Brawo!
@OSW - czy macie na liście do zrobienia materiały o FYROM oraz konflikt izraelsko-palestyński?
Bardzo ciekawe pytania i jeszcze ciekawsze odpowiedzi. Sam mam pytanie dotyczące Naddniestrza. W jaki sposób Rosja zaopatruje stacjonujące obecnie w Naddniestrza swe wojska skoro nie może tego dokonywać ani przez Ukrainę ani przez samą Mołdawię? Rozumiem, że Ukraina nie pozwoliłaby na tranzyt takiego zaopatrzenia przez swoje terytorium, zaś Mołdawia ani Naddniestrze nie mają dostępu do morza. Przez Rumunię zaopatrzenie jest chyba obecnie też niemożliwe ze względu na sankcje unijne wobec Rosji.
Dobre pytanie, ale czy ktoś odpowie?
Prawdopodobnie mocno tam kwitnie przemyt, ale to tylko moje domysły.
@Roberto Ramos Dzięki. Takich informacji nie łatwo doszukać się w internecie. Wydają mi się sensowne, a zatem chyba prawdziwe.
this is interesting, unfortunetly i dont understand polish, subtitles in englis would be nice
Bardzo ciekawy i przejrzysty materiał, bardzo dziękuję
Ten kanał można słuchać na okrągło...
Super uzupełnienie do wcześniejszych materiałów. Bardzo ciekawy temat i region o którym bardzo mało wiemy. Bardzo dziękuję za merytoryczny materiał.
Super ciekawe, świetnie zaprezentowane.
Krótki komentarz wielki szacunek za konkretną odpowiedź na pytanie pozdrawim
Fajny materiał.
Ciekawy i rzetelny materiał, jak zawszę zresztą.
Drugi kom tylko 😉 dla zasięgów? Robicie dobrą robotę 👍
Bardzo ciekawe objaśnienia.
ptzyjemnie się pana słucha
Dziękuję za świetny materiał
Mołdawia to twór Sowietów w ramach zasady dziel i rządź to coś w deseń Kaliningradu.
PURIN MOLDAWIE ZROWNA Z ZIEMIA
Kamil Całus? TOP! 😎👍
20:30 Dziękuję za odpowiedź, chętnie zajrzę
Ciekawie i kompetentnie.
Moze ocena rządów Sandu? 😊
Relacje między Bukaresztem a Kiszyniowem mają się bardzo dobrze dzięki mołdawskiemu występowi na Eurowizji z piosenką Trenuletul
Prawda. Powinienem był o tym wspomnieć!
Czemu? O czym jest piosenka?
@@neverluckyneverpro2731 o podróży pociągiem z Kiszyniowa do Bukaresztu
@@neverluckyneverpro2731 absolutny BANGER ruclips.net/video/bGNT5Uh-WKw/видео.html a 2:15 tutaj ruclips.net/video/DUqf_zO2QaI/видео.html leczy moje serce prawie jak cały występ Verki Serduchki w 2007
Tożsamość narodową Mołdawii mocno zaakcentował w historii Stefan Wielki. Najpierw ze wsparciem polskiej kawalerii pobił Turków pod Vaslui, potem ze wsparciem Turków i Węgrów, pobił nas Polaków - co upamiętniono zwrotem "za króla Olbrachta wymarła szlachta".
Mołdawia powinna wymienić się terytorium z Ukrainą. Oddać Naddniestrze Ukrainie w zamian za ziemie w Budziaku.
ciekawy film
Tak sie tego pana pieknie sluchalo kakby opowiadal o Kalifornii a nie o Moldawii
Jak zdobywają Karty Polaka? Była tam kiedyś istotna obecność polska?
Na terenie Naddniestrza jest wioska gdzie ludzie nadal mówią po Polsku o ile dobrze pamietam
Komentarz po latach, ale niech będzie:
Na terenach Mołdawii i Rumunii znajdują się dwie krainy historyczne/geograficzne: Bukowina i Besarabia. Tam Polacy zasiedlali tereny od prawdopodobnie niepamiętnych czasów, bo mowa też o Królestwie Polskim (Hospodarstwo Mołdawskie jako lenno polskie) czy Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Znaczny wzrost polskiej ludności przypada na wieki XIX i XX, kiedy te tereny były zdominowane przez Carstwo Rosyjskie. Wówczas dochodzi do akcji przesiedleńczych Polaków i nie tylko (Żydzi, Ukraińcy, Białorusini, Niemcy), ostatnia taka akcja miała miejsce w latach 1939-1940. Wówczas wywieziono dziesiątki, jak nie setki tysięcy Polaków z dawnych Kresów do Mołdawii i na Bukowinę.
Z tego też powodu część Mołdawian może mieć polskich dziadków lub pradziadków.
Fajnopolacy mówią i piszą w Ukrainie, natomiast ludzie używający poprawnej polszczyzny mówią na Ukrainie.
Ziemie historycznie rumońskie-a była Rumunia przed XXw.???
Biorąc pod uwagę że jako państwo powstała w połowie XIX wieku, zaryzykuję odpowiedź: tak ;)
@@buziaku nie będziemy się o 50lat spierać ...
Nu a existat România ca țară dar a existat poporul român 👌.... Italia există așa cum este astăzi din 1867
Prawosławny ateista .😀
👍👍👍
Dziękuję, świetny materiał !
Mołdawia to taki gorący kartofel.
Czy dla tej wspanialej wierchuszki jeszcze wspanialszego panstwa, jakim jest Rosja, nie byloby wyjsciem zebranie tych milionow rodakow rozrzuconych poza granicami panstwa i zabrac ich do siebie? Miejsca maja duzo, sami Rosjanie w Rosji sa warstwa wymierajaca, wiec z „zagospodarowaniem“ rodakow nie powinno byc zadnych problemow.
Przeciez W. Putin jeszcze w ubieglym wieku mowil, iz nie tylko upadek Zwiazku Radzieckiego byl katastrofa, ale przyznal tez, iz najbardziej cierpi ponad 25 milionow Rosjan, ktorzy teraz musza zyc poza Rosja.
Bo jest blisko Rosji????. Pozdrawiam
🌐🌟Kamil✨Całus🌟🌐
i wszystko jasne 💪👍📡
Super gość 💎🇲🇩💎🇹🇩💎
10:44 W takim razie dlaczego uznano Kosowo? Czy sytuacja tego regionu nie była podobna?
@Roberto Ramos pragnę tylko zauważyć, że i Serbowie i Albańczycy regularnie robili sobie Buczę.
@Roberto Ramos "Wojna w Kosowie - zakończona interwencją Sojuszu Północnoatlantyckiego wojna domowa na terenie Federalnej Republiki Jugosławii, między rządem federalnym a dążącą do oderwania od federacji jugosłowiańskiej serbskiej prowincji Kosowo - organizacją o nazwie Armia Wyzwolenia Kosowa (alb. Ushtria Çlirimtare e Kosovës), uznaną w 1998 roku przez Departament Stanu USA za organizację o charakterze terrorystycznym[1]. W trakcie trwającego od 1996 do 1999 roku konfliktu, obie strony dopuściły się mordów na ludności cywilnej i czystek etnicznych." Wikipedia.
Kosowo do dzisiaj jest problemem, ponieważ zostało uznane niezgodnie z prawem międzynarodowym co pokazało Putinowi, że może tworzyć samozwańcze państwa i świat je uzna o ile będzie mial wystarczające poparcie wśród innych krajów.
Kosowo jest ponadto samym w sobie problemem, bo ichniejsza władza i armia jest uwiązana w przemyt, narkotyki i klany. Świat nie może ich dołączyć do Albanii, gdyż wyglądałoby tak, że USA przekazało teren z Serbii do Albanii. Z kolei Kosowo chce być niezależne po to by móc zarabiać nielegalnie, nie musieć zreformować się i przestrzegać prawa Albanii, a dodatkowo móc prosić o międzynarodową pomoc. Gdyby należało do Albanii to na niej spoczywałby obowiązek pomocy. Dodatkowo w pewnych kwestiach podejścia Prisztiny i Tirany różnią się, a dzięki istnieniu 2 państw albanskich mają więcej głosów w różnych kwestiach.
chyba już przedawnione
Dzięki
A gdzie jest Bukowina.
Dziwie się że tak mało tych Mołdawian w Polsce jest, że tylko kilka tysięcy. W mojej pracy pracuje mnóstwo Mołdawian w tej chwili to chyba więcej niż Ukraińców, na ulicy( a mieszkam w małym miasteczku na północy Polki więc maja daleko) też ich słychać, widać są drudzy po Ukraińcach pewnie. Nie wiem czy po prostu tak się złożyło, czy te szacunki są mocno niedoszacowane bo ja myślałem że minimum kilkadziesiąt a może i kilkaset tysięcy ich tu jest. Wielu znanych mi Mołdawian, ale to ci z Gagauzji czy Naddniestrza nie mówi po mołdawsku( rumuńsku) nawet nie uważają się za Mołdawian chyba i bardziej trzymają z Ukraińcami niż innymi rumuńskimi Mołdawianami.
Nie nie. Kilka tysięcy rocznie wydaje się zezwoleń na pracę. Jeśli to zsumować wyjdzie dobrych kilkadziesiąty tysięcy. Do tego trzeba doliczyć (lekko drugie tyle) tych, którzy nie potrzebują zezwoleń bo mają paszporty rumuńskie. Wreszcie, nie wszyscy przecież pracują legalnie... :-)
@@buziaku Ale te pozwolenia nie są na nie wiadomo ile lat wydawane. Dziwi mnie to że wybierają Polskę a nie Rumunie, bo niby wg oficjalnych danych to tam( w Rumunii) już porównywalne zarobki do polskich są, a mają tam bliżej i znają dobrze język. Podejrzewam że większość Mołdawian w wieku produkcyjnym pracuje za granicą i to nie od dziś, wielu tych pracujących w Polsce wcześniej pracowało w Rosji ale po spadku kursu rubla i ogólnie kryzysie gospodarczym po 2014 się już im nie opłaca.
@@lorakphloda4440 No właśnie nie wszyscy znają język :) Większość Mołdawian znających raczej rosyjski niż rumuński wybiera Polskę bo łatwiej im się tu porozumieć. Są też inaczej traktowani niż w Rumunii. To jeden z powodów dla którego wybierają PL.
Może to taki mechanizm funkcjonuje: ktoś wyjechał pierwszy, znalazłnpracę i względnie mu się powiodło, to teraz ściąga do tego miejsca swoich ziomków- krewnych, znajomych i w ten sposób powstają takie enklawy narodowościowe
#BEP
Dziękuje
Petarda
Cześć od gagauza w Polsce. I mam pytanie, że Pan zna języka rumuńskiego, albo bardzo śledzi co się dzieje się w Mołdawii?
Dziękuję serdecznie! Niestety nie do końca rozumiem pytanie :( Może Pan pisać po rosyjsku lub rumuńsku!
@@buziaku świętnie mówię po polsku. W sensie skąd Pan posiada taką wiedzę?
@@vladislavcaraivan1487 Rozumiem :-) To długą historia. Zajmować się Mołdawią zacząłem jeszcze na studiach. To wówczas byłem pierwszy raz w Gagauzji! Na co dzień korzystam zarówno ze źródeł rumuńskojezycznych jak i rosyjskojęzycznych. Często też odwiedzam Mołdawię :-) Pan jest z Komratu? To napewno zna Pan Panią Ludę Wolewicz!
@@buziaku tak, tak. Znam) I też mieszkam we Wrocławiu, jak i ona teraz)
@@vladislavcaraivan1487 ooooo :-) Nie wiedziałem że się przeprowadziła! Jeśli Pan ja spotka, proszę serdecznie pozdrowić! :-)
Dzień dobry. Patrząc na linię graniczną między Mołdawią a Ukrainą odnoszę wrażenie, jakby Ukraina celowo odcięła Mołdawii dostęp do morza. Czy pańskim zdaniem Mołdawią ma szansę na dostęp do morza?
W latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku była taka dyskusja. Nawet niewielki, symboliczny dostęp do morza skokowo wzmacniałby suwerenność Mołdawii. Tylko przy takiej biedzie jaka była wtedy w Mołdawii kto sfinansowałby projekt budowy całej niezbędnej infrastruktury w rejonie Palanka-Majaki-Udobne? Do tego dochodzą dość kiepskie warunki geograficzne i hydrologiczne.
Jeśli nikt (włącznie z Rosją), jak twierdzi gość programu, nie chce uznawać niepodległości Naddniestrza, bo trzeba by było wtedy utrzymywać ten obszar, powstałby kryzys humanitarny itd. Nasuwa się pytanie, kto go teraz utrzymuje i dlaczego teraz nie ma tam kryzysu humanitarnego?
@Roberto Ramos
Dziękuję za odpowiedz.
Czy Mołdawia utrzymuje też stacjonujące w Naddniestrzu rosyjskie wojska?
Na pewno nie robi tego Rosja, gdyż jak wiemy z materiały, nie jest ona zainteresowana niepodległością i utrzymywaniem tego skrawka świata.
@Roberto Ramos
en.wikipedia.org/wiki/Russian_military_presence_in_Transnistria
Mołdawia do Rumunii, a Naddniestrze do Polski :D 1/3-1/2 Naddniestrza należało do Polski i wciąż żyją tam Polacy. Zróbmy Województwo Naddniestrzańskie :D
Enjoy pompowanie pieniędzy w utrzymywanie biednego regionu, który byłby dla nas koniem trojańskim dla ruskiej agentury.
Mołdawia jest biedna bo ją Jankesi najechali.
Generalnie staramy się nie analizować sytuacji we wszechświatach równoległych.
Gdyby ją najechali Jankesi, to by była bogata jak RFN albo Japonia
@@tomaszkutrzuba4930 Tak bogata jak Syria czy Irak.
@@szaman6204 eee kiedy ją najechali?
@@michadybalski6687 Jak się TVP i TRWAM ogląda to później się takie pytania zadaje.
A co ma być z Naddniestrzem? Wasze podjudzanie jest nieskuteczne.
Zachęcamy do zapoznania się nie tylko z tytułem, ale także samym materiałem. To sporo wyjaśni :-)
Moldawija 30 lar rządzili ruski
A dlaczego Polska jest biedna a będzie gorzej.
Biedna Bo nie dostaje tyle pieniedzy Co my z EU, tez bysmy tak wygladal bez EU!
XD
Tak. Polska bez Unii to druga Serbia
@@Konqer ile Polska wkłada do unii wciąż grillowana.gdyby nie komuna i wojny to Polska byłaby bez unii najbogatsza.Zrozum to
@@Konqer tymczasem w realnym świecie: pkb polski w latach 1990-2004 przed przystąpieniem do UE zwiększyło się czterokrotnie (65-250), Mołdawii wzrosło nieznacznie (1.8-2.5), do Serbii nie będę porównywać tego okresu bo po drodze była wojna, ale nawet do dzisiejszych czasów jest to wzrost około trzykrotny (17-53). Po przystąpieniu do UE nasz wzrost znacznie przyspieszył i przez następne 4 lata aż do kryzysu w 2008 się podwoiło, potem wzrost wyhamował, od tego czasu wzrosło nieznacznie, po drodze mieliśmy dwa załamania jedno właśnie w 2008, i obecny kryzys, więc bilans od przystąpienia do UE to wzrost (250-600). Oczywiście pkb podawałem w mln dolarów. Oczywiście, członkowstwo w UE przyniosło i nadal bardzo wiele daje Polsce, z tym nie będę się kłócił, ale opowiadanie o tym że bez UE była by u nas druga Mołdawia, Serbia, czy inna Ukraina to po prostu brednie. Porównujecie kraje z licznymi problemami wewnętrznymi, w stagnacji, bez dochodowych gałęzi gospodarki, z Polską, która już przed przystąpieniem do UE dynamicznie się rozwijała, a przystąpienie tylko ten wzrost przyspieszył. Do tego spłycacie temat tylko do dotacji unijnych, moim zdaniem ważniejszy wkład niż dotacje, jest dostęp do wspólnego rynku, swoboda przepływów finansowych, towarowych i ludzkich ułatwienie prowadzenia biznesu międzynarodowego, bycie atrakcyjniejszym dla inwestorów itd. na dotacjach nie buduje się bogactwa, bogactwo się wypracowuje, a dotacje mogą tylko trochę pomóc. Bez ue moglibyśmy być na poziomie Bułgarii, Chile czy Turcji (jeśli chodzi o poziom życia, bo jeśli chodzi o znaczenie polityczne, to do Turcji nam daleko), ale na pewno nie Mołdawii czy Serbii.
@@grazynap6089 Polska bez Unii byłaby państwem peryferyjnym i bez dwóch zdań biedniejszym niż teraz. Wszelkie analizy na to wskazują. Liczenie na to że wielga Polzga będzie potęgą bez dostępu do wspólnego rynku to po prostu myślenie życzeniowe. Miejsce Polski jest albo w Unii albo w ruskiej strefie wpływów. Widać to po całym kontynencie. Niechęć do Unii w Polsce to putinowska propaganda. A jak nie jest to jest na rękę Moskwie tak czy siak.
Jedyna taka broń do walki ze złem ruclips.net/video/gl-7tO5woY4/видео.html