Generatörlerin (Jeneratörlerin) Paralel Bağlanması

Senkronizasyon, şebeke veya jeneratörün frekans ve voltaj değerlerinin eş zamanlı olarak aynı değerlere getirilmesidir.
Senkron Kontrol Cihazları:
Amaç: Senkron kontrol cihazları, birden fazla jeneratörün veya jeneratörün şebeke ile senkronize edilmesini sağlar. Bu cihazlar, paralel çalışmanın uyumlu ve güvenli bir şekilde gerçekleşmesini sağlamak için kullanılır
Fonksiyonlar:
• Frekans ve Voltaj Senkronizasyonu: Paralel bağlanan jeneratörlerin frekans ve voltajlarını eşitler.
• Faz Açıları: Jeneratörlerin faz açılarını eşitleyerek senkronizasyon sağlar.
• Yük Paylaşımı ve Dengeleme: Jeneratörler arasında yükün doğru şekilde dağıtılmasını sağlar.
• Senkronizasyon Testleri: Senkronizasyon öncesinde ve sırasında testler yaparak uyumu kontrol eder
JENERATÖR KONTROL CİHAZLARI :
Jeneratörler, dizel motor ve alternatör ana bileşenlerinden oluşur. Dizel motor, alternatörün elektrik üretmek için ihtiyaç duyduğu mekanik hareketi sağlar; alternatör ise bu mekanik enerjiyi elektrik enerjisine dönüştürür. Jeneratör kontrol ünitelerinin temel görevleri, bu iki ana bileşenin kumanda, izleme ve koruma işlevlerini yerine getirmektir.
Kontrol üniteleri, dizel motorların sabit bir hızda çalışmasını sağlar ve motorun hızını, yağ basıncını, sıcaklığını ve soğutma sistemini sürekli olarak izler. Normal dışı veriler tespit edildiğinde, dizel motoru en kısa sürede ve güvenli bir şekilde durdurur. Aynı şekilde, kontrol üniteleri alternatörün ürettiği elektrik enerjisini de sürekli olarak izler. Voltaj, frekans, akım gibi elektriksel değerlerdeki normal dışı durumlarda, dizel motorun güvenli bir şekilde durmasını sağlar. (Örnek olarak: SMART 500, Trans AMF kontrol üniteleri gibi.)
PARALEL ÇALIŞMA NEDİR?
Farklı veya aynı güçteki jeneratörlerin, birbirleri ile senkron hale getirildikten sonra yükü aynı anda beslemelerine paralel çalışma denir. Paralel çalışma, jeneratörlerin güçlerini birleştirerek toplamda daha yüksek bir kurulu güç elde etmeyi sağlar. Ayrıca, büyük güçteki jeneratörler yerine birden fazla küçük jeneratör kullanmanın sunduğu avantajlar nedeniyle tercih edilir.
Alternatörlerin Paralel Bağlanma Şartları ve Önemi:
Alternatörlerin güç ihtiyacına göre paralel bağlanması, işletme veriminin artırılması, arz güvenliğinin sağlanması ve tek büyük alternatörün güç üretme zorluğunu aşmak için uygulanır. Bu bağlamda, santrallerde birden fazla alternatör bulunur ve bunlar yük durumuna göre paralel bağlanabilirler. Paralel bağlantının sağlıklı çalışabilmesi için belirli şartlar yerine getirilmelidir:
Gerilim Eşitliği: Paralel bağlanacak alternatörlerin gerilimleri aynı olmalıdır.
Gerilim Dalga Şekli: Gerilim dalga şekilleri birbirine benzer olmalıdır.
Frekans Eşitliği: Alternatörlerin frekansları eşit olmalıdır.
Döner Alan Yönleri: Alternatörlerin döner alan yönleri (faz sıraları) aynı olmalıdır.
Faz Açıları: Alternatörlerin faz açıları aynı olmalıdır. Paralel bağlantı sırasında senkronizasyon yapılmalıdır.
Paralel bağlı alternatörler, büyük tek alternatörlere kıyasla daha yüksek verimlilik ve enerji güvenliği sağlar. Tek büyük alternatör arızalandığında sistem devre dışı kalabilirken, birkaç küçük alternatör paralel çalıştığında, birinin arızalanması diğerlerinin gücünü sağlamaya devam eder.
Geleneksel yöntemlerde gerilim, frekans, faz sırası ve faz açıları lamba ve senkronoskoplarla tespit edilirken, günümüzde otomatik paralel bağlanma sistemleri mikrodenetleyici, mikro işlemci veya bilgisayar kontrollü olarak yapılmaktadır. Bu sistemlerde sensörler ve mikro bilgisayarlar kullanılarak faz açısı, güç katsayısı ve frekans kontrol edilip izlenmektedir.
Transfer Panosu; Jeneratör grubunun ve şebekenin gücüne uygun olarak kontaktör veya motorlu şalterlerin kullanıldığı şalt panosudur. Transfer panosu;Otomatik kumanda panosu tarafından kontrol edilir. Transfer panosu; Şebeke yahut jeneratörün varlık durumuna göre yükün beslenilmesini kontrol eder.
Birden fazla trafosu olan bir tesiste bir trafoda arıza olduğu zaman o trafoya bağlı yüklerin enerjisi kesilir. Bu durumda, arızalı trafonun kesicisi (circuit breaker) açılarak trafonun bağlantısı kesilir. Bu, arızanın diğer trafolar ve yükler üzerinde olumsuz bir etki yapmasını önlemek içindir. Arıza sadece bir trafoda meydana geldiği için, diğer trafoların genellikle devrede kalmaya devam eder. Bu trafolar, bağlı oldukları yükleri beslemeye devam ederler.
Dolayısıyla, enerjileri kesilmez. Arızalı trafonun yüklerini beslemek için jeneratörler devreye girebilir. Jeneratör senkronizasyon cihazları, jeneratörleri otomatik olarak devreye sokar ve arızalı trafonun yerine geçerler. Eğer jeneratörler, arızalı trafonun beslediği yükleri devralacaksa, jeneratörler senkronize olarak çalışır ve kesintisiz enerji sağlar.

[@Solarİnavasyon]

Teşekkürler bilgiler için