*1 - Yarpız- farsca “punə” dir. “Qole- pune nə na pune” mahnısı onun haqqındadır. Yazın ətirli və gözəl otlardan biridir. Hal əhlləri yanında kövrək xatirələr mənbəyidir. Xüsusən bulaq kənarlarında təzə pendir- çörəklə yeyiləndə verdiyi ləzzət təsvirəgəlməzdir. *2 - Kəndli evlərində evin ortasında baca qoyurlar ki, təndirin tüstüsü ordan çıxsın. Ancaq bəzən həmin bacadan başqa məqsədlərlə də istifadə olunur: bunlardan biri adaxlıbazlıqdır ki, onun xüsusiyyətlərini “Gecənin əfsanəsi” hissələrindən birində (kəndlinin adaxlıbazlığı) təsvir etmişəm. Digəri- Novruz bayramı günlərində şal salmaqdır. Çərşənbə gecəsi bəzi adamlar özünü tanıtmadan evlərin damına çıxıb öz rəngbərəng şallarını sallayırlar. Yəni ki, bayramlıq istəyirəm. Ev sahibi öz fərasətinə uyğun olaraq şal sahibini tanımalı, öz imkanına uyğun və şal sahibinə layiq bayam payını şalın ucuna bağlamalıdır. O zamanın bayramlığı çox vaxt güllü corablar, ipək dəsmallar, uşaq fışqırağı, gözəl toyuq- cücələri, boyanmış yumurta, çərəz və şirniyyat və s. olardı. Bu adət əksərən kasıb uşaqları əyləndirmək, onların könlünü almaq məqsədi güdsə də, dövrün şən mərasimlərindən idi. *3 - Həmin il mənim nənəm Xanım nənə rəhmətə getmişdi və biz bayram keçirtməməliydik. Ancaq mən uşaq olduğumdan, inadıma salıb bir şal götürdüm və oyun yoldaşım Qulam xaloğlugilin damlarına qaçdım. Qulamın anası rəhmətlik Fatma xala hiss etdi ki, bu mənəm. Şalıma bir cüt güllü corab bağlaya- bağlaya məni yetim qoymuş Xanım nənəmi yada salıb gözündən yaş tökdü. O zaman bir kəndli qadının səmavi surəti unudulmaz bir tablo kimi xatirimdə əbədi iz qoydu. *4 - Mirzəmməd- Mirzə Məhəmmədin qısaldılmış şəklidir. Rəhmətlik bizim yaxın adamlarımızdan, işgüzar və qeyrətli bir kişi idi. Heydərbaba dağının ətəyində gözəl bir bağçası var idi. Mənə və yoldaşlarıma icazə vermişdi ki, bağçada nə istəyiriksə eləyək. Xatiri xoş olsun. *5 - Azərbaycanda bir qayda olaraq çərşənbə günü sübhdən su üstündən atılıb bu xalq nəğməsini oxuyarlar: Bəxi- mən bəxti- səid bəxtim bərəkallah, Ağ əllərə qırmızı həna yaxdım, bərəkallah, Atıl- matıl çərşənbə, Bəxtim açıl, çərşənbə. Necə ki, Tehranda çərşənbə bayramı axşamı od qalayıb üstündən atlanar və deyərlər: Zərdiye- mən əz to, Sorxiye to əz mən. *6 - “Vəl” sözü xırmandöyən alət mənasını verir. Təbrizdə ona “cırğır” deyirlər. Öküzü yaxud ulağı ona qoşub xırman döyürlər. *7 - Kənd uşaqlarının əyləncələrindən biri bu idi: axşam çağı sürü çöldən qayıdanda qoduqları bir kənara çəkib gözləyirdilər ki, sürü bir az uzaqlaşsın. Sonra özlərini sürüyə çatdırmaq üçün tələsən qoduqlara minib çapıb, çavuşları yamsılayaraq hay- küy qaldırırdılar. Bəzən bu iş qoduq sahiblərinin etirazına səbəb olurdu. Necə deyərlər, özlərindən çıxardılar. Bu zaman uşaqlar nə cür olur- olsun özlərini müdafiə etməyə çalışırdılar. *8 - Şüca xaloğlu- igid və gözəl bir cavan idi. Badkubə səfərindən pay- püşklə qayıtmışdı ki, öz nişanlısına toy eləsin. Pis musiqi aləti olmayan qarmanını yaxşı çalırdı. Axşamlar öz evlərinin damına palaz salıb samavar qaynadır, kənd cavanları ilə deyib gülürdü. Heyif ki, taleyi bir riqqətli kino pərdəsi kimi dəyişdi. Yazıq bəy olmamışdan yatalaq xəstəliyinə tutulub öldü, əfsanəvi nişanlısını kor və keçəllərə qoydu. *9 - Nənəqız və Rəxşəndə- mənim qohumlarım və tay- tuşlarımdır. *10 - Bayram günlərində şaxtalar sınıb uşaqlar qar- topu oynayanda dağın güneyində kürəklə sürüşməyə başlayırdılar. Bu, kənd xizək sürməyidir. Başgicəlləndirici uçuş kimi xüsusi bacarıq və vərdiş tələb edir. Oturmuş halda olduğundan, Avropa xizək sürməyindən daha rahat və xoşagələndir. *11 - Teşi- bir növ sadə əl milidir. Ətdöyən (toxmaq- tərc) şəklindədir. Kiçik bir qarmağı var. kənd arvadları ağ yunu dizlərinin üstünə yığıb teşi ilə əyirirdilər. şerin bu bəndində buludlara dolaşmış günəş həmin teşiyə bənzədilir. *12 - Qışda sübh tezdən bibim təndir salıb evi yığışdırandan sonra təzədən kürsünü qurardı. Bunun üçün əvvəlcə lazım idi ki, hamını süpürgə ilə evdən çıxartsın. Bu isə biz tənbəllərə sərf eləmirdi. Xüsusən bibimin ərini yaşı keçdiyindən kürsünün başından qaldırmaq çox çətin idi. Buna görə də bacardıqca ayaqlarını yedə dirəyirdi. Onun dirənməsi bir tərəfdən də bibimdən qorxması, bibimin hirsindən dişlərinin qıcırdatması və həmin vaxt onların söyüşməsi çox gülməli və əyləncəli idi. *13 - Vərziğan- o zaman bol meyvəsi ilə ad çıxarmış bir kəndin adıdır. Başqa kəndlərə də satmaq üçün bu kənddən meyvə aparılardı. Vərziğanlı armud satanın səsi gələndə uşaqların şadlığının həddi- hüdudu olmurdu. Xüsusən ona görə ki, alış- veriş üçün pul lazım deyildi; hər kəs bir ovuc buğda və ya arpa verməklə armud ala bilərdi. *14 - Mirzə Tağı Bağırzadə bibimin oğludur. Bir qış gecəsi çay, qırağında gedib ayın suda əksinə baxdıq. Ay batan adam kimi əl- qol atırdı. Şairlik təbim təzə- təzə çiçəklənəndə bir dəfə gördüm ki, çayın o tayında dağın ətəyində qaranlıqda iki od şöləsi parlayır. Bibim oğlu dedi: - Vay qurd! Zəhrim yarıldı. Qayıdıb qaçmağa başladım. Yolun bir hissəsi üzü yoxuş idi. Qorxudan süstləşmiş ayağlarımı güclə çəkirdim. Axırda rəngi qaçmış, əsə- əsə evə çatdıq. O gecə kürsü yorğanının altında da xeyli titrədim. *15 - Mənsur xan Vəfaiyan- indi Tehranda yaşayır. Vəfalı uşaqlıq dostlarımdan biridir. Bir neçə il bundan qabaq vaxtını və vəsaitini sərf etməklə uçulub dağılmış məscid bulağını əsaslı təmir etmiş, xeyli savab qazanmışdır. *16 - Molla İbrahim- mənim müəllimimdir, doğrudan da fazil bir kişidir. Qırx beş yaşından mənim xatırlatdığım yerdə müəllim və məktəbdardır. Demək olar ki, bütün mahalın əhalisinin ümidi və dayağıdır. Hətta o ətrafın mülkədarları və torpaq sahiblərinin hamısı onun şagirdi olmuş və ona həmişə borcludurlar. Amma kimsədən yardım ummadan tam sərbəstlik və azadlıqla gah öz kiçik tarlasında çalışır, gah da pulsuz- parasız dərs verməklə məşğul olur. *17 - Ailəmiz Təbrizdə olan müddətdə böyük bibim ildə bir dəfə Təbrizə gələrdi. Rəhmətlik atamdan sonra ailəmiz Tehrana köçdü. Hər dəfə bibimin Təbrizə getdiyini eşidəndə uşaqlar heyifslənmib deyirdilər ki, yazıq bibinin halı bizsiz necə olacaq? Şerin bu bəndində həmin hisslər təsvir olunmuşdur. *18 - Qıpçaq- bir dağ kəndidir. Uşaqlıqda əmoğlum Mahmud Nurazərlə ora qonaq getmişdik. Bir neçə gün at minib gəzməklə məşğul olduq. *19 - Məş Məmixan- hazırda polkovnikdir, bizim qonaqçımız idi. *20 - Qərə kol- Heydərbaba dağının qoynunda bir dərənin adıdır. Qışqırşaq kəndini bizim ata- baba vətənimiz Xoşginabla birləşdirir.
ALLAH SEHRIYARA REHMET ELESIN, SEHRIYAR BOYUK HEYATI RESSAMDIR, O KECMIS HEYATIN SEKLINI NECE VAR ELEDE CEKMISDIR, ONUN BU POEMASI ILE BOYUK BIR FILM CEKMEK HECDE CETIN DEYIL, HER SEYI RENGI ILE, ADI ILE, YERI ILE, KIMLIYI ILE HAMISINI DEYIB, QALIB FILMIN CEKILMESI, ONADA ESL AZERBAYCANLI VARLI LAZIMDIR KI, O PULUNDAN BIRAZ BURAXSIN BU MILLI IS UCUN
*1 - Yarpız- farsca “punə” dir. “Qole- pune nə na pune” mahnısı onun haqqındadır. Yazın ətirli və gözəl otlardan biridir. Hal əhlləri yanında kövrək xatirələr mənbəyidir. Xüsusən bulaq kənarlarında təzə pendir- çörəklə yeyiləndə verdiyi ləzzət təsvirəgəlməzdir.
*2 - Kəndli evlərində evin ortasında baca qoyurlar ki, təndirin tüstüsü ordan çıxsın. Ancaq bəzən həmin bacadan başqa məqsədlərlə də istifadə olunur: bunlardan biri adaxlıbazlıqdır ki, onun xüsusiyyətlərini “Gecənin əfsanəsi” hissələrindən birində (kəndlinin adaxlıbazlığı) təsvir etmişəm. Digəri- Novruz bayramı günlərində şal salmaqdır.
Çərşənbə gecəsi bəzi adamlar özünü tanıtmadan evlərin damına çıxıb öz rəngbərəng şallarını sallayırlar. Yəni ki, bayramlıq istəyirəm. Ev sahibi öz fərasətinə uyğun olaraq şal sahibini tanımalı, öz imkanına uyğun və şal sahibinə layiq bayam payını şalın ucuna bağlamalıdır. O zamanın bayramlığı çox vaxt güllü corablar, ipək dəsmallar, uşaq fışqırağı, gözəl toyuq- cücələri, boyanmış yumurta, çərəz və şirniyyat və s. olardı. Bu adət əksərən kasıb uşaqları əyləndirmək, onların könlünü almaq məqsədi güdsə də, dövrün şən mərasimlərindən idi.
*3 - Həmin il mənim nənəm Xanım nənə rəhmətə getmişdi və biz bayram keçirtməməliydik. Ancaq mən uşaq olduğumdan, inadıma salıb bir şal götürdüm və oyun yoldaşım Qulam xaloğlugilin damlarına qaçdım. Qulamın anası rəhmətlik Fatma xala hiss etdi ki, bu mənəm. Şalıma bir cüt güllü corab bağlaya- bağlaya məni yetim qoymuş Xanım nənəmi yada salıb gözündən yaş tökdü. O zaman bir kəndli qadının səmavi surəti unudulmaz bir tablo kimi xatirimdə əbədi iz qoydu.
*4 - Mirzəmməd- Mirzə Məhəmmədin qısaldılmış şəklidir. Rəhmətlik bizim yaxın adamlarımızdan, işgüzar və qeyrətli bir kişi idi. Heydərbaba dağının ətəyində gözəl bir bağçası var idi. Mənə və yoldaşlarıma icazə vermişdi ki, bağçada nə istəyiriksə eləyək. Xatiri xoş olsun.
*5 - Azərbaycanda bir qayda olaraq çərşənbə günü sübhdən su üstündən atılıb bu xalq nəğməsini oxuyarlar:
Bəxi- mən bəxti- səid bəxtim bərəkallah,
Ağ əllərə qırmızı həna yaxdım, bərəkallah,
Atıl- matıl çərşənbə,
Bəxtim açıl, çərşənbə.
Necə ki, Tehranda çərşənbə bayramı axşamı od qalayıb üstündən atlanar və deyərlər:
Zərdiye- mən əz to,
Sorxiye to əz mən.
*6 - “Vəl” sözü xırmandöyən alət mənasını verir. Təbrizdə ona “cırğır” deyirlər. Öküzü yaxud ulağı ona qoşub xırman döyürlər.
*7 - Kənd uşaqlarının əyləncələrindən biri bu idi: axşam çağı sürü çöldən qayıdanda qoduqları bir kənara çəkib gözləyirdilər ki, sürü bir az uzaqlaşsın. Sonra özlərini sürüyə çatdırmaq üçün tələsən qoduqlara minib çapıb, çavuşları yamsılayaraq hay- küy qaldırırdılar. Bəzən bu iş qoduq sahiblərinin etirazına səbəb olurdu. Necə deyərlər, özlərindən çıxardılar. Bu zaman uşaqlar nə cür olur- olsun özlərini müdafiə etməyə çalışırdılar.
*8 - Şüca xaloğlu- igid və gözəl bir cavan idi. Badkubə səfərindən pay- püşklə qayıtmışdı ki, öz nişanlısına toy eləsin. Pis musiqi aləti olmayan qarmanını yaxşı çalırdı. Axşamlar öz evlərinin damına palaz salıb samavar qaynadır, kənd cavanları ilə deyib gülürdü. Heyif ki, taleyi bir riqqətli kino pərdəsi kimi dəyişdi. Yazıq bəy olmamışdan yatalaq xəstəliyinə tutulub öldü, əfsanəvi nişanlısını kor və keçəllərə qoydu.
*9 - Nənəqız və Rəxşəndə- mənim qohumlarım və tay- tuşlarımdır.
*10 - Bayram günlərində şaxtalar sınıb uşaqlar qar- topu oynayanda dağın güneyində kürəklə sürüşməyə başlayırdılar. Bu, kənd xizək sürməyidir. Başgicəlləndirici uçuş kimi xüsusi bacarıq və vərdiş tələb edir. Oturmuş halda olduğundan, Avropa xizək sürməyindən daha rahat və xoşagələndir.
*11 - Teşi- bir növ sadə əl milidir. Ətdöyən (toxmaq- tərc) şəklindədir. Kiçik bir qarmağı var. kənd arvadları ağ yunu dizlərinin üstünə yığıb teşi ilə əyirirdilər. şerin bu bəndində buludlara dolaşmış günəş həmin teşiyə bənzədilir.
*12 - Qışda sübh tezdən bibim təndir salıb evi yığışdırandan sonra təzədən kürsünü qurardı. Bunun üçün əvvəlcə lazım idi ki, hamını süpürgə ilə evdən çıxartsın. Bu isə biz tənbəllərə sərf eləmirdi. Xüsusən bibimin ərini yaşı keçdiyindən kürsünün başından qaldırmaq çox çətin idi. Buna görə də bacardıqca ayaqlarını yedə dirəyirdi. Onun dirənməsi bir tərəfdən də bibimdən qorxması, bibimin hirsindən dişlərinin qıcırdatması və həmin vaxt onların söyüşməsi çox gülməli və əyləncəli idi.
*13 - Vərziğan- o zaman bol meyvəsi ilə ad çıxarmış bir kəndin adıdır. Başqa kəndlərə də satmaq üçün bu kənddən meyvə aparılardı. Vərziğanlı armud satanın səsi gələndə uşaqların şadlığının həddi- hüdudu olmurdu. Xüsusən ona görə ki, alış- veriş üçün pul lazım deyildi; hər kəs bir ovuc buğda və ya arpa verməklə armud ala bilərdi.
*14 - Mirzə Tağı Bağırzadə bibimin oğludur. Bir qış gecəsi çay, qırağında gedib ayın suda əksinə baxdıq. Ay batan adam kimi əl- qol atırdı. Şairlik təbim təzə- təzə çiçəklənəndə bir dəfə gördüm ki, çayın o tayında dağın ətəyində qaranlıqda iki od şöləsi parlayır. Bibim oğlu dedi: - Vay qurd! Zəhrim yarıldı. Qayıdıb qaçmağa başladım. Yolun bir hissəsi üzü yoxuş idi. Qorxudan süstləşmiş ayağlarımı güclə çəkirdim. Axırda rəngi qaçmış, əsə- əsə evə çatdıq. O gecə kürsü yorğanının altında da xeyli titrədim.
*15 - Mənsur xan Vəfaiyan- indi Tehranda yaşayır. Vəfalı uşaqlıq dostlarımdan biridir. Bir neçə il bundan qabaq vaxtını və vəsaitini sərf etməklə uçulub dağılmış məscid bulağını əsaslı təmir etmiş, xeyli savab qazanmışdır.
*16 - Molla İbrahim- mənim müəllimimdir, doğrudan da fazil bir kişidir. Qırx beş yaşından mənim xatırlatdığım yerdə müəllim və məktəbdardır. Demək olar ki, bütün mahalın əhalisinin ümidi və dayağıdır. Hətta o ətrafın mülkədarları və torpaq sahiblərinin hamısı onun şagirdi olmuş və ona həmişə borcludurlar. Amma kimsədən yardım ummadan tam sərbəstlik və azadlıqla gah öz kiçik tarlasında çalışır, gah da pulsuz- parasız dərs verməklə məşğul olur.
*17 - Ailəmiz Təbrizdə olan müddətdə böyük bibim ildə bir dəfə Təbrizə gələrdi. Rəhmətlik atamdan sonra ailəmiz Tehrana köçdü. Hər dəfə bibimin Təbrizə getdiyini eşidəndə uşaqlar heyifslənmib deyirdilər ki, yazıq bibinin halı bizsiz necə olacaq? Şerin bu bəndində həmin hisslər təsvir olunmuşdur.
*18 - Qıpçaq- bir dağ kəndidir. Uşaqlıqda əmoğlum Mahmud Nurazərlə ora qonaq getmişdik. Bir neçə gün at minib gəzməklə məşğul olduq.
*19 - Məş Məmixan- hazırda polkovnikdir, bizim qonaqçımız idi.
*20 - Qərə kol- Heydərbaba dağının qoynunda bir dərənin adıdır. Qışqırşaq kəndini bizim ata- baba vətənimiz Xoşginabla birləşdirir.
❤
Allah size can saligi versin
@@samiraxmedov3394 Təşəkkür. Hər birimizə nəsib olsun.
M. H. Şəhriyar Azərbaycan poeziyasının əvəzolunmaz dahi şairidir. Allah məkanını Cənnət etsin. Amin.❤❤❤❤❤❤❤
Allah Məhəmmədhüseyn Şəhriyara qəni-qəni rəhmət eləsin. Amin.
Allah qəbrini nur eləsin. Amin.
Ustad, gəlmədi sənin kimisi , gəlməyəcək🖤...
Cənubi Azərbaycana getmək ən böyük arzumdur.Allah qismət rləsin gedim.Soydaşlarımızı görmək ümidilə...
Menimde en boyuk srzumdu.Insallah
ALLAH QISMET EYLESIN MEN ZIYARET ELEMIWEM MEZARI USTUNDEDE BU WERLERI DEYILI OZ SESINEN
Neçə dəfə getmişəm. Hər dəfə də pul atmağa çalışırlar adama. Pul bir şey deyil adamın xətrinə dəyir.
allah dahi saire rehmet elesin! qani qanimizdan cani canimizdan olan soydaslarimizher zaman sizinleyik.
Ruhun şad olsun dahi şair
Allah rəhmət eləsın, şair.Sanki insanın ruhunu bədəndən çıxarır.
Allah rəhmət eləsin Böyük Ustada
Allah rehmet elesin, cox tesir edim adama
Allah sənin yerini cənnət qərar versin in şə Allah
Allah sizə rəhmət eləsin ey böyük usdad
ALLAH SENI REHMET ELESIN DAHI SAIR .....
Sehriyar yaradiciligini taniyanda Semedi, Rustemi mutaliye etdiyim dovrume tessuf etdim.Allah seni rehmet etsin , USTAD SHEHRIYAR.
Uca Allah Seyid Məhəmməd Hüseyn Şəhriyara qəni-qəni rəhmət eləsin. Yeri cənnət olsun
GÖZƏL ŞEİRDİR! 👏👏
Şairlərin Şəhriyarı...Ruhun şad olsun,dahi!
Novruz bayrami uchun darixanda dinlemek yerine dushur
Böıyük zövq aldım 1 az kədərləndim😮
Çok guzel. Allah rehmet elesin. Amin
😁😍😢
ƏSL TÜRK ƏDƏBİYATI
ALLAH rehmet elesin dahi shair
Allah rəhmət eləsin.İndiki şairlər ibrət alsınlar əksəryəti.
sene qeni qeni rehmet, ruhun shad olsun, Ey turkun dahi shairi!
Dahi İnsan ŞEHRİYAR
Allah səni rəhmət eləsin ustad şair♡
DAHİ TÜRK ŞAİRİ☹CENNETMEKAN OLASAN UNUDULMAYAN DAHİ
NAXCIVANLILARIN NOVRUZ BAYRAMI.ALLAH REHMET ELESIN
Şəhriyara eşq olsun
Yaşa var ol-Azərbaycan Türk millətim ❗🇦🇿🇦🇿🇦🇿❤️❤️
Allah rehmet elesin cemi ölenlere.
Шаhрияр. ......азарбайджанын тебризи бакысыны гериб галмыш руhусан.
аллах сене рехмет елесин БОЙУК ШАИР.
illahi sozlere bax govreldim ehhh usaqliq kendimiz heyif
Ruha sigal ceken Shehriyar sozu, sesi ve saz ifasi...
Ne gozeldi bu sozleri yaradan,
Qeyibdenmi gelir, yoxsa haradan...
ShP
allah sənə rəhmət eləsin. böyük türk oğlu. mövuzdə yadımıza saldin
Turki dedim, oxusunlar ozleri..
Sesuve qurban
kovrelir e oxuyanda. xatirelere bax ee
MENİM ÜÇÜN BİR ŞAİR VAR O DA EVEZOLUNMAZ DAHİ ŞAİRİMİZ MEHEMMEDHÜSEYN ŞEHRİYAR
ALLAH SEHRIYARA REHMET ELESIN, SEHRIYAR BOYUK HEYATI RESSAMDIR, O KECMIS HEYATIN SEKLINI NECE VAR ELEDE CEKMISDIR, ONUN BU POEMASI ILE BOYUK BIR FILM CEKMEK HECDE CETIN DEYIL, HER SEYI RENGI ILE, ADI ILE, YERI ILE, KIMLIYI ILE HAMISINI DEYIB, QALIB FILMIN CEKILMESI, ONADA ESL AZERBAYCANLI VARLI LAZIMDIR KI, O PULUNDAN BIRAZ BURAXSIN BU MILLI IS UCUN
@D D, əhsən!
Azəri ədəbiyyatı bəyənin
Bir daha nisgilli xeyallar denizine dysdym
Bu birinci hissədir
dislike qoyan qani natemiz , aciq de ; men .........
аллах сани рехмат еласин ей шаир
инсаны хаялары ила ушаглыг илларина апарырсан яздыгын шеирлари ила . казан шахари руба
5a
allah dahi saire rehmet elesin! qani qanimizdan cani canimizdan olan soydaslarimizher zaman sizinleyik.