AHMET HAMDİ TANPINAR KİMDİR?

"(...)Şüphesiz ki bütün bunların arka planında daha çocuk denebilecek yaşlarda başlayan okuma sürecinin, başta Yahya Kemal olmak üzere hocalarının, içinde bulunduğu edebiyat, sanat, kültür ortamlarının, bizzat kendi zengin iç dünyasının, güzel sanatlara düşkünlüğünün, estetik ve mitoloji hocalığının, bütün bu alanlarla ilgili yakın arkadaş çevresinin, Fransızca bilgisinin katkısı çoktur. Mesela Yahya Kemal’den ve Dergâh döneminden bahsederken söyledikleri bu alt yapı hakkında bize az da olsa bir fikir vermektedir: “Her cins sanatkâr gibi mücerret fikirden pek hoşlanmayan, realite üzerinde kendi sezişiyle düşünmeyi tercih eden Yahya Kemal bir gün Şekip Bey’e 'Şekip, biz hepimiz artık Bergson’cuyuz.' demişti. Bu, biraz da yarı şaka olarak söylenmiş bir sözdü. Fakat bir hakikati ifade ediyordu. Bergson bize sadece felsefesini nakleden hocalarla gelmiyordu. Her büyük feylesofun etrafında yetişen muharrirlerin edebiyatımıza yaptıkları tesirle de edebiyatımıza girmişti. Bununla beraber Durkheim ve Bergson yalnız başına değildiler. T. Ribot’nun, Spencer’in, William James ve Stuart Mill’in Kant ve Schopenhauer’ın isimleri âdeta yaşadığımız havada birbirleriyle çatışıyordu.” (Tanpınar 2004: 134-135) veya “Bergson’un zaman telakkisinden, Freud’un insan hayatına getirdiği hususi aydınlıklardan sonra şiir ve roman elbette eski şeklinde devam edemez…” (Tanpınar 1996: 296) yahut da “Freud ile Bergson’un beraberce paylaştıkları bir dünyanın çocuğuyuz. Onlar bize sırrı insan kafasında, insan hayatında aramayı öğrettiler. (Tanpınar 1992: 8) Tanpınar için söylenebilecek son söz, ister söz konusu olan edebiyat tarihi olsun, ister Yahya Kemal monografisi olsun ve ister makaleleri olsun, bilimsel eserlerinde tıpkı sanat eserlerinde olduğu gibi bizzat kendisinin ön planda olduğudur. Her cümlesinde bizzat Tanpınar’ın kendisi; Doğu'dan Batı'ya, edebiyat, resim, müzik, resimden felsefeye, sosyolojiye, psikolojiye uzanan zengin birikimi vardır." (Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü, Ahmet Yesevi Üniversitesi)
Sürekli güncellenen içeriği ile Türkçe dersine dair konu anlatımlarını ve soru çözümlerini kanalımızda bulabilirsiniz.
Videolarımıza yorum yapabilir, merak ettiğiniz konuları sorabilirsiniz.
Kanalımıza abone olmayı, videolarımızı beğenip paylaşmayı unutmayınız.

[@hasanbasri4146]

Kendisi Yahya Kemal'i, çok seviyor ama onu örnek alıyor (Muhafazakarlığı dışında).

👍🏻