ΖΑΧΟΛΗ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ

ΖΑΧΟΛΗ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ (ΕΥΡΩΣΤΙΝΗ)
Αγιος Γεώργιος Ζάχολης στην Κορινθία
Από τους σημαντικότερους, αρχιτεκτονικά και ιστορικά, ναούς της Κορινθίας, είναι αδιαμφισβήτητα ο ναός του Αγίου Γεωργίου της Ζάχολης- όπως είναι γνωστός-, στην Ευρωστίνη Κορινθίας. Σπανιότατος, ιδιαίτερος και εντυπωσιακός με τους 17 τρούλους του και το σχετικό θρύλο να τον ακολουθεί.
*************************
Σύμφωνα με αυτόν ο ναός χτίστηκε το 1811 εντός 39 ημερών, μετά από υπεράνθρωπες προσπάθειες των κατοίκων του χωριού, αφού η προθεσμία για την ανέγερσή του είχε οριστεί από τον Τούρκο διοικητή σε 40 ημέρες, διαφορετικά είτε θα γκρεμιζόταν, είτε θα γινόταν τζαμί. Ο Αγιος Γεώργιος ανήκει διοικητικά και οικονομικά στη Μονή Προφήτου Ηλία και χτίστηκε στα θέση παλαιότερου, μικρότερου ναού. Στα ιερά σκεύη του ναού υπάρχουν επιγραφές του 1893.
*********************************
Ο ναός είναι βασιλική βυζαντινού ρυθμού με 17 τρούλους, έξι σε κάθε πλευρά του ναού, οι οποίοι συμβολίζουν τους 12 Αποστόλους, τέσσερις μεγαλύτεροι σε κάθε γωνία που συμβολίζουν τους 4 Ευαγγελιστές κι ένας κεντρικός, μεγαλύτερος όλων, που συμβολίζει τον Παντοκράτορα.
Η σκεπή στηρίχτηκε σε 36 κολώνες με κιονόκρανα βυζαντινού ρυθμού, ενώ το τέμπλο κατασκευάστηκε από την ξυλεία ενός και μόνο θρυλικού κυπαρισσιού. Πάνω του σκαλίστηκαν εικόνες από την Παλαιά Διαθήκη, αλλά και η σκηνή της κοπής του κυπαρισσιού, το οποίο χρησιμοποιήθηκε γενικότερα για ξυλεία στην κατασκευή του ναού.
******************************
Χωρίζεται σε τρία κλίτη από δύο κιονοστοιχίες με επτά κτιστά επιχρίσματα η καθεμία. Οι κίονες είναι χωρίς βάση. Η στέγη είναι κεραμοσκεπής, δίρριχτη και καλύπτει με ενιαίο τρόπο όλα τα κλίτη.
***********************************
Ο ναός είναι τρισυπόστατος, έχει δηλαδή τρεις τράπεζες, την αριστερή αφιερωμένης στους Αγίους Κωσταντίνο και Ελένη, τη μεσαία αφιερωμένη στον Αγιο Γεώργιο και τη δεξιά αφιερωμένη στον Αγιο Δημήτριο.
Ο ναός που πρόσφατα κρίθηκε διατηρητέος έχει χτιστεί πάνω στα ερείπια προγενέστερου ναού και έχει μείνει στην νεώτερη ιστορία του έθνους καθώς εδώ ο Γέρος του Μοριά προέδρευσε επαναστατικών συμβουλίων. Στο προαύλιο του ναού βρίσκεται ο τάφος και η προτομή του οπλαρχηγού Παναγιωτάκη Γεραρή, τοπικού ήρωα της επανάστασης.
Πηγή: Δήμος Ευρωστίνης
ΠΑΝΑΓΙΑ ΚΑΡΑΦΥΓΙΩΤΙΣΣΑ
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
Η εκκλησία της Παναγίας των Καταφυγίων ευρίσκεται περίπου 10 χιλιόμετρα νοτίως του Δερβενίου Κορινθίας, επί της οδού που οδηγεί στο ορεινό Σαραντάπηχο.
Φθάνοντας στην περιοχή αντικρίζουμε την είσοδο της εκκλησίας που μας οδηγεί στο Ναό με τις υπόλοιπες ενδιαφέρουσες επεκτάσεις του.
Την προσωνυμία της η εκκλησία έχει αποκτήσει από τα Καταφύγια, την περιοχή που οικοδομήθηκε.
Στην περιοχή "καταφύγια" και μέσα σε δυσπρόσιτες σπηλιές και σε απόκρημνα βράχια, είχαν καταφύγει οι Ζαχολίτες στην περίοδο της Τουρκοκρατίας, για να κρυφτούν και να αποφύγουν τους διωγμούς των κατακτητών.
Σύμφωνα με την παράδοση η χρονολογία μετάβασης των ανθρώπων στην περιοχή και η κατασκευή της εκκλησίας άρχισε το 1782.
Μέχρι το 1880 στο εξωκλήσι διακονούσε μία μοναχή η οποία το εγκατέλειψε λόγω των δυσκολιών πρόσβασης και διαβίωσης σε αυτό.
Αργότερα, οι θρησκευόμενοι κάτοικοι της περιοχής, βλέποντας την ανάγκη που απαιτούσε βελτίωση και ανάδειξη του ιερού αυτού προσκυνήματος, που μαζί με την ιερά μονή Προφήτη Ηλία Κούτου και τον ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου Ζαχόλης είναι τα θρησκευτικά στολίδια της περιοχής, άρχισαν την βελτίωσή του.
Το 1969 επί εφημερίας του μακαριστού π. Παπανδρεάδη Νικ. που εφημέρευε στη περιοχή, με μεγάλη προσπάθεια λόγω εδάφους, σκάλισαν στους βράχους σκαλοπάτια που συνέδεσαν την εκκλησία με τον δημόσιο δρόμο που οδηγεί από το Δερβένι στη Ζάχολη.
Το 1983 με πρωτοβουλία του μακαριστού π. Χρ. Διαμαντίδη υδροδοτήθηκε η εκκλησία.
Από το 1996 και μέχρι σήμερα την ανακαίνιση, επέκταση, βελτίωση και συντήρηση της Παναγίας Καταφυγιώτισσας έχει αναλάβει ο Γεώργιος Ρούσσος, κάτοικος Άνω Αιγιαλού. Με προσωπική εργασία, με καλαισθησία, με σεβασμό στο περιβάλλον, την ιστορία και την αγιότητα του χώρου , έκτισε μία επιβλητική είσοδο, ανακατασκεύασε το παλιό κελί, δημιούργησε κρυφό σχολειό, αποτύπωσε λαογραφικές στιγμές της περιοχής, συνέδεσε με στοές λαξευμένες στους βράχους όλους τους χώρους που εντυπωσιάζουν τους επισκέπτες.
Η Παναγία των Καταφυγίων ανήκει διοικητικά στη Μητρόπολη Κορινθίας. Σήμερα ιερουργεί σε αυτή ο σεβάσμιος π. Παν. Ν. Μετζελίδης, εφημέριος της Ζάχολης, εορτάζει πανηγυρικά στις 23 Αυγούστου και συγκεντρώνει πλήθος πιστών από την ευρύτερη περιοχή.
πηγή: www.derveni.eu/katafigio.htm