Waarom wordt er steeds minder Jordanees gesproken?
HTML-код
- Опубликовано: 13 сен 2020
- 'Godskolere!' 'Slome duikelaar!' Of 'krijg de zenuwen!' Toen AT5 in 1992 werd opgericht kregen we nog heel veel mensen voor onze microfoon die plat Amsterdams spraken. Het valt op dat er de laatste jaren steeds minder met een Mokumse tongval wordt gesproken. Het is er nog wel, maar dan moet je goed zoeken. Hoe komt dat nou eigenlijk? Antwoord op die vraag zoekt verslaggever Anneloes Mullink in onze driedelinge serie Origineel Amsterdams.
Vandaag in deel 1 gaan we op zoek naar de oorsprong van dat heerlijke knauwerige accent. Als je het over typisch Amsterdams hebt kun je niet om Pascal Griffioen heen. Voor velen misschien beter bekend als Def P, de frontman van de oer-Amsterdamse hiphopformatie Osdorp Posse.
Voor de goede verstaander is de titel van deze serie dan ook logisch. Het nummer Origineel Amsterdams werd een van de bekendste nummers van Osdorp Posse. De openingszin: 'Tien euro blijft een joetje, 100 piek dat is een meijer, 25 is een geeltje en je partner is je vrijer.'
In 1999 merkte Griffioen al hoeveel woorden er uit het Amsterdams aan het verdwijnen waren. 'Ik dacht dat het wel een leuk idee was om al die woorden bij elkaar te vegen. Niet wetende dat dit een van onze grootste hits zou worden.'
Verder spreken we de grote man achter het Jordaan Festival Jan de Bie en Hanna Barends, zij zingt in het Jordanees Ensemble. Beiden zijn geboren en getogen onder, geen verrassing, de voet van de oude Wester en spreken wel nog plat Jordanees.
'Het is hier nog altijd mijn speeldomein. Maar het is wel veranderd'. Er wonen nu veel meer jonge mensen, die praten geen Amsterdams. 'Ze spreken een beetje netjes allemaal', vertelt Hanna.
Nicolien van der Sijs, onderzoeker van het Meertens Instituut, vertelt over de oorsprong van het Amsterdams. Er zijn namelijk meerdere soorten Amsterdamse accenten, zoals het Haarlemmerdijks, Jordanees en Kattenburgs. Meissie hoor je wel vaker, maar het is echt typisch Amsterdams.
De Amsterdamse taal heeft zeer veel invloeden van andere talen, van mensen die naar de hoofdstad trokken. 'Ongeveer 60 procent van alle inwoners in de Jordaan kwamen uit Zuid-Nederland, zoals Brabant en ook Antwerpen.'
❌
❌
❌
AT5 - Echt Amsterdams Nieuws
Abonneer hier op ons youtubekanaal:
/ at5
Tips of opmerkingen?
Whatsapp: 06 511 909 38
Telefoon: 020 555 1155
Volg AT5:
www.at5.nl
Instagram: at5.nl
Facebook: at5nl
Twitter: at5
Hier in Purmerend hoor ik het dagelijks. In Amsterdam moet ik zelfs Engels spreken tegenwoordig......
Hahahahaha daar heb je n punt
dat weiger ik gewoon, je wilt hier wonen, leer maar nederlands.
@@elcid5033 eens want waarom moet ik Engels gaan spreken omdat zij hier komen wonen
Maar echt. Is echt veranderd. Jammer wel.
Purmerend is wannabe amsterdams
Het wordt ontmoedigd om echt Amsterdams te praten. Aangezien het als ‘humoristisch’ wordt beschouwd, doen mensen je vaak na, terwijl je een normale conversatie met ze voert. Ikzelf (22) heb best wel een Amsterdamse tongval, en het wordt ook altijd bevestigd. Toch word je erop ‘afgerekend’ in het huidige Amsterdam. Je word nagedaan door yuppen en niet serieus genomen in bepaalde kringen. Trieste ontwikkeling… Het is juist iets wat best aangemoedigd kan worden!
Nou,de allochtoonse jongeren nemen jullie accent over
Tim, blijf alsjeblieft Amsterdams praten. Wat mensen ook zeggen!
Soldier of Shiva Dat zijn gewoon jongens die hier geboren en getogen zijn, tuurlijk heb je dan een accent
Ik word er niet goed van, hoe vaak ik hoor; nou je kan wel horen waar je vandaan komt!! En het mooie is dat ik gewoon uit purmerend kom!!
Ik ben wel trots op me accent en vind jammer dat ik het weinig onder mijn leeftijdsgenoten hoor...
@@rembrandtvanleidse mijn moeder is nederlands mijn vader is marokkaans. Ik zelf ben geboren en getogen in Amsterdam met een hevige plat Amsterdams accent wat ik tevens onderdruk anders denken mensen dat ik het acteer of ze maken er grappen over. Ben ik nu minder Amsterdams?
Vroeger, toen er nog Amsterdammers in Amsterdam woonden.
Amsterdam is in de uitverkoop gedaan aan het grootkapitaal, Yuppen en expats.
dat is overal zo. In alle grote steden worden de 'originele bewoners' steeds meer de stad uitgedrukt door de alsmaar stijgende prijzen. London en Dublin ken ik persoonlijk de situatie ook van, daar is het net zo. Schreeuwend duur.
"en het valt ons op dat dat steeds minduhr wohrdt"
Echt, ik hoor 100x liever dat plat A'dams dan dat godsgruwelijke Gooisch dialect...
Die Rrr is gewoon een afwijking. Ik heb wel eens patiënten gehad die zeiden dat ik een Amsterdams accent had. Ja, dat kan je natuurlijk gebeuren in een Amsterdams ziekenhuis.
Mooi en leerzaam item. De vraag waarom deze taal verdwijnt wordt wel gesteld maar niet beantwoord. Het is simpel; de eigen midden en onderklasse week uit naar plekken als Almere en Purmerend en Amsterdam stroomde vol met Juppen die op de een of andere manier houden van het bewonen van wijken met een verhaal, terwijl ze dat verhaal niet kunnen waarmaken noch voortzetten. In dezelfde periode dat bijvoorbeeld veel kerkgebouwen werden gesloopt (jaren 60 70 80) liet men steden als Amsterdam ook ont-Amsterdammen als het ware. Men had te veel oog voor vluchtig pragmatisme en te weinig oog voor cultuur, traditie en erfgoed.
Als die juppen niet in Amsterdam hadden gaan wonen had het nog zo'n pleuriszooi geweest als in de tachtiger jaren. Die lui hadden tenminste de financiele middelen om de stad op te lappen.
in noord waar yuppen en mensen die abn praten vroeger nog niet dood gevonden wilden worden,worden we overstroomd door stadse kakkers...kunnen ook zeer beledigend zijn ,terwijl dure woorden gebruikend. krijgen ze dan lik op stuk in plat amsterdams zijn ze geschokt! de huren worden koop,en dat kunnen velen van ons echte platte noorderlingen niet meer betalen...dure kak wijken worden opgezet...echt noord is verstoord....
Snelle oplossingen vanwege financieel gewin; cultuur, traditie en erfgoed, worden zoals te doen gebruikelijk, daaraan opgeofferd. En die yuppen, duwen de oorspronkelijke buurtbewoners gewoon weg uit de buurt. 😞
De Bijlmer werd uit de klei getrokken, alsook inderdaad Purmerend, Almere en Lelystad, terwijl de woonomstandigheden in de binnenstad zo ondraaglijk werden, dat veel Mokummers uitweken naar een mooi huisje met voortuin in de satellietsteden. Ondertussen werd Suriname afhankelijk en ontstond er enorme drugsproblematiek in Amsterdam Zuid-Oost. Toen dat min of meer opgelost was zagen de juppen hun kans en begon het gentrificatie-proces.
Waarom plat Amsterdams verdwijnt. Omdat decennia lang de plaatselijke politiek heeft gefaald om de echte Amsterdammers te behouden en import Amsterdammers in wijken te plaatsen die door echte Amsterdammers achter gelaten werden.
Huil meer
Diversiteit. Ipv falen is het juist het plan om ze te verdrijven.
Het is een schande voor onze mooie stad
Maar word dat niet het nieuwe Amsterdams dan? De tijden veranderen en zo ook het Amsterdams accent, Kijk even het stukje vanaf 6:00
Tja in Rotturdam hebben wij dat probleem gelukkig niet. En wij zijn pas echt recht voor zijn raap. Ken Amsterdam nog wat van leren.
Woon al 40 jaar in het gooi, maar ik word nog steeds raar aangekeken om mijn taalgebruik, trots dat ik dan ben! 😅
Ik ben geen Jordanees maar vind het een fantastisch accent niks mis mee.
Moest gisteren een examen afleggen en kon niet geloven dat ik een Amsterdammer in Amsterdam tegen het lijf liep.
Zegt ie dat hij het aan mij kan horen, of ik het ook aan hem kon horen; dat accent herken ik overal. Hartstikke mooi, maar wel aan het uitsterven, wat echt heel jammer is. Woonde overigens ook niet meer in Amsterdam, maar was verkast naar ergens bij Vinkeveen in de buurt...
Heel Amsterdam is gewoon een vibe.
Ik hou er zo erg van.
De stad, het dialect, de geschiedenis, de bekende plekken, de mensen, de films die daar (zogezegd) zijn afgespeeld.
Heerlijk.
Ik woon er zelf niet maar yesssss
Ik keek in België als kind regelmatig naar de Nederlandse tv, "Zeg eens AAA" bijvoorbeeld - vond het altijd een grappig en sappig accent, spijtig dat dit aan het verdwijnen is. Ik moet er dringend nog eens naartoe.
Haha vooral Mien en Koos Dobbelsteen en Jopie natuurlijk.
Alle dialecten in het hele land vervagen gewoon door de jaren heen, de jeugd neemt het niet meer over, komt veelal door de tv en social media
Def P legend
ik ben geboren en getogen in de jordaan en ook aan mijn moeder’s kant komt iedereen uit de jordaan - het overgrote deel woont ook nog hier, maar hoewel ik makkelijk jordanees kan spreken praat ik normaal gesproken in abn want de enige in de jordaan die ik ooit nog jordaans hoor spreken is mn familie of vrienden van mn familie
Ik heb echt 6 tantes uit hartje Amsterdam en die kwamen elke 2 weken op de koffie toen ik op 15 jaar van hoofdorp naar het platte land verhuisde kon ik vloeiend in een stuk door Amsterdams spreken terwijl ik het daarvoor eigelijk nooit heb gesproken 😂😂 zelf mijn oma die heeft gewoond in Amsterdam stond met open mond te kijken.
Haha zelfde hier m'n pa komt uit West en wonen in H'dorp, ging naar school in Haarlem en was de enige die zo sprak onder al die ABN'ers.. nu spreek ik zelf ook meer ABN maar ik kan nog echt plat praten
Leuk onderwerp :)
ik ben in amsterdam geboren en was verhuisd naar engeland toen ik 14 was. mijn vriendinnen van vroeger hebben die accent verloren met wie wij opgegroeit waren, maar ik heb het nog steeds! en iedereen lacht heel erg als ik nederlands probeer the spreken want ze zeggen dat ik nog steeds zo een typisch amsterdam oost accent heb. maar heb ook best wel een noord engelse accent
je mag er trots op wezen makker, het sterft uit.
ik spreek plat amsterdams geboren in Kattenburg , daarna Laagte Kadijk , daarna Bijlemer , en nu zuyt
ben trots om kattenburgs te praten
Krunk Tripp “ zuyt “ .........
@@yordia66 ja zeker
Hey, pikkie. Waar van Kattenburg heb jij gewoond? M’n grootmoeder kwam van Leeuwenwerf
@@chorrellpique4057 ik heb op Olifantswerf gewoond vlak voor de Leeuwenwerf , ben jij familie van Mitchel Pique
@@krunk9790 Hele late reactie, maar dat klopt inderdaad! Is het kleine broertje van mijn moeder 😂
Mijn vader is opgegroeid 2 hoog op de Tuinstraat, ik ben opgegroeid in Amsterdam, met Jordaanse opvoeding, ik praat zo plat als een dubbeltje en ga dat zeker doorfokken aan mijn nazaten
Mooie video!
Net weer even osdorp posse geluisterd...lekker man
Het verschil tussen kennen, kannen kunnen we niet.
Die n moet weg.
Ik heb niks met Amsterdam of dialecten maar ik vind wel dat we trots moeten zijn op onze geschiedenis onze cultuur en wat ons ons maakt.
Ik gebruik toch wel veel van dit soort woorden in mijn dagelijkse spraak :D Komt uit het dorp ernaast maar ken ze zo opnoemen gap
landsmeer?
Mooi
Def P, Legende!
Ik woon in Schiedam, ik praat plat 'Rotterdams,' en werk sinds kort in Amstelveen.
Mijn dialect observatie naar het 'Amsterdamse' taaltje vind ik wel een leuke ontdekking.
Hiero zegge wij gewoon korte dinge mett een natte ttee.
Mhaar daaaro zingen juliee de woorden.
ik had een oom die met een rotterdamse getrouwd was. dus als kind zat ik elke week in rotjeknort! heerlijk accent. kan er niets aan doen,maar zodra ik iemand rotterdams hoor lullen ,gaat ik automatisch over in rotterdams..ook de humor vind ik geweldig!!
schiedam is geen Rotterdam wel een gemeente daarvan
Gaaf!
ik kom uit drenthe mijn ouders komen uit den haag, thuis spraken we zonder dialect, ik ben in den haag gaan wonen. ik spreek volgens mij ABN maar met drentse invloeden (niet het achterste van de tong) Taal is interessant, ik denk dat ik verschil hoor tussen Haag en Rijswijks waar ik nu woon. Tevens is er verschil tussen het bekende haags van het veen (links van de laan van meerdervoort zoals van Koten en de Bie taal) en bekakter haags van het zand met leidse r (rechts van de laan van meerdervoort zoals Anouk spreekt) is mijn observatie. corrigeer me maar.
Ik vind dit een heel leuke uitzending van AT5 erg interessant
ik ben opgegroeid in 1988 de Jordaanse taal vind ik altijd al een leuke taal ik ben niet in Amsterdam opgegroeid wel in Alkmaar maar de neef van me vader die kon plat amsterdams spreken dus wel echt een toffe taaltje is het zeker
Heerlijk zo lult me ma ook.
Nu al die rollende rrrrrrrr
Niets en niemand blijft voor eeuwig hier wij keren allemaal terug wordt wakker mensen !
Inburgeringscursus voor de yuppen aangezien ze de stad overnemen. Eerst kijken of je plat ken praten dan mag je de Jordaan in ;)
Als je die interviews van Sjaak Swart
& Kale en Kokkie, Naaaaaaaah die termen komen als de bliksem ouweee
Jammer als dat weg is. Zo zonde dat er teveel mensen uit andere landen lopen. Veel te touristisch. Drm ga ik er eigenlijk nooit meer heen. Is al jaren terug. Terwijl als t beetje overzichtelijk is is het juist leuk dat er in adam mensen uit andere landen zijn.
❌❌❌ Een van de mooiste complimenten die ik ooit heb gekregen, is me overkomen bij een wedstrijd van Ajax een jaar geleden. Er zat een jonge meid (van in de 20) een rij voor me. Ik zong luidkeels het lied “mijn stad” van Danny de Munk uit volle borst mee. Bij het einde van het nummer draaide ze zich om, keek me aan en lachte met twinkelende ogen. Ik zei, “wat is er mop”. Ze zei (in netjes abn), “ik vind het zo mooi dat je dat zo plat kan meezingen”. Ik gaf haar een dikke knipoog. ❌❌❌
Sénuweleier! Deze begrijpen alleen echt Amsterdammers!
Nee hoor, een heel normale term in mijn familie die zijn wortels in A'dam heeft 2 generaties terug. Gebruik 't woord nog regelmatig en woon nu 16+ jaar in Noord Ierland.
Mijn vrouw is Brits, maar ze begrijpt het woord prima !
Deze Rotterdamse begrijpt het ook😉
Mijn moeder zei dit wel is tegen me vader😅
Plat Mokums hoor je nog wel in Lelystad, Almere en Purmerend. Daar bennuh de Mokumers toen naartoe gelokt.
Gelokt? Ze wilden zelf weg naar een groter huissie en nou lopen ze te seiken dat Amsterdam Amsterdam niet meer is.
@@tdam7489daar hen je gelijk in
Echte Amsterdammers! Lachen in je gezicht steken je in de rug!
Mijn Oma was een rasechte Jordanese. Later is de familie naar Noord holland verhuisd, dicht bij de zee i.v.m Asthma .
geweldige mensen uit de jordaan
De jeugd in Amsterdam praat nu als Annaloes 😂, de Gooise Rrrr en ze heten ook zo.
Echte Amsterdammer moet je nu in Amsterdam met een vergrootglas zoeken, het meeste is helaas import. Dat heeft zijn inslag en daarom is nu groenlinks aan de macht en niet langer de PdvA.
Mijn beste groeten aan Eberhart, de laatste ECHTE Amsterdamse burgemeester.
4:00 Hahahahaha hahahahaha kijk die snor van die die bejaarde man 😭✌
Djiesus, hoe zou het nou toch komen dat er steeds minder Amsterdams gesproken wordt
Hier uit midden-Brabant, dacht altijd al dat Jordanees en mijn taal op elkander leken
Haring Arie en ome joop Snor in deze video. Ik woon al jaren in Zuid Amerika en als ik wel eens Nederlanders tegen kom is het eerste wat ik hoor dat ik uit Amsterdam kom dus het plat Amsterdams gaat er nooit meer uit.
Johan Cruijf kon dit als de beste....
Willem holleeder
Wat dacht je van sjaak zwart
Ik wist niet dat goochem ook wat was.. hoorde altijd alleen maar bijgoochem om een of andere reden.. 😳
Ik ben 16 en ik had me echt nooit gerealiseerd hoeveel van mijn woorden eigenlijk een Jordanees dialect zijn. Tjesus christus
Ik ben een bijltje, en ik ben bestwel trots dat ik een heleboel oudere buren heb die nog kattenburgs praten.
Def P. Osdorp Posse. Na een concert nog even met hem gaan chillen, het is een relaxte gast.
Ja en?
Lekker boeiend! Ben je nu de man ofzo?
@@KMCDM Ik had samen met een vriend van mij in het voorprogramma gerapt, dus mochten we daarna biertjes drinken met de hele posse.
Alleen in Purmerend en Almere wordt nog Amsterdams gepraat
Almere? ik woon al 9 jaar in Almere en ik hoor amper mensen die met een amsterdam accent/dialect praten
De OO PEE.....de enige echte.....Big Up Pascal
Volgende keer graag ondertiteling: ik versta er geen reet van😕
Ik vind dame leuk 😍😘
Dat is turks!
@@oneflewoverthecuckoosnest2823 nee hoor, engels!
Door al die juppen
Zou echt grappig zijn als die Nicolien gewoon keihard Jordanees zou spreken.
Waarom denk je..
grappig dat jullie de meest bekakt mogelijke yup in heel Amsterdam hebben gevonden om deze reportage te maken
Kijk lekker naar jezelf yo tokkie
Schitterende oldskool shizzle my nizzle
Def P moet naar 101 barz voor een winter sessie bij rot joch
Nee
Mijn leraar praat altijd plat Amsterdams als ze een grap verteld
dialecten zijn cool man
In Noord hoor je het nog overal hoor :)
Ik denk oprecht dat dit het laatste bolwerk is waar nog Amsterdams wordt gesproken. Noord was nooit aantrekkelijk voor de yuppen en expats, maar daar is in de afgelopen jaren ook veel van met de pond overgekomen. Helaas genoeg.
Haring Arie RIP❤ 0:41
Omdat de Jordaan vol zit met AirBnB’s en omdat een groot percentage Amsterdammers nu in Almere en Lelystad wonen. Exodus van Amsterdammers is helaas de realiteit
De leukste dialect die er bestaat
Idd de leukste ❤️
Omdat alle Amsterdammers verhuizen
Geen haarlemmerdijkjes
Hier nog een echte amsterdammer
In osdorp
Dijkies*
Ik hoor en zie toch regelmatig vlaams klinkende achternamen bij de amsterdammers...gelijk willy alberti die verbrugge heette...wat zelfs westvlaams is
Er schijnt een dialectische link tussen Antwerpen en Amsterdam...
Willy Alberti heette inderdaad Kareltje Verbrugge hij was een neef van Johnny Jordaan die Van Musscher heette. Ze woonden bij m’n opoe in de Rozenstraat. Alberti had die artiestennaam genomen omdat hij ook Italiaanse liedjes zong, die.meestal verkeerd vertaalt waren. Dat was wel grappig. De kinderen in mijn familie werden gewoonlijk naar hun vader vernoemd, daarom hadden die allemaal verklein namen. M’n neven heten dan Bertussie, Wimpie, Nickie, Robbie, Bertie en m’n broer heette Ronnie en ikzelf werd Tetie genoemd.
Ik spreek Jordanees. Professor in China.
Veel Groningers spreken ook accentloos Nederlands de laatste tijd. Vooral de jongere generatie.
Ze verhuizen.
Die taalkundige kan het niet eens uitspreken, wel grappig.
Hij lijkt op jack Nickelson 🤣🤣
Dat komt door Sesamstraat
In mijn mooie stad achtah de duinuh is het niet anders.
Zo jammer dat als die dialecten verdwijnen. Ik heb een rotterdammer en Hagenees als collega zijnde, we zijn alle.3 in de 50 en spreken allemaal plat ons dialect uit onze stad. We hebben de grootste lol samen en respecteren elkaar ook. Zo jammer dat het overal steeds minder wordt gesproken.
Aan de zuid-kant van Amsterdam hier hoor ik niet anders
Ik hoor ook gewoon plat Utrechts
En maar door gaan met de integratie, waar de huizen schaars worden en veel achterstand wijken, en de Jordaan en andere wijken kunnen alleen de rijke mensen nog betalen, en zo verdwijnen de Nederlandse cultuur
Amsterdam Noord Buikslotermeerplein
Ik ook geboren en getogen in Noord maar volgens Amsterdammers telt dat niet als Amsterdam...
Boeiend😂 pfffff wat interesseert mij het nou wat er in die grafstad gebeurd.
Blijkbaar genoeg om de video te bekijken. 😂
Is "jongons" ipv jongens ook deel van het accent?
Jongus.
Luister naar dat nummer van Osdorp posse, "en voor jongons zeg ik gozer" op het begin is het. En wim kieft zegt bijvoorbeeld vaak vermoeiOnd of lachwekkOnd
@@ssballs Vaak een o ipv e
Wel bij Lange Frans als het aan Jochem Myjer ligt. 😂
ochtond
Interviewster mag vaker in beeld
Véél groter probleem: waarom wordt er steeds minder NEDERLANDS gesproken!!!
voorbij gaat de tijd .willemstraat gewoond.
Goeie oude tijden godzakeju
Ze hebben wel een bepaalde humor
En dan zit daar eentje met een hilversumse Rrrrr.
Wat een geseikkk!
Geef mij maar amsterdam 🎉🎉🎉🎉
chinees en russisch is nu in
"Hoe komt dat dan?"
Nou, door immigratie misschien?
Erfgoed
Helemaal bijgoochem amsterdam tegenwoordig❌❌❌
Echte Amsterdammers zijn naar Purmerend verhuist, daar praten ze platter Amsterdams dan in Amsterdam zelf
Ja en in Almere heb je ook nog wel een aantal volksbuurten hoor.
Haha schitterend dat ze dat stukje gebruiken “ ik zat in tram 5” 😂
Veel Friessch vind ik! En ook veel Amsterdammers hebben een achternaam eindigend met stra en ma
Gelukkig blijft het Rotturdams wel bestaan.