Żubry wczoraj i dziś - czyta Krystyna Czubówna
HTML-код
- Опубликовано: 27 сен 2024
- Posłuchajcie o największym ssaku lądowym Europy, królu puszczy - żubrze. Jak wygląda jego życie? Ile gatunków roślin mu smakuje? Jakiej potrzebuje przestrzeni? Jak bardzo jego istnienie jest uzależnione od pomocy człowieka i jakie problemy napotkał w przeszłości?
Żubr to flagowy gatunek polskiej fauny, symbol czynnej ochrony przyrody. Uratowany niemal sto lat temu od niechybnej zagłady dzięki współpracy polskich naukowców, leśników, weterynarzy i myśliwych, wciąż potrzebuje pomocy człowieka.
Obecnie w Polsce jest 2316 żubrów, z czego zdecydowana większość pozostaje na wolności w sześciu stadach wolnościowych (Puszcza Białowieska, Bieszczady, Puszcza Borecka, Puszcza Knyszyńska, Stado Zachodniopomorskie, Puszcza Augustowska). Aktualnie tworzone są dwa nowe stanowiska wolnych żubrów - w Lasach Janowskich i Puszczy Rominckiej. Wzrost populacji żubra, choć budzi radość przyrodników, generuje również liczne problemy. Niska zmienność genetyczna sprzyja rozwojowi chorób zakaźnych, które zagrażają całej populacji. Nad kondycją zdrowotną żubrów czuwa jednak sztab specjalistów, dla których zachowanie naszego króla puszcz jest priorytetem.
Więcej o kompleksowym projekcie ochrony żubra, realizowanym przez @LasyPanstwowe @SGGWWULStv i @Białowieski Park Narodowy przy współpracy ze Stowarzyszeniem Miłośników Żubrów na stronie www.wisent.org
Żubry online: www.lasy.gov.pl/zubr
Konsultacje merytoryczne filmu: prof. Wanda Olech
---------------
Reżyseria:
Bartosz Klamra
Zdjęcia:
Bartosz Klamra
Michał Ogrodowczyk
Sławomir Skupiński
Marek Pasiniewicz
† Tomasz Ogrodowczyk
Ujęcia lotnicze:
Jakub Stacherski
Mateusz Pięta
Montaż:
Bartosz Klamra
Koordynacja produkcji:
Elżbieta Trzonek
Kierownictwo produkcji:
Michał Ogrodowczyk
Produkcja:
ORWLP w Bedoniu dla Centrum Informacyjnego Lasów Państwowych
Kanał RUclips Leśnego Studia Filmowego prowadzonego przez ORWLP:
/ lesnestudiofilmowe
Pani Krystyno jest pani ikona w srud lektorów czytających filmy przyrodnicze
Ale piękny film! Proszę walczmy o nasze lasy!! Żeby nie tylko Żubry ale też inne zwierzęta miały schronienie a my tlen
Lasy naturalne, bo do upraw UJ ci do tego 😅
Wspaniały film i Pani Krystyna Czubówna również.
Wielki szacunek dla leśników szanujmy naszą faune i florę jest taka piękna cudo 💓
Niestety, leśnicy się trochę zmienili ostatnimi czasy 😥.
piekny film u
duzo wiadomoscilubie takie ogladac prosimy o wiecej
Oglądam na żywo przekaz z żubrowej polanki i jestem wdzięczna za przywrócenie ich do środowiska naturalnego. Król puszczy w całym swoim majestacie, oby już nic mu nie zagrażalo:))
piekny film wyciszam sie przytakich filmach ciekawe wiadomosci oby wiecej takich filmow
Piekny film,glos P.Krystyny ,dzieki!¡!!
Film super, a Pani Krystyny mogę słuchać w każdym filmie przyrodniczym. Świetny głos. 😀
Co za dużo , to nie zdrowo ... Ani wilków , ani dzików , ani lisów ! A szopów praczy wcale !
Nidźwiedzi też jest za dużo !!!
Brawo Bartek! Żubry w mega ujęciach.. Totalnie
Pozdrawiamy !
Bardzo ciekawy film zawierający mnóstwo informacji o problemach utrzymania i powiększenia populacji żubrów w naturze. Zdjęcia i filmy archiwalne świetnie ilustrują historię restytucji i ochrony tych zwierząt w Polsce. Potrzeba więcej filmów o takich walorach merytorycznych.
Super filmik! Miałem okazję pracować przy budowie zagrody Żubrów w Jankowicach koło Pszczyny.Przychodziły sobie jeść do zagrody!Była okazja zobaczyć Żubry na żywo!Ale obok w Pszczynie też są!Pozdrawiam!
Wspaniały program,dużo wiadomości,ogrom pracy panów leśników ,a także ekipy realizującej film,dzięki i serdecznie Pozdrawiam
Wspaniały film. Jestem wielką fanką Pani głosu ,czytania i przedstawiania przyrody i życia zwierząt .Pozdrawiam :) :) :)
Od dziecka siedziałam i oglądałam filmy przyrodnicze z udziałem tak wspaniałej lektorki. I ja mogę o sobie powiedzieć że jestem jej wielką fanką
У Беларусі таксама ёсьць зубры. Прыгожыя жывёлы. Дзякуй за іх ахову ўсім добраахвотнікам Польшчы і цэлай Еўропы. Разам мы іх выратуем :)
Niesamowicie fascynujący odcinek ❤
Niesamowicie pokazana historia tego majastycznego zwierza.
Ale fajnie i ciekawe😀
Piękne stworzenia
nie wolno pozwolic by wyginely. PRECZ Z KLUSOWNIKAMI I MYSLIWYMI!
выдатнае відэа, дзякуй за цудоўнае відэа пра зуброў !!!!!!
są PRZEPIĘKNE ...
Mam to szczęście, że w moim byłym leśnictwie żyje stado pięciu sztuk. Puszcza Nadnotecka. Problemem żubrów jest jednak brak dostatecznej różnorodności puli genetycznej.
❤Coś pięknego 💓
Gdyby nie Pani ,nie ogladlbym programów przyrodniczych,nie ma Lepszej Lektorki , najlepszego z okazji dnia kobiet
Pani Krystyna Czubówna to też NATURA.
KRYCHA-Twoj głos jest balsamem dla moich uszu
Bardzo ciekawy i ładnie zrobiony film. Gratuluję twórcą!
Dziękujemy i pozdrawiamy !!
SPK FILM
Podstawą do znakomitych filmów byłoby dodawanie napisów w języku angielskim. Również tytuł filmu powinien być dwujęzyczny. Wszystko by zwiększyć zasięg promocyjny polskiej przyrody.
Zgadzam się z panem, ale kiedyś były napisy i tłumaczenia niektórych filmów na kilka języków. Tak to jest jak pracuje się na chińskim sprzęcie i do tego cenzurowanym przez nich.
Kiedyś kilka filmów było w wielu językach, ale komuś to przeszkadzało!
Podstawą świetnych filmów byłoby dodanie napisów w różnych językach. The basis for great movies would be to add subtitles in different languages. Základem skvělých videí by bylo přidání titulků v různých jazycích. Geweldige video's zouden gebaseerd zijn op het toevoegen van ondertitels in verschillende talen.😅🤣🤣
Jest wersja z lektorem angielskim. Pozdrawiamy ruclips.net/video/PCf8Vk6FiZc/видео.html
Ja widziałem dwa razy zubra zachodniopomorskim piękne stworzenie
Dobrze jest posiedzieć przy żubrze... :))))
Piękne I sympatyczne zwierzaki
Ciekawe, kiedy nasi ,,leśnicy,, zakończą wycinkę naszych polskich lasów?
fajne zwierzaki. tez widziałam takiego w lesie jak byłam na grzybach w przedszkolu pamietam jak pani Krysia nam je pokazała dziękuje. Pozdrawiam z orzesza sieeeeema
Cieszy nas to Zuzanno.
Orzesze z dużej !!!
Pani Krysia jest fajna.
Sieeeema
@@szymii3139 MAM 12 lat hejterze!!!!
@@zuziasurowy9330 Wyraziłem tylko swoją opinie... REAL TALK 😎. SIEEEEMA
@@szymii3139 SIEEEEEMA
Really beautiful
Could be perfect with an english translation
Skoro ludzie kontrolują i ograniczają populację zwierząt dla dobra środowiska to najwyższy czas żeby zajęli się swoją bo jak do tej pory to my jesteśmy największymi szkodnikami na ziemi i ograniczamy bioróżnorodność zabierając innym ich terytoria. To by pomogło nie tylko żubrom ale i całej ziemi
Dokładnie 👍
Te zuby w smardzewicach nie daleko niebieskich zrudel rezerwat tam się wychowalam❤️💕znam je dobrze 👍 🇵🇱🇵🇱🗺️
Jeżeli miała by wybuchnąć wojna światowa to chciałbym aby Pani Krystyna ogłosiła ten fakt .
Lecz się
Dajcie żubra do Kampinosu! Mamy tu łosie to i żubry się zmieszczą!
Za niedługo będziemy reintrodukować dzika, zająca, lisa... Człowiek największym szkodnikiem.
Lubię Żubra. Tak samo jak Tatrę, Tyskie i Harnasia.
👍😉
Czemu na mapie obecności żubra w Polsce brak jest informacji o hodowli żubra w Niepołomicach?
Na mapie pokazane są stada żyjące na wolności w danym obszarze. A w Niepołomicach jest zagroda żubrów.
Może napisy by sie przydały angielskie
Najlepiej polskie i angielskie.
Najlepiej oryginał lektora polskiego i tłumaczenia na inne języki świata. Kiedyś było dostępnych 40 później 60 języków. A teraz nawet polskich nieumią zrobić.
Napisów nie ma, ale jest lektor angielski.Pozdrawiamy i miłego oglądania ruclips.net/video/PCf8Vk6FiZc/видео.html
Stary film....ciekawy....tylko że fałszywy w swej treści. Równowaga polega na tym że każde zwierzę przetrwa bez ingerencji człowieka lub razem z nim.To my niszczymy sami ten nasz świat. Największym szkodnikiem Jesteśmy My Sami w imię.......czego? Pieniędzy.
Maga stac sie tak beszczelne jak ostatnio Losie ,które prawie nie biją się ludzi choć są dzikie
Zróbcie odcinek "Lasy Panstwowe wycinacze lasów, biznesmeni "
Przepraszam piter, jesteś w wielkim błędzie. przepracowałem 35 lat jako leśniczy. Posadziłem 3 mln. drzew, wyciąłem 800 tys. Widzisz różnicę?
Jeszcze jedno piter: 10 października 1992r wciągu 6 godz spłonęło 6 tys. ha Puszczy Nadnoteckiej(pożar o od pociągu). Pożarzysko uprzątnięto i odnowiono las w ciągu 2 lat.Kto ?
Rolnik sieje zboże żeby je zebrać. Leśniczy sadzi drzewa żeby je ściąć........
Biznes
@@kazimierzszwed2431 ile z tych 3mln drzew które Pan posadził dożyje wieku drzew które Pan sciął?
muzyka na początku prawie jak z Księżniczki Mononoke :D
Super film dzięki
Tylko te żubry nie są zakolczykowane to straszne i nie zgodne z prawem😀😀😀😀
No ciekawie tutaj to było przez te czubowne pokazane.
Właściwie przeczytane
Żubry 🦬🦬🦬🦬 powinny zostać rozsiedlone po wszystkich parkach narodowych i większych rezerwatach leśno-łąkowych Polski oraz większych kompleksach leśnych! Tak, żeby np. wszystkie góry Polski mogły wyglądać jak bieszczadzka Preria (początek filmu): ruclips.net/video/aqgbJPUzsTc/видео.html. Trzymanie żubrów prawie wyłącznie na "ścianie wschodniej", w tym na terenach rolnych pod Puszczą Knyszyńską, gdzie powodują duże szkody, jest nierozsądne. Kilka lat temu była oddolna inicjatywa mieszkańców Gorców w sprawie sprowadzenia do nich żubrów, ale natrafiła niestety na obstrukcję władz parku narodowego i została zamieciona pod dywan, a potem zapomniana 😡. Podhale czeka na żubry, a w szczególności dotyczy to Tatr. Tylko dostateczna ilość pożywienia może sprawić np., żeby niedźwiedzie zaprzestały urządzać głodowe wycieczki do zakopiańskich śmietników. Martwe żubry dostarczałyby też zimą pożywienia licznym zwierzętom, żywiącym się gryzoniami, które szczególnie w górach mają zimą utrudniony dostęp do pożywienia z powodu grubej pokrywy śnieżnej, w tym rzadkim żbikom. Obecny wzrost liczby żbików w Bieszczadach jest wyraźnie powiązany ze wzrostem liczebności żubrów.
W Polsce łatwo zmieściłoby się na wolności 200 tys. żubrów; dziś jest ich ok. 2400 sztuk. Kompletnie niewykorzystane są pod tym względem Bagna Biebrzańskie, gdzie zmieściłaby się liczba żubrów, idąca w grube tysiące. Przy tym utrudniałyby one zarastanie łąk. Kolejna ważna funkcja, to że martwe żubry odciągałyby uwagę lisów i jenotów od jaj i piskląt tamtejszych ptaków łąkowych.
Puszcza Romincka to jest świetna lokalizacja dla żubra, bo ma, a w każdym razie jej zachodnia, wilgotniejsza część, świetne warunki paszowe. Z niewiadomych powodów, rośnie tu mnóstwo roślin motylkowatych, które dostarczają pośrednio lub bezpośrednio wysokobiałkowej paszy. W dodatku w otoczeniu jest więcej chyba łąk, niż pól. To oznacza, że żubry będą mogły żyć tam w dużej liczbie, NIE WCHODZĄC W KONFLIKT Z CZŁOWIEKIEM.
@zubry, obejrzyj na kanale Magia Natury ile szkód wyrządza obecna populacja żubrów, a Ty piszesz o 200 000 docelowo. Taka jest ilość dzików i dochodzi do tego,że spacerują po ulicach miast i atakują ludzi. Chyba ilość zer pomyliła Ci się. Ja sądzę,że Tatry nie są zbytnio odpowiednie dla żubrów. Bywałem w w Tatrach i chodziłem po górach .
co to jest behawioryzm ? Bo "zachowanie" to takie cudowne Polskie slowo znaczace to samo !
Ja mieszkam w lesiniczuwce🦊🐸🐻🦉🐗🐺🦇🦊🪱🐛🦋🪲
Lasy Państwowe wycinają lasy państwowe . Trwa eksterminacja drzew. W Lasach Oliwskich w Gdańsku strach.. Normalnie robi się pustynia. Pod topór idzie wszystko. Mi szkoda najbardziej gigantycznych sosen, niczym sekwoje. Wiedzę kolejne oznaczone do wycinki farbą. Serce ściska.. Gniew.. To nie wygląda na gospodarkę leśną, tylko na rabunkową.
Hahahaha
Myślę że jest Pan w błędzie. Lasy prowadzą gospodarkę leśną można ją porównać do rolnictwa. Gdy przychodzi okres zbioru ścina się rośliny (w tym przypadku drzewa), ale zaraz sadzi się nowe by za jakiś raz znów wziąć plon. Taka jest kolej rzeczy to jest gospodarka. Nie ścina się wielkich połaci w jednym miejscu bo wtedy są zagrożone inne drzewa np. przez wiatr.
@@grazynak7711 Darz Bór!
Kaczynski wycina lasy. Ten kordupel od dwóch lat wycina puszcze bialowieska.
@@RalfWildlife Mało tego! Ten jak go tam nazwałeś, rozkazał rolnikom skosić całe łany dorodnych zbóż, wykopać wszystkie buraki, ziemniaki. Jednak rolnicy zrobili go w "jajo", posiali i posadzili wszystko na nowo, podobno chcą część produktów wyeksportować. Nie pozwolimy na to!
Chore jest rozmnażanie żubrów a później eliminowanie zdrowych, jeszcze jakoś zrozumiem że chore ale to też nie jest okey.
Minus jeden ktorego zastrzelili niemcy
Niewątpliwie są to interesujące zwierzęta te żubry skoro wykorzystywane zostały nawet w reklamach słynnego piwa
I
To wkoncu teraz sa prawdziwymi zubrami co zyly setki lat temu w polsce czy sa mieszane?
Na co z tym in vitro sie pchaja?! Dajcie zyc naturze.
Największy ssak Europy czy polski ?
Europy
Zabijanie zdrowych żubrów a chcecie żeby były bezpieczne No jak do nich strzelacie to napewno nie są ;(
Bechawioru??????
behawior [wym. bihewior, behawior] psych. «każda dająca się zaobserwować reakcja zwierzęcia lub człowieka na bodźce płynące z otoczenia»
Kto przyszedł z lekcji biologii? 😂😎
najlepsze piwko to żubr
Mam alergie na ten guwnianyGłos👍
A czy moze taki byk sobie z krowka cyk, cyk, cyk. Pani Krystyna nie ma sobie ronych -z szacunkiem.
Pokazanie życia i wiadomości przekazane o Żubrach są bardzo inspirujące, aby te zwierzęta kochać i oby ich nigdy nie zabrakło na Naszej Polskiej Ziemi. 🐂🐂🍀
Świetny film, gratulacje!
pani Krystyno dlaczego w tym trudnym czasie nie słychać Pani głosu bardzo nam brakuje opisu przyrody w Pani opisie i Pani zachęcającym pogodnym oraz miłującym przyrodę głosie. Odnosi się wrażenie jak byśmy byli tam w i z nimi przeżywali życie naszych Braci mniejszych .ROSIMY aby głos Pani nadal nam opowiadał o życiu naszej POLSKIEJ przyrodzie i naszym skarbie narodowym jakim jest nasz wkład w pomocy rozwoje i populacji zagrożonych gatunków .rysie ,żubry czaple bażanty kuropatwy zające itd . Sama Pani wie ile to zależy od nas samych ,ale Pani głos dociera nawet do oportunistów negatywnie nastawionych do ochrony zagrożonych gatunków
Piękne zwierzęta😃❤
Krystyna Czubówna вельмі цудоўна распавядае! Дзякуй!
Chirrss
Świetny film. Ale gdzie napisy i tłumaczenia na języki obce? Czyżby pisarzy i tłumaczy w Polsce zabrakło?😉😇
Wyjechali za chlebem za granicę 😂😂😂
@@bartekmalmon4299 Tak zarobić na rodziny. Masz muzg , ale rozumu 0. Wiesz co to przenośnia, encyklopedia kłania się.
Ty mnie gościu chcesz obrazić !!!
Bo nie wiem o co ci biega 🤔
@@bartekmalmon4299 Jasno i wyraźnie napisane. Czytaj że zrozumieniem!
@@him5094 On niech sobie kupi encyklopedie, a ty sobie kup słownik ortograficzny ;)
Prosze o informacje jak wspomagac naturalna przyrode i zycie naturalnego zubra i jego ochrone gatunkową
Więcej takich filmów!
Żubr i Krystyna Czubówna. Pani Krystyna na pewno się nie obrazi. To na pewno będzie dobry film :)
Dziekuje za ten piekny dokument.Mam nadzieje ze Polskie lasy odepra ekspansje zurbanizowanej tendencji na rzecz piekna dzikiej natury, ktorej czescia jestesmy.
Krystyna czyta to ja słucham:)
Myślałem że to film o tym jak browar Dojlidy prosperuje na przestrzeni ostatnich lat, ale co tam, nie zawiodłem się
Są takie w stołowych górach ?
Excelente proyecto de reintroducion y mantenimiento de éstos enormes gigantes europeos 🤝
Thank you! We also invite you to watch other videos. The English version is available on our Forest Film Studio channel.
💖💖💖💖💖💖💖💖💖💖💖💖💖
A kiedy żubry trafią na Mazowsze? Bardzo chciałbym je u mnie zobaczyć
Póki co przyszłość 😔 ale na wschodzie jest sporo stad - Puszcza Knyszyńska, Puszcza Augustowska, Puszcza Białowieska, Puszcza Borecka, i od niedawna Puszcza Romincka.
@@LasyPanstwowe a za szkody w uprawach nie ma komu płacić.
@@wojciechwalczak8209 odpowiedzialny jest skarb państwa.
@@wojciechwalczak8209 Odpowiedzialność za szkody łowieckie ponoszą zarządcy obwodów łowieckich, głównie PZŁ. Zgadzam się jest to często przedmiot sporu w relacji myśliwy-rolnik.
@@kazimierzszwed2431 , inne kanały poruszają ten problem. Np. Magia Natury.
😊♥️👍👍👍🌲🌲🌲🍀🍀🍀
Pozdrawiam 😊
Pięnny film
A ja mam pytanie co robi się z zabitymi zdrowymi żubrami? Bo coś czuje że mięsko bierzecie do siebie, anie np wilkom czy innej zwierzynie drapieżnej.
Tak czy inaczej moim skromnym zdaniem, uratować żubry można prostym sposobem, a mianowicie przesiedlenie człowieka i oddanie zwierzętom większej powierzchni do życia, albo łączenie i stworzenie kanałów migracyjnych z lasów do lasu, poprzez podniesienie wzdłuż nich ziemi oraz stawianiu ogrodzenia, by nie wchodziły na tereny zasiedlane przez człowieka, a człowiek na ich. Wystarczy chcieć, anie wieczne wypłacanie odszkodowań rolnikom, czy eliminowanie w celu kontroli ilości osobników.
Tylu tam mądrych ludzi macie i żaden nie potrafi wpaść na dobry pomysł??? Od czego jest unia europejska, niech sypnie pieniądzem na nowe domy/mieszkania dla ludzi przeniesionych z terenów. Ja nie widzę problemu. Albo niech cała Europa sypnie kasom na zbudowanie jakieś wielkiej wyspy. Na gówna wydają pieniądze, to niech lepiej na coś pożytecznego wydadzą.
Poza tym wielu bogaczy jest na świecie, niech zrobią coś dobrego dla środowiska i dzikich zwierząt. Kasy mają w brud, więc jakiś miliard nie zrobi im różnicy. Tyle kurcze rozwiązań, a oni problemy mają. :|
chrońmy żubry , one są bardzo ważne dla Polski , z resztą w końcu to król lasu i zasługuje na szacunek i opiekę . Chrońmy żubry nie tylko w 2022 ale i dla przyszłych pokoleń by mogły widzieć to majestatyczne i pełne wdzięku zwierzę.🐂🌿🐂🌿🐂🌿🐂🌿🐂🌿🐂🌿
Krowy i byki. Znam to z podwórka. Nie mam pojęcia o żubrach. Ale wychowałam się wśród krów i byków udomowionych.
One nie są udomowione. One zawsze były domowe. Ja też miałem z rodzicami te zwierzęta w domu ( nie, w oborze). Myślę, że żubry to takie trochę większe i bardziej dzikie krowy i byki. Mieszkam w Australii. Mamy wiele ras krów. Od czarnych po czerwone i czarno-białe. Zwykle rasy mięsne żyją w zagrodach bez żadnej interwencji człowieka, dopóki nie przeznaczy ich się na befsztyki. Jest także rasa brahman. Takie garbate krowy, koloru mlecznej kawy. W innych częściach świata nazywane są zebu. Te mogą być agresywne jak żubry i nie należy do nich podchodzić. Znoszą wszelki klimat ( raczej ciepły) i potrafią przeżyć same bez karmienia. W krajach anglosaskich popularna jest bardziej wołowina niż wieprzowina. Krów na pastwiskach nie trzeba karmić ani specjalnie doglądać. Mamy na północy w tropikalnym klimacie bawoły dziko żyjące, kiedyś sprowadzone z innych krajów ( nie afrykańskie). Tych nie hoduje się, odławia się dziko żyjące na mięso.
There it is, the most difficult Slavic language in the Slavic family.
The film is available with English subtitles and voiceover. Welcome to the Forest Film Studio channel.
Sztolec Man to Żyd nie Polak
Zapewne pojawią się tu niedługo osoby, chętnie rzucające głośnymi hasłami o chęci zabijania żubrów przez myśliwych. Uprzedzę - po pierwsze myśliwym zależy na bioróżnorodności i jak najszerszej puli gatunkowej w naszych rodzimych lasach, a po drugie, najważniejsze, obecnie za szkody wyrządzone przez żubry rolnikom płaci Skarb Państwa, w przypadku wpisania na listę gatunków łownych musieliby robić to myśliwi z własnych pieniędzy. Uwierzcie, że nikt się nie pali do tego by to płacić.
Jest to film straszny. Powialo groza.
oj tak, autorzy pochwalnych komentarzy nic nie zrozumieli
Ewo ,Chodzi Tobie o historię żubra i jego zagrożenia chorobami. Czy o film jak został zrobiony?
Pod jakim względem straszny?
@@andrzejgrajter8910 Oświeć nas. Czego nie rozumiemy?
Ewo, możesz wyrazić się jaśniej co widzisz groźnego? Ja widzę ogromną determinacje wielu ludzi dla ratowania zagrożonych gatunków.
A czemu nie uratowali tura 500 lat temu mimo próby? Co poszło nie tak?
Była chyba próba ratowania ale polowania na te zwierzęta i kłusownicy je wykończyli. Ostatnie sztuki były pod ochroną przez króla ale i tak nie pykło.
Ostatnie tury na świecie wykończyła zakaźna choroba bydła.